بخشی از مقاله
چکیده
در دهه های اخیر، تغییرات محتوایی و کیفی بسیار زیادی در بازار های جهانی رخ داده است و بازارها به سوی منطقه ای یا جهانی شدن پیش میروند. از مشخصات اصلی این تغییر ساختار، ترویج بیش از پیش بنگاه ه ای کوچک و متوسط است. کسب و کار الکترونیکی یکی از ملزومات شرکتهای کوچک و متوسط به منظور پیشرفت آنها در بازار جهانی می باشد. هدف از انجام این پژوهش بررسی رابطه بین " قابلیتهای فناوری اطلاعات " و " موفقیت کسب و کار الکترونیکی " در شرکتهای کوچک و متوسط می باشد. بدین منظور ادبیات موضوع مورد بررسی قرار گرفت و قابلییت های سیستمهای اطلاعاتی شناسایی گردید و همچنین متغیرهای مربوط به موفقیت کسب و کار الکترونیکی انتخاب شدند. در پایان مدل پژوهش تدوین گردید.
-1 مقدمه
شرکت های کوچک و متوسط نقش مهمی در اقتصاد جهانی ایفا می کنند و یکی از عوامل مهم اشتغالزایی به شمار می روند؛ از این رو امروزه توجه به این شرکتها افزایش یافته است .در کشورهای در حال توسعه، شرکت های کوچک و متوسط در جهت اشتغالزایی، تولید و توزیع درآمد نقش قابل توجهی ایفا می کنند . - Ongori & Migiro, 2010 - در ایران نیز بیشتر از 98 درصد از اقتصاد تحت تسلط شرکت های کوچک و متوسط است . - Sameni & Khoshalhan, 2009 - صنایع کوچک و متوسط در ایران 93 درصد کل واحدهای صنعتی را تشکیل می دهد.
به طور متوسط45 درصد اشتغال بخش صنعت توسط صنایع کوچک و متوسط ایجاد شده و پیش بینی می شود در طول برنامه چهارم توسعه، 350 هزار فرصت شغلی دیگر نیز از این طریق در کشور ایجاد شود تا رشد مناسبی درساماندهی صنایع کوچک و متوسط حاصل شود. به طور کلی شرکت های کوچک و متوسط با به کارگیری فناوری اطلاعات و ارتباطات از مزیت هایی از قبیل کاهش هزینه های مبادله، جمع آوری و انتشار اطلاعات، کنترل کیفیت و موجودی برخوردار می شوند.
کسب و کار الکترونیک به مفهوم کلی عبارت است از کسب مشتری و بازرگانان برای مبادلات تجاری از راه خودکارکردن تراکنش ها ، تبادلات، ارتباطات و تعاملات از راه فناوریهای ارتباطی و کامپیوتری در جهت هدفهای اقتصادی که شامل سیستم های بین سازمانی، مانند :تلفن اینترنت، ایمیل، یا شبکه های کامپیوتری داخلی در جهت پشتیبانی معاملات آنلاین تجاری است . پس میتوان گفت هدف این نوع کسب وکار های جدید، خودکار سازی تراکنشهای کسب و کار و جریان کار است به همین منظور هدف این مقاله مرور و بررسی عوامل موثر بر موفقیت کسب و کار الکترونیکی در شرکتهای کوچک و متوسط و ارائه یک مدل جدید می باشد. در ابتدا تعاریفی از کسب و کار الکترونیکی و موفقیت کسب و کار الکترونیکی ارائه می شود و در ادامه ابعاد شایستگی کسب و کار الکترونیکی بررسی می شود.
-2 -1تعریف کسب و کار الکترونیکی
کسب و کار الکترونیک به مفهوم کلی عبارت است از کسب مشتری و بازرگانان برای مبادلات تجاری از راه خودکارکردن تراکنش ها ، تبادلات، ارتباطات و تعاملات از راه فناوریهای ارتباطی و کامپیوتری در جهت هدفهای اقتصادی که شامل سیستم های بین سازمانی، مانند :تلفن، اینترنت، ایمیل، یا شبکه های کامپیوتری داخلی در جهت پشتیبانی معاملات آنلاین تجاری است .پس می توان گفت هدف این نوع کسب وکار های جدید، خودکار سازی تراکنشهای کسب و کار و جریان کار است فناوری اطلاعات و ارتباطات، شبکه های ارتباطی و پایگاههای اطلاعاتی را سازماندهی می کند که اطلاعات را در محدوده و در میان سازمان ها جمع آوری، تبدیل و ارسال می کند .پذیرش فناوری اطلاعات مزایای بسیاری را در دامنه وسیعی از فرآیندها و تراکنش های تجاری درون و میان سازمانی مهیا می سازد.
پذیرش فناوری اطلاعات، مدیریت دانش و اطلاعات را از لحاظ سازمانی بهبود می بخشد و می تواند هزینه های مبادله را کاهش و سرعت و قابلیت اطمینان تراکنش ها را برای مبادلات افزایش دهد .به علاوه، ابزار مؤثری برای بهبود ارتباطات خارجی، کیفیت خدمات و دسترسی به مشتریان جدید به شمار می رود .فناوری اطلاعات و ارتباطاتمخصوصاً اینترنت، تأثیر قابل توجهی بر فرآیندهای کسب وکار شرکت های کوچک و متوسط می گذارد، به طوری که اینترنت برای بقا و رشد اقتصاد ملل و به ویژه شرکت های کوچک و متوسط ضروری است؛ برای مثال، از طریق استفاده مؤثر از فناوری اطلاعات و ارتباطات، شرکت های کوچک و متوسط در تصرف بازارهای جهانی، فروش به مشتریان بین المللی و رقابت با شرکت های بزرگ به طور مطلوبی توانمند خواهند شد - . - Ongori & Migiro,
-3 -2فناوری اطلاعات و تجارت الکترونیکی
استفاده از فنآوری الکترونیکی در انجام امور بازرگانی پیشینه نسبتا طولانی دارد. در حقیقت نیاز به تجارت الکترونیکی، از تقاضای بخشهای خصوصی و عمومی برای توسعه و استفاده از فنآوری اطلاعات به منظور کسب رضایت مشتری و هماهنگی موثرتر درون سازمانی و بین سازمانی نشأت گرفته است - . - Vadapalli & Ramamurthy, 1997 می توان گفت که این نوع تجارت از حدود1965 میلادی آغاز شد که مصرف کنندگان توانستند پول خود را از ماشین خودپرداز دریافت کرده و خرید های خود را با کارتهای اعتباری انجام دهند - - Molla & Licker, 2001 .این امر با ایجاد سیستمهایی دنبال شد که امکان تبادل اطلاعات میان سازمان ها و هدایت الکترونیکی کسب و کار را فراهم کردند.
چنین سیستمهایی را می توان سیستم های میان سازمانی نامید - . - Senn, 2000 پیش از توسعه فنآوری های مبتنی بر اینترنت در سالهای آغازین دهه 90 ، شرکت های بزرگ دست به ایجاد شبکه های کامپیوتری با ارتباطات مشخص، محدود و استاندارد شده برای مبادله اطلاعات تجاری میان یکدیگر زدند. این روش، مبادله الکترونیکی داده ها 6 - EDI - نامیده شد. توربان7 تجارت الکترونیکی را یک مفهوم در حال رشد می داند و آن را فرایند خرید، فروش، یا مبادله محصولات، خدمات و اطلاعات را از طریق شبکه های کامپیوتری، از جمله اینترنت توصیف می کند.
- . - Turban, King, Lee, & Viehland, 2008 تجارت الکترونیکی در ساده ترین تعریف عبارتست از یافتن منابع، انجام ارزیابی، مذاکره کردن، سفارش، تحویل، پرداخت و ارائه خدمات پشتیبانی است که به صورت الکترونیکی انجام می شود. لذا تجارت الکترونیکی روشی است که بر اساس آن اطلاعات، محصولات و خدمات از طریق شبکه های ارتباطات کامپیوتری خرید و فروش می شوند. مزایای ناشی از تجارت الکترونیکی را بر اساس یک تقسیم بندی جدید می توان به دو دسته مزایای مربوط به عرضه کنندگان و مزایای مربوط به مشتریان تقسیم بندی کرد:
-1 صرفه جویی هزینه ای در انجام فعالیت های مربوط به ترویج و بازاریابی
-2 ارتقاء خدمت گذاری به مشتریان و انعطاف پذیری
-3 صرفه جویی در هزینه
-4 ایجاد بازارهای جدید
-5 افزایش امکان طراحی محصولات و خدمات جدید - صنایعی, . - 1387
تجارت الکترونیک و کسب و کار الکترونیکی به طور فزاینده ای درشرکتهای کوچک و متوسط - - SMEs استفاده شده اند. براساس تحقیقی که انجام شده، تجارت الکترونیکی شامل دو بخش فروش محصولات و یا ارائه خدمات از طریق اینترنت، ودیگری انجام خرید اثر بخش تر است. کسب و کار الکترونیکی شرکت ها و تأمین کنندگان را در مراحل مختلف در سراسر زنجیره ارزش با استفاده از فناوری اطلاعات - IT - و یک استاندارد باز برای تقویت عملکرد اجرایی به یکدیگر ارتباط می دهد.
تجارت الکترونیکی بر روی بهره وری از فروش، بازاریابی، و خرید متمرکز است. در مقابل، شرکت های دارای کسب و کار الکترونیکی قصد تقویت بهره وری سازمانی خود را دارند که این امر به صورت بهیود خدمات به مشتریان، کاهش هزینه ها و تسهیل سازی فرآیندهای کسب و کار انجام می پذیرد. تجارت الکترونیکی هسته اصلی استراتژی کسب و کار است و همچنین ممکن است بخش کوچکی از استراتژی کسب و کار الکترونیکی را نمایندگی کند. - Chang,. - Chang, Ho, Yen, & Chiang, 2011
کلکته و رابینسون - Robinson, Tapscott, Kalakota, & O'Brien, 2000 - 8 تجارت الکترونیک را به عنوان یک معامله از طریق رسانه های دیجیتال تعریف کرده اند. شرکت های دارای کسب و کار الکترونیکی تجارت الکترونیکی را نیز در بر می گیرند. آنها مدل اجرایی قبلی را مجددا تعریف کرده اند که نتیجه آن دادن بیشترین ارزش به مشتریان است. بنابراین، کسب و کار الکترونیکی یک استراتژی کلی است، در حالیکه تجارت الکترونیکی بخش مهمی از کسب و کار الکترونیکی است. براساس تعاریف گفته شده، کسب و کار الکترونیکی یک استراتژی کلی است که نه تنها در برگیرنده هسته اصلی و سیستم اطلاعاتی شرکت است بلکه ارائه دهنده خدمات سریع به مشتریان، کارکنان، و شرکای بالادست و پایین دست از طریق کانال های مختلف است.
-4 -3 تعریف و اهمیت شرکت های کوچک و متوسط
در ارتباط با تعریف شرکت های کوچک و متوسط تعاریف مختلفی وجود دارد .برخی از این تعاریف براساس محاسبات کمی نظیر سطوح پرسنل و جابه جایی دارایی هاست و برخی دیگر از روش کیفی استفاده می کنند.
