بخشی از مقاله
چکیده
این پژوهش با هدف بررسی رابطهي سبک هاي فرزندپروري والدین، حمایت اجتماعی و جهت گیري مذهبی با سلامت عمومی دانش آموزان دختر شهر رودسر انجام گرفت. روش تحقیق این پژوهش، توصیفی از نوع همبستگی می باشد. جامعه آماري این پژوهش عبارتند از کلیه دانش آموزان دختر دوم اول متوسطه شهر رودسر می باشد. حجم نمونه آماري شامل 120 نفر از دانش آموزان دختر دوم اول متوسطه شهر رودسر می باشد. روش نمونه گیري در این پژوهش، تصادفی ساده می باشد. پرسشنامه سبک هاي فرزند پروري والدین یانگ - - 2003، حمایت اجتماعی واکس و همکاران - - 1986، پرسشنامه جهت گیري مذهبی بهرامی - - 1381 و سلامت عمومی گلدبرگ و هیلر - 1979 - ابزارهاي این تحقیق می باشند.
آلفاي کرونباخ پرسشنامه جهت گیري مذهبی 0/88، پرسشنامه سبک هاي فرزند پروري والدین 0/82، پرسشنامه حمایت اجتماعی 0/84و پرسشنامه سلامت عمومی 0/75 محاسبه گردید که نشان دهنده پایائی بالاي پرسشنامه هاي تحقیق می باشند. پرسشنامه هاي تحقیق داراي روایی محتوایی نیز می باشند. براي توصیف داده ها از میانگین و انحراف معیار استفاده شد و براي استنباط داده ها و تعمیم نتایج و همچنین روابط معنی دار از ضریب همبستگی پیرسون و رگرسیون چندمتغیره استفاده شد. یافته ها نشان داد که بین سبک هاي فرزندپروري والدین، حمایت اجتماعی و جهت گیري مذهبی با سلامت عمومی دانش آموزان رابطه معناداري وجود دارد.
.1 مقدمه
سلامتی و رفاه در گسترده ترین معنی آن، پدیدهاي است که مورد علاقه و توجه تمامی انسان ها، گروه هاي اجتماعی و جوامع بشري می باشد. سلامتی در گفتمان هاي متنوعی توصیف و تبیین شده است که این گفتمان ها به طور اجتماعی ساخت یافته اند. گرچه مفاهیم سلامتی، ذهن، و بدن طی مکان ها و زمان هاي مختلف، متفاوت بوده اند اما براي تمامی فرهنگ ها و جوامع، نقش اساسی در تجارب زندگی انسان ها بازي کرده اند.
با در نظرگرفتن سلامتی به عنوان مفهومی متأثر از مجموعه پیچده اي از عوامل باید اذعان داشت که سلامتی نه تنها دغدغه دست اندرکاارن علوم پزشکی نیست، بلکه تمامی دانشمندان به بررسی آن علاقه مند هستند - ریاحی و همکاران، . - 1389 سلامت1 از نیازهاي اساسی انسان است که در توسعه پایدار2 نقش حیاتی دارد. سلامت عمومی3 نیز از جمله مسایلی است که سال هاي متمادي همواره مورد توجه روان شناسان، مشاوران، متخصصان علوم رفتاري و بهداشت روان قرار گرفته است - لیوارجانی و همکاران، . - 1394 از نظر سازمان بهداشت جهانی4، سلامت عمومی به حالت بهزیستی کامل جسمی، روانی و اجتماعی و نه فقط فقدان بیماري یا ناتوانی گفته می شود که بین این سه بعد تأثیر متقابل و پویا وجود دارد. طبق گزارش هاي این سازمان، جهان طی دو دهه آینده شاهد تغییرات عمده اي در زمینه همه گیري بیماري ها و نیازهاي بهداشتی افراد خواهد بود.
به گونه اي که بیماري هاي غیرواگیر همچون بیماري هاي روانی به سرعت جایگزین بیماري هاي عفونی واگیردار می شوند و در صدر عوامل ایجادکننده ناتوانی و مرگ هاي زودرس قرار می گیرند. در حال حاضر در سرتاسر جهان حدود 450 میلیون نفر از مردم دنیا از مشکلات روانی، عصبی و رفتاري رنج می برد و اختلالات روانی مسئول حدود یک درصد از مرگ و میرها می باشد. پیش بینی می شود تا سال 2020 میزان اختلالات روانی و عصبی حدود 50 درصد افزایش یابد و حدود 15درصد کلّ بار جهانی بیماري ها را املش شود. این میزان افزایش در سهم نسبی، حتّی بیش از افزایش بیماري هاي قلبی و عروقی خواهد بود - ناعمی و فقیهی، . - 1394
.2 بیان مسئله
خانواده مهمترین نقش را در تربیت فرزندان به عهده دارد و این نقش تربیتی در دوران کودکی بیشتر است. والدین می توانند با ایجاد روابط عاطفی سالم و سازنده و ابراز محبت و پذیرش کودك با تعیین ملاکها و معیارها از طریق یک سرمشق با ثبات از رفتارهاي مطلوب، بهترین و موثرترین شیوه ي اجتماعی شدن و بناي یک تربیت صحیح را فراهم کنند. نقش ارتباطات درون خانوادگی، ارتباط والدین با هم، والدین - فرزندان و فرزندان با یکدیگر در شکل گیري شخصیت افراد، آرامش خاطر، اعتماد به نفس، توان سازگاري و در نهایت بروز رفتارهاي مناسب و عدم ابتلا به اختلالات روانی شایان توجه است.
مجموعه اي از نگرش هاي تربیتی والدین نسبت به کودك است که منجر به ایجاد جو هیجانی می شود که در آن رفتارهاي والدین بروز می یابد - دارلینگ6، 1993، به نقل از شریفی، . - 1390 پژوهشگران به منظور مفهوم سازي بهتر حمایت اجتماعی7 سعی کرده اند سازه حمایت اجتماعی را از طریق اعمال و رفتارهاي دیگران، کارکردهاي این اعمال و نحوه دریافت افراد از این اعمال تعریف کنند. به نظر دیماتو - 1991 - 8 حمایت اجتماعی یاري شدن یا حمایت شدن از جانب افرادي نظیر دوستان، خانواده، همسایه ها، همکاران می باشد که کمک هاي مادي و یا یادآوري هایی را مبنی بر این که شخص یک موجود با ارزش و محترم است، شامل می شود.
در مورد تأثیر و اهمیت اعتقادات دینی بر سلامت عمومی از گذشته تاکنون بحث هاي بسیاري انجام گرفته است و در سال هاي اخیر روان شناسان به نقش دین در تأمین سلامت افراد توجه ویژه اي داشته اند. آنها معتقدند در ایمان به خدا و نگرش مذهبی نیروي خارق العاده اي وجود دارد که نوعی قدرت معنوي به انسان می بخشد و در تحمل سختی هاي زندگی، او را کمک می کند - کجباف و رئیس پور، . - 1387 سلامت جسمانی و بهزیستی همواره مورد توجه دانشمندان در دو حیطه پزشکی و روانشناسی بوده است.
به نظر می رسد که از وحدت مفاهیم سلامت جسمانی و بهزیستی، مفهوم مهمتري به عنوان سلامت عمومی به وجود می آید. کارسون و همکاران - 1988 - 1 نشان دادند که در طول تاریخ، میزان توجه به هر یک از مفاهیم سلامت جسمانی و بهزیستی و یا هر دو آنها - سلامت عمومی - به چالش هاي فکري موجود در خصوص ارتباط تن و روان و یا برتري یکی بر دیگري بستگی داشته است - کرمی، . - 1389 در هر صورت هدف اساسی دانشمندان در حیطه هاي روانشناسی و پزشکی به حداکثر رساندن احساس سلامت در افراد است.
در این راستا ساراسون و ساراسون - 2001 - 2، نشان دادند که سلامتی یک ادراك شخصی است و زیرعوامل جسمانی، روانشناختی، اقتصادي و اجتماعی تغییر می پذیرد. آگاهی از نشانه هاي جسمانی به فرایند روانشناختی بستگی دارد. به عبارت دیگر، تابع ادراك و جنبه هاي شناختی شخصیت فرد است که در پردازش محرك هاي درونی و بیرونی تاثیر دارد - ساراسون و ساراسون، ترجمه نجاریان، . - 1381 سلامت عمومی را بعنوان قابلیت ارتباط موزون و هماهنگ با دیگران، تغییر و اصلاح محیط فردي و اجتماعی و حل تضادها و تمایلات شخصی به طور منطقی و دارا بودن معنا و هدف در زندگی تعریف می کنند.
فردي که از سلامت عمومی برخوردار است از اضطراب و علائم ناتوانی به دور است و می تواند ارتباط سازنده با دیگران برقرار سازد و قادر به مقابله با فشارهاي زندگی است - ملکی و همکاران، . - 1392 سلامت عمومی نوجوانان حوزه ي گسترده اي است که یک دامنه آن به نگرش تربیتی والدین می رسد. بررسی نقش نگرش هاي تربیتی والدین یکی از مباحث مهم در قلمرو علوم تربیتی و روان شناسی است - رضایی،. - 1387 باتوجه به اهمیت بحث سلامت عمومی این تحقیق درصدد می باشد تا به رابطه بین سبک هاي فرزندپروري والدین، حمایت اجتماعی و جهت گیري مذهبی با سلامت عمومی دانش آموزان دختر شهر رودسر بپردازد.
.3 فرضیه هاي تحقیق
فرضیه اصلی:
بین سبک هاي فرزندپروري والدین، حمایت اجتماعی و جهت گیري مذهبی با سلامت عمومی دانش آموزان رابطه وجود دارد.
فرضیه هاي فرعی
1 -بین سبک هاي فرزندپروري والدین با سلامت عمومی دانش آموزان رابطه وجود دارد.
2 -بین حمایت اجتماعی با سلامت عمومی دانش آموزان رابطه وجود دارد.
-3 بین جهت گیري مذهبی با سلامت عمومی دانش آموزان رابطه وجود دارد.
