بخشی از مقاله
چکیده
امروزه اساس توسعه شهرهای مدرن پیروی از اصول توسعه پایدار است که به توسعه شهرها در ابعاد اقتصادی، اجتماعی و زیست محیطی کمک می کند. شهرکرد به عنوان مرکز استان چهارمحال و بختیاری و یک شهر در حال توسعه نیازمند ایجاد و گسترش فضاهای سبز بصورت پایدار است. روش تحقیق در این مطالعه بصورت تحقیقی - توصیفی و با عملکرد و نتایجی کاربردی است. در این مطالعه ابتدا به شناسایی فضاهای سبز موجود در شهرکرد شد و اندازه و مکان فضاهای سبز محاسبه و ثبت شد.
در مرحله دوم با ارائه پرسشنامه ای با 17 سوال و بررسی عوامل مرتبط با فضای سبز شهری و شهر پایدار به دریافت نظرات شهروندانی که به پارک ها مراجعه کرده بودند پرداخته شد. بر اساس نتایج بدست آمده سرانه فضاهای سبز در شهرکرد 8 متر مربع محاسبه شد. همچنین پراکنش فضاهای سبز در شهرکرد بصورت غیر اصولی و غیر همگن بود و تمام شهر از فضای سبز مناسبی برخوردار نبود. همچنین عوامل مهمی برای مراجعه بیشتر مردم در پارک ها اثرات مثبتی داشت که مهم ترین آن ها سن مراجعه کنندگان ، دسترسی به پارک و نوع شغل مراجعه کنندگان و فاصله زمانی تا رسیدن به پارک ها و فضاهای سبز بوده است. فضای سبز در شهرها با توجه به نیازهای انسان شهرنشین می تواند به توسعه پایدار شهرها کمک کند.
مقدمه:
فضای سبز شهری شامل طیف گسترده ای از خدمات زیست محیطی همچون تصفیه آب و هوا، کاهش آلودگی محیط زیست، ترسیب کربن، تنظیم میکرو کلیما، زیستگاهی برای حیات وحش شهری و همچنین ارزش های اجتماعی، تفریحی و درمانی است - Mhangara & Odindi, 2012 - چهار کارکرد اکولوژیکی، اجتماعی - فرهنگی، اقتصادی و زیبا سازی مهمترین کارکردهای فضای سبز در شهرها می باشد. توسعه پایدار شهری با اندیشه های جدید پدید آمد تا کاربری های شهری را متنوع سازد و به ایجاد برابری در شهر کمک کند، شکاف موجود میان مناطق و محله های شهری و میان فقیر و غنی را از میان بردارد، الگوی پایدار حملو نقل را پیاده سازد، عوامل تخریب خاک و آلودگی خاک و آب را برطرف سازد ، به فضای سبز، حفاظت و گسترش آنها بهای بیشتری دهد - کلانتری خلیل آباد و همکاران، . - 1391 کسب اطلاعات از پوشش سبز شهرها و ساماندهی اطلاعات به دست آمده، بخش مهم در مدیریت محیط زیستی و توسعه شهری محسوب می شود.
در شهر شهرکرد نیز فضاهای سبزعمومی با توجه به موقعیت و طبیعت خاص خود ابتدا در باغها و مزارع متبلور شد برنامه ریزی برای احداث فضاهای سبز عمومی در این شهر به دهه 50 بر می گردد که تلاشهایی برای احداث پارک ملت صورت گرفت و پس از آن در اوایل سال 1365 برنامه ریزی برای احداث پارک لاله در جنوب شهر و در مجاورت جاده شهرکرد-اصفهان صورت گرفت - محمدی و همکاران، . - 1386 با توجه به نقش مهم فضای سبز در زندگی شهرنشینی، تا کنون مطالعات زیادی در مورد فضای سبز در سطح شهرکرد صورت نپذیرفته است. تحقیق حاضر به دنبال آن است که با بررسی اثر گذاری فضاهای سبز شهری و پارک های شهری در توسعه پایدار شهرکرد، وضعیت فعلی فضای سبز را از دیدگاه سرانه کاربری فضای سبز و میزان تاثیر آن در زندگی شهروندان و عوامل موثر بر استفاده شهروندان از پارک های شهرکرد را مورد بررسی قرار دهد.
مواد و روشها منطقه مورد مطالعه:
شهرکرد مرکز استان چهارمحال و بختیاری به عنوان شهری در حال توسعه و در 97 کیلومتری جنوب غربی اصفهان و بین 32 درجه و 20 دقیقه عرض شمالی و 50 درجه و 51 دقیقه طول شرقی واقع شده است. از مهم ترین نقاط فضای سبز موجود در سطح شهرکرد را میتوان پارک تهلیجان ، پارک ملت و پارک لاله و فضای سبز موجود در دانشگاه شهرکرد بیان کرد.
