بخشی از مقاله
چکیده
مهمترین ویژگی هاي عصر حاضر شتاب فزاینده تحولات علمی، تکنولوژي، اجتماعی و ... در آن است. در چنین زمانی که تنها پدیده با ثبات تغییر و بی ثباتی است، جوامع انسانی و سازمانها براي بقا، پویایی و ایجاد تحولات سازنده در آینده ناگزیر از دستیابی به گرایش هاي نوین می باشند.
پژوهش حاضر به نقش و تاثیر تکنولوژي آموزشی در برنامه درسی دانش آموزان پرداخته است .نتایج حاکی از آن است که به کارگیري مواد و رسانه هاي آموزشی، استفاده از طراحی منظم آموزش، استفاده از تکنولوژي هاي نوین آموزشی و ارزشیابی صحیح و اصولی از سوي معلمان در فرایند تدریس، موجب افزایش یادگیري دانش آموزان می شود.
مقدمه و بیان مسئله
یکی از رویکر هایی که می تواند در جهت پاسخگویی به نیاز در نظام هاي آموزشی مفید واقع گردد و امروزه در بسیاري از کشور هاي توسعه یافته اجرا می شود. گسترش استفاده از فناوریهاي اطلاعات و ارتباطات در نظام هاي آموزشی و به تبع آن آموزش الکترونیکی و تأسیس و توسعه مدارس هوشمند است. آموزش مؤثر همراه با تکنولوژي آموزشی و در مدارس هوشمند مستلزم آن است که دانش آموزان نقش هاي جدیدي را در فرایند یادگیري بپذیرند و خود جستجوگران اطلاعات باشند، تا بتوانند در مورد ارزش اطلاعات وسیعی که در شبکه جهانی اینترنت موجود است به داوري و ارزشیابی بپردازند.
در چنین شرایطی نقش معلم ها نیز از انتقال دانش و معلومات، به تسهیل گر فرایند یادگیري تغییر می یابد. آنان نیر بایستی به گونه اي تلاش نمایند که دانش آموزان اعتماد به نفس، راهبرد هاي مدیریت اطلاعات و مهارت هاي لازم را کسب کنند تا بتوانند در زندگی روزمره و در محیط کار خود ابزارهاي فناورانه و ارتباط جمعی را با موفقیت راه اندازي کنند و مورد استفاده قرار دهند.
بنابراین براي بهره گیري موثر و کارآمد از فناوري اطلاعات، به ویژه در توسعه آموزش نیازمند بهبود رویکردها، بازبینی سیاست هاي آموزشی، سازماندهی مجدد محتوا، بهسازي نیروي انسانی، طراحی برنامه هاي درسی اثر بخش و تحول معیار هاي فرهنگی براي فراهم کردن همزیستی با فناوري نوین هستیم.
هدف و روش تحقیق
هدف از این پژوهش، تحلیل مسائل مربوط به تاثیر فن آوري اطلاعات و تکنولوژیهاي نوین آموزشی در تدریس معلمان می باشد
در این تحقیق از روش توصیفی - کتابخانه اي - می باشد. تعریف روش تحقیق کتابخانه اي : گاهی پژوهشی در کتاب ها، اسناد، منابع و آراء و نظریات و در فضاي محدود کتابخانه شکل و انجام می گیرد که نام این نوع تحقیقات کتابخانه اي است و از منابع مکتوب دسته اول استفاده می شود. - محمدي، 1374، ص - 66 ابزارگردآوري اطلاعات: کتب و مجلات تخصصی و فیش برداري، استفاده از کتابخانه و سایت هاي اینترنتی است.
تاریخچه استفاده از تکنولوژي آموزشی
چنانکه اشاره کردیم،کاربرد تکنولوژي آموزشی درواقع با اختراع صنعت چاپ آغاز میشود،اما پس از آن،آموزش و پرورش سالهاي متمادي بدون تغییر باقی مانده است .آزمایشهاي جدي در دههء 1930 هنگامی آغاز شد که تعدادي از مدارس در آمریکا کوشیدند تا چند وسیله را که امکان استفاده از آنها براي آموزش گروهی مشاهده میشد - رادیو،ضبط صوت،فیلم - مورد آزمایش قرار دهند.
در اثناي جنگ اول،این وسایل براي آموزشهاي نظامی و صنعتی مورد استفادهء وسیع قرار گرفته بود و معلمان،تحت تأثیر نتایج حاصل از آنها،میخواستند از این وسایل در مدرسه نیز استفاده کنند.تلویزیون تجارتی به سال 1948 به بازار عرضه شد و نظر مربیان را به عنوان وسیلهاي که فوق العاده جالبتر از رادیو است،به خود جلب کرد.در سال 1954 بنیاد فورد به تأسیس یک مرکز تلویزیونی،که امروز شهرت فراوانی یافته است،دست زد تا در خدمت مدارس بخشی از ایالت ماریلند امریکا درآید.به این ترتیب بود که تلویزیون آموزشی ولادت یافت.
در دههء 1950 انفجار جدیدي در نوآوریهاي تکنولوژي به وقوع پیوست که در نتیجهء آن دو وسیلهء جدید براي تأمین آموزش انفرادي فراهم شد.یکی آزمایشگاه آموزش زبان، که با کمک آن میتوان زبان را به شیوهء مستقیم به وسیلهء ضبط صوت آموخت و دیگري ماشین آ موزش،که وسیلهاي است که براي ارائه مطالب درس در طی مراحل پیدرپی و قدم بهقدم که یادگیري را آسان میکند.
با روي کار آمدن رایانهها - ماشینهاي کامپیوتر - ماشینهاي آموزشی قدیم از رونق افتاده است.زیرا کامپیوترها میتوانند کیفیات اطلاعاتی بسیار وسیعی را در خود ذخیره کنند،آنها را بیاموزند،و ارزشیابی کنند.این ماشینها ابتدا براي بایگانی و ضبط اطلاعات در کتابخانهها و ادارهها به کار رفت و در سال 1966 در یکی از دبستانهاي کالیفرنیا مورد استفادهء آموزشی قرار گرفت.بالاخره ریچارد آتکین سنو پاتریک ساپس از شرکت IBM براي عرضهء برنامههایی در ریاضیات وقرائت زبان به کودکان سال اول دبستان استفاده کردند.این تجربهها و نظایر آن نشان داد که در این وسایل استعداد مهمی براي آموزش اساسی وجود دارد که قدرت آن حتی از کتابهاي درسی هم بیشتر است.
دو رویکر مهم تکنولوژي آموزشی در آموزش و پرورش
.1 فن آوري اطلاعات به عنوان یک موضوع درسی :
براساس این رویکرد، فن آوري اطلاعات بعنوان یک درس مستقل در برنامه درسی فراگیران گنجانده می شود و طی آن مهارتهاي فنی مورد نیاز دسترسی،تجزیه تحلیل و بکارگیري اطلاعات به فراگیران آموزش داده میشود.در این راستا نظامهاي آموزشی برخی از کشورها با برنامه ریزي مناسب اقدام به تولید کتب و ابزارهاي آموزشی براي دانش آموزان نموده وبا تدوین راهنماي برنامه درسی براي معلمان در استفاده از فن آوري اطلاعات موفقیت چشمگیري داشته اند.
.2 فن آوري اطلاعات بعنوان یک وسیله:
در این رویکرد فن آوري اطلاعات وسیله و ابزاري است براي تسهیل فرایند یاددهی - یادگیري و از آن بعنوان کاتالیزور یادگیري و ارتقاء پیشرفت تحصیلی یاد می شود .فن آوري اطلاعات از پتانسیلی برخوردار است که میتواند بخش قابل توجهی از موانع یادگیري را بر طرف سازد .براي نمونه با شبیه سازي رایانه اي در آموزش اجرام انتزاعی و سه بعدي همراه کردن سبک هاي شنیداري ،دیداري و حرکتی در تدریس و ارائه خدمات حرفه اي و مهارتی از راه دور ،بخش وسیعی از جامعه را تحت پوشش آموزشهاي کیفی قرار دهد .استفاده از فن آوري اطلاعات در امور اجرایی و مدیریتی نیز بستري را فراهم می نماید که طی آن فعالیت ها با دقت و سرعت بیشتري انجام گیرد و مدیران و کارکنان نیز بتوانند با تبادل آراء و عقاید با همتایان خود در سطح ملی و بین المللی اطلاعات خویش را بروز کنند.
تکنولوژي و دانشآموزان
یافته هاي متعدد، اثرات مثبت تکنولوژي بر خودپنداره دانشآموزان را نشان داده و از توان بالقوه تکنولوژي آموزشی بر بهبود نگرش دانشآموزان نسبت به خود حمایت میکند. استفاده از کامپیوتر میتواند انگیزه یادگیري در دانشآموزان را نیز افزایش دهد. کالی - 1997 - با بررسی نسبتاً جامع مطالعاتی که در آن از تکنولوژي آموزشی استفاده شده، دریافته است که آموزش بر پایه کامپیوتر علاوه بر فردي ساختن آموزش و ارائه بازخورد فوري به دانشآموزان، میتواند حتی پاسخها را تصحیح کند. به اعتقادي وي، افزایش انگیزه مطالعه در دانشآموزانی که از طریق کامپیوتر درس میخوانند مربوط به سهولت تصحیح اشتباهات، ایجاد محیط شبهشخصی، افزایش عزت نفس، کنترل فعال بر محیط و توانایی کار کردن برپایه روش و فراخور محیط.
