بخشی از مقاله
چکیده
این پژوهش رابطه هوشمندي رقابتی با عملکردصادرکنندگان نمونه استان کردستان را بررسی کرده است. روش تحقیق حاضر توصیفی همبستگی بود. جامعه آماري این پژوهش را کلیه مدیران، معاونان و کارشناسان بازاریابی و صادرات شرکتهاي صادرکننده نمونه استان کردستان تشکیل میدادند. حجم نمونه براساس روش تعیین حجم نمونه جدول مورگان براي جامعه مشخص 113 نفر انتخاب گردید. روش نمونهگیري طبقهاي تصادفی بود و تمام اطلاعات با استفاده از روش کتابخانهاي گردآوري شد. نتایج حاصل از تجزیه و تحلیل یافتههاي پژوهش نشان داد که بین هوشمندي رقابتی و عملکرد صادرکنندگان نمونه استان کردستان رابطه مثبت و معناداري وجود دارد.
همچنین مشخص شد که از بین ابعاد هوشمندي رقابتی ریسکهاي رقابتی، مفروضات زیربنایی و آسیبپذیريها با عملکرد صادرات رابطه دارند؛ اما این رابطه بین فرصتهاي بازار و تهدیدات ناشی از رقبا با عملکرد صادرات معنادار نبود. سرانجام مشخص شد که وضعیت هوشمندي رقابتی و عملکرد صادرات در صادرکنندگان نمونه استان کردستان مطلوب است. آنچه از این نتایج استنباط میشود این است که افزایش هوشمندي رقابتی باعث آن میشود که سازمانها اطلاعات محیط اطراف خود را سریعتر و با دقت بیشتري تجزیه و تحلیل کنند و نتایج حاصل را ذخیره و در مواقع مقتضی در دسترس تصمیمگیرندگان قرار دهند.
واژگان کلیدي: هوشمندي رقابتی، عملکرد صادرات، صادرکنندگان نمونه، استان کردستان.
مقدمه
امروزه داشتن توان رقابتی، اساس بقاي شرکتهاست. از طرف دیگر، برخورداري و حفظ توان رقابتی، بیش از هر چیزي نیازمند اطلاعاتهاست. در واقع اطلاعات، به عنوان یکی از اقلامهمهم داراییهاي استراتژیک و ابزار بازاریابی به شمار میرود. بنابراین در این شرایط، هوش رقابتی هبه شرکتها کمک میهکند تا تصمیمات آگاهانهاي پیرامون همه امور خود از قبیل بازاریابی، تحقیق و توسعه، سرمایهگذاري و راهبردهاي کسب و کار اتخاذ کنند. هوش رقابتی، فرایند مداومی است کههاطلاعاتهقابل استفادهاي در اختیار تصمیمگیرندگانه - مدیران - همیگذاردگه هدف اصلی هوش رقابتی دستیابی به دادهها و اطلاعاتیهدر مورد محیط، رقبا و بازار است.
از این رو هوش رقابتی مؤثر نه تنها نیازمند اطلاعاتیهپیرامون رقباست، بلکه همچنین نیازمند اطلاعاتیه دربارة سایر تمایلاتهمحیطی از قبیل تمایلاتهصنعت، تمایلات قانونی و نظارتی، تمایلات بین-المللی، تحولات فناوري، تحولات هسیاسی و شرایط اقتصادي است ه - دیوید، ؤننگاگشرکتها بهشدت تحت فشار رقابتاند و به اطلاعات دربارة رقیبشان نیاز دارند. این اطلاعات با نامهاي گوناگونی چون »اطلاعات رقابتی«، »هوشمندي سازمانی«، »اطلاعات سازمانی« هو »هوشمندي کسب هوکار« هشناخته شده است؛ اما بهتازگی بیشتر فعالان کسبوکار، جمعآوري اطلاعات را »هوشمندي رقابتی«همینامند.
هدف هوشمندي رقابتی، افزایش وضعیت رقابتی شرکت در مقابل رقبا و بهبود عملکرد آن در محیط رقابتی استه - جانز و دورنگ، طگطچاگهبسیاري بر این عقیدهاند که عملکرد سازمانی آخرین متغیر وابستهاي است که در مطالعات مدیریتی مورد توجه قرار میگیرد. عمکلرد سازمان ترکیب گستردهاي هم از دریافتیاي غیر ملموس همچون افزایش دانش سازمانی و هم دریافتیهاي عینی و ملموس همچون نتایج اقتصادي و مالی است که لازم عوامل مؤثر بر آن همواره شناسایی و میزان نقش آنها اندازهگیري شود لذا در این پژوهش به بررسی ارتباط هوشمندي رقابتی و عملکرد صادرکنندگان نمونه استان کردستان پرداخته شده است.
بیان مسأله
این مهم شاید در بحث صادرات اهمیت بیشتري داشته باشد. چرا که صادرکنندگان براي حضور پایدار و موفق در بازارهاي ملی و بینالمللی و ارتقاي رقابتمندي در صادرات، به شناخت مناسب تمام عوامل اثرگذار بر عملکرد صادراتی خود نیازمندند. در این راستا هوشمندي رقابتی ابزاري است که میتواند صادرکنندگان را در جمعآوري و تجزیهوتحلیل اطلاعات یاري کند - حیدري و همکاران، نؤنگ - .براي بسیاري از سازمانهاي صادرات یکی از فعالیتهاي اصلی شمرده میشود. صادرات نه تنها محور توسعه هر کشور است، بلکه موفق نبودن در امر صادرات میتواند بقاي سازمان را در بازارهاي اشباع شدة داخلی به مخاطره بیندازد - زوو و همکارانگ، ؤططچاگ هبررسیهاي صورت گرفته در این زمینه نشان میدهد اندازهگیري ارزش و یا میزان هوشمندي رقابتی و تأثیر آن بر سازمان به دقت امکان پذیر نیست، ولی در عین حال، راههاي ساده و عملیتر نیز وجود دارد که میتوان از آن استفاده کرد. از جمله این روشها میتوان استفاده از شواهد تجربی که عملکرد مالی و بازار را به هوشمندي رقابتی مرتبط میسازند اشاره کرد - ماریادوس و همکارانچ، عگطچ - .
در این روش عملکرد سازمانهایی که از هوشمندي رقابتی استفاده میکنند، از بابت فروش سهم بازار، سود هر سهم و غیره با عملکرد سازمانهایی که از این روش استفاده نمیکنند، مورد مقایسه واقع میشود، در واقع چنین روشی براي اندازهگیري اهمیت فعالیتهاي هوشمندي و نقش آن در کسب موفقیت سازمان یک امر مهم است که کمتر مورد توجه واقع شده است - محسین و همکارانن، خگطچ - . برنامهریزي و تلاش براي تنوع بخشی و رشد صادرات غیرنفتی که از اهداف و آرمانهاي نظام جمهوري اسلامی ایران است، یکی از وظایف اصلی دستاندرکاران امور اقتصادي است. در این زمینه هر اندازه مطالعه، بررسی و پژوهش صورت پذیرد کافی نیست، چرا که حیات اقتصادي کشور و زندگی مردم بدان وابسته است. به نظر میرسد هوشمندي رقابتی از جمله عواملی باشد که عملکرد صادرکنندگان را تحت تأثیر خود قرار میدهد. اما کمتر پژوهشی در این زمینه به بررسی این ارتباط و جامعه آماري صادرکنندگان
