بخشی از مقاله
چکیده
کتاب جامع احادیث الشیعه از بارزترین جوامع حدیثی فقه شیعه میباشد، از اینرو به منظور شناخت بهتر این کتاب، در این تحقیق سعی شده است به بررسی این اثر پرداخته شود. بدین منظور ابتدا انگیزهی مولفان و روند نگارش این اثر بیان گردید، سپس، ویژگیهای ساختاری، امتیازات و نیز روشها و مبانی فقه الحدیثی مؤلف آن ذکر شده است. در این تحقیق بهدست آمد که این مجموعهبابرخورداری از امتیازاتی همچون: جامعیّت نسبت به سایر تألیفات، دقّت در نقل احادیث و تبویب بدیع ابواب، از کاملترین و دقیقترین مجموعههای احادیث فقهی است. البته، از آنجا که آیتاالله بروجردی، در حوزهی درایه و رجال، صاحب اندیشه و سبک ویژهای بودند، مبانی و روش فقه الحدیثی ایشان در این مجموعه نیز قابل مشهود است که از جمله این مبانی میتوان به: شناخت معنای مفردات،تبعیّت از دلیل در فتاوی،مرجعیّت قرآن و سنّت معصومین در سنجش اعتبار روایات اشاره کرد.
مقدّمه
تألیف یک مجموعهی جامع حدیثی کهمحدثان را از رجوع به سایر منابع بی نیاز کند همواره مورد توجّه و اهتمام محدثان و مؤلفان این عرصه بوده است. یکی از آثار گرانبها و برجسته در این زمینه، کتاب شریف جامع احادیث الشیعه فی احکام الشریعه میباشد که توسط مرحوم آیت االله العظمی حسین طباطبایی بروجردی و گروه علمی زیر نظر ایشان تألیف شده است. آیتاالله بروجردی با وقوف بر منابع حدیث شیعه بخصوص کتاب وسائل الشیعه -که از مهمترین جوامع حدیثی فقه شیعه میباشد؛ - و آگاهی به برخی از اشکالات و کاستیهای این اثر، معتقد بودند که به سبب این کاستیها، لازم است یک اصل جامع و کامل احادیث فقهی بر طبق مذهب تشیع، با تهذیب، تکمیل، تنقیح و تتمیم کتاب وسائل الشیعه تألیف شود.
- طباطبائی بروجردی، 1399ق، ج1، ص - 28 لذا این انگیزه ایشان و همکاران وی را بر آن داشت که به تألیف مجموعهی جامع حدیثی که جامع احادیث الشیعه فی احکام الشریعه نام نهاده شدهمّت، گمارند که حاصل این تلاش تدوین این مجموعه گرانسنگ در اواخر عمر با برکت ایشان میباشد. در تحقیق حاضر تلاش شده است به منظور آشنایی و شناخت بهتر، این اثر ارزشمند از جنبههای مختلف مورد بررسی قرار گیرد.
-1 مروری بر زندگی مؤلف
سید حسین طباطبایی بروجردی، فرزند سید علی طباطبائی، در سال 1292ه.ق در بروجرد متولد گردید و در خانواده علمتقوی، و فضیلت رشد کرد. ایشان در بروجرد و نزد پدر و اساتید دیگر مقدّمات علوم مانند دروس صرف و نحو، منطق، معانی و بیان، بدیع، فقه و اصول را آموختند. در 18 سالگی رهسپار اصفهان و مدرسه صدر شدند. - اباذری،1380ش، صص - 18 -17 در این مدرسهیعلمی، مدّت چهار سال در محضر اساتید بزرگی چون: میرزا ابوالمعالی کلباسی، سید محمدتقی مدرس، سید محمّدباقر درچهای، جهانگیرخان قشقایی و ملامحمدکاشانی به تکمیل اندوختههای علمی خود همت گماردند.
- طباطبایی، 1341ش، ص - 25 سپس عازم نجف اشرف شدند و در محضر بزرگان آن عصر از جمله مرحوم آخوند خراسانی، مرحوم شیخ الشریعه اصفهانی و مرحوم آقا سیدکاظم یزدی کسب فیض کردند. - تمری، 1387ش، ص - 122 شاگردان وی بسیارند. تعدادی از مراجع معاصر و فقیهان برجستهی کنونی از جمله شاگردان ایشان به شمار میآیند. از مهمترین اقدامات مذهبی و اجتماعی وی ساختن چندین کتابخانه، بیمارستان، مدرسه علمیه و مسجد است که از آن جمله میتوان تأسیس مسجد اعظم قم و مسجد بزرگ بندر هامبورگ آلمان را نام برد.
- واعظ زاده خراسانی، 1385ش، ص - 54 سرانجام وی در دوازدهم ماه شوال سال 1380 ه.ق، مطابق دهم فروردین سال1340ه.ش، در سن هشتاد و هشت سالگی در قم رحلت کرد. - دوانی، 1379ش، صص - 528 -526 آیتاالله بروجردی بخش عظیمی از زندگی خویش را در راه پربار ساختن مکتب فقهی اهلبیت عصمت و طهارت - ع - سپری ساخت و در فقه و فقاهت مقام بس شامخی را حائز گردید. تألیفات بسیاری B قریب به چهل کتاب و رساله B از ایشان به یادگار مانده است که از آن میان میتوان به آثار زیر اشاره کرد:
- جامع احادیث الشیعه فی احکام الشریعه.
- تعلیقه بر اسفار ملاصدرا.
- حاشیه بر کفایه الاصول آخوند خراسانی.
- حاشیه بر نهایه شیخ طوسی.
- بیوت الشیعه - پیرامون خاندانهای علمی و دینی شیعه - .
- تجرید اسانید الکافی.
- تجرید اسانید التهذیب.
