بخشی از مقاله
چکیده
به منظور بررسی اثر دورههاي مختلف تداخل علفهايهرز بر عملکرد صفات رویشی و کیفی چاي، آزمایشی در قالب طرح بلوكهاي کامل تصادفی با 7 تیمار و 3 تکرار در ایستگاه شهید مطهري خالسر - شهر املش - به مدت دو سال - - 93-91 در باغ هیبریدي اجرا شد. تیمارهاي حذف علفهرز - 5-4-3-2-1 ماه - از 15 فروردین تا پایان برگچینی در مقایسه با شاهد آلوده و همیشه تمیز روي صفات رویشی و کیفی درختچه بالغ چاي و علفها هرز به همراه تحلیل اقتصادي، ارزیابی شدند.
نتایج نشان داد که در باغ هیبریدي بیشترین عملکرد برگ سبز و تعداد سرشاخههاي چاي به ترتیب در تیمارهاي همیشه تمیز و 2 ماه عاري از علفهرز با مقدار 10/83 و 7/5 کیلوگرم برگ سبز در 20 مترمربع و 74 و 56/76 عدد سرشاخه در 0/25 مترمربع در هر دو تیماربود. بیشترین کنترل علفهرز پس از تیمار وجین در طول فصل مربوط به تیمارهاي 2 و 5 ماه عاري از علفهرز بود. جمع بندي نتایج نشان داد که تیمار 2 ماه عاري از علفهرز با داشتن عملکرد 4583/5 کیلو گرم برگ سبز و سود خالص 43244050 ریال در هکتار بهترین زمان مبارزه باعلفهايهرز بود.
مقدمه
طبق تحقیقات انجام شده 91 گونه علفهرز متعلق به 75 جنس و 23 خانواده گیاهی جزء گیاگان علفهايهرز چاي میباشند که 13 گونه غالب هستند - میرقاسمی و محمد شریفی،. - 2010 در مجموع استقرار چنین جامعهي گیاهی در باغهاي چاي میتواند خسارت زا باشد. علفهايهرز در جذب عناصر غذایی اصلی - نیتروژن،پتاسیم و فسفر - با درختچه چاي رقابت میکنند و قدرت آنها در جذب این عناصر چند برابر درختچه چاي است - سانا،. - 1989 این پژوهش با هدف دستیابی به تعیین میزان خسارت علفهاي هرز به چاي و همچنین بهترین زمان مبارزه با آنها بنا به ملاحظات اقتصادي انجام شد.
مواد و روش ها
به منظور بررسی اثر دورههاي مختلف تداخل و تعیین دوره بحرانی علفهايهرز چاي آزمایشی در قالب طرح بلوكهاي کامل تصادفی با 7 تیمار در 3 تکرار در باغ هیبریدي اجرا شد. تیمارها شامل حذف علفهايهرز براي دورههاي 4-3-2-1 و 5 ماه، به همراه تیمارهاي شاهد آلوده و همیشه تمیز، از 15 فروردین تا پایان برگچینی در ایستگاه شهید مطهري املش - خالسر - طی سالهاي 93-91 به مدت دو سال در کرتهایی به مساحت 20 مترمربع انجام شد.
در این آزمایش صفات رویشی - برگ سبزو تعداد سرشاخه - و کیفی - تانن، عصاره آبی،ماده جامد و رطوبت - درختچه چاي و صفات وابسته به علف هاي هرز - ماده خشک و تراکم - همراه با تحلیل اقتصادي مورد ارزیابی قرار گرفتند.در تحلیل اقتصادي تمامی هزینههاي داشت چاي - هرس- وجین- برداشت-انرژي-کود پاشی - محاسبه و ازدرآمد - قیمت برگ سبز× تولید برگ در هکتار - کسر و در نهایت سود خالص بدست آمد.کلیه محاسبات توسط نرم افزارSAS و اکسل انجام گرفت.
نتایج و بحث
مقایسه میانگین تیمارهاي سال 92 و 93 نشان داد که بیشترین مقدار ماده خشک علفهرز مربوط به تیمار شاهد با 15 گرم در 0/25 مترمربع و کمترین مربوط به تیمارهاي 2 و 5 ماه عاري از علفهرز بودند. مقایسه میانگین تیمارها - جدول - 1 نشان داد که بیشترین مقدار برگ سبز از تیمارهاي عاري از علفهرز و 2 ماه عاري از علفهرز با 10/83 و 7/5 کیلوگرم در 20 مترمربع و کمترین در شاهد آلوده به علفهرز با 5 کیلوگرم در 20 مترمربع بود.
بیشترین تعداد سرشاخه ها از تیمارهاي 2 و 5 ماه عاري از علفهرز و همیشه تمیز با 56، 58 و 74و کمترین تعداد سرشاخه مربوط به تیمار شاهد با 33 عدد بود. اعمال تیمار 2 ماه عاري از علفهرز مصادف با فصل بهار و زمان اوج رشد رویشی علفهايهرز و گل دهی همراه با اوج رشد رویشی درختچهچاي است. از طرفی اختلاف معنیداري بین دو تیمار 2 و 5 علی رغم اختلافی که در دوره تداخل آنها وجود دارد مشاهده نمیشد.
بالا رفتن دوره تداخل علفهاي هرز به نوعی میتواند رقابت درون گروهی آنها را بالا ببرد و باعث پدیده خود کنترلی در علفهايهرز شود در نتیجه تراکم علف-هايهرز تا حدي بالا میرود و سپس ثابت میگردد - بوت و همکاران ، . - 2003 تیمار 2 ماه عاري از علفهرز که مصادف با فصل بهاراست زمان خوبی براي مبارزه با علفهايهرز در چاي میباشد و میتوان با صرف هزینه کمتر خسارت علفهايهرز را کم نمود.این نتایج با نتایج باغستانی و همکاران - - 1385 که اظهار داشتند علفهايهرزي که در اوایل فصل سبز میشوند رقابت بیشتري با گیاهان زراعی خواهند داشت و خسارت بیشتري ایجاد میکنند مطابقت دارد.
جدول-1اثر تیمارهاي تداخل علفهرز روي برگ سبز - کبلوگرم - و سرشاخه - تعداد - در 20 متر مربع در دوسال - - 93-92 در باغ هیبریدي
نتایج بدست آمده از جدول 2 نشان داد که تیمار 2 ماه عاري از علفهرز با داشتن عملکرد بالاي برگ سبز، تعداد سرشاخه و کنترل علفهرز نه تنها زمان مناسبی براي وجین میباشد بلکه با داشتن سود خالص 43244050ریال در هکتار در بین تیمارهاي آزمایشی،بنا به ملاحظاتاقتصادي قابل توصیه در باغ هاي چاي است.
جدول -2روابط بین هزینه وجین، هزینه کل و سود خالص - حسب ریال -