بخشی از مقاله
چکیده
فقه الحدیث از مهمترین شاخه های علم حدیث و ثمره آن است، این دانش در پی فهم و معرفت مراد حقیقی از قول مع صومان ا ست. شناخت مق صود ا صلی دارای قواعد و روش هایی ا ست که بدون آن به نتیجه نخواهد ر سید، روش م سیری ا ست که فقیه و محدث در سلوک علمی خود طی می کند و روش شناسی دانشی است که به شناخت آن مسیر می پردازد. شیوه هایی که عالمان برای فقه الحدیث به کار می برند، صورت های گوناگونی در علوم دارد که گویای نگرش و تسلط آنان بر آن علم است.
بانو مجتهده امین از محدثان دقیق و باریک بین و فقیه و فیلسوف چیره دست معاصر که موفقیت های گوناگون در علوم، به ویژه فقه، حکمت و تف سیر دا شته ا ست، به خاطر بهره مندی از جامعیت علمی به شرح روایات از جنبه های گوناگون می پردازد. کتاب اربعین ها شمیه که از اولین تألیفات بانو ا ست، شخ صیت علمی و عرفانی ای شان را در عرصه های مختلف علمی به جهان اسلام معرفی می کند.
در حقیقت عصاره اندیشه های فلسفی و عرفانی این دانشمند بزرگ اسلام است و به دلیل اعتبار و مباحث عمیق و دقیق و در برداشتن نکات مهم تربیتی و اخلاقی ضروری است که روش بانو شناسایی شده و سبک خاص این اندیشمند و نقد نظریه های او در این کتاب معرفی شود، زیرا تاکنون پژوهشی مستقل در شناخت روش فقه الحدیثی بانو انجام نشده است. ساختار مقاله بر ا ساس سبک بانو که ابتدا به ا صل احراز صحت متن و سپس به فهم متن باتوجه به مفردات و اصطلاحات حدیث و پس از آن به تبیین مقصود اصلی با نگاهی اجتهادی و فلسفی ایشان شکل گرفته است.
مقدمه
دانشی که فقاهت و درایت و فهم عمیق و درست حدیث را متکفل شده به فقه الحدیث نامگذاری شده است. فقه الحدیث از مهمترین مباحث علم حدیث است و تمام مباحث علوم حدیث مقدمه ای است برای اینکه بتوانیم از نور کلام امامان معصوم معرفتی به دست آوریم. این معرفت و فه م دارای قواع د و روش ه ایی است که بدون آن به نتیجه نمی رس د. هر محدث و فقیهی برای فهم مق صود ا صلی مع صومان روش خا صی را در پیش گرفته ا ست.
روش همان م سیری ا ست که دان شمندان در سلوک علمی خود طی می کنند، و همواره در متن حرکت فکری و تلاش علمی و عملی او قرار دارد. مسلک ها و روش ها در برداشت و تفسیر صحیح از حدیث گوناگون است، عده ای از محدثان نص گرا و افراد دیگری باطن گرا و گروهی به عقل گرایی گرایش دارند. از صدر اسلام تاکنون بانوان متعددی به آموختن حدیث، روایت حدیث و فقه الحدیث روی آوردند و به مقام های علمی اوج گرفتند و رسالت عظیم خویش را به صورت مطلوب ایفا نمودند.
یکی از بانوان معاصر بانو مجتهده امین است که با تألیف کتاب اربعین هاشمیه - که اولین بارقه های علمی او در سن چهل سالگی ا ست - به شرح چهل حدیث با زبان عربی می پردازد، در این کتاب احادیثی را برمی گزیند که پا سخی با شد برای پر سش های به جای مانده ن سل آن روزگار، بنابراین ده روایت اول را با موضوع خداشناسی و توحید برمی گزیند تا خدامحوری و خداباوری را به جامعه آن روز تفهیم نماید و چندین روایت را به معاشرت های اجتماعی و حقوق مسلمانان اختصاص داده و بعضی از روایات را برای تبیین احکام الهی انتخاب می نماید و پایان کتاب را با حدیثی مربوط به مرگ و وصیت به پایان می برد، که این نوع گزینش گویای فهم عمیق در مباحث اصول و فروع دین است.