بخشی از مقاله
چکیده
بهمنظور بررسی تأثیر علفهاي هرز بر عملکرد و اجزاي عملکرد ذرت شیرین، آزمایشی بهصورت طرح بلوكهاي کامل تصادفی با 3 تکرار در شهرستان گچساران انجام شد. آزمایش بهصورت تیمارهاي تداخل و تیمارهاي وجین علفهاي هرز در نظر گرفته شد. تیمارهاي تداخل علفهاي هرز شامل - شاهد با علف هرز در تمام دوره، 2، 4، 6، 8 هفته با علف هرز و شاهد بدون علف هرز در تمام دوره - و تیمارهاي وجین علفهاي هرز شامل - شاهد با علف هرز در تمام دوره، 2، 4، 6، 8 هفته بدون علف هرز و شاهد بدون علف هرز در تمام دوره - بود. نتایج آزمایش تیمارهاي تداخل علف هرز نشان داد که با افزایش دوره رقابت و کاهش دوره وجین علفهاي هرز، عملکرد و اجزاي عملکرد ذرت شیرین کاهش یافت و بیشترین کاهش مربوط به دو تیمار علف هرز در تمام دوره رشد و هشت هفته با علف هرز بود. همچنین در بین تیمارهاي وجین بیشترین عملکرد و اجزاي عملکرد دانه ذرت شیرین در تیمارهاي وجین کامل علفهاي هرز در تمام دوره و هشت هفته وجین بهدست آمد. مقایسه میانگین تیمارهاي تداخل علفهاي هرز بر عملکرد دانه نشان داد که با افزایش دوره کنترل علف هرز، عملکرد دانه ذرت افزایش یافت و بیشترین عملکرد دانه ذرت 10/47 - تن در هکتار - مربوط به تیمار شاهد بدون علف هرز در طول فصل رشد بود.
کلمات کلیدي: ذرت شیرین، علف هرز، عملکرد دانه
مقدمه
ذرت شیرین عمدتاً بهمنظور استفاده از میوه آن - بلال - کشت میشود و در میان دستهاي از گیاهان زراعی که بهعنوان سبزیجات طبقهبندي شدهاند، قرار گرفته است. کمیت و کیفیت نور فرآیند رقابت را تحت تأثیر قرار میدهند. کمیت نور فتوسنتز کانوپی را تعیین میکند، درحالیکه کیفیت نور تعیین کننده مورفولوژي گیاه است. هر دو جنبه نور در شرایط رقابت گیاه زراعی و علف هرز، در مقایسه با کانوپی تک کشتی گیاه زراعی یا علف هرز تغییر میکند. در نتیجه این فرآیندها، در نهایت ماده خشک و عملکرد - 3 - و مورفولوژي ذرت و علفهاي هرز - 1 - تحت تأثیر قرار میگیرد. سرابی و همکاران - 2 - با بررسی رقابت سلمهتره با ذرت دانهاي نتیجه گرفتند که سبز شدن زود هنگام علف هرز سلمهتره نسبت به ذرت در تراکمهاي بالا کاهش معنیداري در تعداد ردیف دانه در بلال، تعداد دانه در بلال و وزن هزار دانه به وجود میآوردح
مواد و روشها
این تحقیق بهصورت دو آزمایش بر پایه طرح بلوكهاي کامل تصادفی با 3 تکرار اجرا شد. آزمایش اول شامل 6 تیمار 2 - ، 4، 6 و 8 هفته با علف هرز و دو شاهد با علف هرز و بدون علف هرز - و آزمایش دوم شامل 6 تیمار 2 - ، 4، 6 و 8 هفته بدون علف هرز و دو شاهد با علف هرز و بدون علف هرز - بود. صفات مورد اندازهگیري شامل، تعداد ردیف بلال، تعداد دانه در ردیف، تعداد دانه در بلال، وزن هزاردانه، عملکرد دانه و وزن خشک علفهاي هرز بود. تجزیه آماري دادهها با استفاده از نرمافزار آماري حAح انجام گرفت. جهت مقایسه میانگینها از آزمون چند دامنهاي دانکن در سطح احتمال 5 درصد استفاده گردید.
نتایج و بحث
تعداد ردیف دانه در بلال تحت تاثیر تیمارهاي مختلف تداخل و وجین علفهاي هرز قرار گرفت - جدول . - 2 در بین تیمارهاي مختلف وجین بیشترین - 16 - و کمترین - 12/34 - تعداد ردیف دانه در بلال بهترتیب مربوط به تیمار شاهد بدون علف هرز و شاهد با علف هرز در تمام دوره رشد بود - جدول . - 2 همچین در بین تیمارهاي مختلف تداخل بیشترین - 16 -
تعداد ردیف دانه در بلال از تیمارهاي شاهد بدون علف هرز و شروع وجین 2 هفته بعد از کاشت حاصل شد - جدول . - 4
تیمار شاهد با علف هرز با 13/33 ردیف کمترین تعداد ردیف در بلال را دارا بود. تأثیر تیمارهاي مختلف تداخل و وجین علفهاي هرز بر تعداد دانه در ردیف ذرت معنیدار بود - جدول 1 و . - 3 در بین تیمارهاي مختلف وجین بیشترین تعداد دانه در ردیف 32/67 - عدد - از تیمار 8 هفته اول بدون علف هرز بود و کمترین تعداد دانه در ردیف - 32/67 - از تیمار شاهد با علف هرز حاصل شد - جدول . - 2 بین تیمارهاي شاهد بدون علفهاي هرز و تیمارهاي 6 و 8 هفته اول کاشت بدون علفهاي هرز اختلاف معنیداري مشاهده نشد و در یک گروه آماري قرار گرفتند. همچنین در بین تیمارهاي مختلف تداخل بیشترین - 32/67 - و کمترین - 21/33 - تعداد دانه در ردیف بهترتیب از تیمارهاي شاهد بدون علف هرز و شاهد با علف هرز بهدست آمد - جدول . - 4 وزن هزار دانه ذرت در تیمارهایی که شدت رقابت علف هرز با ذرت شیرین کمتر بود افزایش یافت؛ بهطوريکه بیشترین وزن هزار دانه ذرت 302 - گرم - مربوط به تیمار شاهد بدون علفهاي هرز در تمام فصل رشد بود
- جدول . - 2 بین تیمارهاي 4، 6 و 8 هفته اول بدون علفهاي هرز از لحاظ آماري اختلاف معنیداري مشاهده نشد. کمترین وزن هزار دانه مربوط به تیمار شاهد با علفهاي هرز
جدول -1 نتایج تجزیه واریانس - میانگین مربعات - تیمارهاي مختلف وجین براي عملکرد، اجزاي عملکرد ذرت شیرین و وزن خشک علفهاي هرز
جدول -2 مقایسه میانگین عملکرد، اجزاي عملکرد ذرت و وزن خشک علفهاي هرز تحت تأثیر وجین علفهاي هرز
حروف مشابه نشاندهنده عدم اختلاف معنیدار در سطح احتمال 5 درصد بر اساس آزمون دانکن میباشد
جدول -3 نتایج تجزیه واریانس - میانگین مربعات - اثر دورههاي تداخل علفهاي هرز براي عملکرد، اجزاي عملکرد ذرت شیرین و وزن خشک علفهاي هرز
جدول -4 مقایسه میانگین عملکرد، اجزاي عملکرد ذرت و وزن خشک علفهاي هرز تحت تأثیر تداخل علفهاي هرز
