بخشی از مقاله
چکیده:
از دیر باز بسیاری از مردم سرکه سیب را به عنوان دارویی خانگی می شناسند ودر بسیاری از غذاها از آن استفاده می کنند.در برخی موارد سرکه سیب را جهت کاهش وزن و برای ترشیجات به دلیل خاصیت اسیدی و غیر مضر آن استفاده می کنند. بنابراین آزمایشی به صوررت فاکتوریل اسپلیت در قالب طرح بلوکهای تصادفی با 16 تیمار وسه تکرارروی دو رقم سیب رد دلیشز وگلدن دلیشزبامحلولپاشی با آهن و با روی هرکدام در سه سطح در سه مرحله انجام شد.در پاییزنمونه ها برداشت وبرای تولید سرکه به کارگاه منتقل وپس از تولید سرکه اسیدیته هر نمونه سرکه اندازه گیری شد. درپایان تجزیه وتحلیل آماری نشان داد که اثر تیمار های روی وآهن بر اسیدیته سرکه در سطح %1 اختلاف معنی داری داشتند. بنابراین تغذیه مناسب درختان سیب بخصوص در زمینه مصرف آهن وروی تاثیر مثبتی بر میزان اسیدیته سرکه ودر نتیجه افزایش کیفیت سرکه تولیدی دارد.
واژه های کلیدی: سرکه سیب درختی،آهن،روی،پتاسیم،محلولپاشی
مقدمه:
سید عادل معلم در کتاب خود به بررسی اثرات سرکه سیب درختی به عنوان ضد درد ،ضد حساسیت وضدفشار خون پرداخته است در این بررسی سرکه سیب بعنوان دارویی جهت کاهش وزن افرا دچاق معرفی شده که این خاصیت بیشتر به خاطر خاصیت اسیدی وغیر مضر سرکه ی سیب بوده است - حاجی شریفی، - 1391 در بررسی های انجام شده توسط دانشمندان که در کتاب بلاگ فورک به چاپ رسیده است سرکه سیب اینگونه های بدن بوسیله ی املاح حیاتی و معرفی شده است که از اندام های بدن بوسیله ی املاح حیاتی وعناصر ،به خصوص پتاسیم وهمچنین ویتامین ها حفاظت می کند .توانایی وقدرت اعصاب را افزایش می دهد از تکثیر باکتری ها وعفونت های روده جلوگیری می کند.عضلات را محکم می کند وبه آنها انعطاف می بخشد .جریان گردشی خون را آسان تر می کند،بهبود زخم را تسریع می کند محرک سوخت وساز بدن است ،سیستم ایمنی بدن را تقویت می کند.خاصیت پالایش کننده دارد.شادی آور است ،سلامت عمومی فرد را بهبود می بخشد،روند پیری را کند می کند. - هلمیس، - 2008
سرکه سیب از دیر زمان در سراسر دنیا به کار می رفته است .دست نوشته های دکتر جرویس در سال 1958 در کتابی تحت عنوان 20×5 سال زندگی منتشر شد، وی رابطه تنگاتنگ بین تغذیه ،طول عمر وتجارب موفقیت آمیز واعجاب آورمنطقه ورمونت را در مورد سرکه سیب به طور مفصل توضیح داده است . - جرویس، - 1958 نویسنده آمریکایی برای اولین بار کتابچه ای را منتشر کرد که بعدها نسخه آلمانی آن به نام برای سلامتی تو -سرکه سیب انتشار یافت - . - 1969 در آخرین چاپ » کتاب بزرگ سرکه- نسخه های خانگی از زمان مادر بزرگ ها«سرکه سیب مغذی ترین وسالم ترین نوشیدنی نامیده شده است - امیلی تاکر، - 1996 به عقیده دانشمندان سرکه سیب خالص ،طبیعی وتقطیر نشده که کمی هم رسوب طبیعی داشته باشد بهترین ماده موجود در طبیعت به نام اکسیر سلامتی است - سی براگ وپاتریسیا، - 1995
در علم پزشکی به خواص درمانی سرکه سیب بسیار پرداخته اند از جمله؛ ضد درد وضد فشارخون بودن آن، از خواص شفا بخش آن برای درمان حالت آلرژی و تهوع اسیدیته سرکه سیب است که منجر به حفظ تعادل در بدن انسان می گردد. - دنیل وهمکاران، - 2009 بنابراین با توجه به پرورش درختان سیب در خاکهای آهکی وکمبود عناصر روی وآهن در این خاک ها،تحقیقی با هدف بررسی اثر محلولپاشی عناصر روی وآهن بر اسیدیته سرکه سیب درختی در منطقه سمیرم انجام شد.
مواد وروش ها:
موقعیت جغرافیایی و طرح آزمایشی:
آزمایش در باغی 4 هکتاری دارای ارقام سیب رد وگلدن دلیشز ، درمنطقه مهرگرد - 15کیلومتری سمیرم ، از توابع دهستان وردشت شهرستان سمیرم واقع در 165 کیلومتری جنوب اصفهان دارای آب و هوای استپی سرد وارتفاع 2400 متر از سطح دریا دارای رژیم رطوبتی زریک ورژیم حرارتی مزیک واقع در عرض شمالی 25 درجه و 31 دقیقه و طول شرقی 51درجه و 34 دقیقه و دارای مساحتی حدود 5224 کیلومتر مربع - در قالب طرح فاکتوریل ا سپلیت روی 54 اصله ازدرختان سیب20-25 ساله از دونوع رقم رد دلیشز - سیب قرمز - وگلدن دلیشز - رقم زرد - انجام شد..
در هر رقم، از سولفات روی و سولفات آهن در دو غلظت برای محلول پاشی در سه تکرار استفاده شده است. محلول پاشی در سه زمان شامل : نوبت اول نهم خرداد ماه ،نوبت دوم دو هفته بعد ونوبت سوم به فاصله دو هفته بعد ازنوبت دوم انجام شد.
محلولپاشی با رعایت توصیه ها واستانداردهای لازم انجام شد. تیمارها به شرح زیر بوده است تیمار اول: محلولپاشی درخت سیب رقم رد با سولفات روی با غلظت دو درهزار در هکتاردر سه تکرار تیماردوم: محلولپاشی درخت سیب رقم رد با سولفات روی با غلظت سه درهزار در هکتاردر سه تکرار تیمارسوم: محلولپاشی درخت سیب رقم رد با سولفات آهن با غلظت دو درهزار در هکتاردر سه تکرار تیمارچهارم: محلولپاشی درخت سیب رقم رد با سولفات آهن با غلظت یک درهزاردر هکتار در سه تکرار تیمارپنجم: محلولپاشی درخت سیب رقم رد با سولفات روی باغلظت سه درهزار وسولفات آهن با غلظت دو درهزار در هکتاردر سه تکرار تیمارششم: محلولپاشی درخت سیب رقم رد با سولفات روی باغلظت سه درهزار وسولفات آهن با غلظت یک درهزار در هکتار در سه تکرار تیمارهفتم: محلولپاشی درخت سیب رقم رد با سولفات روی باغلظت دو درهزار وسولفات آهن با غلظت دو درهزار در هکتاردر سه تکرار تیمار هشتم: محلولپاشی درخت سیب رقم رد با سولفات روی باغلظت دو درهزار وسولفات آهن با غلظت یک درهزار در هکتار در سه تکرار تیمار نهم: محلولپاشی درخت سیب رقم گلدن با سولفات روی با غلظت دو درهزار در هکتاردر سه تکرار تیماردهم: محلولپاشی درخت سیب رقم گلدن با سولفات روی با غلظت سه درهزار در هکتاردر سه تکرار تیماریازدهم: محلولپاشی درخت سیب رقم گلدن با سولفات آهن با غلظت دو درهزار در هکتاردر سه تکرار تیماردوازدهم : محلولپاشی درخت سیب رقم گلدن با سولفات آهن با غلظت یک درهزار در هکتاردر سه تکرار
تیمارسیزدهم: محلولپاشی درخت سیب رقم گلدن با سولفات روی باغلظت سه درهزار وسولفات آهن با غلظت دو درهزار در هکتاردر سه تکرار تیمارچهاردهم : محلولپاشی درخت سیب رقم گلدن با سولفات روی باغلظت سه درهزار وسولفات آهن با غلظت یک درهزار در هکتاردر سه تکرار تیمار پانزدهم: محلولپاشی درخت سیب رقم گلدن با سولفات روی باغلظت دو درهزار وسولفات آهن با غلظت دو درهزار در هکتاردر سه تکرار تیمارشانزدهم : محلولپاشی درخت سیب رقم گلدن با سولفات روی باغلظت دو درهزار وسولفات آهن با غلظت یک درهزار در هکتاردر سه تکرار شاهد رقم رد در سه تکرار شاهد رقم گلدن در سه تکرار روش نمونه برداری میوه ها بادقت ویکی یکی به طوری که هیچ گونه ضربه وآسیب یا لکه ای در آنها ایجاد نشود از شاخه هایی با ارتفاع یکسان از چهار سمت درخت انتخاب وبا دقت در سبد های مخصوص پلاستیکی قرار داده شده وجهت تولید سرکه وسایرعملیات مورد استفاده قرار گرفتند.
تهیه سرکه جهت تولید سرکه مقداری از نمونه در هر تیماررا به کارگاه منتقل کرده ،پس از شستشو وخشک کردن کامل سیب ها را توزین کرده وپس از دو یا سه قسمت کردن هر کدام از سیب ها، درون ظرف های استریل شده با وزن مشخص وکاملا خشک پلاستیکی دو لیتری ریخته شد درون هرظرف به طور متوسط هشت عدد سیب قرار گرفت و درب ظرف محکم بسته شد در این آزمایش به دلیل دقت در انجام کار ،ازبه کار بردن هرگونه مخمر جهت تسریع تولید سرکه خودداری شد بنابراین زمان طولانی تری برای تولید سرکه نیاز بود. پس از گذشت 6 ماه نمونه ها را توزین کرده سرکه ها را با استفاده از صافی - توری نخی - از تفاله ها جدا وجهت آنالیز با استفاده از کاغذ صافی واتمن 42 صاف کرده وعصاره مورد نظر به آزمایشگاه منتقل شد - بوختر وسوبر،. - 2008
تعیین اسیدیته نمونه ها:
نمونه های سرکه را پس از تولید ابتدا با استفاده از توری از تفاله خشک جدا کرده سپس با استفاده از قیف و کاغذ صافی واتمن 42 آن راصاف کرده وبه ظروف درب دار پلاستیکی کوچک انتقال دادیم روی درب قوطی ها را بر اساس نمونه ها شماره گذاری کرده وبه آزمایشگاه منتقل کردیم و با استفاده از دستگاه پ هاش متر برای هر تیمار وتکرار آن میزان پ هاش قرائت ویادداشت شد. تجزیه واریانس و مقایسه میانگین به منظور تجزیه واریانس صفت غلظت پتاسیم سرکه ، آزمایش به صورت فاکتوریل با سه فاکتور رقم - گلدن و رد - ، سولفات روی 3 - سطح - و سولفات آهن 3 - سطح - در قالب طرح کاملا تصادفی مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت که نتایج در ادامه ذکر شده اند.
نتایج وبحث:
دو رقم گلدن و رد از نظر اسیدیته سرکه تفاوت معنی داری در سطح %1 داشتند - جدول . - 1 سرکه رقم رد دارای عدد اسیدیته بیشتری نسبت به رقم گلدن بود - جدول . - 2 اثر متقابل روی در آهن نیز معنی دار شد - جدول . - 1 نمودار این اثر در شکل 10- 4 آورده شده است. همان طور که در شکل نشان داده شده است، بیشترین مقدار اسیدیته مربوط به ترکیب تیماری سولفات روی 180 گرم و سطح شاهد سولفات آهن بود و کمترین مقدارعددی اسیدیته نیز مربوط به ترکیب سطوح 270 گرم سولفات روی و 180 گرم سولفات آهن می شد.
