بخشی از مقاله
چکیده
هدف اصلی ا ین تحقیق درجه بندی خوابگاه های دانشجویی می باشد . جامعه آماری تحقیق، تمامی خوابگاه های دولتی دانشگاه های ایران است که بصورت دریافت اطلاعات از طریق پرسشنامه و ثبت آنها در نرم افزار تحت وب3 و بازدید میدانی افراد خبره4 برای راستی آزمایی اطلاعات ثبتی، در سالهای 94 و 95 می باشد. روش تجزیه و تحلیل اطلاعات، از رویکرد تلفیقی و ابتکاری FAHP-PROMETHEE بر پایه اعداد فازی استفاده شده است در این روش با تکیه بر مقایسات زوجی و استفاده از توابع ترجیح ، نسبت به درجه بندی اقدام نموده و برای محاسبات از نرم افزار EXPERT CHOICE کمک گرفته شده است . نتایج نشان داد درجه 734 خوابگاه های دانشجویی بررسی شده بر اساس هفت بعد و پنجاه و چهار شاخص مد نظر خبرگان تعداد 32 خوابگاه درجه یک - پنج ستاره - ، 185 خوابگاه درجه دو - چهار ستاره - ، 241 خوابگاه درجه سه - سه ستاره - ، 214 خوابگاه درجه چهار - دو ستاره - و 62 خوابگاه درجه پنج - یک ستاره - می باشد.
واژه های کلیدی :درجه بندی ، رتبه بندی، خوابگاه های دانشجویی، اعداد فازی، صندوق رفاه و
مقدمه
برای هر گونه تغییر نیاز به شناخت دقیق آن پدیده می باشد. اهمیت ایجاد فضای مناسب برای زندگی دانشجویان طی دوران تحصیل بر کسی پوشیده نیست، خوابگاه های دانشجویی کشور که نزدیک به دویست هزار دانشجو را در خود جای داده است، قشری که سرآمد جامعه می باشد، نیاز به مدیریت صحیح، علمی و دقیق دارد. راهبری، ایجاد و ارتقا چنین فضایی، نیاز به بررسی وضعیت موجود و پیدا کردن شناخت دارد. " هر قدر داده های آماری بیشتر در اختیار داشته باشیم، با تجزیه و تحلیل آنها به نتایج موثر تری در نیل به هدف خواهیم رسید. این گونه تصمیم گیری که بر مبنای علم آماری گرفته می شود تصمیم بر مبنای به اصطلاح عقل سلیم یا تصمیم منطقی نامیده می شود. تصمیمی که مبتنی بر شودتصادف یا شانس باشد ریسک یا خطر نامیده می شود. اگر همه ی تصمیمات منطقی باشد ریسک هرگز منجر به نتیجه درست نخواهد شد. " - سید مقتدی هاشمی پرست - به منظور ایجاد شناخت ضروری است به جمع آوری اطلاعات، دسته بندی، پالایش، مقایسه و تهیه گزارشات قابل فهم بپردازیم.
ارزیابی عملکرد دانشگاهها در کشورهای مختلف اروپا و آمریکای شمالی به صورت درجه بندی و رتبه بندی در زمینه های مختلف چندین دهه سابقه دارد. در کشور ما نیز در خصوص ارزیابی و درجهبندی مؤسسات آموزش عالی از منظر آموزشی، پژوهشی و خدمات تحقیقی اقداماتی صورت گرفته است. بعنوان نمونه " ارزیابی دانشگاه ها" توس عزیزاله معماریانی 1387، "ارزیابی عملکرد مراکز آموزش عالی مطالعه موردی استان سیستان و بلوچستان" توس محمدجواد حسین زاده سلجوقی 1383، " مقایسه عملکرد دانشگاه ها با استفاده از مدل تحلیل پوششی داده ها وشاخص بهره وری مالم کوئیست" توس بهروز دانشیان 1384، " ارزیابی و درجه بندی مؤسسات غیر دولتی غیر انتفاعی" توس رضا عامری 1386 و نیز در پژوهشی توس دکتر خدابخشی و فراستخواه در سال 1389 انجام شده است که گروه های آموزشی - به صورت آزمایشی گروه های ریاضی - درجه بندی شده اند. - بهنام فتحی - این پژوهش با هدف کمک به مدیران و دست اندرکاران خدمات رفاهی دانشجویان جهت ارتقاء سطح کیفی، تعیین بودجه پرداخت کمک های تعمیر و تجهیز، اتخاذ تصمیم ها و سیاست ها در حوزه خوابگاه بر اساس شرای خاص هر خوابگاه و نرخ گذاری خوابگاههای دانشجویی انجام شده است.
بیان مسئله
هم اکنون خوابگاه های دانشجویی بسیاری در دانشگاه های موجود می باشد که به دلیل قدمت بالا، نبود بودجه کافی، نرخ فرسودگی زیاد آنها نسبت به ساختمان های مسکونی نیاز به رسیدگی و ارتقا دارند اما اطلاعات زیادی از آن ها یا وجود ندارد و یا اینکه در یک بانک اطلاعاتی منسجم و قابل گزارش گیری با جزئیات کامل و قابل مقایسه در دست نیست. ضرورت باز سازی، ارتقا، تعمیر و مرمت آنها با توجه به عمر بالا و فرسودگی زیاد حس می شود و هر ساله بودجه ای در این زمینه از طرف سازمان مدیریت، برنامه و بودجه و صندوق رفاه دانشجویان در این خصوص در نظر گرفته می شود اما معیار و شاخصی برای توزیع عادلانه این اعتبارات وجود ندارد بنابراین بصورت علی السویه و بر اساس سرانه دانشجو این بودجه بین دانشگاه های مختلف کشور توزیع می گردد. در صورتی که نیاز دانشگاه ها بر اساس نوع، قدمت، فرسودگی، وضعیت تاسیسات، امکانات، سرانه های عمومی،ورزشی،فضای سبز و غیره خوابگاه ها ی آنها به این بودجه متفاوت است. از طرفی دریافت نرخ اجاره بهای خوابگاه ها با آن که دارای شرای و امکانات یکسانی نیستند بصورت یکسان از دانشجویان دریافت می شود و این امر موجب اعتراضاتی از طرف آنها می باشد. بنابراین به نظر می رسد رتبه بندی و درجه بندی خوابگاه ها کمک بزرگی به حل این مسئله بکند.
اهمیت موضوع تحقیق : اهمیت نظری
استفاده از یک سیستم دقیق برای مقایسه ارزیابی و یا شاخص هایی برای یک خوابگاه بصورت مدون در کشور وجود ندارد و همچنین در کشورهای دیگر نیز چنین درجه بندی برای یررسی شرای خوابگاه ها و مقایسه آنها موجود نیست. اگر چه در زمینه رتبه بندی و درجه بندی دانشگاه ها بر اساس شرای آموزشی رتبه بندی های مختلفی صورت گرفته اما در زمینه خوابگاه ها این مهم صورت نپذیرفته است. از طرف دیگر برای هتل ها درجه بندی وجود دارد اما امکانات و شرای خوابگاه ها تفاوت فاحشی با هتل، پانسیون و مسافرخانه دارد و کاملا مولفه های خاص خود را دارا می باشد. بنابراین نیاز به تحقیق و بررسی در این مورد با توجه به اهمیت مسکن برای دانشجویان آن هم به شکل مطلوب خود موضوع ای مهمی است که باید به آن توجه گردد و پژوهش های علمی و معتبری در این زمینه صورت پزیرد.