بخشی از مقاله
چکیده
مفهوم مزیت رقابتی، ارتباط مستقیم با ارزش های مورد نظر مشتری دارد به نحوی که در یک طیف مقایسه ای هر چه قدر ارزش های عرضه شده یک سازمان به ارزش های مورد نظر مشتری نزدیکتر یا با آن منطبق تر باشد. می توان گفت که سازمان، نسبت به رقبای خود در یک یا چند معیار رقابتی دارای برتری و مزیت است. این تحقیق در یکی از شرکت های تولید شوینده انجام شده است.
هدف آن تعیین تأثیر ویژگی های نیروی انسانی بر کسب مزیت رقابتی می باشد. برای این منظور با استفاده از رابطه کوکران 131 نفر نمونه انتخاب شده و پرسشنامه میان آنها توزیع شد. پس از جمع آوری و تحلیل دادها، مشخص گردید که هر پنج عامل تعهد شغلی، پیشرفت شغلی، امنیت شغلی، خود مدیریتی و حقوق بالا بر مزیت رقابتی تاثیرگذار هستند که در میان آنها حقوق بالا، بالاترین اهمیت را دارد. بنابراین سازمان می تواند جهت افزایش مزیت رقابتی به این عوامل توجه کند.
مقدمه
مزیت رقابتی شامل مجموعه عوامل یا توانمندی هایی است که همواره شرکت را به نشان دادن عملکردی بهتر از رقبا قادر می سازد . - Sadri & Lees, 2001 - به عبارتی، مزیت رقابتی عامل یا ترکیبی از عواملی است که در یک محیط رقابتی سازمان را بسیار موفق تر از سایر سازمان ها می نماید و رقبا نمی توانند به راحتی از آن تقلید کنند بنابر این برای دستیابی به مزیت رقابتی، یک سازمان هم باید به موقعیت خارجی خود توجه کند و هم توانمندی های داخلی را مورد توجه قرار دهد
اولین شخص از میان این نظریه پردازان مزیت رقابتی که در سال 1968 نظریه خود را بیان داشت، پورتر استو نظریه پرداز معروف این گروه مایکل پورتر محسوب میشود. طبق مدل پورتر، واحد اصلی برای تجزیه و تحلیل صنعت است. در این راستا وی اعتقاد دارد که سودآوری شرکتها به جذابیت صنعت و موقعیت نسبی شرکت در صنعت بستگی دارد. طبق این مدل، چنانچه استراتژی باعث شود که سازمان فعالیتها را متفاوت و متمایز از رقبا انجام دهد در آن صورت، شایستگیهای محوری امکان انتخاب تنوع و تمایز را تسهیل میکنند و باعث کسب مزیت رقابتی برای سازمان می شوند
از نظریات دیگر این گروه میتوان به نظریه آمیت و شومیکر اشاره کرد. طبق نظر این دو، سودآوری شرکت به میزان سازگاری داراییهای استراتژیک و عوامل استراتژیک صنعت بستگی دارد و لذا اساس مزیت رقابتی بر مبنای تعامل سازمان صنعتی و تئوری شایستگی قرارمی گیرد
نگرش بر مبنای منابع، سازمانها را به عنوان مجموعه های منابع می نگرد و معتقد است که مبنای مزیت رقابتی سازمان، منابع آن است، مشروط براینکه ویژگیهای نادر بودن، با ارزش بودن، قابلیت جایگزینی اندک و تقلید ناپذیربودن یا مشکل بودن تقلید را دارا باشند.
به بیان دیگر، منبع مزیت رقابتی، منابع سازمان است و در صورتی که منابع، ویژگیهای چهارگانه فوق را داشته باشند مزیت رقابتی از نوع پایدار خواهد بود
یکی از مواردی که بر روی مزیت رقابتی هر سازمانی موثر است، نیروی انسانی آن می باشند. در این مقاله تلاش شده است که میزان تآثیر ویژگی های نیروی انسانی بر کسب مزیت رقابتی در یکی از شرکت های تولید کننده محصولات بهداشتی مورد بررسی قرار گیرد.
مفهوم رقابت پذیری
برای درک مناسب هر موضوعی ابتدا لازم است تعریف و مفهوم آن ارائه گردد. بدیهی است هرچه قدر تعریف ارائه شده از جامعیت بیشتری برخوردار بوده و کارا باشد درک مناسب تری از موضوع حاصل می گردد. در این راستا چند تا از تعاریف ارائه شده توسط صاحب نظران در رابطه با مزیت رقابتی به شرح زیر ارائه می شود:
مزیت رقابتی تمایز در ویژگیها یا ابعاد هر شرکتی است که آن را قادر به ارائه خدمات بهتر از رقبا - ارزش بهتر - به مشتریان میکند.
مزیت رقابتی ارزشهای قابل ارائه شرکت برای مشتریان است به نحوی که این ارزشها از هزینههای مشتری بالاتر است.
مزیت رقابتی ارزشی است که سازمان به مشتریان خود عرضه می کند، به نحوی که در آن زمان این ارزش توسط رقبای بالقوه و بالفعل عرضه نمی شود
می توان گفت که بنابر این برای دستیابی به مزیت رقابتی، یک سازمان هم باید به موقعیت خارجی خود توجه کند و هم توانمندی های داخلی را مورد توجه قرار دهد
از جانب دیگر، نیروی انسانی نقش بسیار مهمی را در موفقیت هر سازمانی ایفا می کنند
در اقتصاد جهانی، هر روز بیشتر این شناخت به دست می آید که منابع انسانی، یک منبع مزیت رقابتی برای سازمانها به شمار میآید
مدیریت جذب، نگه داری و توسعه کارکنان کلیدی مستعد، از اهداف کلیدی مدیریت منابع انسانی میباشد که با یافتن افراد مناسب و انتخاب صحیح کارکنان آغاز و و منجر به موفقیت یک سازمان میگردد
استفاده از منابع انسانی شایسته و مناسب از جهات مختلف سبب دستیابی سازمان به اهداف تعیین شده اش می شود
بنابراین، استفاده از مدلی توسعه یافته و متناسب با نیاز سازمان ها، که مناسب ترین عوامل برای هرکدام از انواع مشاغل را تعیین نماید، مدیران و سازمان را به ابزاری قدرتمند مجهز می سازد تا برخطای ناشی از قضاوت های ذهنی و عقلانیت محدود- به دلیل محدودیت شناختی ذهن انسان و محدودیت زمانی برای اتخاذ یک تصمیم- تاحد قابل قبولی غلبه نمایند
روش تحقیق
این تحقیق براساس دسته بندی تحقیقات از نظر هدف، یک تحقیق کاربردی محسوب می شود.که به شناسایی و اولویت بندی عوامل موثر بر ارتقای شغلی می پردازد. براساس روش تحقیق، این پژوهش از نظر دسته بندی تحقیقات، تحقیقی از نوع پیمایشی می باشد. جامعه آماری این تحقیق مجموعه کارمندان شرکت مذکور هستند. نمونه آماری با سه شرط افراد با حداقل سه سال سابقه کار، تحصیلات حداقل لیسانس و آشنا با مباحث مدیریت منابع انسانی به صورت هدفمند انتخاب و بالغ بر23 نفر گردیدند.
مدل و فرضیات
فرضیات پژوهش بر اساس نمودار 1 تدوین شدند.
نمودار -1 مدل مفهومی پژوهش
فرضیات پژوهش
-1 تعهد شغلی نیروی انسانی برکسب مزیت رقابتی موثر است.
-2 پیشرفت شغلی نیروی انسانی برکسب مزیت رقابتی موثر است.
-3 امنیت شغلی نیروی انسانی برکسب مزیت رقابتی موثر است.
-4 حقوق بالا نیروی انسانی برکسب مزیت رقابتی موثر است.
- 5 خود مدیریتی نیروی انسانی برکسب مزیت رقابتی موثر است.