بخشی از مقاله
چکیده
این پژوهش به دنبال بررسی رابطه برونسپاری با چابکی سازمانی در دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی- درمانی مازندران بوده-است. در این تحقیق از روش پیمایش و ابزار پرسشنامه استانداردشده برونسپاری رهنورد و سیفاللهی برای سنجش برونسپاری و پرسشنامه چابکی شریف و ژانگ برای سنجش چابکی سازمانی استفاده شده است. جامعه آماری پژوهش را کارکنان دانشگاه علوم پزشکی مازندران تشکیل میدهند که بر اساس آمار مأخوذه از این دانشگاه تعداد آنها برابر با 552 نفر بودهاست. حجم نمونه بر اساس جدول کرجسی و مورگان حجم نمونه 226 نفر تعیین شد و پرسشنامهها بر اساس روش نمونهگیری سیستماتیک در جامعه نمونه توزیع گردید. نتایج به دست آمده نشان داد برونسپاری با چابکی سازمانی دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداستی- درمانی مازندران رابطه معنادار دارد. علاوه بر این رابطه ابعاد برونسپاری - مشتریمداری، محیط بیرونی، همسویی راهبردی، منابع انسانی و فرآیندهای داخلی - با چابکی سازمانی تایید شده اما رابطه بعد مالی برونسپاری با چابکی سازمانی تایید نشده است. به طور کلی نتایج تحقیق نشان میدهد با بهبود برونسپاری میتوان شاهد بهبود چابکی سازمان بود.
واژگان کلیدی: برونسپاری، چابکی سازمانی، دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی- درمانی مازندران.
مقدمه
با آغاز قرن بیست و یکم تکنولوژی، شرایط بازار و خواسته های مشتری به سرعت و در جهت های مختلف تغییر پیدا کرده و سازمان های امروزی را با مسایلی چون تغییرات سریع و غیرقابل پیش بینی روبه رو کرده است. ویژگی های عصر حاضر، عصر اطلاعات و ارتباطات، عدم اطمینان محیطی و تغییرات با سرعت بالا است که از یک طرف سازمان را تهدید می کند و از سوی دیگر به عنوان یک فرصت برای سازمان برای دریافت یک مزیت رقابتی در کسب و کار درنظر گرفته می شود - جعفرنژاد و همکاران 1، . - 2013 از اوایل دهه سال 1990، سازمان ها پذیرفتند که چابکی، یک راه حل برای مدیریت پویا و تغییرات محیطی است و آن یک استراتژی برای قابلیت های سازمان های تولیدی برای حفظ مزیت رقابتی در یک محیط آشفته است - مکنزی و آیتکن2، . - 2012
در بازارهای متلاطم، چابکی سازمانی، که به عنوان ظرفیت برای شناسایی و جذب فرصت ها سریع تر از رقبا تعریف می شود، بسیار ارزشمند است - زینگایر و اون3،. - 2013 در واقع چابکی توانایی شرکت برای بقا و موفقیت در یک محیط رقابتی است که به طور مداوم تغییر می کند - الیویرا و همکاران4، . - 2012 تحقیقات اخیر مکنزی5 نشان داد که نه نفر از هر ده مدیر، چابکی سازمانی را هم به عنوان عامل ضروری و هم به عنوان عاملی مهم برای موفقیت کسب و کار میدانند. بر اساس نتایج این تحقیقات، مزایای چابکی عبارتند از: افزایش درآمد، افزایش رضایت مشتریان و کارکنان، بهبود بهره وری عملیاتی و افزایش سرعت - سول6، . - 2010 در واقع چابکی سازمانی بر پایهی سه مؤلفه ی کیفیت، سرعت و هزینه سنجیده می شود و سازمان ها می بایست برای نیل به چابکی سازمانی، این سه مقوله را به سطح عالی برسانند - یارمحمدیان و همکاران، . - 1390 یکی از راه های بهبود کیفیت، سرعت و هزینه و به تبع آن نیل به سازمان چابک، واگذاری بخشی از وظایف و اختیارات به سازمانها یا شرکت های تخصصی دیگر می باشد که از آن به برونسپاری یاد میشود.
در واقع برون سپاری به عنوان یکی از ابزارهای توسعه سازمان ها و ارتقای بهره وری در قالب کوچکسازی در سال های اخیر مورد توجه مدیران و مسئولان سازمان ها قرار گرفته و به صورت های مختلف به اجرا در آمده است. بعضی از سازمانها به منظور بهبود کیفیت خدمات و محصولات، کاهش هزینه و زمان تولید، تمرکز بر روی مزیتهای اصلی رقابتی و به طور کلی افزایش اثربخشی سازمان، اقدام به برونسپاری برخی فعالیتهای خود کردهاند. چنین به نظر میرسد که سازمانها با برونسپاری فعالیتهای خود به سازمانهای تخصصی دیگر، بهتر میتوانند بر روی فعالیتهایی که ارزش افزوده بیشتری ایجاد میکنند، تمرکز کنند و بدین طریق اثربخشی فعالیتهای خود را به بیشینه برسانند. از سوی دیگر افزایش برونسپاری میتواند نوآوری و کنترل بر روی کارها را کاهش دهد - کرمیک و همکاران7، . - 2006 نتایج تحقیقات جدید نشان داده است برونسپاری به میزان زیادی فرایندهای سازمان را برای نیل به چابکی تسهیل میکند - کانگا و همکاران8، . - 2012
انتظار میرود بهینه سازی فعالیت ها در دانشگاه های دولتی نیز، موجب شود مسئولین دانشگاه فرصت بیشتری برای ارتقاء سطح کیفی دانشگاه بردارند و زمینه را برای علم آموزی و تولید علم در جامعه بهتر فراهم کنند. بالطبع این مسئله به چابکی سازمان نیز کمک میکند. لذا تحقیق حاضر به دنبال پاسخ به این سئوال اصلی است که آیا بین برونسپاری و چابکی سازمانی در دانشگاه علوم پزشکی مازندران رابطهای وجود دارد یا خیر؟
سئوالات تحقیق سئوال اصلی
آیا بین برون سپاری وچابکی سازمانی در دانشگاه علوم پزشکی مازندران رابطه وجود دارد؟
- آیا بعد مالی برون سپاری با چابکی سازمانی مرتبط می باشد؟
- آیا بعد مشتری مداری برون سپاری با چابکی سازمانی مرتبط می باشد؟
- آیا بعد محیط بیرونی برون سپاری با چابکی سازمانی مرتبط می باشد؟
- آیا بعد همسویی راهبردی برون سپاری با چابکی سازمانی مرتبط می باشد؟
- آیا بعد منابع انسانی برون سپاری با چابکی سازمانی مرتبط می باشد؟
- آیا بعد فرآیند های داخلی برون سپاری با چابکی سازمانی مرتبط می باشد؟
مدل مفهومی تحقیق
با توجه به مبانی نظری، مدل مفهومی این تحقیق از مؤلفههایی به شرح زیر تشکیل شده است: واژه چابک در فرهنگ لغت، به معنای حرکت سریع، چالاک، فعال و چابکی، توانایی حرکت به صورت سریع و آسان، و قادر بودن به تفکر به صورت سریع و با یک روش هوشمندانه است. ریشه و زادگاه چابکی، ناشی از تولید چابک است و تولید چابک مفهومی است که طی سالهای اخیر عمومیت یافته و به عنوان استراتژی موفق توسط تولیدکنندگانی که خودشان را برای افزایش عملکرد قابل ملاحظهای آماده می کنند، پذیرفته شده است. در چنین محیطی، هر سازمانی باید توان تولید همزمان محصولات متفاوت و با طول عمر کوتاه، طراحی مجدد محصولات، تغییر روشهای تولید، و توان واکنش کارآمد به تغییرات را داشته باشد. در صورت داشتن چنین توانمندیهایی، به آن بنگاه تولیدی، سازمان چابک اطلاق خواهد شد - آذر و پیشدار، . - 57 :1390 تعریفهای زیادی برای چابکی ارائه شده است اما هیچ یک مخالف با یکدیگر نبوده یکدیگر را نقض نمیکنند. عموما این تعریفها، ایده سرعت و تغییر در محیط کسب و کار را نشان می دهند. با توجه به جدید بودن بحث چابکی، تعریف جامعی که
