بخشی از مقاله
چکیده
ارتقای کیفیت و رسیدن به الگوی آرمانی آموزش عالی پزشکی ، همواره یکی از دغدغه های اصلی سیاست گزاران آموزش پزشکی است. این پژوهش با هدف بهره مندی از دانش خبرگان در تعیین چالش ها و ارائه راهکارهای ارتقای کیفیت آموزش عالی پزشکی صورت پذیرفت .در این پژوهش کاربردی- کیفی به صورت هدفمند تصمیم گیران اصلی آموزش پزشکی جهت شرکت در پانل خبرگان انتخاب شدند . : چالش ها ی ارتقای کیفیت آموزش عالی پزشکی کشور تعریف گردید.
در این مطالعه، راهکارهای مناسب ارتقای کیفیت آموزش عالی پزشکی و رسیدن به الگوی آرمانی نظام آموزش عالی پزشکی کشور در پاسخ به تقاضای جامعه و نظام سلامت، پیشنهادشد. در این راستا اصلاح در کریکولوم ها ، نظام ملی پذیرش دستیاران ؛ نظام ارزشیابی و اعتبار بخشی برنامه ها ؛ توجه به تقویت زیر ساخت ها ؛ تمرکز زدایی در توسعه آموزش ؛ پذیرش دانشجویان خارجی ؛ تعامل مستمر با بخش های تحقیقاتی بالینی ، از جمله زمینه های اولویت دار و راهکارهای بالقوه ای است که شایسته است توسط برنامه ریزان وسیاست گزاران آموزشی در نظر گرفته شود.
-1 مقدمه
وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی، متولی آموزش پزشکان و تامین کننده سلامت مردم ؛ و سیاست گذاری برایحفظ و ارتقای سلامت جامعه است - 1و. - 2 ادغام نظام آموزش پزشکی با نظام ارائه خدمات سلامت در کشور ، با هدف پاسخگو نمودن آموزش به نیازهای نظام سلامت و ارتقای سلامتی مردم بوده است - 3و - 4، البته در این زمینه چالش هایی نیز وجود دارد . ارتقای کیفیت و رسیدن به الگوی آرمانی آموزش عالی پزشکی ، همواره یکی از دغدغه های اصلی سیاست گزاران آموزش پزشکی است.
بدیهی است پاسخگوئی و تعهد اجتماعی در آموزش عالی پزشکی باید در تمام جنبه های مختلف برنامه های آموزش پزشکی لحاظ شود - - .3 دراین راستا، متولیان اصلی آموزش عالی پزشکی متعهد به هدایت آموزش پزشکی ، وارائه خدمات بهداشتی درمانی براساس نیازهای سلامت جامعه هستند. - 5 - اگر چه دستاوردهای کمی آموزش پزشکی تخصصی و فو ق تخصصی در جمهوری اسلامی ایران بسیار چشمگیر بوده است.
نتایج مطالعه ای در مورد روندهای آموزش پزشکی در کشورنشان داد , با وجود پیشرفتها ، کیفیت برنامه های آموزش پزشکی تخصصی هم گام با نیازهای در حال تغییر جامعه ، تغییر سیمای بیماریها و تغییر انتظارات مردم از جامعه پزشکی و سیستم های مراقبت بهداشتی و درمانی ، متحول نشده است - 7 - در مرور متون پژوهشگران ،مطالعه ای که به طور مستقیم به بررسی چالشهای عملکردی نظام آموزش پزشکی تخصصی وفو ق تخصصی در طول دهه های گذشته در کشور پرداخته باشد ، یافت نشد ؛ ولی مطالعاتی در زمینه های مشابه و در برنامه های آموزش پزشکی عمومی وجودداشت ،که به بررسی مرتبط ترین مطالعات با موضوع پژوهش پرداخته شد.
مطالعه ای در سال 1388 ، نشان داد که ناکارامدی برنامه های راهبردی وزارت بهداشت در زمینه ارتقای آموزش پزشکی از چالشهایی است که مستقیما بر نطام سلامت تاثیر گذار است و سبب کاهش پاسخگویی اجتماعی نظام آموزش پزشکی کشور است. - - 8 مطالعه ای در سال 1389 داد چالشهای متعددی را از نظر فراگیران و هم از نظر مدرسین دوره های بالینی در زمبنه آموزش درمانگاهی کاروزان در گروه کودکان مشخص نمود. توجه به این اشکالات و بررسی جامع تر در سایر حیطها و گروه های آموزشی می تواند کمک شایانی به ارائه راهکار برای رفع این مشکلات و ارتقای کیفیت آموزش نماید.
مطالعه ای در سال 1392 مورد ادراک مربیان بالینی از موانع آموزش بالینی چالش ها و راهکارها به صورت مطالعه کیفی صورت پذیرفت - 10 - توصیه شد که برنامه ریزی مناسب جهت آموزش مؤثر در روند کسب مهارت های بالینی موثر است . در این راستا جذب و به کارگیری استادان بالینی مجرب، تلاش در جهت بهسازی محیط آموزشی، تو می تواند تأثیر بسزایی داشته باشد. همچنین در مطالعه ای در سال 1390 به اهمیت ارائه راهکار برای نهادینه سازی اخلاق پزشکی در آموزش عالی پزشکی پرداخته شد. - 11 -
چارچوب پیشنهادی
موضوع اصلی - درون مایه -
- 1 رسالت و هدف نهایی برنامه آموزشی تخصصی و فوق تخصصی ؛
- 2 مدیریت برنامه های تخصصی و فوق تخصصی
- 3 کریکولوم
- 4 دستیار ان ؛
- 5 اساتید ؛
- 6 منابع و امکانات و زیر ساختهای برنامه آموزشی
چالش ها
درون مایه های فرعی
.1 عدم همراستایی جهت گیری های کلان قبلی آموزش عالی پزشکی با نظام سلامت
2. عدم ثبات در سیاست گذاری
3. ضعف پاسخگویی نظام مدیریتی آموزش عالی پزشکی به نیازهای نظام سلامت
4. عدم هماهنگی دانشگاه های علوم پزشکی
5. عدم جامعیت کریکولوم دوره های آموزش عالی پزشکین
6. وضعیت نابسامان بیمارستان های آموزشی
7. غفلت از آموزش سرپایی
8. ضعف نظام ارزیابی مهارتهای دستیاران
9. ضعف دانشجو پروری و ناکافی بودن حمایت مالی از دستیاران
10. تمرکز گرایی در پذیرش دستیاران
11. عدم توجه به نقش گروه های علمی دانشگاه در فرایند انتخاب دستیاران
.12 تکیه بر سنجش تنها بک بعد دانش نظری در آزمون های ورودی دستیاری -
31. ضعف نطام ارزیابی دستیاران
41. مشکل ارتقای اعضائ هیئت علمی
51. مشکل ارزشیابی هیئت علمی
61. کمبود امکانات اموزشی بالینی
71. کمبود زیر ساخت فناروی
81. کمبود اعتبار و بودجه
