بخشی از مقاله
خلاصه
هدف از این تحقیق بررسی رابطه بین فرهنگ سازمانی و رهبری، و تاثیر آنها بر رضایت شغلی و عملکرد کارکنان است. جامعه آماری تحقیق، دانشگاه آزاد اسلامی اهر میباشد، که نمونه مورد نیاز از بین آنها و با استفاده از نمونهگیری تصادفی انتخاب شده است. برای تجزیه و تحلیل دادهها از همبستگی پیرسون و رگرسیون چندگانه استفاده شد. نتایج مبین این است که: - 1رابطه مثبتی بین فرهنگ سازمانی و رهبری وجود دارد، - 2 فرهنگ سازمانی و رهبری تاثیر مثبتی بر عملکرد سازمانی دارند. - 3 فرهنگ سازمانی تاثیر مثبتی بر رضایت شغلی کارکنان دارد.
کلمات کلیدی: فرهنگ سازمانی، رهبری، رضایت شغلی، عملکرد سازمانی
1. مقدمه
مطالعه فرهنگ سازمانی و رهبری و تاثیر آن بر عملکرد سازمانی از جمله مباحث مهمی است که در جهان امروز بخش عظیمی از وقت، بودجه و توجه صاحب نظران را به خود اختصاص داده است. از طرف دیگر، رضایت شغلی یکی از شاخص های تعیین غیبیت و ترک خدمت در افراد سازمان است. بدین معنی که هر میزان کارمند از شغل خود راضی باشد، احتمال غیبیت و استعفای او کمتر است - کریم کیاکجوری و همکاران، به نقل از کیا،1375، ص . - 397
از آن جا که، رضایت شغلی به عنوان یکی از متغیرهای مهم مورد مطالعه در رفتار سازمانی است و از سوی دیگر فرهنگ سازمانی و رهبری به عنوان یکی از مهم ترین عامل موثر و مرتبط با رضایت شغلی بر تمامی بخش ها و جنبه های سازمان نفوذ دارد و اهمیت آن به حدی است که اکثر دانشمندان مدیریت، اعتقاد دارند که فرهنگ سازمانی می تواند به گونهای مؤثر به شکل دهی و هدایت منابع لازم به منظور افزایش رضایت شغلی کمک کرده و منجر به بهبود عملکرد سازمانی گردد.
با توجه به مطالعاتی که تاکنون انجام شده و تاثیرات مثبتی که فرهنگ و رهبری بر رضایت و عملکرد سازمانی دارد - پاراچا و همکاران - 2012 - 1، یافانگ تسای - 2011 - 2 ، کریم کیاکجوری و همکاران، . - 1389 و همچنین با توجه به اهمیتی که رضایت کارکنان و عملکرد سازمانی برای سازمانها دارد، لذا این تحقیق قصد دارد به بررسی رابطه بین فرهنگ سازمانی و رهبری و تاثیرات آنها بر عملکرد و رضایت کارکنان بپردازد.
2 مروری بر ادبیات تحقیق
2,1 رهبری
رهبری: ...» یک مجموعه قابل مشاهده از مهارتها و تواناییهای است که در مجموعه اجرایی و یا در خط مقدم مفید است« - کویزس و پوسنر1،2002، ص. - 386 بوهن و گرفتون - 2002 - 2 بیان میدارد که رهبری به معنی شیوه ای برای ایجاد یک بینش واضح و دادن احساس اعتماد به نفس به کارکنان می باشد و از طریق همکاری و ارتباطات ایجاد می شود - مهدی جوهری کامل و محمدرضا کوثرنشان1388، به نقل از بوهن و گرفتون - .
رهبران نقش مهمی را در فرهنگ سازمانی بازی میکنند، در واقع، رهبران یکی از مهم ترین بخش های یک سازمان هستند. در یک مطالعه انجام شده توسط سازمان گالوپ - باکینگهام و کوفمن3، - 2005، کشف بسیار مهم صورت گرفت ...»مدیر بازیگر حیاتی در ایجاد یک فضای کار قوی هستند. مدیر کلید است - «ص . - 25 در نهایت، کارکنان می توانند به دلایل بسیاری همچون مزایای بزرگ، ساعت کامل، دستمزد بزرگ، و غیره به سازمان بپیوندد. با این حال، مدت زمانی که کارمند در سازمان باقی می ماند و میزان مولد بودن او بستگی به روابط او با سرپرستان بی واسطه او دارد.
اگر مجموعه سرپرستان انتظارات روشنی از کارکنان داشته ، آنها را بشناسند، و با اعتماد به آنها، در آنها سرمایهگذاری کنند، کارکنان می تواند عدم وجود مشوق ها را ببخشند. اما اگر رابطه بین سرپرست و کارمند خراب است، هیچ مقدار از پاداش ها، کارکنان را به ماندن در سازمان تشویق نخواهد کرد. »کارکردن با مدیر بزرگ در یک شرکت قدیمی از کار کردن با یک مدیر وحشتناک در یک شرکت جدید و با تفکر روشن و با فرهنگ کارمندمحور بهتر است - «، باکینگهام و کوفمن، 2005، ص. - 28
2,2 فرهنگ
فرهنگ سازمان در اصل شخصیت و هویت سازمان است. آن متشکل از بسیاری از عوامل است که تنها محدود به سبک رهبری، رشد حرفه ای، ارتباطات داخلی، تعادل زندگی/ کار، رضایت کارکنان، برنامه های پاداش و عملکرد سازمان نیست. اگرچه فرهنگ برای توصیف دشوار است، آن میتواند توسط کارکنان، رهبری، و یا مشتریان سازمان احساس شود. هنگامی که هر یک از عوامل فرهنگی از بین می رود، بازتاب آن می تواند در سراسر سازمان، در کاهش های بهره وری، کاهش سود، و تضعیف روحیه کارکنان، افول سازمان دیده شود.
فرهنگ...»یک الگو از مفروضات اساسی به اشتراک گذاشته شده که توسط یک گروه به عنوان حل مشکلات آنها به واسطه انطباق خارجی و یکپارچگی داخلی آموخته شده است، و به اندازه کافی بر روی اعتبار آن کار شده و، بنابراین، می تواند به اعضای جدید آموزش داده شود به عنوان راه صحیح برای درک، تفکر، و احساس در رابطه با این مشکلات« - شاین،2004، ص . - 17 با توجه گفته شاین - 1999 - 4، فرهنگ شامل سه سطح است.
- 1سطح قابل مشاهده فرهنگ که شامل آنچه که در یک گروه دیده، شنیده، و احساس می شود. در این سطح، فرهنگ خیلی روشن است و تاثیرش به راحتی احساس می شود - شاین،1999، ص - 2 . - 17- 16سطح ارزش های حمایتی ، اگرچه این سطح هرچند قابل مشاهده نیست، ولی تا حد زیادی تعیین کننده ی رفتار است.
هنگامی که یک گروه از مردم گرد هم می آیند افراد خاصی پیشنهاداتی در مورد آنچه که درست یا غلط است و آنچه که نباید انجام شود، ارائه خواهد شد ، اما این پیشنهادات به سادگی و کافی است تا زمانی که این گروه با هم عمل می کند و این پیشنهادات را به عنوان موفق تایید می کنند. - 3 در عمیق ترین سطح از فرهنگ سازمان، فرضیات زمینه ای است. این سطح شامل عقاید ناخودآگاه، باورها، ادراکات، افکار، و احساساتی است که شکل گرفته و از آن زمان به بعد به عنوان عضوی از فرهنگ به اشتراک گذاشته شده است - شاین،. - 1999
2,3 رضایت شغلی کارکنان
رضایت شغلی عبارت است از حدی از احساسات و نگرش های مثبت که افراد نسبت به شغل خود دارند. وقتی که شخص می گوید دارای رضایت شغلی بالایی است این بدان مفهوم استکه او واقعاً شغلش را دوست دارد، احساسات خوبی درباره کارش دارد و برای شغلش ارزش زیادی قائل است. نتایج تحقیقات نشان می دهد که کارکنان با رضایت شغلی بالاتر، از نظر فیزیک بدنی و توان ذهنی در وضعیت خوبی قرار دارند - چاندان1،. - 1997
رضایت شغلی یک احساسی مثبت یا مطبوع پیامد ارزیابی شغلی یا تجربه فرد است. این حالت احساسی مثبت، کمک زیادی به سلامت فیزیکی و روانی افراد می کند از نظر سازمانی سطح بالای رضایت شغلی معنکس کننده جو سازمانی بسیار مطلوب است که منجر به جذب و بقای کارکنان می شود - مهدی جوهری کامل و محمدرضا کوثرنشان. - 1388
2,4 عملکرد
عملکرد سازمانی یک مفهوم پیچیده و چند وجهی برحسب تغییرات اقتصادی، اجتماعی و محیطی است. عملکرد توسط میتچل - 1983 - 2 به عنوان مجموع رفتارها در طول زمان، وظایف و یا افراد تعریف می شود. عملکرد سازمانی شاخصی برای ارزیابی میزان دسترسی به اهداف است - هامون3، - 2003، یک سازمان می تواند عملکرد سازمانی را بر حسب کارایی و اثربخشی دستیابی به اهداف ارزیابی کند - رابینز و کولتر4، . - 2002 هانکوت - 2005 - 5، بیان می دارد که عملکرد سازمانی، اثربخشی و کارایی کلمات مترادفی هستند که اخیراً به جای یکدیگر بکار می روند.
ناویوم6 و نلی و همکاران7، عملکرد سازمانی را به عنوان »حدی که سهامداران به نیازهای خود دست یابند، و طرقی که منابع شرکت بطور اقتصادی، برای جلب رضایت مشتریان استفاده شوند. لسر و استورک - 2001 - 8 در یک مطالعه با عنوان تاثیر تجمع روش ها و عملکرد سازمانی، چهار بعد - 1 کاهش منحنی یادگیری کارکنان جدید، - 2 پاسخگویی بسیار سریع به نیازها و الزامات مشتری، - 3 کاهش دوباره کاری و - 4 تولید ایده های جدید برای تولیدات و خدمات را برای عملکرد سازمانی عنوان کرد
2,5 رابطه بین فرهنگ، رهبری، رضایت و عملکرد
پاراچا و همکاران - - 2012 در مقاله ای با عنوان »تاثیر سبک رهبری بر عملکرد کارکنان و نقش میانجی رضایت شغلی: مطالعه موردی مدارس خصوصی در پاکستان« به بررسی تاثیر سبک رهبری تحول و انتقالی بر عملکرد کارکنان پرداخت. یافته های آنها حاکی از این است که سبک رهبری تحول و انتقالی تاثیر مثبتی بر عملکرد کارکنان دارد. همچنین رضایت شغلی کارکنان تعدیل کننده رابطه بین سبک رهبری تحول و عملکرد کارکنان است. همچنین تحقیق نتایج مینه سانکر - 2009 - 9مبین این است که روابط مثبت قابل توجهی بین رفتارهای درک شده مدیران و رضایت شغلی معلمان وجود دارد.
چنگ کونگ یوان و چوان ین لی - 2011 - 10 در مقالهای با عنوان »کشف یک مدل ساختاری از پیوند بین نوع رهبری، فرهنگ سازمانی، عملکرد کارکنان و عملکرد رهبری« با بررسی 733 پاسخ قابل اعتماد از صنایع مختلف، به این نتیجه رسید که تفاوتهای قابل توجهی بین کارکنان، انواع رهبری درک شده، فرهنگ های سازمانی و عملکرد رهبری وجود دارد. همچنین رابطه مثبتی بین رهبری، فرهنگ سازمانی، عملکرد کارکنان و عملکرد رهبری وجود دارد. نتایج تحقیق جمیل زهیر و همکاران - 2011 - 11 نیز حاکی از این است که فرهنگ سازمانی و رهبری بر عملکرد شرکت تاثیر قابل توجهی دارد.
