بخشی از مقاله
چکیده
این تحقیق با هدف رابطه بین جهت گیری مذهبی، تاب آوری روانی با رضایت از زندگی مادران دانش آموزان دارای اختلال یادگیری انجام گرفته است. روش پژوهش حاضر از نوع همبستگی است. جامعه آماری این پژوهش، کلیه مادران دانش آموزان دختر مبتلا به اختلال یادگیری مقطع دبستان شهر رشت در سال تحصیلی 93-94 که 190 نفر بوده اند. از بین مدارس شهررشت، افراد به صورت تصادفی ساده انتخاب می شوند و حجم نمونه شامل 123 نفر بوده که از طریق جدول مورگان تعیین شده است.
برای جمعآوری دادهها از پرسشنامه جهت گیری مذهبی آلپورت و رضایت از زندگی داینر و تاب آوری روانی کانر استفاده شده است. نتایج با استفاده از رگرسیون چندگانه، ضریب همبستگی پیرسون مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. نتایج آماری نشان داد که بین جهت گیری مذهبی، تاب آوری روانی با رضایت از زندگی مادران دانش آموزان دارای اختلال یادگیری رابطه معنی دار وجود دارد - . - p<0/01 این نتایج ضرورت توجه بیشتر به جهت گیری مذهبی، تاب آوری روانی با رضایت از زندگی مادران کودکان دارای اختلال یادگیری را مطرح میکند.
مقدمه
از آن جا که مشکلات یادگیری، مهارت ها و کارایی دانش آموزان مبتلا به اختلال یادگیری، به طور قابل ملاحظه ای پایین تر از سطح مورد انتظار است، این موضوع، با پیشرفت تحصیلی و با فعالیت های روزمره که مستلزم به کارگیری این مهارت هاست، تداخل ایجاد می کند. بنابراین، دانش آموزان دارای اختلال یادگیری سطوح بالایی از مشکلات اجتماعی - هیجانی را در مقایسه با دانش آموز ان به هنجار ازخود نشان داده و تحقیقات نشان داده اند کودکانی که دچار نارسایی های هیجانی هستند در 38 الی 76 درصد موارد، مبتلا به اختلالات یادگیری نیز می باشند. در ضمن این کودکان در یادگیری مهارت های اجتماعی نیز، ضعیف عمل می کنند.
به همین دلیل اغلب این کودکان با عکس العمل های منفی از سوی والدین، بزرگسالان و کودکان دیگر روبرو می شوند که اگر مورد بی توجهی قرار بگیرند، نتایج جبران ناپذیری برای جامعه و خانواده در خواهد داشت. حضور کودک نارساخوان1 در هر خانواده ساختار آن خانواده را تحتتاثیر قرار میدهد و سلامت روانی خانواده به خصوص والدین را تحتالشعاع قرار میدهد، کودک بر اثر تعارضهای شدید میان اعضای خانواده، کل خانواده را درگیر بحران میکند.
ممکن است روابط خانوادگی، افزایش فشارهای ناخواسته جسمی، هیجانی و مالی ضعیف شود کودک نارساخوان میتواند ضایعات و اثرات جبران ناپذیری بر وضعیت بهداشت روانی خانواده وارد کند از جمله ایجاد تشدید اختلافات زناشویی، جدایی، تحمل بار سنگین اقتصادی، افسردگی، ناامیدی، اضطراب، خجالت و خشم و بسیاری از مسایل دیگر - بردن، . - 1980 نارساخوانی، یک نوع اختلال یادگیری است که بر توانایی خواندن کودک تأثیر میگذارد. این عارضه در پسران شایع تر از دختران است و دقیقاً مشخص نیست که چه عاملی موجب این مشکل میشود.
نارساخوانی اغلب جنبه ارثی دارد، ولی تاکنون، هیچ نقص ژنتیکی پیدا نشده است که علت آن باشد. اثبات شده است که نارساخوانی، شکلی از عقبماندگی ذهنی نیست و نارساخوانی با معلولیت جسمی، مشکلات فرهنگی، وضعیت اقتصادی و اجتماعی پائین یا آسیبهای مادرزادی مغزی ارتباط مستقیم ندارد - درمان،. - 1391 تقویت باورهای مذهبی در تمام مراحل زندگی یک اقدام پیشگیری کننده برای کاهش اختلالات روانی است.
آلپورت در گستره شخصیت و روان شناسی اجتماعی بر حسب جهت گیری دینی افراد، آنها را به دو نوع جهت گیری مذهبی درونی و بیرونی، تقسیم کرده است. از نظر آلپورت افراد دارای جهت گیری مذهبی بیرونی، به لحاظ نظری دارای باورهای مذهبی هستند. در دیدگاه جهت گیری مذهبی بیرونی، مذهب ابزار ارضای نیازهای اولیه فرد خواهد بود. از دیدگاه آلپورت افراد دارای جهت گیری مذهبی درونی ضمن درون سازی ارزش های دینی، مذهب را به مثابه هدف در نظر می گیرند. در این جهت گیری، دین دارای کنش وری خود مختاری و مستقلی و به انگیزه برتر مبدل می شود - آلپورت و راس، . - 1967 رضایت از زندگی مفهومی کلی و ناشی از نحوه ادراک - شناختی و عاطفی - شخص از کل زندگی است.
کودکان مبتلا به اختلالات یادگیری در همان سالهای اولیه زندگی خود از سوی همسالان، معلمان و در برخی موارد از سوی والدین خود طرد میشوند و مجموعه همین عوامل سبب ضعف در خودپنداره وعزت نفس آنها میگردد. این عوامل بر روابط اجتماعی آنها در دوران بزرگسالی نیز تاثیر میگذارد. علاوه بر اینها، تجارب طرد و مورد غفلت قرار گرفتن به شکل گیری الگوهای متفاوتی میانجامد. کودکانی که طرد میشوند رفتارهای پرخاشگرانه و مخرب بروز میدهند. این کودکان به هراس اجتماعی مبتلا میشوند و اغلب گوشه گیر میشوند - شکوهی-یکتا و پرند، . - 1385 سه مؤلفه کلیدی در افراد سخت رویی وجود دارد که باعث پیشرفت و موفقیت آنها می شود .
به دیگر بیان این سه مؤلفه، مجموعه ای از جسارت هوشمندانه را در افراد سخت رو و تاب آور فراهم می سازد که باعث مقابله موثر با شرایط تهدید کننده و تغییرات استرس زا می شود. این سه مؤلفه عبارتنداز تعهد، کنترل و چالش - ماستن،. - 2007 تاب آوری را فرایند مقابله و سازگاری موفقیت آمیز با شرایط چالش بر انگیز و تهدید کننده زندگی می دانند. اعتقادات مذهبی می توانند اثرات مثبت ومنفی بر سلامت روان داشته باشند و بسته به دیدگاههای مذهبی شخص، رویدادهای مشابه در زندگی افراد می تواند به شیوه ایکاملاً متفاوت مدنظر قرار گیرند.
ویژگی های محیط های تاب آور - خانواده، مدرسه، اجتماع - :-1 انتظارات مثبت : ارائه راهنمایی و ساختار، چالش طلبی حمایت گرانه ، انگیزش، باورهای مثبت، شناسایی نقاط مثبت و ترسیم افق و اینده ای درخشان -2 پیوندهای مهربان تر: حمایت بی چشمداشت، دلسوزی، شنیدن و درک کردن/گفتن و درک شدن،باورمندی و اعتماد و ایمنی -3. مشارکت معنامند: پذیرش و گنجایش فرد،مسئولیت دهی، فرصتهایی برای مشارکت و فرصتهایی برای رقابت اجتماعی و حل مسئله. فارشتاین - - 2009 بیان می کند هنگامی که به والدین آگاهی درستی از مشکلات کودک شان داده می شود، مادران ساز و کارهای مناسبی از خود نشان می دهند تا بدون دخالت احساساتشان با فرزندان خود برخورد منطقی نمایند.
در قرن حاضر با وجود اضطرا بهای ناشی از زندگی اجتماعی، اقتصادی که والدین دچار آنها هستند، و وجود اختلال یادگیری در دانش آموزان نوعی تنیدگی را در والدین به وجود می آورد که به عدم همکاری آنها در رفع مشکلات فرزندانشان منجر می گردد. با ایجاد نگرش مناسب و دادن آگاهی های لازم به والدین،کودک تنها با اختلال یادگیری دست به گریبان است و دیگر دغدغه ی مسایل جنبی را ندارد و چه بسا کودک با کمک و حمایت خانواده بتواند موفقیت های چشمگیری به دست آورد. در حالی که اگر خانواده ها در مورد مشکل ناتوانی یادگیری فرزند خود، بی اطلاع و یا دارای نگرش منفی و غلط باشند، کودک آنان از هر طرف تحت فشار است و دچار مسایل حاشیه ای ناتوانی - عزت نفس، رشد اجتماعی، خودپنداره و ...... - و به تدریج مشکل عظیمی می شودکه برای حل آن وقت و نیروی بسیاری باید صرف کرد.
این اعتقاد وجود دارد مداخله برای تنظیم برنامه های درمانی برای کودکان دارای ناتوانی یادگیری ممکن است در دوران پیش از دبستان حتی در دوران دبستان ارزشمند باشند . از نظر هیدن - - 2010 مطالعات انجام شده، نشان داده که آگاهی و آموزش والدین یکی از راه هایی است که برای پیشگیری از ناتوانی های یادگیری در کودکان مؤثر می باشد. این تحقیقات این اعتقاد را ایجاد می کنند که اگر بتوانیم کودکان را در دوران دبستان درمان کنیم یعنی قبل از اینکه مشکلات یادگیری سبب عوامل شکست در مدرسه شود - برای مثال عزت نفس پایین، مشکل در روابط دوستانه و غیره - و موجب تغییر نگرش های بزرگسالان و بدترشدن تعامل های کودک با والدین گردد.
