بخشی از مقاله
چکیده
پژوهش حاضر با هدف تعیین رابطه هوش اخلاقی و سلامت روان با تعهد سازمانی درکارکنان مراکز استعدادهای درخشان استان فارس انجام شده است. جامعه آماری تحقیق برابر است با 230 نفر معلمان و کادر تمام وقت این مراکز با توجه به جدول مورگان حجم نمونه برابر شد با 140نفر که بصورت تصادفی انتخاب گردید. برای گردآوری داده های مورد نیاز از پرسش نامه استاندارد پرسش نامه هوش اخلاقی لینک و کیل - 2005 - ، پرسشنامه سلامت روان 12 - GHQ گلدبرک و هیل - - 1970 و پرسشنامه تعهد سازمانی آلن و میر - - 1990 استفاده گردید. که ضمن تایید اعتبار صوری و محتوایی آن، پایایی آن توسط آلفای کرونباخ نیز به ترتیب0/85,0/83, 0/81محاسبه گردید.
داده های حاصل با استفاده از ضریب همبستگی و تحلیل رگرسیون چند متغیره تجزیه و تحلیل قرار گرفت.یافته های حاصل از این مطالعه حاکی از آن است که متغیر هوش اخلاقی با تعهد سازمانی کارکنان مراکز استعداد های درخشان رابطه مثبت و معنی داری وجود دارد. بین دو مولفه اختلال اضطراب و افسردگی با تعهد سازمانی رابطه معنی دار و منفی وجود دارد اما در بین مولفه عملکرد جسمانی و تعهد سازمانی رابطه معنی داری مشاهده نگردید و هر چهار زیر مقیاس هوش اخلاقی، می توانند تعهد سازمانی را پیش بینی کنند.
مقدمه
تعهد کارکنان به عنوان یکی از مهمترین عوامل برای موفقیت و پیشبرد اهداف سازمان بوده است. تعهد معلم با عملکرد کاری در معلم و توانایی او برای ابداع و تلفیق اندیشه های جدید در کار، در ارتباط است. همچنین اثر مهمی بر موفقیت دارد - بخشی سورشجانی . - 1392امروزه سازمان ها به صورت فزاینده ای درگیر مسایلی هستند که مرز بین کارهای درست و خلاف بیش از پیش از بین رفته است و در مجموع تعهدات سازمانی برخی کارکنان کمرنگ شده است؛ لذا این دغدغه، هوش اخلاقی بالا یی می طلبد تا بتوان با رشد اخلاقی هم جوی سالم برای کارکنان در سازمان به وجود آورد و هم بستری را فراهم نمود تا کارکنان سازمانها با تعهد اخلاقی منطقی به پیشبرد اهداف سازمان گام بردارند.
از طرفی مشاغل مختلف در محیط های مختلفی انجام می گیرند و عوامل متعددی از جمله رضایت کلی از شغل، رضایت از درآمد، رضایت از محیط فرهنگی شغلی و رضایت از روابط با همکاران که در محیط کار بر سلامت افراد موثر هستند. عوامل بسیاری نیز باعث برهم خوردن سلامت روان افراد می شوند که از جمله آنها می توان به عدم رعایت عدالت، فراهم نبودن فرصت های شکوفایی برای افراد و وجود تبعیض های غیر منطقی اشاره نمود. توجه به سلامت روان در تمام عرصه های زندگی از جمله زندگی فردی، اجتماعی و شغلی حائز اهمیت بوده و یکی از زمینه هایی که توجه به سلامت روان در آن حائز اهمیت است، شغل و حرفه است. - کاهه، هیودی . - 1389
کالتیالا و همکاران - - 2007، در پژوهش خود به این نتیجه رسیدند که سلامت روانی و عدم وجود اضطراب منجر به تعهد بیشتر می گردد و از طرف دیگر تعهد سازمانی با افسردگی و فشار شغلی فرسودگی عاطفی و بیماریهای روان شناختی رابطه دارد.سائورابه و همکاران - - 2008، در پژوهشی با عنوان فشار روانی و سلامت بعنوان پیش بینی کننده های تعهد سازمانی نشان دادند که بیماری های جسمانی و روانی به گونه ای منفی با تعهد سازمانی رابطه دارد.ابراهیمی و همکاران - - 1392در پژوهشی با هدف بررسی رابطه بین مولفه های سلامت روان با ابعاد تعهد سازمانی در میان دبیران مدارس دولتی پیرانشهر به نتایج زیر دست یافتند که بین مولفه های سلامت روان، اختلال کارکرد اجتماعی و اختلال افسردگی رابطه معنی داری با کل مولفه های تعهد سازمانی دارند.
همچنین مولفه های اختلال نشانگان جسمانی و اختلال اضطراب و خواب رابطه پیش بینی کننده معنی دار با تعهد سازمانی دارند. لذا آموزش و پرورش بعنوان متولی تعلیم و تربیت در یک کشور وظیفه تربیت نیروی انسانی را دارد که سازمانهایی از جمله سمپاد نیز در این امر فعالیتهای گسترده ای نیز دارند. سمپاد - سازمان ملی پرورش استعداد های درخشان - با تأسیس مراکز استعداد های درخشان به متمرکز کردن انش آموز تیز هوش و سخت کوش در یک مکان با امکانات ویژه رفاهی و آموزشی نقش مهمی در تربیت و هدایت نیروی انسانی نخبه مورد نیاز کشور دارد.
لذا با توجه به این نکته نیروهای شاغل در این مراکزباید از ویژگیهای روانی و جسمانی مطلوب تری برخوردار باشند، چراکه افزایش عواطف و اخلاقیات مثبت و کاهش عواطف منفی و بطور کلی شادی و نشاط می تواند در رشد کارایی کارکنان مؤثر باشد و در نتیجه بازدهی آنها را افزایش دهد. لذا ضروری می باشد که با بررسی مولفه های تحقیق در مراکز یاد شده به توصیف آنها پرداخت تا وضعیت موجود بهتر مشخص گردد و در تصمیم گیری مدیران جهت ارائه راهکارهای مفید و سازگار با وظیفه کارمندان، انتخاب و جابجایی آنها یاری رسان باشد.
روش شناسی
تحقیق حاضر یک تحقیق توصیفی بود، جامعه آماری این پژوهش کلیه کارکنان و معلمان تمام وقت شاغل در مراکز استعداد های درخشان استان فارس در سال تحصیلی 94-93 می باشد. که تعداد آنها برابر بود با230 نفر. نمونه مورد مطالعه با استفاده از جدول مورگان برابر بود با 140 نفر از کارکنان مراکز استعداد های درخشان که با روش نمونه گیری طبقه ای انتخاب شدند. در این پژوهش برای جمعآوری اطلاعات از ابزار پرسشنامه استفاده شده است.
پرسشنامه هوش اخلاقی لینک و کیل - 2005 - ، پرسشنامه سلامت روانی ، گلد برگ و هیلر. - 1970 - 1و پرسشنامه تعهد سازمانی آلن و میر - 1990 - ،. در این پژوهش جهت روایی پرسشنامه ها با توجه به مورد تایید بودن آنها توسط اساتید مدیریت و روانشناسی همچنین جهت پایایی پرسشنامه ها با استفاده از تعیین الفای کرونباخ مقادیر زیر بدست آمد. تعهد سازمانی - 0/85 - هوش اخلاقی - - 0/81 و سلامت روان - . - 0/83 پرسشنامه های این تحقیق بین کلیه افراد مورد نظر توزیع گردید از آمار توصیفی نظیر میانگین، درصد فراوانی وانحراف استاندارد برای توصیف متغیّرها در جامعه تحقیق استفاده شد. ازآنجاییکه این تحقیق درصدد بررسی رابطه بین متغیّرها بود، از آمار استنباطی ضریب همبستگی پیرسون وتحلیل رگرسیون چندگانه می باشد. قابل ذکر است تمامی عملیات آماری نیز با استفاده از نرم افزار spss16 انجام شده است.
یافته ها و نتایج تحقیق
وضعت آماری جامعه تحت بررسی در زمینه ویژگیهای فردی بدین صورت است که 44/3 درصد جامعه را مردان و 55/7 درصد را زنان تشکیل می دهند. وضعیت دامنه ی سنی کارکنان تحت بررسی نشان میدهد که در مجموع چیزی در حدود 80 در صد افراد بالای 37 سال میباشند که این خود دلیلی بر مسن بودن جامعه تحقیق یا به عبارتی باتجربه بودن آنها میباشد. بر اساس جدول.1 نتایج ارائه شده در این جدول نشانگر وجود رابطه معنی داری بین مولفه ی مسئولیت پذیری و تعهد سازمانی است. و از عدم رابطه معنی دار بین مولفه های دلسوزی و بخشش با تعهد سازمانی خبر می دهد.