بخشی از مقاله
چکیده
هدف از پژوهش حاضربررسی رابطه اضطراب و تصور از خدا با افکار خودکشی دانش آموزان می باشد.نمونه مورد بررسی را 225 نفر از دانش آموزانی که در مقطع متوسطه دبیرستان های دخترانه منطقه بنجار - زابل - مشغول به تحصیل بودند تشکیل می دهند .پرسشنامه های افکار خودکشی بک،اضطراب بک و تصور از خدا - لارنس - جهت جمع آوری اطلاعات استفاده شده و تحلیل داده ها به وسیله ضریب همبستگی پیرسون و رگرسیون گام به گام انجام شد.نتایج پژوهش نشان داد که: اضطراب - p<0/001 - ارتباط مثبت و معنا داری با افکار خودکشی دانش آموزان دارد و در واقع پیش بینی کننده مناسبی برای افکار خودکشی می باشد. ولی تصور از خدا - - p>0/0.05 ارتباط منفی و معنا داری با افکار خودکشی دانش آموزان داشت وپیش بینی کننده افکار خودکشی بود.از یافته های بدست آمده می توان نتیجه گرفت که افکار خودکشی دانش آموزان تابعی از میزان اضطراب و چگونگی تصور آنها از خداوند می باشد.
واژگان کلیدی: افکار خودکشی،اضطراب،تصور از خدا،دانش آموزان
مقدمه
اصطلاح خودکشی از یک کلمه لاتین به معنای" قاتل خود"مشتق شده است.اگر این اقدام کامل باشد ،عملی کشنده است که آرزوی فرد برای مردن را برآورده می سازد. در واقع رفتار خودکشی یکی از مشکلات جدی سلامت عمومی است و اقدام به خودکشی به عنوان یکی ازشاخص های مهم بهداشت روانی افراد جامعه محسوب می گردد.در سال های اخیر خودکشی در تمام سنین به ویژه در سنین نوجوانی افزایش داشته است،لذا پدیده پیشگیری در خودکشی بسیار مهم تر از مقوله درمان مورد توجه روانپزشکان است coner et al ,2001 - به نقل از زارع و همکاران ،. - 1389مطالعات مربوط به خودکشی سه پدیده مهم را بررسی می کند که شامل افکار خودکشی ،اقدام به خودکشی،و خودکشی می باشد.
افکار خودکشی عبارتی است که بر وقوع هر گونه اندیشه خود تخریبی دلالت دارد این افکار طیفی از اندیشه های مبهم در موردامکان خاتمه زندگی تا خودکشی کامل را در بر می گیرد.شیوع سالانه افکار خودکشی در افراد بالغ 2/3تا5/6گزارش شده است. گذر از فکر خودکشی به نقشه کشیدن در 32درصد افراد - دارای فکر خودکشی - و گذر از نقشه کشیدن به اقدام در 72 درصد افراد - دارای نقشه کشیدن - صورت می گیرد.در نتیجه 24درصد افرادی که فکرخودکشی را گزارش می کنند در نهایت به سمت اقدام می روند - همتی و همکاران ،. - 1383میزان خودکشی در طی 50سال اخیر سیرصعودی داشته است و پیش بینی می شود که به 1/53 میلیون نفر در سال 2020 برسد.این در حالی است که در بسیاری از کشورها به علت ملاحظات فرهنگی و قومی آمار واقعی خودکشی اعلام نمی شود و بسیاری از افراد و خانواده ها به دلیل انگ اجتماعی وقوع خودکشی را انکار می کنندو به حوادث نسبت می دهند.
همچنین در تعریف خودکشی مواردی همچون طبقه بندی نادرست علت مرگ ،تصادفات با علت نامشخص ،خودکشی های به اصطلاح مزمن مثل مرگ ناشی از مصرف الکل و مواد مخدر و عدم رعایت آگاهانه رژیم طبی برای بیماریهای خطر ساز مثل فشار خون بالا لحاظ نشده است.خودکشی یازدهمین علت مرگ در کل جمعیت و سومین عامل مرگ و میر در سنین 15-24 می باشد و تلاشهای انجام گرفته تا کنون در کاهش میزان افکار و اقدام به خودکشی ناموفق بوده است .عوامل متعددی از جمله سن ،جنس،نژاد ،مذهب،تاهل،شغل ،بیماریهای روانپزشکی ،بیماریهای جسمی،سوء مصرف مواد واختلالات شخصیتی به عنوان ریسک فاکتورهای اقدام به خودکشی مورد توجه قرار گرفته اند - شمس علیزاده و همکاران ،. - 1389
پژوهش های انجام شده در جهت شناسایی عوامل پیش بینی کننده رخداد خودکشی در ایران ،نشان دادند که نوجوان بودن ،زن بودن،سابقه بیماری روانی ،مصرف دخانیات و الکل در طول عمر و بیکار بودن ،ازجمله متغیرهایی هستند که به صورت مستقل می توانند پیش بینی کننده اقدام به خودکشی باشند.عوامل دیگری نیز از جمله تفکر غیر منطقی و عدم انعطاف پذیری و تکانه ای بودن عمل خودکشی وهمچنین فکر خودکشی گرا ،پیش بینی کننده خودکشی است. اما تکانشی بودن در این افراد ،خطر اقدام رابه ویژه در نوجوانان بالا می برد.همچنین بین اقدام به خودکشی و وجود اختلالات روانی در افراد ارتباط معنا داری وجود دارد. همراه شدن اختلالاتی مثل اضطراب،بی قراری و تغییرات سریع خلق خطر خودکشی را افزایش می دهد . - coner et al ,2001 -
اضطراب یک پدیده عالمگیر بشری است که با انتظار دردناک وقوع یک اتفاق ناگوار مشخص است و پاسخی شایع به تنیدگی و یک وضعیت ناراحت کننده ذهنی ،نگرانی،ترس یا احساس درماندگی به موقعیتی تهدید کننده یا پیش بینی ناشناخته نسبت به خود یا اطرافیان می باشد - زارع و همکاران ،. - 1389 اضطراب شایع ترین احساسی است که همه آن را تجربه می کنند،در این حالت فرد احساس تحت فشاربودن می کند و احساس می کند که در آرامش و تعادل نیست .اضطراب مانند ترس یک احساس عاطفی قوی و ناخوشایند ناشی از آگاه شدن از یک خطر و یا مواجه شدن با خطر را در فرد به وجود می آورد.اضطراب اغلب پاسخی است به یک خطر نامشخص، در حالی که ترس پاسخی است به یک خطر واقعی ومشخص که این احساس موجب تهدید وجودی و زیستی فرد می شود - گنجی و آغا حسینی،. - 1389
کاپلان و سادوک معتقدند که اضطراب را همه انسانها تجربه می کنند و فقط به بیماران روانی اختصاص ندارد ،حالتی است که در سنین مختلف و درسراسر زندگی وجود دارد.می توان گفت که انسان طبیعی به مقدار کم به اضطراب نیاز دارد تا به تکاپو بیافتد و فقط زمانی اضطراب مساله ساز می شود که آن قدر زیاد شده که از تحمل انسان فراتر رفته ،به طوری که نه تنها موجب فعالیت نرمال در انسان نشده، بلکه موجب اختلال عملکرد نیزمی شود.از آنجا که اضطراب به درجات گوناگونی از دلشوره خفیف گرفته تا وحشت روی می دهد بنابراین آگاهی آدمی نسبت به سبب ناراحتی خویش نیز احتمالا درجات گوناگونی دارد - براهنی ،. - 1386
تجربه اضطراب توسط افراد مختلف به صور متفاوتی توصیف گردیده ولی موارد اساسی و عمده آن به صورت پیش بینی ناخوشایندی است که شخص در مورد بعضی بدبختی ها ،خطرات یا سرنوشت خویش می کند ،اضطراب غالبا شخص را تحریک پذیر،بیش از حد هوشیار و نامطمئن می کند - گنجی و همکاران،. - 1389گرچه اضطراب پدیده شایع عصر ما تلقی می گردد ،در عین حال از پیشینه ای به طول تمامی تاریخ بشربرخوردار است.در عین حال تاریخ بشر نشان نشان داده است انسان "دین ورز" قدمتی دیرینه دارد.گواه این مطلب این است که با مطالعه ی جوامع انسانی و تاریخ تمدن ها، همواره با رگه هایی از دین و باور های دینی مواجه می شویم. هیچ دوره ای از تاریخ بشر خالی از اعتقادات دینی نبوده است - بیانی و همکاران ،. - 1387
با استناد به فراوانی دینداری در نوع انسان ،گستردگی دینداری در پهنای کره زمین و عمق آن در تمام طول تاریخ مکتوب بشر می توان چنین استدلال کرد که یکی از نیاز های انسان ،نیاز به دین است. اولین مرتبه دینداری ،شناخت خداوند و ایمان به اوست.یکی از روش های کارآمد در رشد و ارتقای این شناخت شناسایی صفات خداوند توسط افراد می باشد - صادقی و مظاهری،. - 1386 مطالعات زیادی در مورد اهمیت کتب مقدس ،مفاهیم گناه و تصور از خدا انجام شده است ،اما موضوع تصور از خدا به دلیل این که مذهب شخصی افراد را نشان می دهد ،بیش از سایر مفاهیم و موضوعات دینی مورد مطالعه قرار گرفته است - صادقی و همکاران ،. - 1385
