بخشی از مقاله
چکیده:
در تاکید بر اهمیت ارتباط مادر و کودک، آنچه که برای سلامت روانی کودک ضروری است ، تجربه یک ارتباط گرم ، صمیمی و مداوم با مادر یا جانشین دائم اوست. بسیاری از اشکال روان آزردگی ها و اختلال های شخصیت، حاصل محرومیت کودک از مراقبت مادرانه و یا عدم ثبات رابطه کودک با چهره دلبستگی است. پژوهش حاضر به منظور بررسی رابطه سبک دلبستگی با افکار خودکشی در سربازان ارتش در مشهد و تعیین نقش پیش بینی کنندگی آن در این زمینه انجام شد. این پژوهش از نوع توصیفی، همبستگی است که در سال 1394 بر روی 361 سرباز به روش نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای در شهر مشهد انجام شد. ابزار مورد پژوهش شامل مقیاس افکار خودکشی بک و پرسشنامه سبک دلبستگی بزرگسال کولینز رید بود.
برای تحلیل دادههای آماری از ضریب پیرسون و تحلیل رگرسیون چندگانه استفاده شده است. نتایج تحقیق، حاکی از آن است که بین سبک دلبستگی دوسوگرا با افکار خودکشی رابطه مثبت معنادار و بین سبکهای دلبستگی ایمن و اجتنابی با افکار خودکشی رابطه منفی معناداری وجود دارد. به علاوه، نتایج نشان دادند که سبک دلبستگی ایمن و سبک دلبستگی اجتنابی قادرند به طور معناداری افکار خودکشی را پیشبینی کنند. یافته های این پژوهش، تأیید کننده نقش سبک دلبستگی ایمن در کاهش افکار خودکشی و در نتیجه کاهش اقدام به خودکشی می باشند. بنظر میرسد با آموزش سربازان و خانواده ها، سبک دلبستگی تغییر نموده و اصلاح شود.
مقدمه
شایع ترین روشهای خودکشی در مردان اسلحه گرم سپس حلق آویز کردن و پریدن از بلندی است . به نظر می رسد استفاده از اسلحه گرم در خودکشی روزبه روز افزایش می یابد. - Rudd, Joiner,Rajab,2001 - راه و روشی که آدمی در دوران کودکی روبرو شده و موقعیت هایی که بر مسیر زندگی وی تاثیر می گذارند، می توانند در سرنوشت او تاثیر قوی داشته باشند. دلبستگی پیوند عاطفی هیجانی نسبتا پایداری است که بین کودک و مادر یا افرادی که نوزاد در تعامل منظم و دائم با آنها است، ایجاد می شود .
- Papalia, 2002 - در واقع این رفتار جستجوی مراقبت نوزاد که دلبستگی3 نامیده می شود، و نوع آن می تواند سرنوشت آینده وی را رقم بزند. تا پایان یک سالگی در اکثر کودکان سیستم های رفتاری مربوطه به آسانی براساس جدایی از مادر فعال می شوند و آنچه به طور موثر این سیستم ها را به پایان می رساند، دیدن مادر ، شنیدن صدای او و لمس اوست . بنابر این تا حدود سه سالگی این نظام ها یا سیستم های رفتاری - مانند گریه کردن ، دنبال کردن و غیره - به آسانی بر انگیخته می شوند. از آن به بعد در اکثر کودکان کمتر بر انگیخته شده و تحمل کودک برای دوری از مادر افزایش می یابد. در طول نوجوانی و بزرگسالی چهره ی دلبستگی ای که رفتار فرد به سمت او جهت داده می شود ، تغییر می کند.
در تاکید بر اهمیت ارتباط مادر و کودک، آنچه که برای سلامت روانی کودک ضروری است ، تجربه یک ارتباط گرم ، صمیمی و مداوم با مادر یا جانشین دائم اوست. بسیاری از اشکال روان آزردگی ها و اختلال های شخصیت، حاصل محرومیت کودک از مراقبت مادرانه و یا عدم ثبات رابطه کودک با چهره دلبستگی است . - Bowlby,1980 - تمرکز اصلی نظریه دلبستگی روی روابط بین کودک و چهره ی دلبستگی اولیه است که دو کار اساسی انجام می دهد:
-1 پناهگاه محکم و قابل اطمینانی فراهم می کند تا کودک در زمان های استرس و درماندگی به سمت او بازگردد.
-2جایگاه امنی است برای کاوش کودک در محیط مخصوصا در غیاب چهره دلبستگی . - Waters,2006 - هرچند اغلب نوزادان دلبسته به هر دو والد می شوند، ولی مادران و پدران نوعا نقش های متفاوتی در رشد اجتماعی اولیه نوزادشان بازی می کند. تجربه های واقعی فرد در مورد حساسیت پاسخگو بودن، حضور فعال مراقب همچنین خلق وخوی کودک و هماهنگی روابط والد - کودک، اساس شکل دهی به سبک های مختلف دلبستگی - ایمن4، اجتنابی5 و دوسوگرا - 6 در خلال سالهای نوزادی و کودکی است . - Kaplan, 2007 -
نوزادی که موفقیت یا رضایتمندی را در اولین ارتباطاتش تجربه نکرده باشد، باید آمادگی مواجه با مشکلات تعاملات اجتماعی در مراحل بعدی زندگیش را داشته باشد. Weiss در 1982 دلبستگی بزرگسالان را به عنوان ایجاد یک » پیوند « توسط یک بزرگسال با بزرگسال دیگر که در جنبه های اساسی و مهم ، مشابه دلبستگی ای است که کودکان نسبت به » مراقب اصلی « خود ایجاد می کنند ، تعریف می کند . این پیوند - درست مثل آنچه که در کودکان وجود دارد - تنها در روابطی ظاهر می شود که اهمیت هیجانی بسیار زیاد و محوری دارند . این دلبستگی در بزرگسالان نتیجه ی عملکرد نظام هیجانی مشابه با دلبستگی درکودکان است ، اگرچه در جریان تحول جرح و تعدیل شده است . - Mazaheri,2000 -
بنابراین در تاکید بر اهمیت ارتباط مادر و کودک، آنچه که برای سلامت روانی کودک ضروری است، تجربه یک ارتباط گرم ، صمیمی و مداوم با مادر یا جانشین دائم اوست. او معتقد است که بسیاری از اشکال روان آزردگی ها و اختلال های شخصیت حاصل محرومیت کودک از مراقبت مادرانه و یا عدم ثبات رابطه کودک با چهره دلبستگی است. همچنین » نظریه دلبستگی « فقط نظریه تحول کودک نیست بلکه نظریه تحول در »گستره حیات«7 و به ویژه در فوریت ها8 نیز هست. سبک های دلبستگی در بزرگسالی عبارت است از: سبک دلبستگی ایمن، اجتنابی، دوسوگرا . - Bowlby,1980 - افراد دارای سبک دلبستگی ایمن در روابط نزدیک خود احساس خوشحالی، دوستی و اطمینان می کنند.
این افراد از عزت نفس بالایی برخوردارند و احساس می کنند که دیگران آن ها را دوست دارند و مراقب آن ها هستند. سبک دلبستگی ایمن با میل قدردانی، توجه و فدا کردن خود به خاطر افراد نزدیک و مهم، ارتباط دارد. اعتماد کردن، نزدیک و وابسته شدن به دیگران راحت است. زیرا انتظار دارند واکنش افراد دیگر همراه با پذیرش، نزدیکی و حمایت باشد . - Kleink,2004 - آن ها خیلی به طرد یا وابستگی ، علاقه ای نشان نمی دهند و تمایل دارند نمرات بالایی در حساسیت به دیگران و نمرات پایینی در اجبار کردن آن ها، بدست آورند . - Pines, 2005 - افرادی که دارای سبک دلبستگی اجتنابی هستند به طور معمول مایلند بیشتر تنها باشند و از درگیری زیاد در روابط، اجتناب می کنند.
این افراد اعتماد کردن، نزدیکی و وابستگی به دیگران را خطرناک تلقی می کنند، زیرا انتظار دارند دیگران آن ها را طرد و اذیت می کنند . - Kleink,2004 - آنها وقتی فردی قصد نزدیک شدن به آن ها را دارد عصبی می شوند. اغلب همسرشان از آن ها می خواهند تا نسبت به ایشان صمیمی و راحت باشد. جدایی های آن ها زیاد است اما از محدودیت های ارتباطشان کمتر رنج می برند . - Pines, 2005 - افراد دو سو گرا در روابط صمیمانه ی خود احساس نا امنی و حسادت می کنند.
آن ها از یک سو میل به نزدیکی با دیگران دارند و از سوی دیگر دائم می ترسند که طرد شوند . - Kleink,2004 - آنها اغلب نگرانند که همسرشان واقعا آن ها را دوست نداشته باشد. آن ها در سطح بالایی از زندگی و تعهد هستند که به طور بالقوه آن ها را از همسرانشان دور می کند. چون آن ها را انگل وار یا خفقان آور می پندارند. آن ها نا ایمن هستند و در ارتباطشان خیلی سرمایه گذاری می کنند. به طور کلی افراد بی اعتمادی هستند، خود پنداره پایینی دارند و در رابطه با خودشان خیلی زیاد افشا گری می کنند.
آن ها تمایل دارند نمره زیادی را به اجبار کردن و نمره ی پایینی را به حساسیت اختصاص دهند . - Pines, 2005 - به عقیده ی ادوین اشنایدمن خودکشی با نیاز های برآورده نشده یا نیاز هایی که با مانع مواجه شده اند ، احساس درماندگی و نا امیدی ، تعارض دو سوگرانه بین بقا و استرس غیر قابل تحمل، محدود شدن گزینه ها از دیدگاه فرد و نیاز برای گریز یا فرار ارتباط دارد. رابطه بین اندیشه پردازی خودکشی و توسل به رفتارهای خود آسیب رسانی در سبک دلبستگی آشفته سردرگم %78 است و این رابطه در افراد دارای سابقه رفتار خودکشی به %86 می رسد . - Sadock&Sadock,2007 - ویژگی های بهنجار و نابهنجار روابط بین شخصی به گونه ای عمیق از سبک های دلبستگی اشخاص تاثیر می پذیرد.
بنابر نتایج پژوهش ها، دلبستگی ایمن با ویژگی های ارتباطی مثبت شامل صمیمیت و خرسندی، دلبستگی اجتنابی با سطوح پایین تری از صمیمیت و تعهد و دلبستگی دوسوگرا با شور و هیجان و دل مشغولی با خرسندی کم، مرتبط است - Feeny & . - Noller,1998 بعضی بررسی ها نشان میدهد که اغلب خودکشی ها در پست نگهبانی و با اسلحه صورت گرفته است . - Rezaie,2005 - فشارهای روانی و سختی های ذاتی دوران سربازی هنگامی که در بستر تربیتی و سبک دلبستگی ناسالم قرار گیرد، می تواند یکی از مهمترین عوامل شیوع افکار خودکشی در این دوران باشد. بنابراین هدف تحقیق این است که رابطه بین افکار خودکشی با سبک های دلبستگی را بررسی کند و مشخص کند چه میزان از افکار خودکشی توسطاین متغیر قابل پیش بینی است.
روش تحقیق
این مطالعه از نوع توصیفی، همبستگی بود. جامعه آماری پژوهش، سربازان مشغول به خدمت در سه ماهه نخست سال 1394 در پادگان های ارتش در مشهد بوده است. طی نمونهگیری چند مرحله ای، از میان پادگان های موجود ابتدا یک پادگان و سپس از میان گردان های موجود در پادگان، یک پادگان و نمونه مورد نظر که شامل 358 نفر بود، از این گردان انتخاب شد. ابزارهای پژوهش عبارت بود از: پرسشنامه افکار خودکشی بک - BSSI - با 19 سوال ابزار خودسنجی است که به منظور آشکارسازی و اندازهگیری شدت نگرشها، رفتارها و همچنین برنامهریزی برای ارتکاب به خودکشی تهیه شده است.
اعتبار آن از طریق آلفای کرونباخ 0/95 و روایی همزمان آن با مقیاس افسردگی پرسشنامه سلامت عمومی 0/76 گزارش شده است . - Anisi,2005 - پرسشنامه سبک دلبستگی بزرگسال کولینز رید - RAAS - نیز با 18 سوال خود ارزیابی از مهارت های ایجاد روابط و خود توصیفی از شیوه شکل دهی روابط دلبستگی نسبت به چهره های دلبستگی نزدیک است. دارای روایی و اعتبار لازم با مقادیر آلفای کرونباخ بیش از 80 درصد و اعتبار %95 می باشد . - Pakdaman,2001 - به منظور تجزیه تحلیل داده ها از روش های آمار توصیفی و استنباطی استفاده شد.
