بخشی از مقاله
چکیده
پژوهش در سال 1396، با بررسی کلیات و چارچوب کلی ادبیات به تعیین و اولویت بندی عوامل کلیدی موفقیت سازمان ها جهت دست یابی به تولید در کلاس جهانی با استفاده از تکنیک فرایند تحلیل سلسله مراتبی فازی گروهی توسعه یافته چانگ به اولویت بندیی پرداخته است. ابزار جمع آوری داده ها، پرسشنامه ای با طیف لیکرت پنج گزینه ای بوده که بین دو گروه کارشناسان صنایع تولیدی کوچک و متوسط و همچنین جهت سنجش روایی بین متخصصان و خبرگان تولید در کلاس جهانی توزیع شد.جهت سنجش پایایی پرسشنامه، ضریب آلفای کرونباخ برای کل پرسش نامه محاسبه شد که مقدار آن 0/80 بدست آمد.
بر اساس ادبیات تحقیق 7 سازه رهبری و مدیریت تغییر، مدیریت روابط مشتری، استراتژی تولید، سیستم های تولید انعطاف پذیر، تولید سبز، مدیریت کیفیت، ساختار سازمانی بهره ور، شناسایی شد که با اولویت بندی ابعاد - 28 بعد - ، آنها با رویکرد CFA/FUZZY عامل خدمات و پشتیبانی و تقسیم بندی مشتریان در رتبه اول اولویت ها می باشد و همچنین دیدگاه ماموریت و استراتژی و چشم انداز روشن به ترتیب اولویت های بعدی را به خود اختصاص داده اند.
-1 بیان مسأله
در چند دهه اخیر، جهانی سازی به طور پیوسته فشار رقابتی بر سازندگان و فراهمآورندگان خدمات را افزایش داده است .[1] ورود به بازارهای منطقه ای و جهانی یکی از مسائل مهم کشور است.با ظهور سازمان های بین المللی و ایجاد تفاهم نامه های منطقه ای، تجارت در عرصه جهانی گسترش بیشتری یافته است و کالاهای ساخت کشورها، مرزهای سیاسی و ملی را طی کرده و بدست مصرف کنندگانی می رسد که ممکن است از نظر فرهنگی و نژادی، هیچ قرابتی با تولید کنندگان آن کالاها نداشته باشند.
امروزه بسیاری از کالاها دیگر به کشور خاصی تعلق ندارند و در قالب مشارکت های بین المللی تولید می شوند. بازارها در سیر تحول خود از وضعیت محلی و محدود به سمت بازارهای ملی رشد نموده اند و با ظهور پدیده جهانی شدن و یکپارچگی اقتصاد دنیا، بازارهای بین المللی پدید آمده است.اکنون در این بازار ها، محصولات کشورهای مختلف عرضه می شود و عرصه رقابت به فضای جهانی گسترده شده است.
به نظر میرسد رقابت گریزی راهکاری مطمئن و درست برای بقا و ارتقای سازمانهای کشور ما نخواهد بود و پیوستن به معاهدات تجاری جهانی امری محتوم است که در سایه آن، فضای رقابت کشوری به سمت رقابت جهانی پیش خواهد رفت. در الگوی جامع سازمان در کلاس جهانی، برای ارتقاء سازمانها، فعالیت و بهبود در هشت حوزه سازمانی ضرورری است که این حوزه ها شامل: مدیریت، سیاست ها، کارکنان، مشتریان، زنجیره تأمین، فرایندهای اداری، فرایند های تولید و محصولات می باشند.
باور حرکت به سوی تولید در کلاس جهانی یک دیدگاه استراتژیک به تجارت است که برای بقای سازمان ها باید به این سو حرکت کرد. شونبرگر، اولین کسی است که مفهوم تولید در کلاس جهانی را به همگان معرفی کرد.وی تولید در کلاس جهانی را چنین تعریف می کند: سیستم تولید در کلاس جهانی یک توافق گسترده بر بهبود مستمر کیفیت، هزینه، زمان انتظار و خدمت مشتری است. وی انعطاف پذیری را نیز به عنوان هدف اولیه، بخشی از تولید کلاس جهانی برشمرده است.
این شرکت های کوچک و متوسط در آسیا نقش یک موتور رشد و توسعه را ایفا می کنند.این شرکت ها بیش از 95درصد کل شرکت ها را تشکیل داده و بیش از 40 تا 80 درصد نیروی کار در این صنایع اشتغال دارند. ظرفیت و توانایی این شرکت ها در توسعه حصولات جدید به مقدار قابل ماحظه ای در حال تغییر است و این بستگی به اندازه، میزان، تمرکز، منابع و محیط تجاری و بخشی که این شرکت ها در آن کار می کنند دارد.
بر اساس آخرین تعریف قاعده مند، بنگاه های کوچک و متوسط بر حسب کشور و نوع صنعتی که در آن به کسب و کار می پردازند، متفاوت است. برای تعییین اندازه سازمان، شاخص های مختلفی مانند میزان فروش، سرمایه و فعل و انفعالات پولی و بانکی، وسعت فیزیکی و جغرافیایی، کثرت ارباب رجوع و تعداد پرسنل ارائه شده است. شرکت های کوچک و متوسط انعطاف پذیری بالایی دارند و قابلیت سازگاری با فناوری های جدید را دارند.
به علاوه شرکت های کوچک و متوسط از ظرفیت بالایی برای نوآوری و صادرات و بهره گیری از منابع انسانی و مالی برخوردارند و هزینه ی تولید در آنها، پایین است. در برخی از کشورها مانند سنگاپور و تایوان، این شرکت ها پایه ی اقتصاد محسوب می شوند. در حالی که در کشورهایی مانند ژاپن و کره جنوبی، شرکت های بزرگ پایه ی اقتصاد می باشند و شرکت های کوچک به عنوان پشتیبان آنها عمل می کنند. توسعه ی اقتصادی هر کشور تا حد زیادی به موفقیت شرکت های کوچک و متوسط بستگی دارد.
فعالیت این شرکت ها در چند بعد مطرح است: در بعد اجتماعی، شرکت های کوچک و متوسط راه پیشرفت را باز می گذارند. در بعد سیاسی، این شرکت ها، ساختار سیاسی را اصلاح می کنند و از تمرکز قدرت در شهر های بزرگ جلو گیری می کنند. از لحاظ اقتصادی، شرکت های کوچک و متوسط از عوامل عمده ایجاد شغل محسوب می شوند.
از نظر فردی نیز این شرکتها، زمینه را برای توسعه ی فردی و تخصصی و ایجاد افق های روشن حرفه ای فراهم می آورند. این گروه از شرکت ها، سهم به سزایی در تبدیل اقتصاد به اقتصادی رقابتی، پویا، مبتنی بر دانش و نیز توانایی رشد مداوم، ایجاد شغل و تحکیم انسجام را دارند[3] لذا با توجه به اینکه هدف سازمانهای کوچک و متوسط، تبدیل شدن به سازمان هایی در کلاس جهانی و به دست آوردن توان رقابت در بازارهای جهانی امروز است، این پژوهش بر آن است تا به شناسایی و اولویت بندی عناصر کلیدی موفقیت این سازمان ها جهت دست یابی به تولید و نظام بازار در کلاس جهانی دست یابد.
-2 اهمیت و ضرورت پژوهش
فرآیند ادغام اقتصادی کشورها با جامعه جهانی - یعنی گسترش ارتباط متقابل با بازارهای جهانی - از چند دهه گذشته آغاز گشته و در این مسیر حضور کشورهای در حال توسعه نیز چشمگیر بوده است، دور ماندن کشورها از این جریان می تواند عواقب نگران کننده ای در مقایسه با پیامد های ورود به این جریان داشته باشد.به صورت سنتی هدف از رقابت، تسلط بر بازار، توسعه و رشد سود آوری بوده است در صورتیکه امروزه کالاها دیگر به کشور خاصی تعلق ندارند و در قالب مشارکت های بین المللی تولید می شوند و هر روز بیش از پیش هدف از رقابت تبدیل به رضایت مشتری، بهبود کیفیت زندگی و توسعه بلند مدت اجتماعی شده است.
توجه به جهانی سازی تجارت، تکنولوژی اطلاعات، موانع زمانی و مکانی، تفاوت های میان شرکت های کوچک و بزرگ را از بین برده است لذا، سازمان های کوچک و چابک می توانند به طور اثر بخشی در برابر غولهای صنعتی رقابت کنند.با توجه با اینکه هنوز مدیریت ها در کشور ایران از مزایای استراتژیک حاصل از اجرای تکنیک های تولید در کلاس جهانی نا آگاه اند و حرکتی از خود نشان نداده اند، برخی اطلاعات درباره ی مزایای مالی و استراتژیک ابزارهای تولید در کلاس جهانی را در جدول زیر نشان داده می شود.
جدول -1 مزایای استراتژیک استفاده از ایزارهای تولید در کلاس جهانی
با توجه به مزایای فوق می توان گفت، همه ی سازمان های کشور باید توان تلاش در یک محیط باز و فروش محصولات خود در عرصه ی جهانی را بدست آورند و به بیان دیگر به سازمان های کلاس جهانی تبدیل شوند. با توجه به اهمیت مباحث زیست محیطی و اجتماعی برای یک سیستم تولید کلاس جهانی، و رقابت پذیری و تعریف نقش تازه سازمان های کلاس جهانی به موجودیت های اجتماعی همچون افراد، و از طرفی به این دلیل که تا کنون تحقیقاتی در خصوص شناسایی و دسته بندی عوامل کلیدی جهت دست یابی بنگاه های اقتصادی کوچک و متوسط به کلاس جهانی صورت نگرفته است، این مقاله بابررسی ادبیات تحقیق و مجموعه مطالعات صورت گرفته درباره سازمان های کلاس جهانی، به کنکاش در خصوص شناخت و اولویت بندی عوامل کلیدی و رقابتی موفقیت بنگاه های اقتصادی کوچک و متوسط در شهر شیراز می پردازد.
-3 ادبیات تحقیق
با افزایش رقابت در سطح جهانی، شرکتهای بزرگی که نامهای آنها روزی به معنای قدرت و موفقیت بود، درحال افولند و با نرخی سریع در حال نابودی هستند. در بسیاری موارد، نابودی نتیجه عدم توانایی انطباق با محیط است.
چالش تغییر در یک محیط کاری از جنبه های متعددی روی می دهد:
· رقبا محصولات جدید معرفی می کنند
· صنایع فرایندها و فناوری های جدید ایجاد می کنند.
· مفهوم محیط تجاری گسترش می یابد.