بخشی از مقاله
چکیده
یکی ازدوره های حساس ومهم درزندگی انسان ها دوره سالمندی است .توجه به مسایل این دوره ازجمله موضوع کیفیت زندگی سالمندان وعوامل موثربرآن نظیر حمایت های اجتماعی ازاهمیت به سزایی برخورداراست . وبه جهت ارتقا کیفیت زندگی شان می باید تحت پوشش انواع گوناگون حمایت های اجتماعی چه درسطح خانواده وچه درسطح جامعه می باشد. هدف از پژوهش مطالعه حمایت های اجتماعی درکیفیت زندگی سالمندان می باشد.انسان ها درمحیط اجتماعی خود درقالب شبکه های اجتماعی بایکدیگر درارتباط هستند اما همه افراد دارای شبکه های مشابهی نیستند ،حمایت اجتماعی به عنوان حوزه ای از کمک های بین فردی معرفی می شود که افراد برای کارکردهای روزانه خودمانند احساس تعلق ،راهنمایی شناختی ،کمک عینی درانجام تکالیف واحساس مورد علاقه وتحسین بودن به آن نیازمند هستند. بنابراین پژوهش ،حمایت اجتماعی بیشترین تاثیر را برکیفیت زندگی سالمندان دارد. وبا توجه به نظریات مازلو، فرانس و لی مبنای نظری درباره ی کیفیت زندگی می باشد و بر اساس نظریات فوق کیفیت زندگی به سه بعد حمایت عاطفی ،حمایت ابزاری وحمایت اطلاعاتی تقسیم شده است.
روش پژوهش :
برای انجام این مطالعه از طریق استنادی به بررسی مبانی نظری وادبیات پژوهشی موجود پیرامون موضوع تحقیق پرداخته شده است .نتایج تحقیق : هدف حمایت از سالمندان نبایدفقط افزایش امید به زندگی درآنان باشد بلکه امروزه در جهان ،مفهوم سالمندی پویا مطرح است یعنی با افزایش کمیت جمعیت سالمند ،کیفیت زندگی آنها نیز مورد توجه قرار گیرد .یکی از عوامل اجتماعی تعیین کننده سلامت که به اهمیت بعد اجتماعی انسان مربوط می شود حمایت اجتماعی است . مدرنیزه شدن، صنعتی شدن، شهری شدن و تفاوت موقعیت های شغلی، تحصیلات، رشد فلسفه ی فردی، همگی ارزش های سنتی که احترام به سالخوردگان را به همراه داشت را کاهش داده است. این باعث کم توجهی در خانواده شده است. همچنین حمایت و مراقبت خانواده از سالمندان نیاز به مراقبت های ویژه دارد.
کلید واژه ها : سالمندان ،کیفیت زندگی حمایت اجتماعی ،ابعاد حمایت اجتماعی . گروه علوم اجتماعی جامعه شناسی،واحدآزادشهر ،دانشگاه آزاد اسلامی ،آزادشهر ،ایران
مقدمه :
توسعه ی جوامع، منجر به افزایش دسترسی بشر به امکانات و دسترسی به بهداشت و درمان مناسب تر شده است که خود این مسئله نیز باعث افزایش طول عمر بشر شده و این، یعنی اینکه تعداد بیشتری از مردم پیری را تجربه می کنند. سالمندی پدیده ای است که اکثر کشورهای توسعه یافته آن را تجربه کرده اند و کشورهای در حال توسعه نیز با آن روبه رو خواهند شد. از آنجا که معمولاً مرحله ی سالخوردگی یک جمعیت زمانی است که تعداد سالخوردگان یک کشور بالای %10 جمعیت باشد . تعداد سالمندان بر کره ی زمین و از جمله کشور ایران در حال افزایش است. سالمندی و افزایش جمعیت سالمندان پدیده ای است که نادیده گرفتن آن می تواند در آینده همه ی جوامع را با مشکلات بسیار مواجه سازد.
پدیده ی سالمندی در همه ی جنبه های زندگی جوامع بشری از جمله طیف گسترده ای از ساختارهای سنی، ارزش ها و معیارها و ایجاد سازمان های اجتماعی تحولات قبل برای ارتقای وضعیت جسمی و اجتماعی و روانی سالمندان اهمیت بسیار دارد. علاوه بر این، امروزه فقط زنده بودن هدف نیست، چگونگی و کیفیت زندگی نیز مهم است حمایت از سالمندان نیز نباید فقط با این هدف انجام گیرد که امید به زندگی را در آنان افزایش دهد. امروزه سالمندی پویا هدف است: یعنی با افزایش جمعیت سالمندی به کیفیت زندگی آن ها نیز باید توجه شود . سالمندی پویا فرایند بهینه سازی فرصت ها برای سلامتی، مشارکت، و امنیت به منظور بهبود کیفیت زندگی افراد سالمند است.
- بیان مسئله رشد جمعیت به ویژه در کشورهای در حال توسعه و افزایش طول عمر و امید به زندگی پدیده سالمندی جوامع را موجب شده است. سالمندی پدیده ای جهانی است که در آینده نزدیک به عنوان یکی از مهم ترین چالش های اجتماعی و رفاهی کشورهای در حال توسعه مطرح خواهد گردید. با افزایش تعداد سالمندان مسائل و مشکلات حمایتی، اجتماعی، توانبخشی و بهداشتی - درمانی آنان نیز افزایش خواهد یافت. سالمندی که دوره آخر زندگی فرد محسوب می شود در جوامع امروزی با مشکلات اجتماعی و اقتصادی زیادی همراه است. در این زمان فرد سالمند از جنبه های مختلف ممکن است وابسته به خانواده و اجتماع گردد و آن استقلال و آزادی را که قبلاً داشته است را از دست بدهد. این وابستگی در زمان سالمندی به علل متفاوتی مانند بازنشستگی، افت سطح زندگی، پیش آمدن بیماریها، به وجود آوردن هزینه های پیش بینی نشده و ... بستگی دارد و با توجه به اینکه سالم پیر شدن حق همه افراد بشر است لازم است که به عنوان یک مسئله ی مهم مورد بررسی قرار بگیرد.
مسأله سالمندی جمعیت که به دلایل مختلف از جمله کاهش میزان موالید، پیشرفتهای علوم پزشکی، بهداشت، آموزش و پرورش و افزایش امید به زندگی در حال ظهور است پدیده نوینی به شمار می آید. از آنجایی که این پدیده در تمام جنبه های زندگی جوامع بشری از جمله طیف گستردهای از ساختارهای سنتی، ارزش ها و معیارها و ایجاد سازمان های اجتماعی، تحولات قابل ملاحظه ای به وجود می
