بخشی از مقاله
چکیده
اعتیاد به کار،اعتیادی است که برای شخص می تواند لذت بخش و یا مشکل ساز باشد،همچنین نگرانی و دغدغه فکری کارکنان درباره زندگی کاری و اشتغال آنان در طی ساعات طولانی،زمینه های همبستگی آنان را با فضای کاری فراهم می آورد،به نحوی که تداوم این شرایط می تواند باعث ایجاد پیامدهای مثبت و منفی شود. تحقیق حاضرازحیث هدف، کاربردی و از حیث نحوه گردآوری داده ها از نوع تحقیقات توصیفی - غیرآزمایشی - و از شاخه همبستگی به شمار می رود. ضمن آنکه با توجه به اینکه از روش مدل سازی معادلات ساختاری برای آزمون فرضیات استفاده خواهد شد، در میان تحقیقات همبستگی، این تحقیق از نوع تحلیل ماتریس همبستگی یا کواریانس میباشد. در این مطالعه تلاش می شود رابطه بین اعتیاد به کار با ویژگی های رفتاری کارکنان مورد بررسی قرار گیرد.حجم جامعه آماری برابر 180 نفر می باشد که به صورت تصادفی 78 نفر نمونه انتخاب شد.در این تحقیق از پرسشنامه اعتیاد به کار استانداردی و پرسشنامه محقق ساخته استفاده شده است. یافته های پژوهش نشان داد که میان بین اعتیاد به کار - عجین شدن در کار،لذت از کار،تمایل درونی به کار - و ویژگی های رفتاری کارکنان رابطه معنا داری وجود دارد.
واژگان کلیدی:اعتیاد به کار،ویژگی های رفتاری کارکنان ،رفتار کارکنان
مقدمه
امروزه کارکنان،بیشتر از گذشته در باره زندگی کاری خود فکر می کنند و نگران هستند،آنها شغل مطمئن،درازمدت و ارضا کننده می خواهند،کارمندان اغلب حرفه خود را با امید و انتظاراتی ویژه برای رسیدن به بالا ترین سطح در سازمان شروع می کنند و اکثر آنها به پیشرفت خود،رسیدن به قدرت،کسب بالاترین مسئولیت ها و پاداشها اهمیت می دهند - قلی پور و همکاران،. - 1387برخی از محققان نیز معتقدند که وجود انواع مختلف الگوهای رفتاری معتادین به کار،به طور کلی با میزان عملکرد شغلی،بازده کاری،و باروری در زندگی متعاقب آن ها رابطه دارد.»فاسل«نیز در کتابی تحت عنوان »کار کشیدن از خود تا مرگ«بیان کرد که تمام معتادان به کار ویژگی خاصی را در زندگی خود به نمایش می گذارند،که از بین آن ها می توان به عجله کردن،مشغولیت زیاد و هویت یابی بر اساس و فعالیت اشاره کرد.از نظر او،در مواردی،وقتی یک معتاد به کار با مرخصی گرفتن موافقت می کند،هنوز هم برنامه ریزی و زمان بندی کاری خود را همواره دارد - آتش پور, . - 1388کارگران سخت کوش می توانند استعداد ها و علائق کار شان را متوقف کنند.در مقابل، معتادان به کار نمی توانند چنین کاری کنند.آن ها همواره با کارشان به سر می برند.ذهن آنان برای حل مشکلات کاری تثبیت شده است - آتش پور و همکاران،. - 1384
بیان مسئله و ضرورت انجام تحقیق
معتادین به کار،انگیزه درونی شدیدی به کار کردن دارند که نمی توانند در برابر آن مقاومت کنند.این انگیزه مستقل از شرایط محیطی مثل شرایط مالی،جو سازمانی،فشار سرپرست،ارتقا شغلی و یا فرار از خانواده است - عسکری و نوری،. - 1390رفتار کارکنان و واکنش های فردی و یا گروهی آنان می تواند تحلیل های بسیار مفیدی را برای پیش بینی،کنترل و تغییر هنجارهای رسمی و غیر رسمی در باره شخصیت،ادراک،نگرش،یادگیری و آموزش افراد در اختیار مدیران سازمان قرار دهد - امیر خانی و نعیمی،. - 1388دقت و تمرکز بر موضوع اعتیاد به کار مثبت در سازمانها مسئله ای است که باید به آن توجه بیشتری بشود.
مبانی نظری تحقیق
اعتیاد به کار
واژه اعتیاد به کار،اولین بار توسط آتسٌ - - 1971به کار گرفته شده است.وی این واژه را به منزله نیاز غیر قابل کنترل یا اجبار و ناچاری برای کارکردن مستمر توصیف نموده است - احمدی و همکاران،. - 1389با افزایش ساعات کاری در دو دهه گذشته و همچنین از زمان ورود مفهوم انگیزه پیشرفت به حیطه مطالعات روان شناسی،مشخص شد که افراد نیازمند به موفقیت و پیشرفتبالا،اشتیاق وصف ناپذیری به کار خود پیدا کرده اند و می توان آنها را معتاد به کار دانست،این افراد در شبانه روز 16 ساعت کار می کنند که این میزان در روزهای تعطیل به 12 ساعت هم میرسد - . - W.H.NG et al , 2007
همکاری و سخاوت
سخاوت و رفتار دگر خواهانه تحت تأثیر عوامل موقعیتی و فردی قرار می گیرد.عوامل موقعیتی عوامل محیطی اند که با توجه به آن افراد تصمیم می گیرند که چگونه و به چه میزان کمک کنند و یا اصلاًکمکی نکنند.تعداد افراد حاضر در صحنه اگر زیاد باشد تمایل افراد برای کمک کم میشود،افراد تمایل بیشتری به کمک به افراد گروه خود دارند،همچنین کناره گیری از جامعه نیز رفتاردگرخواهانه را کاهش می دهد - الوانی و همکاران،. - 1393
جنبه مثبت اعتیاد به کار
خانم ماچلوتز - - 1980طبق مصاحبه ها و مطالعاتی که بین بیش از 100معتاد به کار انجام داده است،دریافت که آن ها از زندگی کردن با کارشان خشنودند و ازآن لذت می برند.او ترجیح داد که اعتیاد به کار را به عنوان رویکردی مثبت بنگرد که در آن فرد سخت کار می کند نه به دلیل صرف وقت،بلکه به دلیل علاقه شدیدی که به کار دارد،علاقه این افراد به حدی است که حتی زمانی که کار نمی کنند نیز به کارشان فکر می کنند - زارعی متین،جمشیدی کهساری،. - 1389
وظیفه گرایی
در وظیفه گرایی،درستی اعمال،قطع نظر از نتایج و پیامدهای احتمالی آنها سنجیده می شو،وظیفه گرا همواره الزاماتی را برای خود معین و مقرر می کند و عمل به چنین الزاماتی را وظیفه خود می داند و برای او مهم نیست که چنین الزاماتی از سوی دیگران رعایت شوند یا نشوند.در وظیفه گرایی، ملاک سنجش افعال اخلاقی،وظیفه است - موحدی،. - 1389ساختار سازمانهای سلسله مراتبی به نوعی وظیفه گرا بوده،در این ساختار شرح وظایف ادارات و فرد تعریف می شود و هر فرد به محض استخدام و اشتغال در یک پست وظایف تعریف شده ای را پیش روی خود می بیند - . - R.Lee and B.Williams,2004
رضایت از شغل
با افزایش خشنودی شغلی،فرد دست به اقداماتی می زند که برای سازمان مطلوب تلقی گردیده و سازمان را در دستیابی به اهدافش به یاری می رساند که این رفتارها در زمره رفتار مدنی سازمانی قرار می گیرد و از سوی دیگر،افزایش خشنودی و تعهد سازمانی از علل رفتار ضد تولید می کاهد چراکه زمانی که افراد از سازمانشان رضایت دارند و به آن متعهد هستند به رفتارهایی که موجب صدمه زدن به سازمان می گردد اقدام نمی ورزند - نعامی وهمکاران،. - 1392در اثر تجربه برقراری قرار داد روانی،افزایش رضایت شغلی و تعهد سازمانی،از میزان تمایل کارکنان به رفتارهای غیر اخلاقی کاسته می شود . - Schmitt and Dorfel,1999 -
