بخشی از مقاله
چکیده
یکی از آسیب های اجتماعی ایی که جوامع در حال توسعه را تهدید می کند جرایم سازمان یافته است زیرا این جرم با رشد اقتصادی کشورها همپا می باشد، و به آهستگی در حال حرکت و سایش بر روی سایر ابعاد اقتصادی است. به گونه ایی که روز به روز بر تهدید آن افزوده می شود وتا جایی که جرایم امنیتی در برابر آن به چشم نمی آیند. جرایم سازمان یافته، جرمی توسعه یافته است به این منظور که با نفوذ به بخشهای مختلف اقتصاد کشور ابعاد آن را تحت تاثیر قرار دهد. این جرم تلاش دارد از روابط اجتماعی در پیشبرد اهداف خود سود جوید.
اگر چه صورت های جرایم سازمان یافته و حرفهای با هم متفاوتند، اما در سه عنصر اصلی مشترکند که عبارتند: از وفاداری درون گروهی، بی اعتنایی به ارزش های قانونی و افتخار به مهارت های ویژه در ارتکاب به جرم. لذا می توان با این سه عنصر اصلی در درک ویژگی های این جرم بهره برد. بر این اساس جرایم در سال های اخیر تغییرات مهمی به خود دیده یعنی از گروه های مهم و اصلی به گروهای کوچک تر تبدیل شده اند و خود را با شرایط و امکانات جامعه سازگار می سازند.
چرا که هر وسیلهای که وارد جامعه میشود. میتواند در معرض جرم قرار بگیرد یا اینکه به ابزاری برای ارتکاب جرم تبدیل شوند. به عنوان نمونه خودرو هم وسیله ای در معرض سرقت و هم وسیله ای برای ارتکاب جرایم دیگر بشمار می رود. با این حال جرم در حال دگردیسی است و از فرد به گروه و از تکی به باندی و سازمان یافتگی در حرکت است. این مقاله تلاش دارد ابعاد مختلف جرایم سازمان یافته و آسیب هایی که از جرایم سازمان یافته زایش می شود را کنکاش نماید.
مقدمه
جرم هزینه های زیادی را بر جامعه و دولت تحمیل می کند - دانیاله و مارانی،. - 114 :1391 و در هیچ قرنی کشورها به اندازه قرن حاضر از جرم سازمان یافته متضرر نشدهاند این موضوع آنقدر دارای اهمیت بوده که از سال 2003 به بعد عمده کشورها در سند راهبردی خود این جرم را به عنوان تهدید مهم شناسایی و معرفی کردند. بر این اساس در اکثر تفاهم نامه های دوجانبه و چند جانبه جرایم سازمان یافته مورد تاکید همگان قرار گرفته است. چرا که جرایم سازمان یافته آسیب جدی و طولانی مدت روی مؤسسات، جامعه، اقتصاد و کیفیت زندگی شخصی مردم ایجاد می کند - بیابانی، . - 1395 به اعتقاد کالوخین کشورهایی که در حال متحول شدن هستند به طور معمول با افزایش ملایم جرایم روبرو هستند.
این جرایم اساسا میتواند به دو حالت باشد: یکی فعالیت های قاچاق که توسط افراد مستقل یا گروههای کوچکی از افراد در روشی غیر سیستماتیک صورت می پذیرد و دیگری جرایمی که توسط گروههای سازمان یافته تبهکار انجام می شود - کالوخین،. - 354 :2008 زیرا این جرم با رشد اقتصادی کشورها مرتبط می باشد، و به آهستگی در حال حرکت و سایش بر روی سایر ابعاد اقتصادی است. چرا که روز به روز بر تهدید آن افزوده می شود وتا جایی که جرایم امنیتی در برابر آن به چشم نمی آیند. بنابراین آنها دولت ها را همانند سرمایه داران بین المللی تحت فشار قرار می دهند و به چالش می کشند.
به گونه ای که به عنوان یک تهدیدی غیر نظامی برای امنیت ملی و توسعه بین الملل به شمار می رود - فرهنگی و بیابانی،. - 10 :1392 بنابر گزارش اف بی آی سالانه سود حاصل از جرائم سازمان یافته برابر با 1 تریلیون دلار امریکا است رقمی که می توان آن را با تولید ناخالص ملی کانادا که در سال 2008 برابر با 1/3 تریلیون دلار امریکا و فرانسه که برابر با 2/1 تریلیون دلار بود، مقایسه کرد. طیف فعالیتهای شبکه های تبهکاری فعال در جرائم سازمان یافته بسیار گسترده است، که از آن میان می توان به درآمدهای بسیار هنگفت ناشی از قاچاق آثار هنری و اشیای عتیقه اشاره کرد. ارزش مالی این تجارت غیرقانونی سالانه بین 6 تا 8 میلیارد دلار امریکا برآورد می شود - ساگانت و شاو، . - 104 :1392 جرائم سازمان یافته، انواع مختلفی از جرائم شرکتها، سودهای ناشی از قاچاق مواد مخدر، قاچاق اسلحه، قاچاق انسان و پولشویی را شامل میشود.
دفتر برنامه کنترل قاچاق مواد سازمان ملل برآورد کرده است که گردش مالی باندهای غیر قانونی در دنیا، رقمی برابر با میلیارد دلار در روز میباشد. قاچاق مواد مخدر و مصرف آن از عوامل اصلی جرم و خشونت در سطح محلی و ملی و جهانی میباشند. اعتیاد به مواد مخدر، به ویژه در مناطق شهری، به شعله ور شدن جرم و خشونت، افزایش هزینههای پلیس و بهداشت اجتماعی، از هم گسیختگی خانوادهها و کیفیت زندگی پایین میانجامد - تیبایجوکا،1394 . - 31:
تعریف جرایم سازمان یافته
تعاریف متعددی از جرائم سازمان یافته در متون علمی وجود دارد، که متاسفانه اجماعی در پذیرش آن وجود ندارد. کلاوس فون لامبس اعلام می نماید بیش از 150 تعریف را برای جرایم سازمان یافته مشخص کرده است - بیابانی و سلطانی فر،. - 1395 هریک از این تعاریف دارای ویژگی های خاص خود است. اما تعریفی که مورد قبول همگان باشد وجود ندارد. زیرا عمد تعاریف بر گرفته از قوانین کشورها می باشد. لذا در زیر دو عنوان تعریف که بر گرفته از نشریه امریکایی دادگاه جنایی1 می باشد ارائه می گردد.
-1فعالیتهای مجرمانه که توسط گروههای قدرتمند، برنامهریزی و کنترل گردیده و در مقیاس بزرگ، مرتکب میگردند.
-2نوعی دستهبندی سازمانهای مجرمانه فراملی، ملی و داخلی که تمایل به اداره مجرمان در فعالیتهای غیرقانونی، بیشتر اوقات، به دلایل مالی و اهداف سودجویانه، دارند. جرایم سازمان یافته در کشورهای مختلف با اسامی مختلف شناخته می شود. در اروپا و آمریکا به کوزانوسترا در ایتالیا به مافیا در ژاپن یاکوزا در چین تریاد در روسیه براتقا و در آمریکای لاتین کارتل نامیده می شود.
جرائم سازمان یافته دارای اوصاف کلی زیر هستند:
-1فعالیت مبتنی بر توطئه و مستلزم هماهنگی تعدادی از افراد در برنامه ریزی و اجرای اعمال غیرقانونی یا انجام اهداف ظاهرا قانونی با ابزارهای غیرقانونی است. در جرائم سازمان یافته معمولا سلسله مراتب و رده بندی بین افراد وجود دارد.
-2هدف اصلی جرائم سازمان یافته سودآوری اقتصادی است.
-3جرائم سازمان یافته با فعالیت های پیچیده دیگری مثل پولشویی و اشتغال به تجارت ها و کلاهبرداری های مرتبط با جرم اصلی همراه است.
-4جرائم سازمان یافته با تاکتیک های تهاجمی مثل ارعاب، خشونت یا اقداماتی مثل رشوه خواری همراه است.
-4در سازمان های مجرمانه واکنشی جدی علیه توطئه علیه گروه صورت می گیرد. هر نوع انحراف از قوانین سازمان پاسخی سریع به صورت کاهش رتبه تا مرگ فرد منحرف شده دریافت می کند - سیگل، . - 697 :1394
ارتباط میان جرم و اندازه شهر در کشورهای در حال توسعه با سه عامل زیر تبیین میشود:
اول: چرخه جرم در شهرهای بزرگتر بیشتر میباشد. این امر به دلیل تمرکز بیشتر افراد ثروتمند است که فرصتهای بیشتری را برای انجام جرمهای مختلف فراهم میسازند و بازار بزرگتری از فروش کالاهای وجود دارد.
