بخشی از مقاله
چکیده
مطالعهی مدرنیته بیانگر این مطلب است که این عقیده ی بسیاری از نهادهای جامعه از جمله خانواده، سیاست و اجتماع تحت تاثیر قرار داده است با توجه به اثرات سوء این مسئله و تاثیر بر ارزش های انسان به نظر می رسد جوامع امروز با ماهیت دیگری در عصر مدرنیته روبرو هستند که ارزش های فرد و جامعه را بی اعتبار نموده و ارزش های غیر انسانی جایگزین می کنند که باعث تکذیب بسیاری از عقاید دینی از جمله جهان غیب و نبوت و سایر مسایل دینی می شود.
در اینجا این سوال مطرح می شود که مدرنیته با اینکه ادعای عقلانیت و اصلاح امور انسانی دارد چقدر توانسته به این هدف نائل آید. نتایج بررسی آثار مدرنیته در بخش های مختلف اجتماع، سیاست و نهاد خانواده نشان می دهد که عقلانیت به معنای صحیح در این نظرییه جایگاهی ندارد و بسیاری از ارزش های انسانی و دینی کنار گذاشته شده اند. روش تحقیق در این پژوهش روش توصیفی و گردآوری اطلاعات به روش کتابخانه ای است.
مقدمه
مسالهای داریم بهنام مدرنیته که بر سبک زندگی انسانها تاثیر گذاشته و همهی زوایای زندگی از جمله فرهنگ، سیاست، اجتماع و خانواده را تحت شعاع قرار داده است. مدرنیته یعنی سبک زندگی جدید که حاصل تفکراتشان در جهان هستی است که دو عامل تبلیغات و گرایش انسانی باعث گسترش آن در جوامع انسانی شده است. در این میان پرسش این است که مدرنیته چقدر به ویژگیهای انسان از جمله عقلانیت - سنجش صحیح امور - توجه داشته و آنها را نهادینه کرده است؟ بدین ترتیب زوایای مدرنیته و جایگاه عقلانیت از جمله مسائلی است که در این تحقیق مورد بررسی قرار میگیرد. تا بدینصورت نظر اسلام دربارهی مدرنیته و پذیرش یا پذیرش مشروط آن تبیین و توضیح داده شود.
مقالهای عینا با عنوان مقالهی پیشرو کار نشده است اما پژوهشگرانی در زمینهی جاهلیت مدرن مقالههای بسیاری ارائه کرده اند مانند مقالهی»جاهلیت مدرن« اثر نجلا یعقوبی که این مقاله در ماهنامهی بیداری اسلامی، سال اول، شماره4 چاپ شده است. و یا مقالهی »نمادهای جاهلیت مدرن با تکیه بر قرآن و سنت« اثر علی عزتی و زهرا برندهی غیبی که در ماهنامهی معارف شمارهی94 به چاپ رسیده است. در این اثر نویسندگان به توضیح و تبیین نمادهای جاهلیت مدرن براساس آیات قرآن و سنت پرداختهاند. روش تحقیق در این پژوهش روش توصیفی و گردآوری اطلاعات به روش کتابخانه ای است.
معنای لغوی عقل
در دایره المعارفهایگوناگون تعاریف تقریباً نزدیکی برای عقل ذکر شده است که ما به چند مورد آن اشاره می-کنیم: عقل: - اسم ذات - ، خرد و دانش، قوهای در نفس انسان که بدان حسن و قبح، کمال و نقصان، خیر وشر تمیز می-دهد. - حسینی دشتی، - 279 : 1385 در فرهنگ معین عقل را بند برپای بستن تعریف کردهاند. - معین،85، - 1385 در فرهنگ عمید عقل را دریافتن، دانستن، فهمیدن، قوهی دریافت و ادراک حسن و قبح اعمال و تمیز نیک و بد امور معنا کردهاند. - عمید، :1372 - 1445 میر سید شریف جرجانی در تعریفات، عقل را جوهری که در ذات، مجرد از ماده و درفعل، مقارن با آن است معنا میکند و میگوید که عقل همان نفس ناطقه است که هر کس با لفظ »من« به آن اشاره میکند. - جرجانی، :1377 - 113
