بخشی از مقاله
چکیده
هدف از این تحقیق تبیین مفهوم مهارت های شنیداری است.روش این تحقیق بصورت توصیفی-کتابخانه ای است.در این مقاله پس از بیان مفهوم ارتباطات و فرایند ارتباطات به بررسی الگوهای مختلف ارتباط رسمی و غیر رسمی پرداخته شده و سرانجام مفهوم گوش دادن موثر و عوامل مربوط به آن بررسی می گردد.
کلمات کلیدی:ارتباطات،فرایند ارتباطات،مهارت های شنیداری
مقدمه
استقرار شبکه های ارتباطی موثر و توسعه مجاری ارتباطی در میان واحدهای گوناگون سازمان از وظایف مهم مدیران است.برقراری ارتباط موثر با کارکنان،موجب آشنایی با نیازهاو خواسته ها و درک بهتر انگیزه های آنها می شود.اهمیت اتباطات به حدی است که بخش عمدهای از اوقات کار مدیران و رهبران را به خود اختصاص می دهد .حتی هنگامی که یک مدیر با دیگران مذاکره نمی کند،ممکن است به نوشتن یا انشای گزارشها،نامه ها و یادداشتهابپردازد یا مشغول مطالعه اسناد و مدارک مکتوبی باشد که برای وی تنظیم شده اند.
به طورکلی به ندت امکان دارد که یک مدیر عالی در سازمان بتواند بدون ارتباط با دیگران مشغول به کار باشد؛حتی هنگامی که به تنهایی در اتاق خ ود مشغول تفکر است نیز ممکن است به دلیل برقراری یک ارتباط تلفنی یا حضوری رشته افکارش گسسته شود .اهمیت ارتباط موثر به این دلیل است که فراگردی را ایجاد می گند که انجام وظایفی نظیر برنامه ریزی،سازماندهی و کنترل و رهبری را برای مدیران تسهیل م یکند و نیز مدیران را در انجانوظیفه هماهنگی و استفاده بهتر از زمان یاری می رساند.
گاهی ارتباطات را »تبادل اطلاعات و انتقال معنی« می دانند.با بسط این عبارت می توان گفت که ارتباطات،انتقال اطلاعات از فرستندهبه گیرنده است به گونه ای که برای هردو قا بل فهم و درک باشد - .در یک تعریف جامع تر می توان گفت که »ارتباطات،فراگردی است که طی آن افراد از طریق انتقال علایم پیام،به ارسال و دریافت معنی مبادرت می ورزند .«ارتباطات سازمانی نیز به فراگردی دلالت دارد که طی آن مدیران به تبادل اطلاعات و معانی با افراد و واحدهای داخل و خارج سازمان می پردازند.
عناصر فراگرد ارتباطات
فراگرد ارتباطات از عناصری تشکیل می شود:فرستنده - منبع - :فرستنده پیام،آغاز کننده ارتباط است و معمولا جهت انتقال اطلاعات و مفاهیم به گیرندگان اقدام به برقراری ارتباط میکند؛ گیرنده - مقصد - گیرنده پیام کسی است که پیام را دریافت می کند و از آن مفاهیمی را استنباط می کند؛مفهوم ذهنی پیام:مفهوم ذهنی پیام همان فکر و اندیشه ای است که باید به گیرنده منتقل شود؛ نماید عینی پیام:منظور از آن عبرتست از همان علایم و نشانه هایی که پیام را به صورت خبر،نکته یا موضوع به گیرنده انتقال می دهد وسایل و مجاری ارسال برای ارسال پیام از وسایل و طرق متنوعی استفاده می شود.
به عنوان مثال از هوا برای ارسال اصوات،از کاغذ برا یارسال نامه و از سیم برای ارسال پیام های تلفنی استفاده می شود؛ دریافت و ثبت پیام :دریافت و ثبت صحیح پیام ارسالی از اهمیت بسیار زیادی برخوردار است و عامل مهمی در بر قراری ارتباط موثر محسوب می شود؛ تبدیل کردن پیام به مفهوم ذهنی :پس از دریافت پیام،گیرنده آن باید آنرا به اطلاعاتی تبدیل کند که مورد نظر فرستنده پیام بوده است،بنابراین بر مبنای تجربه گذشته گیر نده و انتظارات و مقاصد فرستنده و ادارک گیرنده از علایم ارسالی،برای تبدیل پیام به مفاهیم ذهنی اقدام می شود؛ ادراک پیامکپس از تبدیل پیام به مفاهیم ذهنی،محتوای آن ادارک می گردد.
عوامل ایجاد کننده اختلال:در فراگرد ارسال پیام از فرستنده به گیرنده،عوامل متعد دی وجود دارند که موجب اختلال در ارسال پیام از فرستنده به گیرنده می شوند،نظیر الف - سهل انگاری فرستنده در ارسال صحیح پیام؛ ب - تحریف عمدی پیام توسط منابع ذی نفع تاثیر صداهای ناخواسته در فراگرد ارتباطات د - بی توجهی گیرنده هنگام دریافت پیام ها؛ ه - بی دقتی در تفسیر پیام دریافتی بازخور: منظور از بازخور ،ابراز نظرها و واکنش های گیرنده در مورد پیام،است.با انتقال بازخور به فرستنده،درجه اثربخشی و کارایی پیام معین می گردد و کمبودها و نارسایی های ارتباطی مشخص می گردد.
شش الگوی ارتباطات رسمی در سازمان ها
اصولا نمودار رسمی سازمان، کانال ها و مجاری ارتباطات رسمی را نشان می دهند .به هنگام ایجاد تشکیلات، موضوع ارتباطات مدنظر طراحان ساختار سازمان می باشد .ازاین رو، الگوی ارتباطاتی ساختار رسمی همان است که در نمودار تشکیلاتی هر سازمان مشخصمی گردد. الگوهای مذکور که نشان دهنده مجاری ارتباطات رسمی می باشند، از اهمیت ویژه ای برخوردارهستند .ممکن است در یک سازمان این کانال ها طوری طراحی شده باشند که کارکنان موظف باشندفقط با مدیران خود ارتباطات داشته باشند.
یا آن که طراحی کانال های مذکور به گونه ای باشد که ارتباطات افقی را در سازمان امکان پذیر سازد.برای آگاهی از میزان اثربخشی فرایندهای مختلف ارتباطاتی، تحقیقات فراوانی انجام شده است.دریکی از این پژوهش ها چند الگوی ارتباطات سازمانی مطابق شکل ذیل مورد آزمایش قرار گرفت تا اثربخشی هریک از آن ها در سازمان مشخص گردد .در این آزمایش باید پنج نفر مسائل مختلفی را از طریق ارتباطات با یکدیگر حل می کردند.
افراد مذکور از یکدیگر جدا بوده و درهر مورد امکان ارتباطاتشان مطابق یک الگوی خاص بود .درون سازمان ها، الگوهای ارتباطاتی ذیل را می توان مشاهده کرد.برای مثال الگوی ستاره ای نمونه ارتباطات چهار مامور فروش در چهار منطقه است که با یک مسئول در تماس هستند .یا الگوی زنجیره ای نشان دهنده ارتباطات یک مدیر با دو معاون است.
