بخشی از مقاله
چکیده
توجه به جایگزینی کاربری ها با نگاه دفاعی امنیتی، تأکید بر اصول پدافند غیر عامل و استفاده از دیدگاه های پشتیبانی و همچنین تجارب کشور های سرآمد پدافند غیر عامل به ویژه در حوزه برنامه ریزی شهری، میتوان در پیشرفت و توسعه برنامه ریزی شهری، دفاعی و رسیدن به امنیت و توسعه پایدار شهری، موثر و دخیل باشد. با توجه به پیشرفتی که به حوزه مهندسی رزمی در کشور های پیشرفته در بعد بحران های طبیعی و انسان ساز به وجود آمده است، باید نسبت به ایمن سازی شهر ها اقدام نمود تا شهرها در زمان جنگ،کمترین خسارت جانی و مالی را متحمل شوند. اصول پدافند غیرعامل دربرنامه ریزی شهری، با تأکید بر کاربردی های تاسیساتی و حیاتی و حساس نظامی و غیر نظامی و تلفات انسانی است.
امنیت پیشگیری از خطرات و تهدیدات انسان ساخت که نیاز طبیعی و مرتبط با فعالیت های بشری است، کاهش بلایای طبیعی و بلایای انسان ساخت از طریق پیشگیری و مقاوم سازی، امدا و نجات اضطراری، دفاع غیرنظامی و ماموریت های توان بخش، پیشگیری از آسیب های اجتماعی و... فاکتور های غیر قابل چشم پوشی هستند که اجرای آن ها می تواند با عنوان توسعه پایدار شناخته شود. روش پژوهش در این تحقیق براساس هدف کاربردی و براساس ماهیت، توصیفی مروری می باشد. که براساس مطالعات میدانی و کتابخانه ای و نیز در راستای عنوان مقاله حاضر می باشد، از یافته های پژوهش میتوان به مواردی همچون، ارتباط معنادارما بین کاربری های شهر ها و اصول دفاع غیرعامل در راستای تحقیق اهداف کلان دفاع غیرعامل و نیز توسعه پایدار شهری و نهایتا آمایش سرزمین نام برد، که میتوان آن را با توجه به پروسه پژوهش به دیگر کاربری ها ی شهری، منطقه ای، فرا منطقه ای، و برنامه ریزی آمایش سرزمین تعمیم داد.
کلمات کلیدی : پدافند غیر عامل، آمایش سرزمین، توسعه پایدارشهری
قدمه
یکی از شاخه های کلیدی که نقش بهبود در راستا و تکمیل اهداف دفاع غیر عامل دارد، استفاده کاربردی از برنامه و ضوابط ها اصولی آن می باشد. پدافند شهر باید با روش نوین انجام بگیرد ، که این دفاع در حال رشد و در راستای توسعه پایدار شهری است. با توجه به جمعیت و گسترش مناطق شهرنشینی و همچنین پایدار شدن مخاطرات در آینده و به مراقبت برای افزایش امنیت در مناطق متعدد، در صورت بروز خسارات داری اهمیت هستند که باید مورد توجه قرار گیرد. امروزه با استفاده از برنامه های مدیریتی در جامعه، بحران را می توان با بکارگیری اقدامات موثر با استفاده از طرح های کاربردی و حتی الامکان کم هزینه و چند منظوره در مرحله آمادگی قبل از بحران به میزان زیادی از شدت و گستردگی خسارات و تلفات ناشی از خطرات کاست، اندیشه توسعه پایدار شهری نه تنها در ارتباط با تحولات تاریخی مطرح نمی باشد، بلکه در این رابطه، توسعه خردمند از علوم های گوناگونی و دانش اجتماعی نیز مطرح است.
بحث تخصصی آسیب پذیری هنوز در مقیاس تک بنا و با مباحث ساخت و ساز و معماری باقی مانده در عرصه پیش رو شهر سازی و مکان یابی ها جایگاه شایسته، قانونی و تخصصی خود را نیافته است.در سطح شهر ها نیز آیین نامه های اجرایی ساختمان برای برنامه ریزی و طراحی شهری باید تدوین و اجرا گردد، تا توسعه آتی شهر به نحوه ایمن هدایت شود. سیاستهای اصلی پدافند غیر عامل مبتنی بر بنا و حفظ امنیت بوده و هدف کلی پدافند غیرعامل،ایمن سازی و کاهش آسیب پذیریزیست و توجه به نیاز های مورد نیاز مردم به ویژه در شهر ها ، تا به تدریج شرایطی را برای امنیت ایجاد نماید و در واقع پدافند غیر عامل مربوط به دوران صلح است. که خود باعث کاهش هزینه ها، جلوگیری از اتلاف وقت، انرژی و بالا بردن ضریب امنیت در جامعه است.
×بیان مسئله
با افزایش شهر نشینی و بروز معضلات زیست محیطی در دهه های پایانی قرن بیستم، توسعه پایدار شهری را پیش روی متخصصان و صاحب نظران مسائل شهری قرار دارد. در ایران نیز افزایش جمعیت شهری، مهاجرت از روستا ها و شهر های کوچک به سمت شهر های بزرگ و تمرکز امکانات و خدمات در کلان شهر هاباعث شد تا بسیاری از شهر های کشور با مشکلاتی مانند کمبود مسکن، اشتغال و... مواجه شوند و محیط زیست شهری تحت تأثیر قرار گیرد. امروزه در بسیاری از شهر ها ی کشورها و جهان مسائل ضروری که باید مورد توجه این مشکل بگیرد، مانند ترافیک و تراکم زمین، ساختمان های بایر و متروک، موادزائد،تغییر کاربری زمین،آلودگی صوتی،آلودگی آب،آلودگی هوا و بسیاری از موضوعات زیست محیطی دیگر پایدار شهری را مطرح می کند افزایش جمعیت،شهر نشینی، منابع طبیعی محدود منابع وابسته به طبیعت، نبود سیاست های موثر کنترل، نبود آگاهی های لازم از سیاست های زیست محیطی و فقر کلی حاکم بر اکثر کشور های جهان سوم، مشکلات جدی تری را برای شهر ها در این کشور ها پدید آورده است.
سوالات تحقیق
.1آیا اصول پدافند غیرعامل در راستای توسعه پایدار شهری نقش مهمی دارد؟
.2آیا توسعه پایدار با کمک دفاع غیرعامل امنیت پایدار شهری را میتواند گسترش دهد؟
.3تا چه میزان در طرح پایه آمایش شهری ،به اصول و اهداف پدافند غیرعامل توجه شده است؟
فرضیات تحقیق
با عنایت به تحقیق حاضر در خصوص بررسی اهداف کلان پدافند غیرعامل در کاربریهای متعدد شهر ها ،فرضیات مطرح شده،تا نهایتا در متن پژوهش درستی یا عدم صحت،مورد تجزیه و تحلیل قرار گیرند.
.1به نظر می رسد اصول پدافند غیرعامل در راستای توسعه پایدار شهری نقش مهمی دارد.
.2به نظر می رسد توسعه پایدار با کمک دفاع غیرعامل امنیت پایدار شهری را میتواند گسترش دهد.
.3به نظر می رسد در طرح پایه آمایش شهرها به اصول و اهداف پدافند غیرعامل توجه نشده است.
اهداف و ضرورتهای تحقیق
.1استفاده از دفاع غیرعامل درشهرسازی جهت تأثیر پذیری در شیوه زندگی.
.2بهره گیری از فناوری های نوین در معماری و شهرسازی پایدار.
.3استفاده از برنامه ریزی آمایش سرزمین و فرآیند توسعه پایدار جهت بهبود و پیشرفت کاستی های اجتماعی،فرهنگی.
.4 پیوند مسائل توسعه پایدار - محیطی،اجتماعی،اقتصادی - جهت تأثیرپذیری بهتر در شیوه زندگی.
روش تحقیق
در این پژوهش روش بررسی براساس هدف، کاربردی و براساس ماهیت،توصیفی،تحلیلی می باشد. از یافته های پژوهش می توان به مواردی همچون آمایش سرزمین و اهداف توسعه پایدار شهری نام برد. از نتایج این پژوهش می توان در سطوح مختلف منطقه ای بهرمند شد با توجه اهمیت عنوان تحقیق، سعی شده از روش های متعددی جهت گردآوری و تدوین این پژوهش استفاده گردد. در این پژوهش،مطالعات کتابخانه ای،سایت های مرتبط و مطالعات میدانی،صورت گرفته است.
روش گرد آوری اطلاعات
جمع آوری و تدوین اطلاعات در این پژوهش،توسط مطالعات کتابخانه ای، میدانی، سایت های مرتبط اینترنتی، پورتال های متعدد زیر با استفاده از مقالات مختلف علمی پژوهشی و پایان نامه های کارشناسی ارشد در ارتباط با عنوان تحقیق صورت پذیرفته است.
پیشینه ی تحقیق
.1محمود نورانی و همکاران - 1395 - ارائه مقاله ای در سومین کنفرانس بین المللی تحت عنوان بررسی اهمیت مکان یابی در توسعه و امنیت پایدار با تأکید بر پدافند غیر عامل مهمترین اصول پدافند غیرعامل و یکی از ارکان مهم آمایش سرزمین در توسعه پایدار، اصل مکان گزینی و مکان یابی بهینه برای انواع فعالیتها و مراکز مختلفرا تبیین نموده است. پدافند غیرعامل مجموعه اقداماتی است که بدون جنگ افزار صورت گرفته و اجرای آن مانع از وارد شدن تلفات و خسارات جانی و مالی میشود و یا خسارات و تلفات را به حداقل ممکن خواهد رساند به کار گیری ملاحظات و تمهیدات پدافند غیرعامل به عنوان یک ابزار مناسب در استمرار فعالیتها، خدمات زیرینایی و تأمین نیازهای حیلاتی می باشد، از یافته های پژوهش میتوان به مواردی همچون تداوم اداره کشور و حفظ بنیه دفاعی به رغم حمللات خصمانه و مخرب دشمن از طریق اجرای طرحهای پدافند غیرعامل و کاهش آسیب پذیریهای مراکز ثقل کشور میتواند اثرات قابل توجهی در افزایش توان بازدارندگی و کاهش آسیب پذیری کشور نام برد، - - 4
.2محمد علی احمدی و همکاران - 1394 - ارائه مقاله ای در اولین همایش ملی پدافند غیر عامل تحت عنوان نقش پدافند غیر عامل در توسعه پایدار می باشد، پدافند غیرعامل موضوعی فراگیر است و نه تنها شامل ابعاد نظامی و کالبدی می گردد بلکه طیف وسیعی از عرصه های زندگی را دربرمی گیرد و از طرفی دیگر موضوع توسعه پایدار نیز در جای جای دیگر زندگی نقش پررنگی ایفا می کند. پدافند غیرعامل به مجموعه ای از اقدامات اطلاق می گردد که مستلزم به کارگیری جنگ افزار نمی باشد و بهترین روش دفاعی است که کاهش خسارات مالی به تأسیسات و تأسیسات حیاتی و حساس نظامی و غیرنظامی و تلفات انسانی را به دنبال دارد. روش های دفاعی پدافند غیرعامل شامل استتار، اختفاء،فریب، پراکندگی، مقاوم سازی استحکامات، سیستم اعلام خطر، مکان یابی - تحرک و جابجایی و سایر شیوه ها مورد استفاده قرار می گیرنداز یافته های تحقیق میتوان به مواردی همچون ارتباط توسعه پایدار و پدافند غیرعامل در چهار بعد کالبدی، اقتصادی، اجتماعی و فناوری اطلاعات در می یابیم رعایت اصول و تمهیدات پدافند غیرعامل منجر به دستیابی به توسعه پایدار نام برد. - - 5
.3علی جوزی خسلویی و همکاران - - 1394 ارائه مقاله ای در بیست و دوم تحت عنوان تحلیلی بر نقش پدافند غیر عامل در امنیت راهبردی کلان شهر ها امروزه یکی از مباحث بسیار مهم در تأمین امنیت کلانشهرها؛ طراحی فضای قابل دفاع شهر می باشد. این فضاها می تواند شامل طراحی فضاهای مسکونی