بخشی از مقاله
چکیده
خلیج فارس به عنوان یکی از جاذبه های توریستی، پذیرای گردشگران داخلی و خارجی می باشد. وجود جزایر متعدد که برخی از آنها جزء ظرفیتهای اقتصادی محسوب میشوند بر جذابیت های منطقه افزوده است. تحقیق بر عوامل ژئواکونومیک توریسم در خلیج فارس این امکان را به برنامه ریزان کشور می دهد تا ضمن در نظر داشتن اهداف سیاسی، علایق ژئوپلتیک کشور را با ابزارهای اقتصادی و فرهنگی که از جمله آنان توریسم می باشد، جستجو نمایند. هر منطقه با توجه به پتانسیل ها و امکانات موجود خود میتواند از طرق مختلف در محور توسعه قرار گیرد و با توسعه در یک بخش، زمینه توسعه در سایر بخشها را نیز فراهم سازد. اولین قدم برای توسعه منطقه، توسعه اقتصادی آن است.
با توجه به هدف عمده گردشگری که تولید درآمد و جذب سرمایه برای منطقه است، نقش راهبردی و کلیدی گردشگری در توسعه منطقه ای نمایان می گرددقاعدتاً. مطالعه و برنامه ریزی جامع و آینده نگرانه در این خصوص میتواند در افق چشم انداز 1404 جایگاه ایران را در منطقه و جهان مستحکم نماید. مطالعه حاضر با هدف شناسایی جاذبه های گردشگری جزایر خلیج فارس و معرفی آنها جهت جذب گردشگر به منطقه و کمک به اشتغال زایی و اقتصاد منطقه و حفاظت از مناطق حساس زیستی جزایر به انجام رسیده است.
-1 مقدمه :
گردشگری امروزه در ردیف موفق ترین صنایع جهان محسوب می شود، زیرا نتایج و دستاوردهای قابل توجهی مانند: کسب درآمد سرشار ارزی، توسعه روابط علمی B فرهنگی، ایجاد اشتغال بصورت مستقیم و غیر مستقیم و نمایش ثبات و امنیت کشور به دنبال دارد. در جهان امروز گردشگری رویکرد گسترده ای به موضوع اکوتوریسم - طبیعت گردی - دارد. انسان های خسته از زندگی شهری و ماشینی همواره فرصتهایی را جستجو میکنند که به دور از هیاهوی روزمره زندگی رو به طبیعت بیاورند - پور اصغر،ف،. - 1382 واژه »توریسم« از دو بخش »تور« ، به معنای سفر، گشت، مسافرت، سیاحت و »ایسم« ، پسوندی که اشاره به مکتب یا اندیشهای فلسفی، مذهبی، سیاسی، ادبی و غیره دارد ترکیب یافته است.
اولین نوشتهها راجع به گردشگری در فرهنگنامه گردشگری و مسافرت، بر ابعاد تاریخی این پدیده تمرکز داشتهاند - یعقوب زاده،. - 1388 کلمه توریست و توریسم - گردشگری - اولین بار بصورت رسمی در سال 1937 توسط اتحادیه ملل استفاده شد ولی صنعت توریسم سابقه ای قدیمی تر دارد. در جهان امروز گردشگری بعنوان راهی جهت توسعه اقتصادی و اجتماعی جوامع، مورد توجه اکثر کشورها بخصوص کشورهای در حال توسعه قرار گرفته است.
صنعت گردشگری بقدری بر توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی کشورها اهمیت دارد که اقتصاددانان آن را صادرات نامرئی نامیده اند - رضوانی،ع،. - 1385 از آنجایی که جزایر دارای کارکرد اکولوژیکی منحصر به فردی نسبت به اکوسیستم های مشابه خود در خشکی ها هستند، بسته بودن اکوسیستم های خشکی جزایر باعث شده تا در روند تکامل سیری خاص طی شود به همین جهت تمامی سطوح اکولوژیکی آن نوعی شاخص زیستی محسوب می شوند که بازتاب دهنده تحول و تکامل فرایند های اکولوژیک و سیستم های حیات بخش می باشند - T.Mihalic، - 2000 از طرفی قرار گرفتن در میان دریا باعث مهیا شدن مناطقی کم عمق در سواحل آنها برای حضور بانکهای زیستی همچون آبسنگ های مرجانی، بسترهای علفی، جلبکی، محل زادآوری آبزیان و محیط های پرورشی شده است که از جمله زیستگاه های حساس ساحلی و دریایی محسوب می شوند.
از سوی دیگر منابع طبیعی، ذخایر حیات وحش و فرصتهای کانی و شیلاتی، در جزایر نیز باعث حضور فعالیت های انسانی شده و در نتیجه توسعه، فشارهایی را بر محیط به دنبال دارد که می تواند بر جاذبه های طبیعی منطقه اثر گذارد - خرامید، م،. - 1389این مطالعه با هدف شناسایی جاذبه های گردشگری جزایر خلیج فارس و معرفی آنها جهت جذب گردشگر به منطقه و کمک به اشتغال زایی و اقتصاد منطقه و حفاظت از مناطق حساس زیستی جزایر به انجام رسیده است.
-2 دیدگاهها و عناصر گردشگری:
نظریه ها و دیدگاه های مختلفی درباره گردشگری وجود دارد که می توان همه آنها را در 4 دسته مطرح کرد:
-1 دیدگاه اقتصادی - یعقوب زاده،. - 1388
-2 دیدگاه اجتماعی B فرهنگی - کاظمی، م،. - 1385
-3 دیدگاه زیست محیطی و بهداشتی - الوانی، م.، پیروزبخت، م،. - 1385 -4 دیدگاه سیاسی و ژئوپولتیکی - پاپلی یزدی، م. سقایی، م.، - 1385 که برای بهره برداری متناسب با ظرفیت محیط از ظرفیت برد استفاده میشوند. این اصطلاح به مفهوم تعداد دوره های کاربری یک منطقه تفرجی در طول سال است، بدون اینکه زوال دایمی فیزیکی و زیستی در توان منطقه برای پشتیبانی فعالیت توریسم حاصل آید و آسیب محسوس به کیفیت توریسم وارد شود .UNWTO - ، . - 2012 به عبارت دیگر ظرفیت برد بهینه شامل حداکثر تعداد توریستی است که می توانند با استفاده از تسهیلات توریستی پذیرایی شوند و ضمن حداکثر استفاده از تسهیلات تفرجی آسیبی به محیط زیست وارد نکند - غلامی، م.،. - 1392
-3 انواع گردشگری:
گردشگری انواع مختلفی دارد و شناخت انواع گردشگری برای برنامهریزی دراین عرصه اهمیت اساسی دارد. در یک تقسیم بندی، گردشگری به سه نوع : فرهنگی، طبیعتگردی و ماجراجویانه تقسیم شده است انواع دیگر گردشگری در حال افزایش است نظیر گردشگری فضایی، گردشگری الکترونیکی که در سالهای اخیر آغاز شده است. در اینجا به تعدادی از مهمترین انواع گردشگری اشاره میشود: گردشگری تفریحی، گردشگری طبیعت، گردشگری تجاری، گردشگری شهری، گردشگری روستایی، گردشگری قومی و عشایری، گردشگری مذهبی، گردشگری ورزشی ،گردشگری ماجراجویانه، گردشگری سﻻمت، گردشگری فضایی، گردشگری الکترونیکی،گردشگری بیابانی،گردشگری آموزشی B علمی و گرد همایی، گردشگری هنری، گردشگری تاریخی، گردشگری فرهنگی - A.Riera Font .،. - 2000
