بخشی از مقاله
چکیده
مشارکت مردم درحفاظت از جنگلها، موضوعی است که در سال های اخیر مورد توجه بسیار قرار داشته و پژوهش های زیادی در این مورد صورت گرفته است. از آنجا که مردم خود به عنوان افراد ذینفع وعاملان اصلی تخریب جنگلهاهستند همفکری، همکاری و مشارکت آنان در حفظ این سرمایه ملی از اهمیت بسزایی برخوردار بوده و بسیار سودمند است .جنگلهای زاگرس که منابع اصلی درختان بلوط هستند به شدت در حال نابودی وتخریب هستند.
به دلیل ویژگی های حاکم بر جامعه روستایی، به ویژه انسجام اجتماعی، غنای فرهنگی و ظرفیت های کالبدی، و با توجه به زمینه مشارکت میان روستا ئیان، این امر به مثابه امری ضروری و اجتناب ناپذیر تلقی شده و می تواند به عنوان راهبردی اصلی حفاظت از جنگلها مطرح گردد .در عین حال مشارکت فعال مردم در برنامه های حفاظت از جنگلها خصوصا جنگلهای بلوط که به شدت در حال تخریب هستند رویکردی مهم در راستای بها دادن به نقش مردم است که توان بخشی و ابتکار عمل خود مردم را به دنبال دارد تا خود آنها درحفاظت از جنگلها مشارکت داشته .هدف مقاله راهکارها ی مشارکت مردمی جهت مقابله با زوال بلوط است.
مقدمه
جنگل های منطقه غرب و شمال غرب که رویشگاه اصلی درختان بلوط هستند، 2/5 میلیون هکتار مساحت داشته وبالغ بر49 درصد از جنگلهای کل کشور را شامل میشوند .از کل وسعت 3/12میلیون هکتار جنگلهای ایران85 درصد به صورت جنگل های تنگ وغیر متراکم و فقط 15درصد از ان در نواحی ارسباران و حاشیه شمالی البرز به صورت انبوه وجود دارد که از تنوع گونهای مناسب از جمله درختان بلوط برخوردار است.
هرچه از این نواحی انبوه به سمت نواحی جنوبی رشته کوههای زاگرس نزدیک شویم به علت شرایط اقلیمی، جنس خاک، میزان بارندگی، درجه حرارت سالیانه وعوامل دیگر از تنوع درختان کاسته میشودبطوریکه در استانهای کرمانشاه، لرستان وکهگیلویه و بویراحمد گونه غالب را فقط بلوط تشکیل میدهد - فتاحی، - 1368 ،.. در بین 11 استان واقع در ناحیه رویشی زاگرس، استان های فارس، لرستان و خوزستان مقام های اول تا سوم را از نظر وسعت رویشگاه های جنگلی و درختی دارا می باشند.
جنگلهای زاگرس با گستردگی در 11 استان کشور با 6 میلیون هکتار مساحت، 40 درصد جنگلهای ایران را تشکیل میدهند که حدود 70 درصد تیپ گونههای جنگلی زاگرس را بلوطها شامل می شوند- - .wikipedia - . جنگلهای زاگراس که یکی از مهمترین رویشگاههای بلوط ایرانی - Quercus brantii var.persica - درکشورمی باشد.درطبقه جنگل های نیمه خشک می باشد،وباحدودپنج میلیون هکتاروسعت40درصدجنگل های ایران رابه خوداختصاص داده اند.این جنگل هابیشترین تاثیر رادرتامین اب،حفظ خاک،تعدیل اب وهواوتعادل اقتصادی واجتماعی درکل کشوراست - طالبی وهمکاران، 1382 - بر اساس مطالعاتی که توسط رایت و سایر محققان صورت گرفته جنگلهای بلوط منطقهی زاگرس حدود 5500 سال پیش تشکیل و به حالت اوج اکولوژیکی 1رسیدهاست.
