بخشی از مقاله
چکیده
در قرآن آیات متعددي وجود دارد که درباره یهودیان نازل شده است. برخی از این آیات به اعتقادات، برخی به سرگذشت و برخی به مواجهه پیامبر| و مسلمانان صدر اسلام با یهودیان پرداخته اند. از مجموع این آیات میتوان دریافت یهودیان جزیره العرب در ابتداي ظهور اسلام، روابط مسالمت آمیزي با پیامبر و مسلمانان داشته اند. اما اندك اندك به ایجاد روش هاي نرم جنگی همت گماشته و در نهایت جنگ سخت نظامی را بر مسلمانان تحمیل میکنند.
قرآن در مقابل هر دو بعد نرم و سخت تحمیل شده به پیامبر و مسلمانان موضع گرفته است. باید دانست قرآن در جواب جنگ نرم یهودیان، دو موضع متفاوت پاسخگویی به شبهات ایشان و عملیات روانی دارد، و عملیات روانی در دو بعد علنی و غیر علنی صورت پذیرفته است. بیان این روش ها موضوع مقاله حاضر است و روش تحقیق در نگاشته پیش رو، توصیفی _ تحلیلی میباشد. هدف این تحقیق ارائه الگویی قرآنی به مسلمانان و سیاست گزاران جمهوري اسلامی، براي مقابله با جنگ نرم، خصوصا جنگ نرم فرهنگی است.
.1 طرح مسئله
با نگاهی به هندسه آیات قرآن میتوان دریافت اعتقادات و سرگذشت متدینان به ادیان مختلف حجم قابل توجهی از آیات را به خود اختصاص داده اند. در این میان، آیاتی که مستقیم یا غیر مستقیم به یهودیت و یهودیان بپردازد، کم نیست. برخی از این آیات به اعتقادات، برخی به سرگذشت و برخی به مواجهه پیامبر| و مسلمانان صدر اسلام با یهودیان پرداختهاند. جنگ نرم که به معناي جنگ بدون ادوات مرسوم نظامی، اعم از سلاح سرد و گرم است؛ یکی از مؤثرترین و کم هزینهترین انواع جنگ به شمار میآید. این گونه از جنگ آرمان ها، باورها و عواطف طرف مقابل را بدون خون ریزي و لشگرکشی مورد هجوم قرار داده، به تغییر فکر و در نهایت تغییر رفتار مخاطب میانجامد.
این اصطلاح گرچه نوظهور است، اما ماهیت جنگ نرم در گذشته نیز وجود داشته است. در قرآن آیات متعددي در این موضوع وجود دارد که تنها آیات مربوط به روش هاي مقابله با جنگ نرمِ یهودیان با اسلام،پیامبر و مسلمانان مورد نظر این نوشتار است. از آنجا که پژوهش هاي انجام شده در منابع معتبر نشان میدهد یهود در مکّه موقعیت در خور توجهی نداشته است، _ زیرا نه در آیات قرآن اشارهاي به آنان شده است و نه قبیلهي خاصی از ایشان دیده میشود، بهعلاوه آنها در مسائل خود به یهود یثرب مراجعه میکردند _ در این نوشتار فقط به بررسی روشهاي مقابله با جنگ نرم یهودیان ساکن مدینه در قرآن پرداخته میشود.
رسول خدا چندي پس از ورود به یثرب بین مسلمانان عقد اخوت و برادري منعقد نمود، سپس یک پیمان امنیتی _ دفاعی با یهودیان بست تا بدین طریق به مبارزه با مشرکان مکّه بپردازد و مسلمانان بتوانند با تمرکز تمام قواي خویش را در یک جبهه بر مشرکان بتازانند و از بیم دشمن داخلی در امان باشند. با نگاهی به متن دو پیمان نامه به ویژه عبارت »للیهود دینهم و للمسلمین دینهم« می توان دریافت که بناي اسلام و پیامبرش در برقراري روابط مسالمت آمیز و صلح طلبانه با همه گروه ها و اقوام بوده به گونهاي که در آیه 61 سوره انفال به صراحت آمده است. با نگاهی به تاریخ می توان به وضوح مشاهده کرد که این یهودیان بودند که با جنگ طلبی، عهدنامه را نقض کرده، جنگ را بر پیامبر و مسلمانان تحمیل کردند.
در گذر زمان شیوه مواجهه یهود معاصر دوره بعثت با اسلام، پیامبر| و مسلمانان به صورت گام به گام تغییر کرد و سرانجام به طراحی ترور پیامبر|، پیمان شکنی و جنگ طلبی رسید. همراه با این برخوردها، شیوه مواجهه قرآن و دستورات آن درباره یهود نیز گام به گام تغییر شکل داد. تغییر شکلی که از زندگی مسالمت آمیز در کنار هم _ به همراه پاسخگویی به شبهات یهودیان _ شروع شد و به عملیات روانی و جنگ نظامی ختم گردید. یادآوري این نکته خالی از لطف نیست که تغییر لحن آیات قرآن در رابطه با یهود در طول تاریخ نزول قرآن، بهتدریج و در برابر برخوردهاي قدم به قدِم یهودیان صورت پذیرفته است.