بخشی از مقاله
چکیده
پژوهش حاضر از نوع همبستگی و علّی (پسرویدادی) است که با هدف بررسـی تـأثیر اثربخشـی ارتباطـات سـازمانی بـر رضایت شغلی کارکنان شبکه بهداشت و درمان شهرستان ایذه با واسطه انگیزش شغلی انجام شده است. جامعـه پـژوهش شامل کلیه کارکنان شبکه بهداشت و درمان شهرستان ایذه میباشد که از بین آنها تعداد 248 نفر به صورت نمونهگیـری تصادفی ساده جهت شرکت در پژوهش انتخاب شدهاند. ابزار گردآوری اطلاعـات، سـه پرسـشنامـه اثربخشـی ارتباطـات سازمانی، رضایت شغلی و انگیزش شغلی بوده که پس از تأیید روایی و پایایی بین اعضای جامعه پژوهش توزیـع و جمـع-آوری شده است. دادههای حاصل از پرسشنامهها با استفاده از نرمافزارهای spss و لیزرل و بـا بـه کـارگیری روشهـای آماری توصیفی و استباطی مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. یافتههای پژوهشگر بیانگر این است که در شبکه بهداشـت و درمان شهرستان ایذه ، اثربخشی ارتباطات سازمانی بر رضایت شغلی، انگیزش شغلی بر رضایت شغلی، اثربخشی ارتباطات سازمانی بر انگیزش شغلی تأثیر داشته و انگیزش شغلی به عنوان یک میانجی در مسیر تأثیر ارتباطات سازمانی بر رضایت شغلی عمل میکند.
واژههای کلیدی: اثربخشی ارتباطات سازمانی، انگیزش شغلی، رضایت شغلی
-1 مقدمه
در یک گروه کاری یا سازمان، ارتباطات به وسیله کنترل شیوه انجام کار باعث ایجاد انگیزه در کارکنان میشود. همچنین برای بسیاری از کارکنان و اعضای سازمان، گروه مهمترین منبع ارتباطات اجتماعی (روابط متقابل یا تعامل) محسوب میشود و از این طریق کارکنان فشارهای روانی خود را کاهش میدهند. سرانجام عامل ارتباطات میتواند اطلاعاتی را ارائه کند که افراد و گروهها برای تصمیمگیری به آنها نیاز دارند و میتوانند از طریق رد و بدل کردن دادهها شیوههای مختلف اجرایی را ارزیابی و بهترین شیوه یا راه حل را انتخاب نمایند .(18)
در محیط های کاری برقراری و حفظ تعامل اجتماعی با دیگران از اهمیت به سزایی در خشنودی کارکنان برخوردار است. البته این مساله در مورد کارکنانی که نیاز پیوندجویی بالاتری نسبت به سایرین دارند، مصداق بیشتری می یابد. افراد دارای نیاز پیوند جویی زیاد مشاغلی را ترجیح می دهند که بتوانند با دیگران رابطه برقرار کرده و از آنها حمایت کنند. صرف نظر از میزان پیوندجویی کارکنان، هنگامی که گروه های کاری بر اساس سطوح مهارتی یکسان تشکیل می شوند، خشنودی و بهره وری شغلی نیز افزایش می یابد. در پژوهشهای دیگری نیز مشخص شده است که خشنودی شغلی تحت تأثیر محبوبیت و شهرت در بین همکاران و نیز میزان همبستگی گروهی قرار دارد (16) هرچند ارتقاء و ترفیعات سازمانی میتواند منافع و مزایای زیادی برای فرد و سازمان داشته باشد، اما به دلیل نقش عوامل
متعدد مانند جنسیت، تحصیلات، نوع نیازهای شخصی، مهارت در کار و نظایر آنها تنها عده کمی از کارکنان میتوانند در سازمان به ردههای بالاتر دست پیدا کنند .(19) اما نکته بااهمیت این است که سازمانها ناگزیرند که مسیر شغلی کارکنان را توسعه و بهبود بخشند و در نهایت خشنودی خاطر کارکنانی را که خواهان رشد و پیشرفت حرفهای هستند، فراهم نمایند. برای این منظور تعیین و اجرای ملاکهای شفاف و عینی برای ارتقای کارکنان روش بسیار سودمندی خواهد بود اگر علل و یا عدم رضایت کارکنان نسبت به کارشان مشخص گردد، میتوان به منظور بهبود و ارتقای شرایط کار و نیز جلب
رضایت بیشتر آنها تلاشهای اساسیتری انجام داد. چرا که وقتی انسان از شغل خود احساس خشنودی نماید ناخودآگاه مسئولیت خویش را با دقت بیشتری به انجام رسانده و از آن خوشحال خواهد شد. بنابراین در این پژوهش، به بررسی تأثیر اثربخشی ارتباطات سازمانی بر رضایت شغلی با میانجیگری انگیزش شغلی پرداخته شده است.
-2ادبیات پژوهش
-2-1 ارتباطات
ارتباطات به معنای انتقال مفاهیم است. اگر هیچ تبادل اطلاعاتی یا فکری وجود نداشته باشد ارتباط به وجود نمیآید. گویندهای که سخنانش شنیده نشود یا نویسندهای که نوشتهاش خوانده نشود ارتباط برقرار نکرده است. برای اینکه ارتباط موفقیت آمیز باشد نه تنها معنای آن باید انتقال یابد، بلکه باید درک هم بشود. پس ارتباط انتقال دادن و درک مفهوم است. ارتباط کامل – اگر چنین چیزی امکان پذیر باشد- وقتی وجود دارد که فکر یا اندیشه ارسالی دقیقا به همان منظوری که ارسال شده است، دریافت شود. .(7)
-2-1-1 اهمیت ارتباطات
ارتباطات از عوامل بنیادی هویت سازمانی و به قول فیفنر 1 قلب تپنده و جوهره اصلی مدیریت است که از طریق آن فعالیتهای برنامهریزی، سازماندهی، هماهنگی، رهبری و کنترل توسط مدیریت انجام میشود. ارتباطات تبادل جریان »پیام« از یک نفر به نفر دیگر از طریق واسطه و به عبارتی عامل اطلاعرسانی و تفاهم بین عناصر انسانی میباشد. جان کاتر 2 فرآیند ارتباطات را شامل سه عنصر فرستنده – پیام – گیرنده میداند. به عقیده وی در سازمانی که بین عناصر انسانی پدیده ارتباط برقرار نباشد، در هر نوع و شکلی از تعریف که میتوان برای سازمان ارائه داد، معهذا سازمان به حساب نمیآید.ارتباطات در سازمان موجد قدرت و وسیلهای برای به کارگرفتن بهینه اختیارات قانونی و اداری و اعمال آن در طول سلسله مراتب سازمانی میباشند. ارتباطات به عنوان »وسیله« اعمال قدرت و مجاری شبکههای سازمانی و قوانین مربوط، مسیری برای جریان آن میباشند. قدرت در سازمان از مجاری ارتباطی حرکت کرده و از طریق موقعیتهای فراهم شده ناشی از جریانات ارتباطی، بدواً اعمال شده سپس گسترش یافته و نهایتا به متن سازمان اضافه و حفظ میشود(.(13
ارتباط موثر به دو دلیل برای مدیران اهمیت دارد. اول، ارتباط فرآیندی است که به وسیله آن مدیران به ساختار برنامهریزی ، رهبری و کنترل دست مییابند. دوم، ارتباط فعالیتی است که مدیران بخش اعظمی از وقتشان را صرف آن میکنند. به ندرت مدیران در میز کارشان به تنهایی فکر یا برنامهریزی میکنند. در حقیقت زمان مدیریت به طور عمده زمانی برای ارتباط رو در رو، الکترونیکی یا تلفنی با افراد، همتایان، ناظرین، تهیه کنندگان یا مشتریان است. به هنگام برخورد نداشتن با دیگران به صورت حضوری یا تلفنی، مدیران ممکن است یادداشت، گزارش یا نامهای را بنویسند یا بخوانند .(1)
