بخشی از مقاله
چکیده
در کشور عزیزمان ایران پایین بودن بهره وری نیروی انسانی و استفاده نامتناسب از سرمایه های مادی و بازدهی کم در این مورد از دیرباز ذهن برنامه ریزان و دولتمردان را به خود مشغول داشته است. بطور قطع سرمایه نیروی انسانی متخصص و کارآمد در هر کشوری در درجه اهمیت بالاتری نسبت به سرمایه های مادی قرار دارد. استفاده از نیروهای انسانی خلاق و متعهد و تحصیلکرده که دارای روحیه انسانی- اسلامی و فرهنگ بسیجی و جهادی هستند از جمله رویکرهایی است که با تکیه بر آن می توان در راه استفاده صحیح از منابع و پتانسیلها و امکانات مادی و معنوی کشور گام عملی برداشت و کشور را به سوی اصلاح الگوی مصرف - که به نیکی توسط رهبر معظم انقلاب نامگذاری امسال-سال -1388 قرار گرفته است - در مقوله کلیه منابع انسانی و مادی هدایت نمود. در این نوشتار ضمن برشمردن پاره ای از معضلات و مشکلات مربوط به استفاده ناصحیح از منابع و توانمندیهای کشور، نقش و اهمیت بهره گیری از نیروهای متخصص و متعهد جهادگر با هدف کاهش خسارت وارد شده بر منابع و پتانسیلهای کشور و حرکت به سمت اصلاح الگوی مصرف در جامعه تشریح می گردد.
کلمات کلیدی: اصلاح الگوی مصرف، فرهنگ جهادی، نیروی متخصص و متعهد، منابع انسانی و مادی
مقدمه
در کشورهای جهان سوم و در حال توسعه علاوه بر نقصان و عدم کفایت سرمایه های مادی مشکل حادتری نیز به نام عدم مدیریت و استفاده صحیح از منابع انسانی و مادی مزید بر علت است و از سوی دیگر در کشورهای توسعه یافته در کنار وجود سرمایه های فراوان مادی و انسانی استفاده مطلوب و بهینه151 از منابع جامعه هم در دستور کار و اولویت قرار دارد. هر کشوری دارای سرمایه و امکانات مادی و معنوی مخصوص به خود است و شاید به سختی بتوان دو کشور را یافت که دارای امکانات و سرمایه های یکسان و مشابه باشند در عین حال می توان از دسته بندیها و برنامه ریزیهای صورت گرفته در کشورهای دیگر که با هدف استفاده مطلوب و بهینه از شرایط انجام شده است در بهره گیری از پتانسیلهای مشابه در کشور ایران هم استفاده نمود. بعنوان مثال در بخش انرژی و در مقوله استفاده از آن در بخش صنعت و خانگی می توان از روشهای علمی و تجربه شده و فناوری به کار گرفته شده توسط ممالک دیگر در این مورد بهره جسته و با شبیه سازی و یا تغییرات جزئی احتمالی روشهای مذکور را به کار گرفت.
نظیر این مورد در بخشهای مختلف صنعت - اعم از پالایشگاهها، کارخانجات تولید فولاد، واحدهای تولیدی لوازم خانگی، کارخانجات اتومبیل سازی، تولید لباس و منسوجات، لوازم برق صنعتی، محصولات صوتی و تصویری و الکترونیکی، تولید فرش و دهها واحد متنوع دیگر - ، کشاورزی - شامل استفاده از ادوات آبیاری، شبکه توزیع آب، سد سازی، کاشت-داشت-برداشت و بسته بندی محصولات، صنایع غذایی و فرآوری محصولات و سایر زیر مجموعه های این بخش - و خدمات - مشتمل بر استفاده مطلوب و شایسته از نیروی انسانی ماهر و متخصص، سازمانهای اداری و خدماتی، بانکها و مؤسسات مالی و اعتباری، تقسیمات سیاسی و اداری، نیروهای نظامی و انتظامی، دانشگاهها و مؤسسات آموزش عالی، آموزش و پرورش، فرهنگ و سایر مباحث مرتبط با این بخش - قابل ذکر است. وجود نیروی انسانی ماهر و متخصص و متعهد که از یک سو دارای دانش فنی و فناوری و تجربه لازم در امور محوله بوده و از سوی دیگر دارای وجدان کاری و اخلاق انسانی- اسلامی باشد از سرمایه های اصلی و محوری نظام مقدس جمهوری اسلامی ایران است.
پس از پبروزی شکوهمند انقلاب اسلامی و بستر سازی توسعه آموزش عالی و درک نیاز مبرم کشور به نیروهای متخصص و متعهد جهش قابل توجهی در تربیت نیروهای انسانی کارآمد صورت گرفت. وقوع جنگ تحمیلی و هجمه سراسری جهان کفر و الحاد به نظام نوپای ایران اسلامی که با هدف مشخص ریشه کنی این نهال مقدس صورت گرفت در کنار سختیها و مصائب غیر قابل جبران مادی و غیر مادی که بر این مردمان عزیز تحمیل کرد، توانست روحیه شهادت طلبی، ایثار، فداکاری و در یک کلام بسیجی و جهادی بودن را در لایه های درونی اجتماع تزریق کند. ویژگی بارز این فرهنگ حس نوع دوستی، ایثار و از جان گذشتگی و تلاش بی وقفه در راه اعتلای نظام جمهوری اسلامی ایران است و پیروان این مکتب یا بطور مستقیم در سنگرهای نبرد با کفار زمان تربیت شده اند یا فرزندان نجیب آنان و تربیت شدگان در مکتب آنهایند.
این نیروی باورنکردنی متعهد چنانچه با سلاح علم و فناوری تجهیز شود درست هدف غایی و همان آمال و ایدهای رهبر کبیر انقلاب اسلامی حضرت امام خمینی - ره - و رهبر فرزانه انقلاب حضرت آیت االله خامنه ای - دامت برکاته - و تمامی امت اسلامی ایران سرافراز است و این سرمایه عظیم نیروی انسانی می تواند در صورت قرار داشتن در رأس امور اصلاح الگوی مصرف را که به نیکی از سوی رهبر انقلاب نامگذاری امسال لقب گرفته است بطور عملی پیاده سازد چرا که هم تعهد دارد و هم تخصص. در این رهیافت از جمله الزامات عملی مسئله، داشتن مدیرانی با تجربه و شناخت علمی و دانش کافی و مهارت و تخصص جهت تشخیص نحوه انجام امور مرتبط با مسئولیت مدیر در کنار داشتن روحیه دلسوزی و حس تعهد و وجدان کاری و شخصیت والای انسانی است این خصوصیات بخوبی در نیروهای جهادگر متجلی است یعنی هم دانش کافی دارند و هم تعهد لازم را.
بنابراین اگر در موضوع اصلاح الگوی مصرف و تجدید نظر در نحوه هزینه کرد منابع و پتانسیلهای کشور بحث می شود نباید فراموش کرد که نیروهای انسانی متخصص و ورزیده در امور علمی و کارشناسی که دارای اخلاق متعهدانه انسانی-اسلامی هستند از جمله بارزشترین سرمایه های این مملکت هستند پس در حال حاضر باید روی نحوه بکارگیری و استفاده از این امکانات عظیم انسانی به عنوان بخشی از ثروت این کشور تجدید نظر اساسی نمود، بایستی توجه داشت که ثروت این کشور تنها نفت و گاز و معادن نیست چرا که همه اینها در آینده ای نزدیک تمام خواهد شد ولی آن ثروت و سرمایه ای که هیچ زمانی تمام شدنی نیست و در صورت استفاده بجا و شایسته روز به روز قویتر و تواناتر می شود همان نیروی انسانی کارامد این مرز و بوم است، از این رو بهتر است در گام اول در مسیر طولانی و پر مسئله دستیابی به هدف والای اصلاح الگوی مصرف، در استفاده از نیروهای انسانی فهیم و با ارزش این کشور اصلاحات اساسی انجام شود، در این راهبرد بها دادن بیشتر به نقش آفرینی نیروهای متخصص، رعایت عدالت و شایستگی در سپردن امور مدیریتی، برقراری امتیازات و تشویقات مناسب، اصلاح رفتارهای نامناسب برخی مدیران فعلی با نیروهای متخصص مذکور، رفع نگرانی ها و دغدغه های بجای این نیروها و سایر موارد مرتبط با موضوع قابل بحث و تحلیل است.
مدیران متخصص در منابع انسانی نقش نوآور را ایفا می کنند یعنی برای حل یک مسأله جدید و در مورد روندهای جاری آخرین اطلاعات را تهیه و ارائه می کنند و از جمله وظایف اصلی آنها این است که باید این مسئولیت را بپذیرند که شیوه ای را که مدیر باید با کارکنان رفتار نماید بصورتی بسیار روشن مشخص نمایند و حفظ منافع کارکنان را در اولویت اول قرار می دهند. در ارتباط با مسئله اصلاح الگوی مصرف، ابتدای امر مباحثی همچون مصرف کالاها، خدمات و انرژی مدنظر قرار میگیرد. اما مهمتر و فراگیرتر از این مباحث، مهمترین محوری که باید برای اصلاح مصرف آن حرکت کرد، سرمایه است.سرمایههای موجود باید ارزش بهرهوری مناسبی را داشته باشند که شامل مباحثی است که مقام معظم رهبری بهعنوان اتلاف اموال به آن اشاره دارند، نکته حائز اهمیت دیگر این است که در ایران آن ثروتی که در حال نابود شدن و آتش زدن است نفت نیست بلکه سرمایه انسانی است . - 2 -
در این نوشتار ضمن تاکید بر ضرورت اصلاح الگوی مصرف در جامعه، بکارگیری نیروهای جهادی متخصص و با تجربه در امورات مختلف و جایگاههای مسئولیتی به عنوان گامی اساسی در راستای اصلاح الگوی بکارگیری و استفاده از نیروی انسانی و افزایش بهره وری این بخش معرفی شده و مورد بررسی و کنکاش قرار گرفته است. روش بررسی موضوع طرح مطلب، جستجوی مطالب مرتبط از منابع مطالعاتی کتابخانه ای و تحلیل و تبیین ابعاد موضوع با محوریت استفاده از نیروهای انسانی کارامد و بطور مشخص واجد فرهنگ جهادی به منظور گام نهادن در مسیر واقعی اصلاح الگوی مصرف منابع و نهاده ها در این بخش است. سئوالاتی که در این نوشتار مورد بررسی قرار می گیرد عبارتست از:
- جایگاه و اهمیت نیروی انسانی کارامد در کشور با توجه به ضرورت اصلاح الگوی مصرف چگونه است؟
- چرا توجه به نقش و اهمیت سرمایه منابع انسانی ضروریست؟
-به منظور ارتقاء جایگاه نیروهای انسانی با تجربه و متعهد چه راهکارهایی مورد نظر است؟
-ارتباط اصلاح الگوی مصرف و استفاده و بکارگیری نیروهای جهادگر متخصص و متعهد چگونه است؟
ایران کشوری با سرمایه های عظیم مادی و معنوی کشور ایران با وسعت 1،648،195 کیلومتر مربع مساحت دارای ویژگیها و شاخصهای ممتازی از نظر برخورداری از موقعیت و سرمایه های خدادادی است در این بین به اهم موارد اشاره می گردد:
-1 موقعیت سوق الجیشی در منطقه استراتژیک خاورمیانه و غرب آسیا
-2 برخورداری از ذخایر عظیم نفت و گاز
-3 جمعیت زیاد و پتانسیل بالای نیروی انسانی
-4 سرزمین وسیع و دشتهای حاصلخیز و کوههای مرتفع
-5 مرکزیت و محوریت همگرایی اسلامی در بین کشورهای مسلمان منطقه و دنیا
-6 نیروی انسانی عظیم متخصص و متعهد در تمامی زمینه های فناوری و دانش روز به وضوح آشکار است که از بین تمامی موارد مذکور داشتن نیروی انسانی متخصص و متعهد - که این ویژگی در فرهنگ جهادی برجستگی بالایی دارد - از اهمیت
خاصی برخوردار است چرا که وقتی صحبت از استفاده بهینه و اصلاح الگوی مصرف در مورد منابع و سرمایه های کشور به میان می آید توان فنی و دانش بالا و کارآمد نیروی انسانی است که می تواند در تحقق این هدف با ارزش نقش آفرین باشد. اصلاح الگوی مصرف تنها بازنگری در روشها و اصول و مبانی سابق حاکم بر روند استفاده از کالاها و سرمایه های مادی را شامل نمی شود بلکه مهمتر از آن تجدید نظر و اصلاح نظریات سنتی پیشین در نحوه استفاده و به کار گیری نیروهای متخصص و متعهد در این جامعه است. دولت ایران همچون بسیاری از ممالک دیگر دنیا هزینه بالایی را صرف آموزش و تربیت نیروی انسانی بطور رایگان و یا با دریافت اندک بخشی از هزینه ها می نماید بنحوی که یک فارغ التحصیل دانشگاه دولتی از بدو
