بخشی از مقاله
چکیده
برقراری ارتباط مستقیم میان اماکن متبرکه و عرصه های طبیعی، علاوه بر رشد و پیوستگی آن دو و حفظ حیات معنوی، موجب می گردد تا هر دو مجموعه طبیعی و مذهبی، فعال تر شده و بقاء بیشتری در طول زمان داشته باشند.گردشگری مذهبی،26 درصد از کل گردشگری را در جهان به خود اختصاص داده است و وجود جاذبه های گردشگری مذهبی در ابعاد جغرافیایی و فضایی شهر و روستا ، نقش با اهمیتی در الگویابی فضایی گردشگری مذهبی دارد.انسان معاصر خسته از وضعیت موجود به جهت جلای روح خداجوی خود به بهترین گزینه - زیارت اماکن متبرکه - پناه آورده است و فطرت پاک و خداجوی آدمیان در اعصار مختلف سبب گشته است تا انسان در ازای پیدایش و خلقت ادیان بدنبال واقعیت و یکتاپرستی و سیر در آفاق و انفس بپردازد.
و در فرهنگ اسلامی نیز سیاحت به عنوان روشی برای کشف حقیقت مکررا سفارش شده است.یکی از مهمترین ویژگیهای گردشگری مذهبی ،تعلق آن به همه اقشار مختلف جامعه در هر سطحی میباشد.وجود امامزاده ابراهیم فومن در موقعیتی کوهستانی و جنگلی ،پتانسیل بسیار ممتازی را برای جذب گردشگر مذهبی و در کنار آن گردشگر طبیعی فراهم آورده است.نوشتار حاضر بر آن است تا با روش تحلیلی و توصیفی و در بستر مطالعات کتابخانه ای و میدانی،میزان تاثیرات گردشگری مذهبی و گردشگری طبیعی را مورد توجه قرار دهد و آن را به عنوان الگویی برای سایر اماکن مشابه ارائه دهد.
-1مقدمه
جهان ما پوشیده از زیبایی های نامشهودی است.یکی از آن ها،زیبایی پنهان و مسحور کننده طبیعت است که پیرامون ما وجود دارد.طبیعتی که علاوه بر جنبه زیبایی چشمگیرش،جنبه کاربردی نیز دارد.همین جنبه کارکردی متنوع است که به مثابه ثروت هر شهر و روستا ،زمینه ساز اصلی پایداری اجتماعی و زیست محیطی،به شمار می رود و ما را قادر می سازد تا ژرفای جهان و طبیعت را درک کنیم و رازهای مقدس طبیعت بر ما اشکار شوندو بدین ترتیب به درک تازه ای از هویت خود برسیم.
درآمیختگی با طبیعت، جاذبه های گردشگری بسیاری برای گذران اوقات فراغت، ایجاد می نماید. چراکه این در آمیختگی، هم با تبعیت از طبیعت همراه است و هم با بهره وری از آن.
گردشگری تاریخی، رشد بسیار سریع تری از سایر اشکال گردشگری، مخصوصا در کشور های در حال توسعه، داشته و باید آن را به عنوان ابزار بالقوه مهمی برای کاهش فقر و توسعه ی اقتصادی جامعه به حساب آورد. گردشگری تاریخی معمولا به عناصر زنده و بنا شده ی فرهنگ متکی است و از گذشته ی ملموس1 و ناملموس2 به عنوان منبعی برای گردشگری بهره می گیرد.
با این وجود، به نظر می رسد که در گردشگری وابسته به روستا در کشورهایی که دارای صنعت گردشگری توسعه یافته ای هستندیه شدت در حال رشد و گسترش است.گردشگری روستایی که با هدف دیدن و بهره مند شدن از طبییعت و زیبایی ها و جاذبه های متنوع محیط طبیعی روستا ها انجام می گیرد ،می تواند به عنوان ابزاری برای توسعه روستایی در روستاهای با هدف گردشگری مورد استفاده قرار گیرد.
به شرطی که برنامه ریزی گردشگری روستایی با مشارکت مردم و مد نطر قزار دادن اثرات مثبت و منفی مقوله گردشگری و در نظر گرفتن همه هکه جوانب امر صورت پذیرد.و از طرفی با توجه به این که اکثر امامزادگان و بقاع متبرکه در روستاها واقع شده اند،به دلیل تمایلات و عقاید مذهبی مردم و مورد توجه قرار گرفتن این مکان ها می تواند علاوه بر ایجاد گردشگری مذهبی ،موجب رشد و شکوفایی اقتصادی روستا ها گردد.امری که متاسفانه در اکثر روستا های ایران به آن توجهی نشده است.
-2بیان مسئله
روستای تاریخی امامزاده ابراهیم فومن در دل جنگل های انبوه در استان گیلان موقعیت بی نظیری را در نیمه اول سال برای جذب گردشگر فراهم آورده است.ترکیبی از گردشگری طبیعی و روستایی و مذهبی.در این مقاله ابتدا به تعریف مختصری از انواع گردشگری مرتبط با این روستا می پردازیم و نحوه ارتباط و تعامل بین آن های میزان تناسب با امکانات موجود را مورد توجه قرار می دهیم.این پرسش اصلی مطرح است که با توجه به وجود پتانسیل گردشگری در منطقه، آیا می توان برای ایفای نقش ارتباطی میان دو قطب گردشگری مذهبی و طبیعی توفیقی به دست آورد و به محوری جهت جذب گردشگر تبدیل شود؟
فرضیه ی تحقیق
به نظر می رسد ایجاد تداخل در گردشگری مذهبی و طبیعی در منطقه ی مورد مطالعه، به گسترش گردشگری بیانجامد. توجه به گردشگری ، به لحاظ اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی، و محیطی منجر به توسعه اقتصادی و اجتماعی می گردد. الگو های مناسب پایداری در گسترش گردشگری جهت دستیابی به توسعه ی آن در منطقه مورد مطالعه وجود دارد.
ضرورت تحقیق
در نواحی شمالی ایران، صنعت گردشگری به دلیل بهره گیری از موقعیت طبیعی خود در جذب مخاطبان موفق عمل نموده است. این در حالی است که گردشگری روستایی مورد غفلت و فراموشی واقع شده است. در این راستا، به موازات توجه توأمان به گردشگری ساحلی و تاریخی در حاشیه ی خزر، و در پی یافتن حلقه ی مفقوده ی ارتباطی، ضرورت این تحقیق شکل می گیرد.
روش تحقیق
روش تحقیق و جمع آوری اطلاعات در این پژوهش بر مبنای مطالعات کتابخانه ای و اسنادی و به صورت تحلیلی صورت گرفته است و مراحل پژوهش حاضر عبارتند از: گردآوری اطلاعات، طبقه بندی اطلاعات، ارزیابی و بازنگری، تجزیه و تحلیل اطلاعات و نتیجه گیری
-3مفهوم گردشگری
بدون شک مقوله ی گردشگری، موضوعی جدید برای ذهن بشر نیست، سیر و سفر بر روی کره ی خاکی یکی از فعالیت های بشری است که از دیرباز در تاریخ زندگی بشر ثبت و ضبط شده است. امروزه گردشگری، بزرگترین و متنوع ترین صنعت دنیا به حساب می آید و با 200 میلیون نفر شاغل، گردش مالی سالانه ی آن به حدود 5/4 تریلیون دلار می رسد. به بیان دیگر، این فعالیت 8 درصد کل اشتغال جهانی را به خود اختصاص می دهد.
گردشگری، یکی از شیوه های کنش متقابل فرهنگی است که به واسطه ی تفسیر تجربه های گردشگری از فرهنگ محلی کنشی متقابل را نمایان می سازد. این امر بستگی به آن دارد که فرهنگ جامعه میزبان، در چه سطحی قرار داشته باشد. - پاپلی یزدی، 1385، - 89 گردشگر، به کسی گفته می شود که به کشور یا شهری غیر از محیط زیست عادی خود سفر کرده و مدت آن کمتر از 24 ساعت و بیشتر از یک سال نباشد و قصد او از سفر تفریح ، استراحت، ورزش، معالجه، دیدار دوستان و اقوام، مأموریت، شرکت در سمینار و ... باشد.
ایرانیان، کیش و دین خود را بر پایه ی ستایش و احترام به طبیعت بنیان نهادند. ایرانیان باستان بر این باور بودند که در پایان جهان، طبیعت نابود خواهد شد. در اغلب حکومت های ایران باستان پاسداری و نگهداری از طبیعت، آب، گیاهان، فلزات، خاک و آسمان اهمیت و جایگاه ویژه ای داشت. حتی سیاست و دینداری به طور بارزی با آداب نگهداری از طبیعت آمیخته شده بود و پاسداری از طبیعت از سیاست های کلان دولت های ایرانی بوده است.
4 -گردشگری بر مبنای محیط طبیعی - طبیعت گردی -
طبیعت گردی یا گردشگری بر مبنای محیط طبیعی از شاخه های بسیار گسترده است .گونه های طبیعت گردی به طبع تنوع محیط های طبیعی و انگیزه های بهره مندی آن بسیار گسترده و پراکنده اند.گردشگری مبتنی بر طبیعت در محیط های بسته ساخته دست بشرو در محیط های باز طبیعی قابل انجام است.در این گونه از گردشگری هدف گردشگرمی تواند شامل لزت جویی از طبیعت بکر ،ماجراجویی،آموزش،گذران اوقات فراغت،تفریح و یا حتی درمان باشد.
میان گردشگری بر مبنای محیط طبیعی و انواع دیگر گردشگری هم پوشانی های متعددی وجود دارد،چنانچه به عنوان مثال گاه گردشگری ماجراجویانه یا بخش هایی از گردشگری درمانی و نیز گردشگری محیط زیست را زیر مجموعه گردشگری بر مبنای طبیعت دانسته اند.یکی از فضا های گردشگری طبیعی ،گردشگری روستایی است،آن جا که طبیعت حداقل تغییر توسط بشر را به خود می بیند و مصداق پایداری بین محیط زیست و طبیعت می باشد.
-5گردشگری روستایی:
گردشگری روستایی، یکی از شاخههای بااهمیت در صنعت گردشگری است که بحثهای زیادی را در محافل مختلف به خود اختصاص داده است. گردشگری یکی از فرصتهایی است که میتواند علاوه بر منافع اقتصادی، زمینههای اجتماعی، فرهنگی و زیستمحیطی را نیز در بر بگیرد.
گردشگری روستایی به عنوان یک فعالیت تفریحی اجتماعی ، در نیمه دوم قرن هجدهم در انگلستان و اروپا ظاهر شد . قبل از آن هم مناطق روستایی مورد استفاده فعالیتهای تفریحی قرار گرفته بودند ، اما شرکت در این فعالیتهای تفریحی محدود به اقشار برتر جامعه بود.در قرن نوزدهم و بیستم به دلیل توسعه حمل و نقل و سهولت جابجایی ، راه یابی به روستا آسان شد . رشد سریع تقاضا برای گردشگری روستایی از سال 1945 آغاز شد
