بخشی از مقاله
چکیده
وابسته و متکی شدن کودک به دیگران یا فردی مستقل و متکی به خود شدن کاملأ به شیوه ای که والدین به هنگام برآوردن نیازهای کودک در پیش می گیرند، بسنگی دارد.کودکی که بیش از حد به دیگران متکی است، نیاز شدیدی به نوجه، کمک، ستایش و تأثیر دیگران دارد. هدف از این پژوهش بررسی رابطه سبکهای تربیتی والدین و عملکرد خانواده با تحول روانی - اجتماعی دانش آموزان دختر مقطع دبیرستان شهر خرمدره می باشد. روش پژوهش حاضر از نوع همبستگی می باشد جامعه پژوهش در تحقیق حاضر کلیه دانش آموزان دختر مقطع متوسطه شهر خرمدره در سال تحصیلی 94-95 بود که به تعداد 600 نفر بودند. نمونه مورد مطالعه در پژوهش حاضر 235 نفر از دانش آموزان براساس جدول مورگان که به روش نمونه گیری خوشه ای تصادفی انتخاب شدند. از پرسشنامه های سنجش عملکرد خانواده - - FAD ، مقیاس شیوه های فرزند پروری والدین بامریند و از پرسشنامه تحول روانی - اجتماعی هاولی - - MPD برای جمع آوری اطلاعات استفاده گردید.
و نیزاز آزمون ضریب همبستگی پیرسون و رگرسیون چند متغیره برای تجزیه و تحلیل استفاده شد. یافته های نشان داد که یافته های نشان داد بین سبک تربیتی سهل گیرانه با تحول روانی- اجتماعی دانش آموزان دختر رابطه معنی دار وجود ندارد . - P>0/05 - بین سبک تربیتی مستبدانه با تحول روانی- اجتماعی دانش آموزان دختر رابطه مثبت معنی دار وجود دارد P<0/05 - - .بین سبک تربیتی مقتدرانه با تحول روانی- اجتماعی دانش آموزان دختر رابطه منفی معنی دار وجود دارد . - P<0/05 - بین عملکرد خانواده با تحول روانی- اجتماعی دانش آموزان دختر رابطه مثبت معنی دار وجود دارد . - P<0/01 - پژوهشگر نتیجه گرفت سبکهای تربیتی مستبدانه و مقتدرانه والدین و عملکرد خانواده ، تحول روانی - اجتماعی دانش آموزان را می تواند پیش بینی کند.
واژگان کلیدی: سبکهای تربیتی والدین ، عملکرد خانواده ، تحول روانی - اجتماعی ،دانش آموزان دختر.
مقدمه
بامریند سبک های تربیتی را در سه سبک معرفی می نماید: مستبدانه: والدین سطح بالایی از کنترل و سطح پایینی از پاسخ دهی را اعمال می کنند. آنها از فرزندان خود انتظار اطاعت داشته واغلب برای پیشگیری از نا فرمانی ، فرزندان خود را تنبیه می کنند.سهل گیرانه: در این شیوه ، والدین بر خلاف والدین سخت گیر بسیار پاسخ دهنده بوده واجازه خود گردانی زیادی به کودکان می دهند وآنان را ملزم به انجام رفتار رشد یافته نمی کنند .مقتدرانه: در این شیوه،والدین دارای سطح بالایی از کنترل و پاسخ دهی بوده و فرزندان آنان اجتماعی و به طور موثری با کفایت اند و مشکلات رفتاری اندکی را نشان می دهند - اسعدی، 1385 به نقل از معظمی و مهدوی، . - 1388
ویژگی های شخصیتی والدین و کودکان ممکن است متفاوت و ناهماهنگ باشد، تنها آگاهی از وجود چنین تفاوت هایی به والدین دیدگاه و اعتماد به نفس می دهد تا تغییراتی در روش خود اعمال کنند، تغییراتی که نتیجه اش راه حل های مثبت و آرام بخش است. در تربیت کودک، پاسخ معمول شما به کارهای کودک تان، سبک تربیتی شما است. شکل تربیت شما بر شیوه برقراری نظم روزانه، مسائل مربوط به خواب شبانه و هر چه در این بین رخ می دهد تاثیر می گذارد.دیدگاه اریکسون در زمینه رشد روانی - اجتماعی به دلیل برخورداری نسبی از استحکام و جامعیت نظری مورد توجه بسیاری از پژوهشگران قرار گرفته است. بر طبق این دیدگاه تغییرات بدنی در سرتاسر زندگی ادامه می یابند و بر فرآیندهای شناختی و رفتار فرد تاثیر می گذارد - اوچیز و پلاگ1،. - 2006
عملکرد خانواده جنبه مهم محیط خانواده است که سلامت جسمانی، اجتماعی، و هیجانی کودکان را تحت تأثیر قرار می دهد. در واقع آنچه در درون خانواده اتفاق می افتد و چگونگی عملکرد آن می تواندیک عامل کلیدی در ایجاد انعطاف پذیری و کاهش خطرات فعلی و آینده مرتبط با رویدادهای ناگوار و شرایط نا مناسب باشد. محیط های برانگیزنده و پرورش دهنده کودکان را قادر می سازد تا یاد بگیرند و پیشرفت کنند. برعکس، محیط های خانوادگی بدکار می تواند برای بسیاری از جنبه های رشد کودکان و انتقال مثبت آنان به بزرگسالی بسیار مضر باشد - سیلبورن و همکاران،. - 2006 روابط و عملکرد مناسب خانواده برای سلامتی فرد، خانواده و جامعه ضروری است - واندر واک وهمکاران، . - 2005
خانواده ها مرکز سلامتی و اینکه چگونه عملکرد آنها حیاتی است در نظر گرفته می شوند. در حالی که تعریف واحدی وجود ندارد عموماً توافق بر این است که عملکرد خانواده عبارت است از چگونگی ارتباط، تعامل، حفظ روابط، چگونگی تصمیم گیریها و حل مشکلات اعضای خانواده - سیلبورن2 و همکاران، . - 2006 به عبارت دیگر، عملکرد خانواده جنبه مهم محیط خانواده است که سلامت جسمانی، اجتماعی و هیجانی کودکان را تحت تاثیر قرار می دهد.تحقیقات نشان داده است در خانواده هایی که ارتباط میان اعضا و تعاملات داخل خانواده براساس نزدیکی و صمیمیتو تفاهم بین افراد استوار است همه اعضا نسبتاً علیه فشارهای زندگی مقاوم و مصون هستند.
عملکرد خانواده با سلامت روانی اعضا ارتباط دارد. بین عملکرد ضعیف خانواده و ابتلای فرزندان به علایم جسمی، اضطراب، اختلال خواب، افسردگی و اختلال در کارکرد اجتماعی رابطه معنادار وجود دارد - فتاح زاده، 1388 به نقل از رحمانی ، . - 1390مشکلات خانواده می تواند به شکست در تحصیل و تعلیم و تربیت، فروپاشی روابط اجتماعی و بیگانگی اجتماعی، و استفاده از الکل و مواد منجر شود - واندر واک وهمکاران، . - 2005 تحقیقات اشتاینبرگ - 2001به نقل از شمس اسفندآبادی و همکاران، - 1386نشان داد که پاسخگو بودن والدین، برقراری روابط صمیمانه و گرم با فرزندان و حمایت مناسب می تواند به ایجاد رابطه متقابل با والدین و افزایش اعتماد به نفس آنان در روابط اجتماعی منجر شود.
اسپیجکرز و همکاران - 2010 - به نقل از رحمانی ، - 1390نشان دادند که برنامه فرزندپروری در ارتقای رضایت و کارآمدی و حس کلی صلاحیت والدین و کاهش مشکلات عاطفی و رفتارهای پرخاشگرانه کودکان مؤثر بوده است. حالوگ، هینریچرز، کوچل، برترام، نومن 3 - 2010 - در تحقیقات خود نشان دادند عملکرد خانواده در رشد بهنجار و نابهنجار فرد نقش دارد. بطوری که عوامل خطر خانواده از قبیل عدم وجود ارتباط مثبت با والدین، دلبستگی ناایمن، مشکلات زوجین و آسیب شناسی مربوط به والدین خطر بروز مشکلات عاطفی و رفتاری در کودکان را افزایش می دهد. ایرلند، اسمیس، 4 - 2008 - ، نشان دادند بین والدین خشن ونوجوانان دارای مشکلات رفتاری ارتباط زیادی وجود دارد.
کتانین و همکاران 2007 - به نقل از رحمانی ، - 1390 به این نتیجه رسیدند که شیوههای انضباطی سختگیرانه مادران هیجانهای منفی و اجتماعی بودن پایین کودکان را توسعه میدهد.ایورسن 5 - 2007 - نشان داد تجارب منفی خانوادگی اولیه سبب مشکلات رفتاری اولیه کودکان می شود.تحقیقات هافمن - - 2006 نشان می دهد که بین ساختار خانواده و مشکلات رفتاری ارتباط وجود دارد. نوجوانان دارای مادران طلاق
