بخشی از مقاله
چکیده
تحصیل پیشرفت و تعالی براي نظام هاي سیاسی به تنهایی امکان پذیر نیست و نظام هاي سیاسی ناگزیر به تامین امنیت پایدار و همه جانبه در راستاي بسترسازي براي پیشرفت هستن. طراحی و اجرایی شدن الگوي اسلامی ایرانی پیشرفت نیز نیازمند تحقق امنیت در دو بعد مادي و ارزشی یا معنوي است. به عبارتی دیگر، عملیاتی سازي پیشرفت و تعالی مطلوب و بدیل براي جمهوري اسلامی ایران در گرو ایجاد محیطی امن، عاري از تهدید و فضایی رها از ترس و دلهره قرار دارد و تحقق این بایسته هاي بشري امري محتوم است. یکی از ابعاد امنیتی در پیشرفت بومی ایران، »امنیت اخلاقی«می باشد و وجود ایستارها و ارزش هاي بی شمار اخلاقیِ منبعث از آموزه هاي اسلامی در جامعه ایرانی،این نوع از امنیت را توجیه می نماید.
یکی از بحث هاي مهم در باب امنیت اخلاقی، "چگونگی تحقق" آن است که این مقاله مترصد است به این مهم بپردازد. به عبارتی دیگر، این مقاله درصدد است تا راه هاي تحقق امنیت اخلاقی در بستر الگوي اسلامی ایرانی پیشرفت را با مداقه در متن قانون اساسی مورد کنکاش قرار دهد و کارکردهاي سه قوه مقننه، مجریه و قضائیه را در پیاده سازي و ایجاد شرایط مطلوب اخلاقی بررسی نماید. فرضیه این مقاله به این قرار است که توجه به اخلاق و ارزش در کنار تامین امنیت در این حوزه ها، به صورت متوالی در اصول و مواد قانون اساسی قابل برداشت است و قواي سه گانه موظف به تامین امنیت اخلاقی براي پیشرفت ایران اسلامی هستند و براي اثبات فرضیه فوق و پاسخ به سوالات مقاله، از روش اکتشافی-تحلیلی بهره خواهیم گرفت.
کلیدواژه: الگوي اسلامی ایرانی پیشرفت، امنیت، قانون اساسی جمهوري اسلامی ایران، امنیت اخلاقی
.1کلیات
.1-1 طرح مسئله »یکی از ابعاد پیشرفت با مفهوم اسلامی عبارت است از سبک زندگی کردن، رفتار اجتماعی، شیوهى زیستن،این یک بعد مهم است؛زندگی برخوردار از امنیت روانی و اخلاقی ، مسئلهى اساسی و مهمی است. - «مقام معظم رهبري، - 1391/7/23پیشرفت بومی براي نظام هاي سیاسی امري محتوم و سرنوشت ساز است به گونه اي که آینده نظام ها در گرو حرکت به سوي گزینش مدل هاي بومی و منبعث از ساخت هاي سیاسی، فرهنگی-ارزشی، اجتماعی، اقتصادي و غیره است. یکی از ارکان مهم پیشرفت بومی، امنیت2 است. باید به این مهم توجه داشت که در نظام هاي سیاسی ارزشمدار و ایدئولوژیک، امنیت داراي دو بعد معنوي و مادي است که توجه به هر دو این ابعاد بسیار حائز اهمیت است.
در میان ابعاد روحانی و معنوي امنیت، اخلاقیات از جایگاه رفیع و والایی برخوردار هستند به گونه اي که تحقق آنها می تواند امنیت نرم3 را براي نظام سیاسی به همراه آورد.ارزش ها و اخلاقیات منبعث از اسلام، یک »فراگفتمان4« هستند که از اقتدار بالایی برخوردار هستند که مرزهاي جغرافیایی را درنوردیده اند و با توجه به اهمیت آنها باید در فضاهاي اجتماعی و سیاسی سازماندهی شوند و به همین خاطر، نیازمند صیانت و حفاظت هستند.
البته این نگاه مکتبی به اسلام و امنیت مکتبی - 5ارزشی و اخلاقی - در روح قانون اساسی وجود دارد به گونه اي که در عباراتی همچون؛ » نهضت مکتبی«، »ارتش مکتبی«، »پاك نمودن آموزه هاي فکري بیگانه و زنگارهاي طاغوتی«، »بازگشت به جهان بینی اصیل اسلامی«، »انتخاب صالحان عهده دار حکومت مکتبی«، »بازیابی هویت اصلی و حقوق انسانی«، »اشاعه فرهنگ اسلامی«، »استقلال یابی فرهنگی و اجتماعی«، »ایجاد محیط مساعد براي رشد فضائل اخلاقی«، »مبارزه با فساد و تباهی« و غیره را قابل مشاهده است. با این رویکرد، تامین امنیت اخلاقی و ارزشی در قانون اساسی یک امر بایسته اي است که در جهت عملیاتی سازي پیشرفت بومی ایران می تواند بسیار مفید واقع گردد. با این تفاسیر، در این مقاله در صدد هستیم تا در راستاي تحقق بهتر الگوي اسلامی ایرانی پیشرفت، راه هاي تحقق امنیت اخلاقی را در قانون اساسی با توجه به کارکرد قواي سه گانه در جمهوري اسلامی ایران بررسی نمائیم.
.2-1اهمیت پژوهش »یک بخش دیگر، امنیت فرهنگی و امنیت اخلاقی است. مردم به جوانان و به فرزندان خود علاقهمندند واز اینکه آنها دچار اعتیاد بشوند، دچار فساد اخلاق بشوند، دچار وسوسههایی بشوند که آنها را از مسیر درست زندگی دور بیندازد، نگرانند؛ این نگرانی و دغدغه را چه کسی برطرف میکند؟ چه چیزى برطرف میکند؟ امنیت فرهنگی و اخلاقی.«مقام معظم رهبري - - 1384/2/15در آموزه هاي اجتماعی اسلام آمده است که انسان ها در پرتو آرامش و امنیت اخلاقی، روانی و اجتماعی می توانند مسیر سعادت و کمال را بدون هیچ دغدغه و مانعی بپیمایند و به قله هاي سعادت دست یابند.
دین مبین اسلام براي خودسازي فرد و حفظ سلامت جامعه دستورهاي وسیعی عرضه کرده است تا مسلمانان به مدینه فاضله برسند. با پیروزي انقلاب اسلامی ایران، حاکمیت دین در همه شئون زندگی فردي و اجتماعی مردم ایران تجلی یافت؛ زیرا یکی از بزرگ ترین اهداف، نظام اسلامی، حرکت به سوي ایجاد جامعه مطلوب دین بوده و هست. بدیهی است رسیدن به این هدف بزرگ دشواري ها و مشکلاتی دارد که بخشی از آن در حوزه نظریه پردازي و بخش مهم تر آن در حوزه اجرایی و عملی کردن چنین نظامی است. به یقین، رسیدن به الگویی که سابقه پیشین نداشته است، آن هم در جامعه و دنیاي امروز که تعاملات و روابط به صورت پیچیده اي درآمده است، کاري است بسیار مشکل. با این حال، بر اساس آموزه هاي وحیانی، رسیدن به چنین جامعه اي، هدف نهایی دین و انبیاي الهی بوده است.
نظام اسلامی نیز براي فراهم کردن زمینه هاي ایجاد چنین جامعه اي باید تدبیرهاي لازم را در حوزه نظریه عملیات و اجرا بیندیشد. با این وصف، یکی از وظایف مهم دستگاه هاي پژوهشی و علمی کشور، استخراج مباحث نظري مربوط به ابعاد اجتماعی حکومت داري اسلامی، پارادایم سازي، مدل سازي و تبیین کاربردي آنها براي بهره گیري از حوزه عمل و اجراست که اگر این امر مهم محقق شود، نیمی از این راه دشوار پیموده شده است. چگونگی درمان و مبارزه با آفاتی که ممکن است در جامعه اسلامی مانع تحقق امنیت روانی، اجتماعی و اخلاقی جامعه شود و ناهنجاري هاي افراد یا گروه هایی که موجب بر هم خوردن آرامش جامعه و ایجاد مانع بر سر راه سعادت و تکامل جامعه و افراد می شود، یکی از مشکلات جامعه دینی است.
شاید بتوان پذیرفت که در حکومت نبوي و علوي، به دلیل کوچک بودن جامعه مسلمانان، قدرت نفوذ و رهبري شخص رسول گرامی اسلام و حضرت علی علیه السلام و نبود تعاملات تهاجم هاي فرهنگی به معناي امروزي، ویژگی هاي فردي مسلمانان و مواردي از این دست، برخورد با این پدیده، پیچیدگی هاي امروزي را نداشته است. در مقابل، در جامعه امروزي به دلیل افزایش جمعیت، رشد تکنولوژي و دانش انسان، تعارض و تضاد منافع، مشکلات اقتصادي، تهاجم فرهنگی و عقیدتی، ضعیف بودن تربیت فردي، هنجارشکنی هاي سازمان دهی شده و امثال آن، برخورد با پدیده ناهنجاري ها و ناامنی هاي اخلاقی در اجتماع، به معضل قابل مطالعه و بررسی تبدیل شده است. - طیبی، - 1391 امروزه براي رسیدن به پیشرفت ایران در بستر الگوي اسلامی ایرانی پیشرفت نیازمند تحقق امنیت اخلاقی هستیم زیرا پیشرفت مدنظر داراي دو بهد است؛ پیشرفت معنوي و مادي. یعنی معنویات و امور اخلاقی در جامعه ایرانی داراي اهمیت و جایگاه رفیعی هستند و همین امر، ایجاد امنیت براي آنها را توجیه می نماید.
.3-1 سوال هاي پژوهش
.1-3-1 سوال اصلی امنیت اخلاقی به مثابه یک نیاز اساسی در الگوي اسلامی ایرانی پیشرفت، چگونه قابل تحقق است و راه هاي تحقق آن با توجه به قانون اساسی جمهوري اسلامی ایران از چه طریقی قایب تحصیل است؟
.2-3-1سوال هاي فرعی امنیت در بستر مطالعات امنیتی چیست و داراي چه بار مفهومی می باشد؟الگوي اسلامی ایرانی پیشرفت یا پیشرفت بومی ایران چیست؟ رابطه اخلاق و امنیت ملی چگونه قابل ارزیابی است؟امنیت اخلاقی توسط قواي سه گانه جمهوري اسلامی ایران چگونه عملیاتی می شود؟
.4-1فرضیه امنیت اخلاقی به مثابه یکی از الزامات تحقق الگوي اسلامی ایرانی پیشرفت بر اساس متن قانون اساسی جمهوري اسلامی ایران توسط قواي سه گانه - قوه مجریه، مقننه و قضائیه - قابل تحقق است و هر کدام از این قوا براي تحقق امنیت پایدار و به طبع آن، امنیت اخلاقی نیز داراي کارکردهایی هستند.
.5-1روش پژوهش با توجه به ماهیت کاربردي و پژوهشی این تحقیق، روش پژوهش حاضر تحلیلی-اکتشافی می باشد و درراستاي عملیاتی سازي مفاهیم کلیدي پژوهش از منابع دست اول و کتابخانه اي بهره گرفته خواهد شد و
