بخشی از مقاله
چکیده
این پژوهش به منظور مقایسه ترکیب شیمیایی علوفه هیدروپونیک جو با یونجه ،سیلاژ ذرت و دانه جو انجام گردید. علوفه هیدروپونیک جو پس از هفت روز جمع آوری و ترکیب شیمیایی آن ها اندازه گیری شد.محتوای ماده خشک علوفه هیدروپونیک جو نسبت به سایر مواد خوراکی مورد آزمایش به طور معنی داری کمتر اما محتوای پروتئین خام بیشتر بود. با انجام عمل جوانه زنی محتوای پروتین خام ، چربی خام ،خاکستر ،دیواره سلولی و دیواره سلولی بدون همی سلولز علوفه هیدروپونیک جو نسبت به دانه جو افزایش اما محتوای ماده خشک و کربوهیدرات غیر ساختمانی کاهش یافت.
.1مقدمه وهدف
در منطقه خراسان رضوی تولید علوفه برای تغذیه دام از اهمیت خاصی برخوردار است، زیرا این منطقه با کم آبی مواجه است. از سوی دیگر روش کاشت هیدروپونیک دارای قابلیت هایی است که می تواند دامداران را در حل این مشکل یاری نماید. در این روش دامدار می تواند با اختصاص فضای کوچک، سیستم ساده سرمایش، آبیاری و نور، مقدار قابل توجهی علوفه تولید کند که بر اساس گزارشات این مقدار به ازای هر کیلو دانه جو طی شش روز به 4/93 کیلوگرم و طی هشت روز به 7/21 کیلوگرم می رسد - فضائلی و همکاران .[4] - 2012 حیدرعلی گل محمدی و همکاران 1388 نیز گزارش کرده اند که در هر متر مربع 5 کیلوگرم بذر جو مصرف شده و 29/2 کیلوگرم علوفه سبز طی مدت 6 روز تولید شده است.
بر طبق گزارشات آب مصرفی این روش کم است و میزان آن به ازای هر کیلوگرم علوفه 2-2/5 لیتر گزارش شده است که می توان آن را به 1 تا 2 لیتر با بهبود روش آبیاری تقلیل داد - حیدرعلی گل محمدی .[1] - 1388تا کنون مطالعه مقایسه ای خصوصیات تغذیه ای علوفه هیدروپونیک جو با سایر علوفه های مصرفی دام به ندرت صورت گرفته است.بدین سان که یونجه و سیلاژ ذرت در کشور ما به عنوان علوفه های سنتی و متداول تلقی می گردند این مطالعه قصد دارد ارزش تغذیه ای علوفه هیدروپونیک جو را با یونجه و سیلاژ ذرت مورد مقایسه قرار دهد.همچنین این مطالعه به بررسی تغییر ترکیب شیمیایی دانه جو پس از هفت روز رشد می پردازد.
.2تئوری و پیشینه تحقیق
در نتایج حاصل از مطالعه پییر× و همکاران1985bآمده است که فیبر خام، خاکستر، کل چربی و پروتئین با عمل جوانه زنی در علوفه هیدروپونیک جو افزایش می یابد اما ماده خشک کاهش می یابد.[8] دونگ×و همکاران [3]2010و پییر× و همکاران[7]1985a افزایش پروتئین خام و خاکستر را به دلیل جبران کاهش کربوهیدرات می دانند. بر طبق گزارشات فضائلی و همکاران[4]2012 ، دونگ ×و همکاران [3]2010، فضائلی و همکاران[5] 2011و گل محمدی و همکاران [1]1388 غلظت ماده خشک در علوفه هیدروپونیک جو به کمتر از %20 تقلیل یافته است. فضائلی و همکاران 2012 گزارش کردندکه طی عمل جوانه زنی خاکستر،چربی خام، پروتئین خام ،دیواره سلولی و دیواره سلولی بدون همی سلولز افزایش و کربوهیدرات غیر ساختمانی دچار کاهش شده است.[4]
.3مواد و روش ها
علوفه هیدروپونیک جو مورد استفاده در این مطالعه از مجتمع تحقیقات کشاورزی فدک واقع در کیلومتر 25 جاده مشهد-چناران تهیه گردید. در این مجتمع هر کیلو دانه جو رقم ریحان درکانکس هایی به ابعاد10*17 متری با آبیاری پاششی بعد از هفت روز رشد 8 کیلو علوفه هیدروپونیک جو تولید می کند. بخشی از علوفه هیدروپونیک جو بعد از خشک شدن در هوای آزاد با آسیاب یک میلیمتری همانند یونجه ، سیلاژ ذرت و دانه جو آسیاب گردید. نمونه های یونجه ،سیلاژ ذرت ،علوفه هیدروپونیک جو و دانه جو بر طبق AOAC 1999 مورد آنالیز شیمیایی قرار گرفت.
[2] درآزمایشگاه برای تعیین در صد ماده خشک به مدت 48 ساعت در آون 60œc درجه قرار داده شد.پروتئین خام از حاصلضرب N×6.25 محاسبه شد.محتوای خاکستر با سوختن مواد خشک شده در کوره600°c برای 4 ساعت اندازه گیری شد. همچنین در صد دیواره سلولی - الیاف نامحلول در شوینده خنثی NDF - و دیواره سلولی بدون همی سلولز - الیاف نامحلول در شوینده اسیدی“ADF به روش ون سوست و همکاران 1991 برآورد گردید.[9] کربوهیدرات غیر ساختمانی - NFC - بر اساس رابطه [100- - CP+ASH+EE+NDF - ] محاسبه شد. داده های به وسیله نرم افزار آماریSAS ویرایش 9.2در قالب طرح کاملا تصادفی با 3 تکرار با آنالیز GLM آنالیز شد. مقایسات میانگین با آزمون چند دامنه ای دانکن صورت گرفت.
.4نتایج و بحث
همانطور که در جدول1 نشان داده شده محتوای ماده خشک علوفه هیدروپونیک به طور معنی داری کمتر از سایر مواد خوراکی مورد آزمایش بود .محتوای ماده خشک بدست آمده برای علوفه هیدروپونیک جو در این مطالعه قابل مقایسه با گزارش فضائلی و همکاران 2012 بود که عدد 14.35 را گزارش کرده اند.[4] علوفه هیدروپونیک جو ،سیلاژ ذرت و دانه جو در محتوای ماده آلی تفاوت معنی داری نداشتند اما در صد ماده آلی یونجه به طور معنی داری کمتر بودکه شاید به علت افزایش در محتوای خاکستر یونجه باشد. محتوای پروتئین خام به طور معنی داری در علوفه هیدروپونیک جو نسبت به دانه جو افزایش یافته است . محتوای دیواره سلولی و دیواره سلولی بدون همی سلولز به طور معنی داری نسبت به دانه جو دارای افزایش بود اما محتوای کربوهیدرات غیر ساختمانی به طور معنی داری کاهش یافت .علوفه هیدروپونیک جو در مقایسه با یونجه و سیلاژ ذرت دارای محتوای دیواره سلولی و دیواره سلولی بدون همی سلولز کمتری بود.
d××،c،b،a میانگین ها در هر ردیف با حروف متفاوت به طور معنی داری با هم تفاوت دارند. ٌ خطای استاندارد میانگین در نتایج حاصل از مطالعه پییر× و همکاران1985bآمده است که فیبر خام، خاکستر، کل چربی و پروتئین با عمل جوانه زنی افزایش می یابد اما ماده خشک کاهش می یابد.[8] بعد از 6 روز رشد گیاه پروتئین خام 7/3 درصد کاهش داشته است که احتمال می رود به دلیل نشت مواد نیتروژن دار باشد.[8] افزایش درصد چربی نیز به دلیل افزایش لیپید ساختاری طی رشد گیاه می باشد.[8] دونگ×و همکاران [2]2010و پییر× و همکاران[7]1985a افزایش پروتئین خام و خاکستر را به دلیل جبران کاهش کربوهیدرات می دانند. بر طبق گزارشات فضائلی و همکاران[4]2012 ، دونگ×و همکاران [3]2010، فضائلی و همکاران[5] 2011و گل محمدی و همکاران [1]1388 غلظت ماده خشک در علوفه جو هیدروپونیک به کمتر از %20 تقلیل یافته است که احتمال داده می شود این تقلیل به دلیل عمل تنفس که با تجزیه ذخایر دانه توسط آمیلاز همراه است، باشد - ِدونگ×و همکاران.[3] - 2010 آغازفتوسنتز در روز 5 به بعد با فعال شدن کلروپلاست و کمبود میزان نور در محیط کشت در مقایسه با طبیعت 615 - لوکس در برابر 100000 لوکس - از
