بخشی از مقاله
چکیده
این پژوهش به منظور پیش بینی خشنودی از زندگی از طریق عزت نفس و نیز آزمون نقش واسطه ای غنی سازی کار-خانواده در رابطه بین عزت نفس و خشنودی از زندگی انجام پذیرفت. برای دستیابی به این هدف، نمونه ای شامل 230 نفری از کارکنان یک سازمان دولتی واقع در اهواز مورد آزمون قرار گرفت. گروه نمونه به مقیاس عزت نفس، رضایت از زندگی و غنی سازی کار- خانواده پاسخ دادند. جهت ارزیابی الگوی پیشنهادی از الگویابی معادلات ساختاری - SEM - و AMOS ویراست 18 و SPSS ویراست 18 استفاده شد. جهت آزمون اثرهای واسطهای در الگوی پیشنهادی از روش بوت استراپ در برنامه ماکرو پریچر و هیز - 2008 - استفاده گردید. یافتهها حاکی از برازش مناسب الگوی پیشنهادی با دادهها داشت. یافته ها نشان دادند که عزت نفس به طور مستقیم و نیز با میانجی گری غنی سازی کار-خانواده بر خشنودی از زندگی تاثیرگذار بود.
واژه های کلیدی: عزت نفس، رضایت از زندگی، غنی سازی کار-خانواده
مقدمه
امروزه، پژوهش بر روی تعامل کار و خانواده به یک موضوع مهم در میان محققانی که به موضوع کار و خانواده می پردازند ، تبدیل شده است - اندرو و ویتدی، 1976؛ کمپبل، کانورز و رودگرز، - 1998 که می تواند تاثیر قابل توجهی بر روی خشنودی از زندگی داشته باشد - کوسک و ازوکی، . - 1998 بسیاری از محققان معتقدند که، هنگامی که شخص دارای مشکل مدیریت در تعادل زندگی کاری و زندگی خانوادگی است به احتمال بسیار با پیامدهای منفی مواجه خواهد شد. با این حال، در صورتی که فرد بتواند نقش های چند گانه خود را به طور موفقیت آمیزی متعادل کند، این نقش ها منجر به غنی کردن زندگی فرد می شود.
با توجه به این موضوع، مدیریت کار و خانواده مسئله ای است که موجب نگرانی بسیاری از مدیران متخصص و محققان شده است - روثبارد و دامز، . - 2006 در واقع، در سه دهه گذشته شاهد سه تغییر عمده در ماهیت کار بوده ایم: - 1 اشتغال دائمی و همزمان مردان و زنان در نقش های خانواده و کار؛ - 2 وجود والدین مجرد و رشد فزاینده زنان به عنوان نیروی کاری؛ - 3 نگرش ها و ارزشهای مردان و زنان نسبت به دیگر جنبه های زندگی مانند مذهب، اوقات فراغت و کیفیت زندگی - نورانی، . - 2006 به عنوان یک نتیجه، سازمان ها با چالش اجرای روش هایی که به کارکنان اجازه دهد که در محل کار عملکردی معنادار همانند خانه داشته باشند، روبرو هستند.
بنابراین، برای بسیاری از سازمان ها، کمک به کارکنان برای ایجاد تعادل در کار و خانواده شاید استراتژی مفید برای جذب و حفظ کارکنان باشد و موجب دستیابی به سطح معینی از تعادل و افزایش رضایت کارکنان و ارزش خدمات ارائه شده می شود. در همین راستا، یکی از موضوعات بسیار مهمی که توجه بسیاری را به خود جلب کرده نقش واسطه ای است که سازه غنی سازی کار-خانواده در رابطه بین عزت نفس و خشنودی از زندگی می تواند ایفا کند. در این پژوهش غنی سازی کار- خانواده به عنوان فرایندی که نشان میدهد تا چه حد تجربه دریک نقش کیفیت زندگی در نقش دیگر را بهبود می بخشد و بر عکس تعریف شده است - گرین هوس و پاول، . - 2006 عزت نفس یه عنوان میزان ارزشی که افراد برای خویشتن قایل هستند نمود پیدا میکند. و مولفه رضایت از زندگی در سه بخش رضایت از خانواده، رضایت از شغل و بهزیستی مورد تحقیق قرار می گیرد. شکل 1، الگوی پیشنهادی در پژوهش حاضر را نشان میدهد.
روش
جامعه آماری و نمونه تحقیق: جامعه آماری تحقیق حاضر کارکنان یک سازمان دولتی واقع در شهر اهواز است. نمونه تحقیق 230 نفر از کارکنان این سازمان است که با روش نمونهگیری تصادفی ساده انتخاب گردیدهاند. میانگین سنی نمونه تحقیق 35/15 سال است که 29 درصد آنها را زنان و 71 درصد آنها را مردان تشکیل میدهند.
ابزار تحقیق: در این پژوهش از 3 پرسشنامه استفاده شد که در زیر معرفی میشوند.
مقیاس عزت نفس :
برای سنجش عزت نفس، از مقیاس 10 ماده ای عزت نفس روزنبرگ - 1965 - استفاده شد. مقیاس پاسخگویی در یک طیف 4 درجه ای - کاملا مخالفم تا کاملا موافقم - بود . در پژوهش حاضر جهت سنجش روایی این مقیاس از همبسته کردن آن با بخش عزت نفس عمومی پرسشنامه کوپر اسمیت بهره گرفته شد که برابر با r=0/66 بدست آمد. همچنین پایایی این مقیاس را با روش آلفای کرونباخ معادل 0/83 حاصل شد.
پرسشنامه غنی سازی کار-خانواده:
در پژوهش حاضر برای اندازه گیری میزان غنی سازی کار-خانواده از مقیاس کارلسون، کاکمار، وین و گرزی واکز - 2006 - استفاده شد. پاسخ ها روی مقیاس شش درجه ای از 1 - کاملا مخالف - تا 5 - کاملا موافق - مشخص می شوند. این مقیاس چند بعدی 18 آیتم دارد و هر دو جهت غنی سازی کار به خانواده و غنی سازی خانواده به کار را می سنجد. کارلسون و همکارانش - 2006 - ضریب پایایی این آزمون را 0/92 گزارش دادند. در پژوهش حاضر پایایی این مقیاس با استفاده از روش آلفای کرونباخ 0/81 و ضریب روایی آن 0/62 به دست آمد.
پرسشنامه رضایت از زندگی:
برای اندازه گیری خشنودی از خانواده از مقیاس 5 ماده ای برگفته از مقیاس خشنودی شغلی برایفیلد و روث - 1951 - استفاده شد. در این نسخه کلمه "کار" با اصطلاح " رضایت از زندگی" جایگزین شده است. برای سنجش خشنودی شغلی از مقیاس شغل به طور کلی ساخته آیرونسون و همکاران - 1989 - استفاده شد. برای سنجش بهزیستی با استفاده از مقیاس خشنودی از زندگی کلی ساخته کویین و استینز - 1979 - به کار گرفته شد. و تمامی این مقیاس ها بر روی مقیاس شش درجه ای لیکرت از کاملا مخالفم تا کاملا موافقم قرار داشت.
یافتهها
یافتههای توصیفی مربوط به میانگین، انحراف معیار، کمترین و بیشترین نمرههای اعضای نمونه روی متغیرهای مورد مطالعه و همچنین ماتریس ضرایب همبستگی متغیرها در جدول 1 نشان داده شدهان
