بخشی از مقاله
چکیده
دینداری از کلیدی ترین موارد مربوط به سبک زندگی می باشد که دوری از آن، جامعه را با مشکلات متعددی مواجه می کند. از جمله عوامل مؤثر در هدایت به دینداری در سبک زندگی، توجه به علل گناه است که می تواند باعث رواج دینداری در زندگی افراد جامعه گردد. لذا هدف از مقاله ی حاضر آشنایی با مهمترین علل گناه است. در راستای تحقق این هدف، با استفاده از روش توصیفی تحلیلی و بهره جستن از منابع دست اول و معتبر و موثق در حوزه متون اسلامیبه، اهمّ نتایج بدست آمده در این زمینه، شامل مفهوم شناسی گناه و دینداری در سبک زندگی و همچنین به مهمترین علل گناه که شامل حب دنیاییبیش از حدّ کفایت، پیروی از شیطان و جنود او، جهل، تمایلات نفسانی کنترلنشده، تحقیر شخصیّت، وراثت، تربیت، محیط، دوست، زمامداران است پرداخته که توجه به آنها، زندگی افراد جامعه را به سمت دینداری سوق می دهد.
مقدمه
دینداری در سبک زندگی، از با ارزش ترین مولفه های قابل توجه می باشد که دوری از آن، خانواده ها و نسل آنها را دچار بحران های زیادی می کند. از جمله عوامل هدایت به دینداری در سبک زندگی، توجه به علل گناه است که بیشتر بدبختی هایی که دامنگیر انسان می شود، بر اثر عدم توجه به آنها است. بی توجهی به علل گناه در جامعه به خصوص در میان نسل جوان، خطر تبدیل سبک زندگی دینی به غیر دینی را بدنبال دارد. وقتی ارزش های اصیل اسلامی و باورهای دینی، جای خود را به ضدارزشها بدهند، کانون گرم خانواده ها دچار انواع کینه ها و نفرت ها می گردد لذا سرنوشت جامعه به سمت تباهی و نابودی حرکت می کند و افراد را از رسیدن به هدف نهایی خلقت باز می دارد. لذا توجه به علل گناه در هدایت به سمت دینداری بسیار مهم و ضروری است.
در بحث علل گناه پژوهش هایی از جمله پژوهش روشنی - 1387 - شناخت علل درونی گناه مثل قلب و علل بیرونی مثل زمینه های خانوادگی؛ یوسفی - 1391 - شناخت علل فرهنگی، تربیتی، خانوادگی، اجتماعی، روانی و سیاسی؛ حسینی نژاد - 1391 - آشنایی با نقش خانواده، اجتماع و عقده های روانی در تمایل افراد به سوی گناه؛ الماسیان - 1391 - شناسایی عللی مثل جهل، دوستان نااهل، غریزه و خانوادهی ناسالم و تأثیر منفی بر کرامت انسانی؛ امینی - 1391 - شناخت علل خانوادگی، فرهنگی، اجتماعی، روانی و سیاسی انجام شده است ولی در این مقاله سعی شده است به مهمترین علل گناه به عنوان عامل هدایت به دینداری در سبک زندگی اشاره گردد.
تحقیق انجام شده در این مقاله کیفی از نوع توصیفی تحلیلی است که بدنبال یافتن پاسخ 3 سوال شامل مفهوم گناه چیست؟ مفهوم دینداری در سبک زندگی چیست؟ مهمترین علل گناه عامل مؤثر در هدایت به دینداری مبتنی بر متون اسلامی چیست؟، می باشد که جمع آوری اطلاعات آن، به صورت کتابخانه ای از متون چاپی و الکترونیکی و عمدتاً بر اساس رجوع به قرآن و روایات معصومین علیهم السلام در منابع معتبر اسلامی اعم از متون تفسیری مانند المیزان، نمونه، نورالثقلین و کتابهای دینی مانند نهج البلاغه، بحارالانوار، اصول کافی، میزان الحکمه، غررالحکم و دررالحکم و... می باشد.
یافته ها
.1 مفهوم شناسی گناه
گناه از جمله موارد بسیار مهم می باشد که آشنایی با مفهوم آن ضرورت قابل توجهی دارد. در بیان مفهوم گناه باید اشاره کرد که عبارت است از نافرمانی و انجام عملی برخلاف قانون و یا سرپیچی از قانون است و یا بنابر نظر عدّه ای، گناه هرکاری را شامل می شود که انجام آن ناروا باشد. گناه در نظر اهل شرع نیز عبارت است از این که مکلّف، امری نامشروع مرتکب شود. - دهخدا، - 1377 در فرهنگ معین آمده است که گناه در لغت به معنای خطا، جرم، غلط، جفا و ظلم است. - معین، - 1387 در اصطلاح دینی گناه به معنای معصیت و نافرمانی حق تعالی است. - دست داده، - 1377
.2 تبیین مفهوم دینداری در سبک زندگی
سبک زندگی از زمره مولفه های است که باید به شناخت مفهوم آن پرداخت، زیرا نوع شناخت از سبک زندگی، تأثیر بسزایی در پیشرفت جامعه ی بشری دارد. برای روشن شدن مفهوم سبک زندگی باید گفت عبارت است از:
نظام» واره و سیستم خاص زندگی است که به یک فرد، خانواده یا جامعه با هویّت خاص اختصاص دارد. این نظام واره، هندسه ی کلی رفتار بیرونی و جوارحی است و افراد، خانواده ها و جوامع را از هم متمایز می سازد. سبک زندگی را می توان مجموعه ای کم و بیش جامع و منسجم از عملکردهای روزمره یک فرد دانست که نه فقط نیازهای جاری او را برآورده می ازد،س بلکه روایت خاصی را که وی برای هویّت شخصی خویش برمیگزیند، در برابر دیگران مجسّم می سازد کهکاملاً قابل مشاهده یا قابل استنتاج از مشاهده است.« - شریفی، 1391، ص - 146
در جای دیگری درباره ی سبک زندگی آمده است:
»الگوی همگرا - کلیّت تامی - یا مجموعه ی منظمی از رفتارهای درونی و بیرونی، وضعهای اجتماعی و دارایی ها که فرد یا گروه بر مبنای پارهای از تمایلات و ترجیحها - سلیقه - اش و در تعامل با شرایط محیطی خود ابداع یا انتخاب می کند. یا به اختصار، سبک زندگی، الگو یا مجموعه نظاممند کنشهای مرجح است.« - مهدوی کنی، 1387، ص - 78 اگر دین را مایه ی سعادت بشر در همه شئون فردی، اجتماعی و تاریخی بدانید لازمه چنین اعتقادی این است که آموزه های دین را حاکم بر سبک زندگی نمایید تا جهت دهی والگو بخشی به رفتار وکنش انسانی ایجاد گردد. دین به عنوان نوعی از هدایت الهی، دگرگونی و آثار عمیق و وسیعی را در اندیشه و روح انسان پدید می آورد. در پرتو این دگرگونی که نظام شناخت ها و باورها، ارزش ها و گرایش ها و رفتارها و کردارهای انسان را در بر می گیرد، استعدادهای درونی و فطری بشر شکوفا وهدایت می شود ودر مسیری ویژه به تکامل می رسد. - جوادی آملی، 1387، ص - 15
