بخشی از مقاله
چکیده
پژوهش حاضر با هدف بررسی ویژگیهای رهبران سازمان های آموزشی در عصر حاکمیت فرهنگ شبکه ای می باشد روش پژوهش حاضر از نظر هدف کاربردی واز نوع توصیفی و روش آن تحلیل عاملی اکتشافی می باشد.نمونه آماری مدیران و معاونین دوره متوسطه اداره آموزش و پرورش شهرستانهای استان تهران بوده که براساس روش نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای انتخاب و حجم نمونه 500نفر برآورد گردید.
ابزار سنجش پرسشنامه محقق ساخته بوده و پایایی پرسشنامه از طریق آلفای کرونباخ محاسبه گردید . روش های آماری مورد استفاده در این پژوهش ،در بخش آمار توصیفی شامل درصدفراوانی ، میانگین و انحراف معیار و در بخش آمار استنباطی آزمون کرویت بارتلت ، آزمون T و تحلیل عاملی بوده است . در نهایت چهار مولفه های زیر به عنوان ویژگیهای رهبران شناسایی گردید که عبارتند از: وظیفه رهبری ، چشم انداز محوری و توانمند سازی ، الهام بخشی و تربیت و اینترنت و فناوری
-1مقدمه و بیان مسئله
اواخر قرن 21، با پیشرفت تکنولوژی و استفاده روز افزون از اینترنت و شبکه های اجتماعی همراه بوده است . اینترنت چگونگی ارتباطات از طریق سازمانها و جامعه را دگرگون ساخته است جایی که موانع جغرافیایی به حداقل رسیده و ارزشهای فرهنگی متفاوت پدیدار گشته و در این دنیای متحول شده ، اداره افراد و سازمانها را در سراسر کره خاکی به ماجرایی چالش برانگیز مبدل ساخته است و در نتیجه نیاز به مدیران و رهبران خاص آشکار شده است نه فقط رهبرانی که دارای مهارت هایی در اداره گروهها و درک و فهم چالش های مداومی باشندکه توسط موانع سنتی مدیریتی مطرح میشوند - مثل ایجاد انگیزه ، پاداش حس مسئولیت و جوابگویی - بلکه رهبرانی که قادر به انتقال پیامهای خود به طریقی موثر و صحیح باشند امروزه سازمانها نیازمند رهبرانی هستند که با صراحت در تبادل اطلاعات ، پاسخگویی و صداقت ، روابط مثبت را ترویج دهند.
چالشهای اساسی بوجود آمده که با گسترش تکنولوژی تشدید یافته نیاز به گروه جدیدی از روسا و مدیران را نمایان کرده و سازمانها ی جدید نیازمند رهبرانی هستند که دارای خودآگاهی دقیق بوده و پایبند معیارهای اخلاقی و ارزشهای درونی باشند.سازمان های آموزشی نیز از این تحولات مستثنی نبوده و نیاز به گروه جدیدی از مدیران و رهبران آشکار شده است لذا این پژوهش در صدد پاسخ به این سوال است که ویژگی های لازم برای رهبری سازمان های آموزشی در عصر حاکمیت فرهنگ شبکه ای کدام است
-2 ادبیات و پیشینه پژوهش
2-1 رهبری معتبر
در دنیای پر شتاب امروز، کارکنان به موثرترین منابع سازمان ها تبدیل شدهاند . کارکنانی که اگر به نحو مطلوبی مدیریت شوند، دارای انگیزههای بالا در رشد و اجرای راهبردها سازمان می باشند . در فضای کسب وکار رقابتی امروز، شخصی مدیر تلقی میشود که بتواند با انگیزه بخشی به کارکنان ، سازمان را به اهدافش برساند، موضوعی که بیشتر اوقات موجب ایجاد شان و منزلت برای خود مدیر می شود.
رهبری معتبر رویکردی به رهبری است که در آن مشروعیت رهبر از طریق روابط صادقانه مبتنی بر یک پایه و اساس اخلاقی شناخته شده است. به طور کلی، رهبران معتبر افراد مثبت ، دارای اعتماد به نفس بالا که با ایجاد اعتماد و حمایت پرشور از زیردستان خود قادر به بهبود عملکرد فردی و تیمی سازمان و پیروان میباشند . - Gardner, 2011 - در نظریه جدید مدیریت، بسیاری از مدیران میکوشند از روشهای سنتی مدیریت برپایه نظارت، فاصله بگیرند و روابط سازمانی را بهوسیله اینترنت و فناوریهای موجود، مدیریت کننند این عوامل اجازه میدهند ارتباطات بهخوبی در سازمان شکل بگیرند.
این نظریه اصرار دارد که عامل مهم، ایجاد و حفظ روابط صحیح بین کارکنان و مدیران و کارکنان با مشتریان است تا سازمان سودآوری بیشتری داشته باشد و به موفقیت بیندیشد. مهمترین آموزه این نظریه آن است که هر فرد باید بتواند چگونگی کارکردن با افراد را فراگیرد و مدیران باید به کارکنان انگیزه داده و بر آنان تاثیرگذار باشند تا به اهداف سازمان نائل شوند. و در واقع ، این، مهمترین استعدادی است که مدیر باید داشته باشد. همچنین در این شیوه از رهبری ، مدیران میتوانند با حمایت از زیر دستان عاملی بعنوان بهبود عملکرد کارکنان و سازمان باشند .
- Daymadak,
2-2 شاخص و ابعاد مدیریت معتبر
-2-2-1 وظیفه رهبری: 2
رهبران به عنوان کانون فرهمند ، تحول برانگیز در برانگیختن شوق ، انگیزه و متعهد ساختن پیروان خود به عنوان ابزاری در جهت دستیابی به اهداف سازمانی توصیف شده اند .. آنها با به کاربردن ارزشهای والای خود پیروان را بر آن میدارند که با این ارزشها آشنا شوند و در ورای توقعات و انتظارات خود عملکردی مناسب و حس خوبی نیز در مورد این عملکرد ها داشته باشند. رهبرانی که در مورد عمده وظیفه رهبری را الویت بخشی در خصوص رفع نیازهای پیروان خود میدانند . از طرف دیگر رهبران معتبر معیارهای اخلاقی والایی مانند عدالت ، احترام و صداقت را از خود نشان داده و از طریق الگوهای مناسب ارتباطی ، الگوسازی ریاست اخلاقی و پاداش در مقابل اعمال اخلاقمدار به طور فعالانه ای سعی دارند بر منش و رفتار پیروان خود تاثیرگذار باشند. - Christine , Healy,2011 -
-2-2-2چشماندازمحوری3
رهبران معتبر بر اساس ماموریتها و با تمرکز بر نتایج به دست آمده پیروان را هدایت میکنند آنها قادر به قرار دادن ماموریت و اهداف سازمان مقدم بر منافع شخصی خود هستند. آنها این کار را در جهت پیگیری نتایج، نه برای قدرت خود، پول و یا نفس خود بلکه 3 برای هدایت موثر کارکنان انجام می دهند رهبر نه تنها بصیرت3 و ارزشهایی را برای کارکنان بوجود می آورد بلکه کارکنان را نیز به سمت ارزشها4 و ماموریت های سازمان 5 راهنمایی کرده و آموزش می دهد. و برای رشد دادن کارکنان ، خود نیز با آنها رشد می یابد او با الگوسازی رفتارهایی از رهبرانی که مورد تحسین وی بودند و با تشویق کارکنان در پذیرفتن بسیاری از اینگونه رفتارها ، به این رشد دوجانبه دامن می زند . او همچنین با ایجاد یک حس اعتماد6 و محیطی آزاد مشوق حس همکاری7 و پاسخگویی می شود.
بنا به گفته ی نویسندگانی همچون ویلیام گاردنر و جان اسچرمن رهبران معتبر در اعمال و تعاملات خود نیز صادق و بیریا هستند. یک چنین دیدگاه مشابهی از رفتارهای سازمانی مثبت کارشناسان و روانشناسان بوجودآمده ،این افراد کسانی بودند که اعتبار را شامل ؛دارا بودن افکار ،عقاید و احساسات درونی یک فرد و عمل به طریقی که بازتاب خود واقعی یک شخص باشد، تلقی میکردند. - یعنی گفتن هرآنچه که واقعا فکر میکنید ، احساس میکنید و طبق آن رفتار میکنید - . در این خصوص نیات رهبران معتبر روشن بوده و بازتاب پیوندی نامتناقض بین ارزشهای عقیدتی و اعمال آنان قابل مشاهده است . این توانایی ذاتی از خود آگاهی و بینش جهانی در خصوص زیردستان 8، کار و روحیه ابداع9 نشات گرفته است . - Heally,2014 -
