بخشی از مقاله
انستیتو پاستور و داروهای نوترکیب
با كسب دانش فنی تولید فرآورده های دارویی نوتركیب انستیتو پاستور از این پس انواع مواد دارویی بیوتكنولوژی را می توان در مقیاس واستانداردهای قابل قبول جهانی در داخل كشور تولید كرد.
زیست فناوری، فناوری مبتنی بر زیست شناسی است كه بطور روزافزون در صنایع مختلف همچون كشاورزی، علوم غذایی و پزشكی كاربرد دارد.رویكرد جهانی به دانش زیست فناوری طی دهه های گذشته نشانگر اهمیت این دانش و نقش خاص آن در صنعت و اقتصاد كشورهای مختلف است به
طوریكه بسیاری از فرآورده های مختلفی كه در زندگی انسان مورد استفاده قرار می گیرد حاصل به كارگیری دانش زیست فناوری و بخصوص فناوری تولید فرآورده های نوتركیب است.محصولات نوتركیب كه با دستكاری های ژنتیكی و تغییرات DNAدر موجودات مختلف همراه است موجب تحول عظیمی در نوع و تنوع فرآورده های دارویی مورد مصرف شده است به طوریكه امروزه شاهد مصرف فرآورده های نوتركیب دارویی با وزن مولكولی بالا به جای مولكول های شیمیایی كوچك دیروز هستیم.
با افتتاح مجتمع ملی تولید فرآورده های دارویی نوتركیب پاستور در منطقه غرب آسیا ایران تنها كشوری است كه توانایی تولید فرآورده های دارویی نوتركیب را بصورت صنعتی پیدا كرده ممكن است كشورهای دیگری هم اقدام كرده باشند ولی هنوز به مرحله تولید صنعتی نرسیده اند.مجتمع ملی تولید فرآورده های دارویی نوتركیب در مجموعه ای به مساحت ۵۰هزار مترمربع ایجاد شده و شامل بخش های مختلف بخش تولید واكسن هپاتیتB، بخش تولید استرپتوكیناز، بخش تولید آلفا اینترفرون، بخش تولید اریتروپویتین و بخش فرمولاسیون و بسته بندی است. رییس انستیتو پاستور
ایران در گفتگو با ایرنا گفت: «در مجتمع تولید فرآورده های دارویی نوتركیب مواد اولیه و محصولات نهایی پروتئین های نوتركیب دارویی شامل واكسن هپاتیت B ، اریتروپویتین، اینترفرون و استرپتوكیناز در مقیاس صنعتی تولید می شود.» منظور از محصولات نوتركیب داروهایی است كه با دستكاریهای ژنتیكی و تغییرات DNAدر موجودات مختلف همراه است این داروها منجر به تحول عظیمی در نوع و تنوع فرآورده های دارویی مورد مصرف می شود.به گفته رییس انستیتو پاستور ایران مجتمع تولید فرآورده های نوتركیب در شرایط فعلی با تولید یك میلیون واكسن هپاتیت B قادر به رفع نیازهای داخل است.
دستهبندیهای كاربردی و اولویتهای تحقیقاتی- تجاری
در این مقاله با اشاره به نانوبیوذرات به كاربردهای آنها اشاره شده است. با اشاره به نانوكپسول ها و تعریف آنها به كاربرد این نانوكپسول ها اشاره شده است. همچنین در این مقاله به درخت سانها، كاتالیتها، ذرات ویروس مانند، پروتئین نانوذرات و كاربردهای آنها اشاره ای شده است. در ادامه این مقاله نقش نانولولهها و نانوكامپوزیتها در صنعت و تولیدات صنعتی آورده شده است. به كاربردهای این مقاله میتوان به نانوفیلتراسیون، نانوسنسورها و مواد هوشمند اشاره كرد
نانوكامپوزیتها میتوانند به عنوان مواد بستهبندی جدید استفاده شوند. یك مثال نانوكامپوزیتهای تشكیلشده از نشاسته سیبزمینی و كلسیم كربنات است. این فوم مقاومت خوبی به حرارت دارد و سبك و زیستتخریبپذیر است و میتوان برای بستهبندی مواد غذایی به كار رود. نانوساختارها همچنین میتوانند از مواد طبیعی، خاكهای كریستالی طبیعی به خصوص Montomorillouite مواد آتشفشانی و دسكی شكل نازك در مقیاس نانو، منابع محبوبی برای تولید نانوخاك هستند. این
ماده به عنوان یك ماده افزودنی در تولید نانوكامپوزیت استفاده میشود. افزودنی فقط ۳-۵% از این ماده پلاستیك را سبكتر، قویتر و مقاومتر به حرارت میكند و خواص ممانعتكنندگی بهتر دربرابر اكسیژن، دیاكسید كربن، رطوبت و مواد فرار دارد. این خواص برای بستهبندی مواد غذایی بسیار مفیدند و استفاده از آنها میتواند زمان نگهداری مواد غذایی مثل گوشتهای فرآیندی، پنیر، آرد قنادی، غلات و غذاهای كنسروشده را افزایش دهد.
۳- نانوفیلترها، نانوسنسورها و مواد هوشمند:
فیلترها براساس اندازه منافذشان دستهبندی میشوند و بر این اساس به میكروفیلترها آلترافیلترها و نانوفیلترها دستهبندی میشوند. نانوفیلتراسیون در اصل فیلتراسیون با فشار پایینتر از اسمز معكوس است، بنابراین قیمت تمامشده نانوفیلترها و انرژی مصرفی كمتر است. نانوفیلترها علاوه بر بازیابی عناصری مثل نمك و كلسیم از آب، قادر به بازیابی ویروسها و باكتریها نیز میباشند بنابراین میتوانند در رفع، آلودگیهای آبهای ذخیره نوشیدنی انسانها و آبهای كشاورزی استفاده شوند. نانوفیلترها میتوانند به فیلتراسیون سریع خون كمك فراوانی كنند. در حال حاضر مسمومیت خونی یكی از مشكلات جدی در جهان است و خطر عفونت در واحدهایی كه نیاز به مراتب شدیدتری دارند بیشتر است، چون مریضها آسیبپذیرترند. اگر مسمومیت خونی اتفاق بیا
فتد باید خون هرچه سریعتر از عامل مسمومیت پاك شود. برای تشخیص عامل عفونت پلاسما و Endo toxin باید از هم جدا شوند تا عامل عفونت شناسایی شود. با استفاده از نانوفیلترها میتوان در یك مرحله پلاسما و Endo toxin را جدا كرده و عامل مسمومیت را شناسایی كرد و علاوه بر این خون را تمیز كرد. علاوه بر این نانوفیلترها میتوانند در جداسازیهای بیولوژیكی باكتری
، ویروس، اسیدنوكلوئیك تصفیه DNA ، جذب پروتئینها و اسیدنوكلوئیكها، سوبسترا برای كشت Batch ، آلترافیلتراسیون محصولات آشامیدنی و غذایی و استریلیزه كردن سرمهای پزشكی و سیالات بیولوژیكی استفاده شوند.
نانوتكنولوژی با ساخت سنسورها در ابعاد كوچك ما را قادر خواهند ساخت كه بتوانیم بسیاری از پارامترها را با دقت بیشتری ارزیابی كنیم. با استفاده از مولكولهای بیولوژیكی قادر خواهیم بود كه نانوسنسور بسازیم. نانوسنسورها كاربردهای بسیاری در سه حوزه مهم نانوبیوتكنولوژی (پزشكی، كشاورزی و صنایع غذایی) دارند كه شامل:
• آشكارسازی عوامل و كمیتهای شیمیایی و بیولوژیكی
• توالیسنجی DNA
• در تشخیص بیماریها و تولید داروها
• در آزمایشهای مؤثر و سریع بر روی داروهای جدید
• سیستمهای كنترلی قابل حمل و نقل برای حفظ سلامت محصولات كشاورزی و غذایی در انبارها و حمل و نقل و انتقال
• سیستمهای مجتمع نانوسنسوری برای اندازهگیری، گزارشدهی و كنترل هوشمند گیاهان یا دامها
• بیوسنسورهای دقیقتر برای شناسایی پروتئینها
• آشكارسازی سریع عوامل بیماریزا
مواد هوشمند، مواد واكنشی ( Reactive Material ) كه در تركیب با حسگرها و تحریككنندهها و شاید هم كامپیوترها به شرایط و تغییرات محیطی پاسخ مناسب میدهند، پلیمرهای هوشمند نمونههایی از این دسته مواد هستند. از این پلیمرها میتوان در ساخت مواد بستهبندی جدید برای محصولات غذایی استفاده كرد، این مواد میتوانند به مصرفكننده هشدار بدهند كه غذا یا محصولات كشاورزی فاسد شده است. لوازم آرایشی جز صنایع چندمیلیون دلاری است كه از این سری مواد هوشمند سود خواهند برد.
فوران
ايزوفلوران
داروی بیهوشی استنشاقی
اجزای فرمولی و شرح:
ايزوفلوران (فوران)، داروی بيهوشی استنشاقی میباشد که غير قابل اشتعال است. نام شیمیایی آن 1-کلرو-2و2و2- تری فلوئورواتیل دی فلوئورومتیل اتر میباشد و فرمول ساختمانی آن بصورت زیر است:
برخی ویژگیهای فیزیکی فوران عبارتند از:
وزن مولکولی : 5/184
نقطه جوش در فشار 760 میلی متر جیوه: 5/48 درجه سانتیگراد
ضریب انکسار 1/2990-1/3005 : n D20
وزن مخصوص در دمای 25 درجه سانتیگراد: 496/1
فشار بخار (بر حسب میلی متر جیوه)
در دمای 20 درجه سانتیگراد : 238
در دمای 25 درجه سانتیگراد : 295
در دمای 30 درجه سانتیگراد : 367
در دمای 35 درجه سانتیگراد : 450
ضریب تفکیک در دمای 37 درجه سانتیگراد:
آب : گاز
خون : گاز
روغن: گاز 61/0
43/1
8/90
ضریب تفکیک برای لاستیک و پلاستیک در دمای 25 درجه سانتیگراد :
لاستیک رسانا :گاز
لاستیک بوتیل : گاز
پلی وینیل کلراید: گاز
پلی اتیلن : گاز
پلی اورتان : گاز
پلی اولفین : گاز
بوتیل استات : گاز 62
75
110
Ca 2
Ca 4/1
Ca 1/1
Ca 5/2
میزان خلوص بروش گاز کروماتوگرافی: بیش از 9/99%
قابلیت اشتعال در اکسیژن یا اکسید نیتروژن :
اگر انرژی تولید شده در واحد زمان 9 ژول بر ثانیه و دما 23 درجه سانتیگراد باشد: غیر قابل اشتعال
اگر انرژی تولید شده در واحد زمان 900 ژول برثانیه و دما 23 درجه سانتیگراد باشد: در غلظت های بیهوشی دهنده ، غیر قابل اشتعال است .
MAC (حداقل غلظت الوئولی درانسان ):
سن 100 درصد اکسیژن 70 درصد اکسید نیتروژن
4±26 28/1 56/0
7±44 15/1 50/0
فوران مایع بیرنگ و پایداری است که پایدار کننده شیمیایی به آن افزوده نشده است. فوران بوی شبه اتری و کمی تند دارد. نتایج گاز کروماتوگرافی نشان داده است که در نمونه هایی از دارو که در بطری های شفاف بی رنگ و در مقابل نور غیر مستقیم آفتاب بمدت 5 سال قرار داشتند و یا در نمونه هایی از دارو که بمدت 30 ساعت در مقابل اشعه UV قرار داشتند، هیچ تغییری در ترکیب دارو دیده نشده است.
در اثر تماس فوران با محلول 1 نرمال متوکسید سدیم در متانول بمدت بیش از 6ماه، هیچ اثری از مصرف قلیا مشاهده نشده است. این، نشانه پایداری بالای فوران در محیط قلیایی قوی میباشد. فوران در صورت تماس با سدالایم تجزیه نمیشود و با آلومینیوم، قلع ، برنج ، مس و آهن واکنش نشان نمیدهد.
موارد مصرف:
جهت بیهوشی استنشاقی
خواص:
القای بیهوشی و بویژه بازگشت از بیهوشی سریع است. گرچه بوی نسبتاً تند دارو سرعت القا را کاهش میدهد، اما سبب تحریک ترشح بیش از حد بزاق و ترشحات نای و نایژه ای نمیشود. رفلکسهای حلق و حنجره ای بسرعت فرو می خوابد. عمق بیهوشی با فوران بسرعت قابل تغییر است. ضربان قلب ثابت میماند. در صورت افزایش عمق بیهوشی ، تنفس خود بخودی کاهش می یابد و باید بفواصل کوتاهی کنترل شود. در طی القای بیهوشی ، فشارخون کاهش می یابد که در اثر تحریکهای ناشی از جراحی به حالت عادی باز میگردد.
در مرحله ابقای بیهوشی، نسبت مستقیمی بین عمق بیهوشی و کاهش فشار خون وجود دارد اما ضربان قلب ثابت میماند. با کنترل تنفس و فشار CO2 داخل سرخرگی نرمال، علی الرغم افزایش عمق بیهوشی ، برون ده قلبی بدلیل افزایش ضربان قلب ثابت میماند. افزایش CO2 خون ناشی از تنفس خودبخودی نیز می تواند سبب افزایش ضربان قلب و برون ده قلبی در حدی بالاتر از زمان هوشیاری باشد. جریان خون مغزی در طی بیهوشی سبک با فوران ، تغییر نمی یابد اما در عمقهای بیشتر بیهوشی با فوران ، افزایش می یابد. با هیپرونتیلاسیون بیمار قبل از بیهوشی یا در طی بیهوشی ، روند افزایش فشار مایع مغزی نخاعی، پیشگیری شده یا معکوس میگردد.
تغییرات الکتروانسفالوگرافی و تشنج پس از مصرف فوران بسیار بندرت مشاهده میشوند. بنظر می رسد که فوران نسبت به انفلوران ، عضله قلبی را با شدت کمتری به آدرنالین حساس میکند. اطلاعات محدودی نشان دهنده آنست که تزریق زیر جلدی تا 50 میلی لیتر از محلول آدرنالین 000، 200: 1 در بیمارانی که با فوران بیهوش شده اند، سبب القای آریتمی بطنی نمیشود.
در سطوح عادی بیهوشی ، اثر شل کنندگی عضلانی فوران ممکن است برای برخی از اعمال جراحی داخل شکمی کافی باشد اما برای ایجاد اثر شل کنندگی بیشتر، دوزهای پایینی از شل
کننده های عضلانی داخل وریدی مورد نیاز است . شل کننده های عضلانی که عموماً استفاده میشوند، اثرشان بطور قابل توجهی با فوران افزایش می یابد و این اثر در مورد شل کننده های عضلانی نان دپلاریزان با شدت بیشتری دیده میشود. نئوستیگمین اثر شل کننده های عضلانی نان دپلاریزان را برمیگرداند اما تاثیری روی اثر شل کنندگی داروی فوران ندارد. شل کننده های عضلانی که عموما" استفاده میشوند، با فوران سازگارند. فوران در بیهوشی عمومی، در مراحل القا و ابقای بیهوشی قابل استفاده است. در مورد استفاده از این دارو در دوران بارداری یا جهت کارب
رد در طب زنان به استثنای جراحی سزارین ، اطلاعات کافی در دست نمیباشد .
فوران در بدن انسان نسبتاً کم متابولیزه میشود. پس از بیهوشی فقط 17/0 درصد داروی استنشاق شده بصورت متابولیت در ادرار دیده میشود. حداکثر غلظت سرمی فلوئور غیرآلی معمولاً کمتر از 5 میکرومول در لیتر است و تقریباً 4 ساعت پس از بیهوشی دیده میشود و تا 24 ساعت بعد به حد نرمال باز میگردد. هیچ علامتی از آسیب کلیوی پس از تجویز فوران مشاهده نشده است.
دوز دارو و نحوه تجویز :
فوران باید در دستگاههای تبخیر کننده ای که برای استفاده از این دارو طراحی و تنظیم شده اند، مصرف شود بطوریکه غلظت فوران آزاد شده بطور صحیحی کنترل شود.
مقادیر حداقل غلظت آلوئولی (MAC) فوران با سن تغییر میکند. جدول زیر مقادیر میانگین MAC را در گروههای سنی مختلف نشان میدهد:
سن مقدار میانگین حداقل غلظت آلوئولی در اکسیژن
1-0 ماه 6/1 %
6-1 ماه 87/1 %
12-6 ماه 8/1 %
5-1 سال 6/1 %
اواسط دهه 20 سالگی 28/1%
اواسط دهه 40 سالگی 15/1%
اواسط دهه 60 سالگی 05/1 %
دارو درمانی قبل از بیهوشی:
داروی مصرفی قبل از بیهوشی باید با توجه به شرایط فردی بیمار و با در نظر گرفتن این نکته که فوران دارای اثر کاهش دهنده فعالیت سیستم تنفسی میباشد، انتخاب شود. استفاده از داروهای آنتی کلینرژیک بستگی به انتخاب پزشک دارد اما در اطفالی که القای بیهوشی با فوران است ، استفاده از این داروها توصیه میشود.
القای بیهوشی:
معمولاً داروی باربیتورات کوتاه اثر یا سایر داروهای وریدی القا کننده بیهوشی، تجویز شده و بدنبال آن مخلوط فوران استنشاق میشود. روش دیگر ، استنشاق فوران با اکسیژن یا مخلوط اکسیژن / اکسید نیتروژن جهت القای بیهوشی می باشد.
القای بیهوشی با فوران در غلظت 5/0 درصد توصیه میشود. غلظتهای 5/1 تا 3 درصد طی 7 تا 10 دقیقه، معمولاً عمق بیهوشی کافی برای انجام عمل جراحی را فراهم میکنند.
ابقای بیهوشی:
عمق بیهوشی مورد نیاز جهت انجام عمل جراحی با غلظت 5/2-1 درصد فوران در مخلوط اکسیژن/ اکسید نیتروژن ایجاد میشود. در صورتیکه فوران تنها با اکسیژن مصرف شود، مقدار 1-5/0 درصد اضافه تر جهت ایجاد عمق مورد نیاز برای عمل جراحی مصرف میشود.
در عمل جراحی سزارین 75/0 -5/0 درصد فوران در مخلوطی از اکسیژن / اکسید نیتروژن ، برای ابقای بیهوشی مورد نیاز است.
طی ابقای بیهوشی، فشار خون داخل سرخرگی ، در صورت عدم وجود سایر عوامل تاثیرگذار روی فشار خون بطور معکوسی با غلظت آلوئولی فوران ارتباط دارد.
کاهش بیش از حد فشار خون، اگر ناشی از عمق بیهوشی باشد، باید از طریق کاهش غلظت فوران استنشاق شده، اصلاح گردد.
افراد سالمند: همانند سایر داروهای استنشاقی ، غلظتهای کمتری از فوران برای ابقای عمق بیهوشی مورد نیاز جهت انجام عمل جراحی لازم است. به جدول فوق در مورد مقادیر MAC مربوط به سن مراجعه نمایید.
موارد منع مصرف ، هشدار و غیره :
در موارد حساسیت شناخته شده به فوران یا سابقه تب بالای بدخیم به دنبال مصرف این دارو ، فوران منع مصرف دارد.
از آنجایی که سطوح بیهوشی بسرعت و به آسانی با فوران قابل تغییر است ، تنها دستگاههای تبخیرکننده ای که دارو را با مقادیر قابل پیش بینی آزاد میکنند و دارای صحت مناسبی هستند یا تکنیکهایی که بواسطه آن غلظتهای دارو در هوای دم و بازدم قابل کنترل است، باید استفاده شوند. میزان کاهش فشار خون و دپرسیون تنفسی می تواند نشانه ای از عمق بیهوشی باشد.
تاکنون ، در تجارب بالینی مصرف فوران حتی پس از مصرف دارو جهت اعمال جراحی طولانی مدت ، علائمی از سمیت کبدی مشاهده نشده است. با وجود این، در مورد مصرف فوران در اعمال جراحی پی در پی در یک فرد تجارب محدودی وجود دارد و هنوز نتیجه اثر آن روی کبد مشخص نمی باشد.
همانند سایر گازهای بیهوشی هالوژنه ، فوران باید در بیماران مبتلا به افزایش فشار داخل مغزی با احتیاط مصرف شود. درچنین مواردی انجام هیپرونتیلاسیون ممکن است ضروری باشد.