بخشی از مقاله
چکیده
روشهای برآورد ماتریس تقاضا به کمک اطلاعات شمارش حجم در کمانها از جمله روشهای غیر مستقیمی است که در سالهای اخیر مورد توجه زیادی قرار گرفتهاست. در این روشها با در دست داشتن اطلاعات شمارش حجم در کمانها و در دست داشتن یک ماتریس اولیه تقاضا سعی میشود ماتریس تقاضایی تخمینزدهشود که تخصیص آن به شبکه حجمهای مشاهدهشده در کمانها را تولید کند و تا حد امکان به ماتریس تقاضای اولیه نزدیک باشد.
روش گرادیان یکی از روشهای غیر مستقیم است که برای تصحیح ماتریس تقاضای شخصی بکار بردهشدهاست. در این مقاله کاربرد روش گرادیان برای تصحیح ماتریس تقاضای همگانی در دو حالت اطلاع از تعداد مسافرین همگانی در برخی از کمانهای شبکه به تفکیک خطوط و مجموع آنها مورد بررسی قرار گرفته است. نتایج مربوط به کاربرد روش گرادیان، که در محیط نرم افزار EMME/2 پیاده سازی شده، برای یک شبکه واقعی - شهر مشهد - ارایه شدهاست.
١- مقدمه
روش آمارگیری مبدا-مقصد راهی نسبتاﹰ مطمئن درجهت دستیابی به ماتریسهای تقاضا است ولی بهدلیل هزینه های بالای آن، امکان اجرای آن درهرسال وجود ندارد و به همین خاطر ازاین روش تنها جهت دستیابی به اطلاعات پایه برای تقاضا استفاده می شود ومعمولاﹰ هرچنددهه - ١٠ الی٢٠سال - یکبار انجام میشود. درکوتاه مدت میتوان ازروشهای کمهزینهتر بهنگام سازی اطلاعات تقاضا استفاده کرد.
استفاده ازشمارش حجم ترافیک درکمان های شبکه، یکی از روشهای برآورد یا تصحیح ماتریس تقاضا است. این روش عکس عمل تخصیص تقاضا را انجام میدهد، یعنی به جای تخصیص تقاضا به شبکه و تعیین حجم جریان درکمانها، با اطلاع از حجم جریان درکمانهای شبکه، ماتریس تقاضایی تعیینمی شود که این جریانها را تولیدکند. درحالت کلی، ممکن است چند ماتریس را بتوان یافت که تخصیص آنها جریان هایی نزدیک بهجریانهای مشاهدهتولیدکنند. دراینصورت باید بهترین جواب را برگزید.
مدلهای برآورد تقاضا با استفاده از اطلاعات شمارش حجم و برپایه تعادل ترافیکی ابتدا توسط نگوین]١[ مطرحگردید. وی دو مدل ارائهکرد و با حل یک مثال کوچک نشان داد که جواب هردو مدل با تخصیص به شبکه جریانهایی نزدیک به جریانها مشاهده شده را ایجاد میکنند. لبلانک و فرهنگیان ]٢[ضمن بررسی مدل دوم نگوین نقطه ضعف اصلی این مدلها را وجود بیش از یک جواب برای مساله دانستند و راهحلی نیز ارائه دادند. نگوین در مقاله دیگری]٣[ با بیان ایرادات برخی روشها، تابع فاصله - F - g ˆg را جهت نزدیکی بین ماتریس برآوردشده و ماتریس تقاضای دورههای قبل در مدلی بکار میگیرد. اسپایس ]٤[ روش عمومی گرادیان را برای تصحیح ماتریس تقاضای مبدامقصد وسایل نقلیه شخصی به کمک اطلاعات شمارش حجم در کمانهای شبکه معرفی مینماید.
