بخشی از مقاله
چکیده
نگرش شغلی به معنای طرز تفکر شخص نسبت به جنبه های مختلف شغلش و نوعی سنجش روحیه در انجام وظیفه محسوب می شود. فریدمن مسئولیت اجتماعی سازمان را استفاده از منابع جامعه و مشارکت در فعالیتهایی که برای افزایش سود با رعایت قواعد بازی بدون فریب و نیرنگ طراحی شده اند می داند - ناصری،. - 1391 هدف این پژوهش بررسی رابطه بین مسئولیت اجتماعی سازمان و نگزش شغلی کارکنان مرکز بهداشت شهرستان ایلام می باشد.
جامعه ی آماری برابر 350 نفر می باشد که 186 نفر به عنوان نمونه درنظر گرفته شده است. برای جمع آوری داده ها از پرسشنامه مسئولیت اجتماعی کارول و پرسشنامه محقق ساخته نگرش شغلی استفاده گردید. که هر دو متغیر از پایایی مناسب - مسئولیت اجتماعی%97 و نگرش شغلی - %95 برخوردار بودند. روایی صوری و محتوایی آنها نیز مورد تایید اساتید مدیریت قرار گرفت. داده ها با استفاده از نرم افزار spss22 تجزیه و تحلیل شدند. نتایج حاصل از این تحقیق نشان می دهد که بین مسئولیت اجتماعی سازمان و نگرش شغلی کارکنان رابطه مثبت و معناداری وجود دارد.
بیان مسئله
پس از گذشت دهه های متمادی از طرح ادبیات مسئولیت اجتماعی سازمان، هنوز تعریفی که مورد توافق صاحب نظران باشد، ارائه نشده است. با مرور ادبیات مسئولیت اجتماعی سازمان می توان گفت یکی از دلایل عمده نبود این وفاق، در حال توسعه بودن و مبسوط شدن مفاهیم مرتبط با مسئولیت اجتماعی سازمان و رشد مفاهیم جدید است که نوعی همپوشانی را باعث شده است - گورفری و هاتچ، . - 2007
تغییرات فرهنگی، اقتصادی، اجتماعی و فناوری در دنیای امروز، افراد و سازمان ها را به انجام مسئولیت اجتماعی برای کار اخلاقی تر و به شیوه ای انسان دوستانه تر سوق می دهد؛ همان گونه که در یک جامعه مردم سالار همه ی افراد و سازمان ها برای بهبود و رفاه جامعه و حفظ آن مسئول و متعهد هستند - اپیدین و ارکن1، . - 2010 مسئولیت اجتماعی سازمان نوعی بسته تصمیم گیری در سازمان می باشد که سازمان را ملزم به توجه به رفاه و آسایش جامعه و شهروندان و حفظ جامعه می کند.
- کریسن، . - 2012 انجمن کمیسیون اروپا مسئولیت اجتماعی سازمان را بدین گونه تعریف می کند: پدیده ای است که در آن سازمان برای ایجاد یک محیط اجتماعی بهتر برای شهروندان جامعه در جهت دستیابی به احترام و حسن نیت درگیر می شود، از این نقطه نظر مسئولیت اجتماعی سازمان می تواند یک استراتژی سودآور مدیریتی باشد که در بلندمدت بین سازمان و محیط اجتماعی اش رابطه برقرار می کند و بر حفظ مزیت رقابتی بلندمدت تاثیر می گذارد - هریستی، . - 2011 مدل مسئولیت اجتماعی کارول کارول - - 1991 یک مدل چهاربخشی از مسئولیت اجتماعی سازمان معرفی کرد. مدل دربرگیرنده انتظارات اقتصادی، قانونی، اخلاقی و بشردوستانه موجود در سازمان به وسیله جامعه در نقطه معینی از زمان می باشد.
الف - مسئولیت اقتصادی نخستین بعد مسئولیت سازمان ها، بعد اقتصادی است که در آن فعالیت ها و اقدامات اقتصادی مدنظر قرار می گیرد. این بعد در رابطه با ذی تفعان مختلف سازمان مطرح می گردد - پولثونگ و مندهچیترال, . - 2011 به عبارت دیگر، مسئولیت اقتصادی یک سازمان به سودآوری و رقابت آفرینی باز می گردد - پنور و اندرسون2، . - 2010
ب - مسئولیت قانونی تمام جوامع پیشرفته، قوانینی را وضع کرده اند که از کسب و کارها انتظار می رود از آن ها پیروی کنند. مسئولیت قانونی تعیین می کند که جامعه چه چیزهایی را با توجه به رفتار مناسب سازمان ها، مهم می داند. کسب و کارها باید اهداف اقتصادی شان را در چارچوب قانون برآورده سازند. الزامات قانونی به وسیله سازمان های دولتی اعمال می شود. سازمان هایی که دانسته قانون شکنی می کنند از این لحاظ دارای عملکرد ضعیفی هستند - دفت و میسیک3، . - 2001
ج - مسئولیت اخلاقی مردم شرکت را به انجام چیزهایی که درست و منصفانه است وادار می کنند. حتی هنگامی که آن ها به وسیله چارچوب قانونی مسئول نیستند این چنین عمل کنند. مسئولیت اخلاقی شامل چیزی است که به طور کلی، به وسیله کل جامعه پذیرفته شده است و بالاتر از مسئولیت اقتصادی و قانونی قرار می گیرد - متیلا، . - 2009
د - مسئولیت تشخیصی - صلاحدید - از نظر کارول، بالاترین سطح مسئولیت اجتماعی سازمان مسئولیت تشخیصی یا بشردوستانه است که شامل حضور داوطلبانه شرکت یا سازمان در جامعه است و مربوط به پرداختن به فعالیت ها و رفتارهای اضافی می باشد که جامعه آن را می پسندد ازقبیل تسهیم منابع برای گروه های مختلف جامعه یا اقدامات فرهنگی، بهبود منافع کارکنان از قبیل آموزش و بهبود حقوق ها - گلبریث1، . - 2010 نگرش شغلی به معنای طرز تفکر فرد نسبت به جنب ههای مختلف شغلش - سیف، - 1371 و نوعی سنجش روحیه در انجام وظیفه محسوب می شود؛ بدین معنی که نشان می دهد فرد نسبت به شغل خود دارای رضایت شغلی یا عدم رضایت شغلی است.
رابرت هاپاک اولین کسی است که به طور رسمی، نگرش شغلی را با رضایت شغلی مقایسه کرده است .از دیدگاه هاپاک، نگرش یا طرز تلقی شغلی، عبارت است از عکس العمل فرد نسبت به جنبه ای از کارش؛ و مجموعه نگرش های فرد نسبت به جوانب مختلف حرفه اش، رضایت شغلی او را تشکیل می دهد. - . - McCook, 2002, Pp. 91-97 به نظر می رسد همه سازمان ها به ویژه مرکز بهداشت شهرستان ایلام برای رویا رویی با تغییرات شتابان و رقابت شدید راهی جز بررسی تاثیر مسئولیت اجتماعی سازمان بر نگرش شغلی کارکنان ندارند. لذا با توجه به اهمیت موضوع مسئولیت اجتماعی در سازمان ها و تاثیر گذاری مثبت و سازنده آن بر نگرش شغلی کارکنان ، این پژوهش بر آن است تا به بررسی رابطه مسئولیت اجتماعی سازمان و نگرش شغلی کارکنان بپردازد.
ضرورت تحقیق
سازمان ها برای بهبود کیفیت زندگی مردم به وسیله تولید کالاها و ارائه خدمات به وجود آمده اند؛ با این حال، در خلال تولید این کالاها و انجام خدمات، مدیران باید بپذیرند که هدف شان تنها انجام درست کارها نمی باشد بلکه انجام کارهای باشد - سونسون و وود2، . - 2006 به عبارت ساده تر سازمان ها دارای مسئولیت اجتماعی می باشند؛ یعنی درست نیز می استفاده از منابع سازمان برای منافع جامعه. در نتیجه اخلاق سازمانی و مسئولیت اجتماعی مفاهیمی هستند که اصولا درباره کیفیت روابط ها در طول زمان مطرح می شوند. سازمان ها و مدیرانی که مسائل اخلاقی و یا مسئولیت های اجتماعی سازمان را نادیده می گیرند؛ در دوره های بلند مدت با درد سرهای زیادی روبه رو می شوند - استونر3، . - 1379 از طرفی دیگر، منابع انسانی سازمان از ارزشمندترین سرمایه های هر سازمان است.
