بخشی از مقاله
چکیده
هماهنگی بین سازمانی در خصوص نوآوری و توسعه محصول موضوعی تازه است و برخی تحقیقات نشان دادهاند که هماهنگسازی میتواند باعث مزایای عملکردی برای شرکتها شود. البته، تحقیقات قبلی عمدتاً متمرکز بر روابط میان دو شرکت بود نه ارزیابی نحوه ظهور هماهنگسازی در شبکههای گستردهتر صنعتی یا این که چگونه شرکت ها میتوانند به ارزش هماهنگسازی در شبکههای مختلف صنعتی دست یابند. درک این که چگونه میتوان دست به هماهنگسازی فعالیتهای مهم در شبکههای صنعتی زد، به شدت مفید و کمککننده است به ویژه در صنایع فنآوریمحور که در آنها نوآوریها توزیع میشوند و شرکتها به لحاظ استراتژیک به هم وابسته هستند. در این مقاله مشاهده می شود که واحدهای هماهنگ، دارای عملکرد بهتری از واحدهای ناهماهنگ می باشند.
واژگان کلیدی: نوآوری، هماهنگی، ارزش، انواع هماهنگ سازی
-1 مقدمه
در صنایعی که نوآوری به میزان بالایی توزیع شده است، شرکتها اغلب تلاش میکنند از طریق هماهنگسازی معرفی محصولات با سایر شرکتها، از مزایای بازار بهرهمند شوند. چنین مزایایی اغلب در بخشهای فنآوریمحور جستجو میشوند که در آنها مزایای سازگاری تولید و قطعات مشهود است. به عنوان مثال، شرکتهای سونی و مایکروسافت به عنوان تولیدکنندگان برتر کنسولهای بازیهای ویدیویی اغلب تلاش میکنند عرضه محصولات را با دیگر تولیدکنندگان بازی مانند الکترونیک آرتسٌ هماهنگ سازند. کنسولهای بازی سونی و مایکروسافت کمتر مورد علاقه مصرفکنندگان هستند مگر این که با بازیهای جدید همراه شوند، انتشار محصولات هماهنگ شده توسط شرکتهای مختلف میتواند رضایت مشتریان را افزایش داده و فروش مشترک را ترغیب نماید. - میر عمادی، . - 1390
اگرچه هماهنگسازی در صنایعی رواج دارد که محصولات مکمل در آنها ارزشآفرین هستند اما این امر در صنایع دارای محصولات پیچیده مانند هوافضا و صنایع تشخیص پزشکی نیز گسترده است که در آنها نوآوری توزیع شده یک قاعده است. به عنوان مثال، یک دستگاه تصویربرداری مغناطیسی ممکن است تنها توسط یک شرکت طراحی، تولید و بازاریابی شود اما این دستگاه معمولاً از بخشها، قطعات و زیرسیستمهایی ساخته میشود که توسط طیفی متنوع از عرضهکنندگان طراحی و تولید میشوند. طراحی، تست، تولید و تحویل قطعات اگر به خوبی در یک دنیای ایدهآل هماهنگسازی شود میتواند تولیدکننده را قادر سازد تا محصولات خود را طبق جدول زمانبندی و بدون هیچ گونه مشکل کیفی عرضه کند.
در صنایع نوپا، هماهنگسازی معرفی محصولات میتواند خیلی سریع و نسبتاً آسان رخ دهد. به عنوان مثال، کسب و کارهایی کارآفرینانه که باعث تولید کاربردهای موبایل برای مدلهای آیفون و آیپدٍ شرکت اپلَ شدند بر اساس ریتم هماهنگسازی شده خود توسعه یافتند. در حالی که کاربردهای جدید هر روزه در چنین اکوسیستمهایی عرضه میشوند اما اکثر قریب به اتفاق کاربردهای جدید و روزآمد شده در دو دوره اوج معرفی میشوند، یکی درست پیش از تابستان و دیگری در طول فصل خرید در زمان تعطیلات. هماهنگسازی در سطح صنایع خیلی سریع در این بخش ظهور کرد هر چند که هنوز یک بازار در حال تکامل است.
در برخی موارد، میتوان از ائتلافهای استراتژیک سازمانی برای هماهنگسازی معرفی محصولات استفاده کرد. نمونههای بسیاری در اکوسیستمهای صنعتی نوین حکایت از آن دارند که شبکه ارتباطات میان شرکتها که گاهاً شبکه ائتلافی نامیده میشود، نقشی کلیدی در هماهنگسازی تولید ایفا مینماید. چنین ارتباطاتی میتوانند از همکاریهای فشرده که در آن دو یا چند شرکت اقدام به توسعه مشترک محصولات مینمایند تا ائتلافهای محدود دربرگیرنده تعامل کمتر شاید تنها به صورت فروش مشترک و توافقات بازاریابی را شامل شوند. شبکه ائتلافی تعیین میکند چگونه هماهنگسازی رخ میدهد زیرا از طریق همین پیوندها است که شرکتها بر یکدیگر برای تسریع یا کند کردن کار توسعه محصولاتشان اثر میگذارند. - بختیاری، - 1390
-2 انواع هماهنگسازی
تحقیق نشان میدهد کسب و کارهای توسعه محصول خود را به سه شکل متفاوت هماهنگ میسازند : برنامهریزی پیشنگرانه هماهنگسازی با دیگر سازمانهای شریک؛ واکنش به سیگنالهای دیگر شرکتها؛ و ترکیب این رویکرد برای ایجاد یک رویکرد دوگانه. هر روش مبتنی بر انواع خاصی از روابط بین سازمانی است و بنابراین هزینهها و مزایای خاص خود را دارد . - Cozzens, 2007 -
2-1 هماهنگسازی برنامهریزی شده
رویکرد برنامهریزی شده رویکردی است که در آن تعداد کمی از شرکتها به صورت رسمی برای همکاری موافقت مینمایند و این در حالی است که اهداف هماهنگسازی فعالیتهای توسعه و نوآوری محصولات آنها در قالب یک پروژه به خوبی روشن شده است. این شرکتها، اصطلاحاً هماهنگکنندگانُ نامیده میشوند. به عنوان مثال، شرکت اپل همکاری تنگانگی با مجموعهای کوچک از عرضهکنندگان دارد تا تضمین گردد که قطعات دستگاههای جدید کاملاً سازگار هستند و جداول زمانبندی توسعه نیز به دقت هماهنگ میشوند تا محصولات نهایی جدید همچون iPhone ساخته شوند.
این رویکرد در قبال هماهنگسازی عموماَ نیازمند جلسات دورهای برای تلفیق اهداف، تعیین بودجه، ایجاد یا تنظیم جداول زمانی، ارزیابی پیشرفت و پرداختن به طیفی متنوع از سایر نیازهای پروژه است. هماهنگسازی برنامهریزی از آغاز پروژه تا آغاز محصول و حتی پس از آن ادامه دارد. کسب و کارهای شرکتکننده میتوانند تقریباً مطمئن باشند که پروژههایشان با دقت توسط دیگران مدیریت و پیگیری خواهند شد و در صورت نیاز برای پرداختن به تأخیرها یا مشکلات، آنها میتوانند خواهان تغییر شرایط شوند. این گونه تعاملات درون سازمانی نیازمند تعهد قابل توجهی هستند. شرکتهای مشارکتکننده معمولاً برای ارایه میزان مشخصی از استعدادها، حمایتهای مالی و سایر منابع در طول مدت پروژه توافق میکنند.
منابع اضافی مانند مدیران حرفهای برای هماهنگسازی رفتن به فراسوی مرزهای پروژه همچون ایجاد ارتباط با فنآوریهای پیشرفته الزامی هستند. همانند اکثر سرمایهگذاری تحقیق و توسعه، خطرات قابل توجهی نیز وجود دارند. البته میتوان با مدیریت دقیق پروژهها نسبت به اهداف و زمانبندیهای از پیش تعیین شده، تا حد زیادی این خطرات را کاهش داد. همکاری میان اینتل و مایکروسافت که باعث تولید نسخههای متعددی از محیط نرمافزاری به اصطلاح وینتلِ شده، جزء بهترین مثالهایی است که نشان میدهد چگونه هماهنگسازی تعاملی میتواند به فراسوی چرخههای محصول و دورههای زمانی تعمیم یابد.
2-2 هماهنگسازی واکنشی
در بسیاری از صنایع، هماهنگسازی برنامهریزی شده نیست،این صرفاً یک واکنش زمانی به شرایط است. شرکتها به سیگنالها و علایم دریافت شده از سایر شرکتها واکنش نشان میدهند و تلاش میکنند آنها را با تلاشهای خود همخوان سازند تا بتوانند منافع مشترک را توسعه دهند. به عنوان مثال، دو کسب و کار ممکن است چیزی فراتر از درگیر شدن در ائتلافهای فروش یا بازاریابی را طی چند سال اخیر با یکدیگر انجام نداده باشند اما همین تجربه میتواند برای شکلگیری
