بخشی از مقاله
چکیده
یکی از دل مشغولی های اساسی دانشجویان فکر کردن درمورد شغل آیندهشان است که با بالا رفتن سن زیادتر میشود و زمانی به طور کامل رفع خواهند شد که فرد به طور کامل و واقعبینانه شغلی را برگزیند. با توجه به آمار بالای فارغ التحصیلان بیکار در جامعه ایران این مساله توجه پژوهشگران را به خود جلب کرده است و به فکر واداشته تا عوامل تاثیر گذار در رشد شغلی را بررسی کنند. از این رو پژوهش حاضر به منظور بررسی رابطه رشد مسیر شغلی با نگرش کارآفرینانه در دانشجویان انجام شده است. این پژوهش از نوع توصیفی - همبستگی میباشد و جامعه آماری شامل همه دانشجویان کارشناسی دانشگاه محقق اردبیلی در سال 1396 میباشد که از میان آنان 150 دانشجو به عنوان نمونه با روش نمونه گیری خوشه ای انتخاب شدند. داده ها با استفاده از پرسشنامه رشد مسیر شغلی کرید و پاتون، پرسشنامه چشم انداز زمان زیمباردو و با روش آمار توصیفی و آمار استنباطی - همبستگی پیرسون - تحلیل شد. یافتههای به دست آمده بیانگر آن است که بین رشد مسیر شغلی و چشم انداز زمان رابطهی معناداری وجود دارد؛ بنابراین میتوان نتیجه گرفت که تقویت دیدگاه چشم انداز آینده نگر در دانشجویان به رشد مسیر شغلی آنان منجر میشود.
کلید واژه ها: رشد مسیر شغلی، چشم انداز زمان، دانشجویان
مقدمه
انسان موجودی اجتماعی و دارای ابعاد مختلف جسمی، روانی است. انسان و مطالعه در مورد یادگیری او درصد بزرگی از پژوهشیهای نظری و تجربی روان شناسی را به خود اختصاص داده است. استعداد ژنتیکی، شرایط محیطی و اتفاقات، تجربه های یادگیری و مهارت های انجام کار از جمله عواملی است که در رشد و تثبیت یک شغل موثر است - شارف1 ، . - 2010 اشتغال موفقیت آمیز یکی از نیازهای اساسی بشر در طول زمان بوده است، انسان از طریق کار کردن علاوه بر ارضاء نیازهای مادی، نیازهای پیوند جویی، تعلق اجتماعی و نیاز به عزت نفس خود را برآورده میکند. لازمه اشتغال موفقیت آمیز طرح ریزی مناسب شغلی است که تحت تأثیر عواملی نظیر ارزشهای فردی، واقعیات اجتماعی، عوامل عاطفی و فرصتهای تربیتی است - شفیع آبادی،. - 1382 یکی از دل مشغولیهای کودکان و نوجوانان فکر کردن در مورد شغل آیندهشان میباشد که با بالا رفتن سن این مشغولیتها بیشتر میشود و زمانی به طور کامل رفع خواهند شد که فرد به طور کامل و واقع بینانه شغلی را برگزیند - زندی پور، . - 1377
توجه به گرایشها و رشد شغلی ، یکی از مهمترین مسائل اجتماعی است که بسیاری از کشورهای جهان با آن دست به گریبانند. ضرورت کار و شغل و همچنین اهمیت آن بر هیچ کس پوشیده نیست. انتخاب شغل که یکی از مهمترین تصمیمات فرد در زندگیاش است در گرو رشد شغلی و بلوغ حرفهای کارآمد است - زندی پور، . - 1377 وقتی خودانگاره نوجوان قوت میگیرد و شفافیت لازم را پیدا میکند که یک راه برای رسیدن انتخاب کرده و هدفی مشخص داشته باشد و این خود در گرو رشد و خودشکوفایی و اطلاع و آگاهی از تواناییها و استعدادهاست. فردی که از رشد شغلی خود آگاهی کافی داشته باشد با اعتماد بیشتر گام برخواهد داشت - زندی پور، . - 1377
رشد مسیر شغلی و انتخاب شغل فرایندهای بسیار پیچیدهای هستند که محصول تعامل متغیرهای درونی و بیرونی هستند. متغیرهای درونی که باید به آنها توجه کرد عبارتند از: هوش، نیازها، ارزشها، تواناییها، علایق، زمینه قومی و فرهنگی، تعهدات دینی و شرایط جسمی از لحاظ آرمانی و نظری، شناخت مشاغل و جور بودن خصوصیات محیط کار با خصوصیات شخص، به رضایت شغلی و مشارکت مثبت منتهی می-شود. اقتصادی که به سرعت تغییر میکند، سیاستهای اجتماعی، ساختار دنیای کار و شیوههای استخدامی، همچون خانواده، اجتماع بر انتخاب شغل افراد تأثیر میگذارند - فیروز بخت، . - 1389 رشد مسیر شغلی، نیازها و مهارتهایی میباشد که موجب پیشرفت در شغل و افزایش رضایت شغلی و خودکارآمدی و نهایتا افزایش بهره وری را به دنبال خواهد داشت. رشد شغلی در عملکرد شخصی و تحصیلی نیز موثر است و باعث افزایش اعتماد به نفس و عزت نفس میشود - بار و آن1 ، . - 1977 نظریه های رشد مسیر شغلی، انتخاب شغل را یک فرایند پیوسته و دائمی میدانند که در طول زندگی فرد در جریان است و از مراحل کاملا مشخص یا پیوستار زمانی خاص میگذرد. این نظریهها اهمیت سالهای اول کودکی و طرز تلقی کودک از زندگی و اطرافیان بخصوص والدین و افراد کلیدی را در گرایش به مشاغل خاص در آینده کودک موثر میداند - سوپر2 ، . - 1990 فرایند رشد و انتخاب یک شغل، فرایندی همگام با تحولات زندگی است. در زمانهای مختلف در طول این دوره مسائل متفاوتی درباره تصمیمگیری به وجود میآید. بنابراین طرح ریزی به عنوان نخستین استراتژی تصمیمگیری کلید دستیابی به اهداف است - سوکی نیک، رایان، بنلات، ویلیام، رافمن و لیزرا ؛ ترجمه فرجی، . - 1383
با توجه به نقش و اهمیتی که کار در زندگی انسان دارد، ضرورت اتخاذ تصمیمات شغلی متناسب با نیازها و ویژگیها و تواناییهای فرد، بدیهی و واضح است. یک گزینش واقع بینانه و قابل حصول که پاسخ گوی نیازهای اقتصادی، اجتماعی و روانی فرد موجب رضایت خاطر او و مورد نیاز جامعه باشد، تنها در سایه رشد شغلی میسر است - زندی پور، . - 1377 مشاوران شغلی به طور سنتی روی عوامل مهمی متمرکزند که بر انتخاب شغل اثر گذار است. ارزشها، رغبتها، تواناییها، مهارتها و تجارب زندگی کاری، عوامل قابل اجرایی هستند که مورد بحث قرار می-گیرند و تصریح میشوند. به هرحال عوامل متعددی و موضوعات زمینهای زیادی وجود دارند که قسمت مهمی از فرایند انتخاب شغل شناخته میشوند. نیروی کار در حال تغییر و عدم اطمینان همراه با اقتصاد جهانی، سردرگمی لاینفک، پیش بینیهای مربوط به نقشهای کاری آینده را بدتر میکند. تغییراتی که در
