بخشی از مقاله
چکیده
رود فصلی در شهر موهبتی است که می توان با استفاده از اصول منطقی و طراحی های صحیح آن را به فرصتی برای نشاط مردم و شاخصه ای برای شهر بدل کرد. در غیر این صورت یادآور آلودگی های زیستی و مناظر ناخوشایند برای شهروندان خواهد بود. برای تامین زیبایی در این فضاها نیز مانند تمام فضاهای دیگر هم باید کالبد و عینیت را در نظر گرفت و هم ذهنیت مناسبی در شهروندان به وجود آورد.مقاله حاضر با بررسی کوتاه مبانی نظری موجود و استفاده از نمونه ی موردی در سایر کشورها موارد لازم برای زیباسازی فضای کناره مهرانه رود تبریز را مورد بررسی قرار می دهد و نهایتا جهت گیری سیاست گذاری های شهرداری ها را برای مسیر پیاده روی و دوچرخه سواری مفرح و زنده کردن فضا با حضور مردم معرفی می کند.
مقدمه
آب واجد خصلتی است که به عمیق ترین و درونی ترین بخش طبیعت ما باز می گردد و در میان غوغا و آلودگی های شهری ما را به سرشت وجودیمان پیوند می زند همچنین نقش بارزی در جذب مردم همان شهر یا مسافرین ایفا می کند. متاسفانه در کشور ما این موهبت طبیعی بیشتر عاملی مزاحم تلقی می گردد و پشت دیوارهای صلب از نظر مخفی می شود. طبیعی است که در چنین حالتی تماشا کردن و گوش سپردن به صدای آب به تدریج به فراموشی سپرده می شودو لبه آب ها نیز مانند سایر بخش های شهر دیگر مجالی برای مکث و دیدن را ندارد.
تنزل مقام و نامگذاری دره ها و رودهای فصلی به عنوان مسیل در شهرهای امروزی موجب نابودی آنها شده است.بنابراین به نظر می رسد توجه به پتانسیل این رودهای فصلی به عنوان یکی از بستر های آماده شهری و تلاش برای زیباسازی آنها می تواند محیطی مفرح و جذاب را برای مردم ایجاد کند. این نوشتار قصد دارد به روش تحلیلی-توصیفی با رویکرد زیبایی شناسی شهری و توجه به اقدامات موثر در نمونه های موجود در دنیا راهکارهایی را برای رونق و افزایش حضور مردم در این لبه ها را معرفی کند. تحقیق با توجه به رویکرد زیبایی شناسی شهری سیاست گذاری های شهرداری در کناره مهرانه رود تبریز باید چه جهت گیری را در پیش گیرد؟
معماری ایرانیان با توجه به ویژگی منطقی و بومی آن همواره در صدد آن بوده است تا بهترین نحو ممکن از امکانات محیط و آب که یکی از مهم ترین آنها به شمار می رفته است،استفاده نماید و جدای از بحث عملکرد و نیاز فیزیکی همواره به دنبال آن باشد تا وجه جمال و کمال آب نیز در ساخت بنا استفاده کند، لذا آب به عاملی در جهت سکون، تطهیر و آرامش بدل می شود و در معماری انواع بناها وارد می شود که بارزترین حضور آن را در مساجد و باغ ها شاهد هستیم - لیتکوهی،. - 1391
نقش آب در شکل گیری نخستین زیستگاه های انسانی،پاسخ به یک نیاز زیستی است.اما وقتی فراتر از این نیاز ،خانه سازی و بنای مجموعه های مسکونی،بار فرهنگی می گیرد،معماری پدید می آید و بدین ترتیب آب در زندگی انسان جایگاه هنری پیدا می کندو از خلاقیت هنرمندانه معماران پرمایه می شود.آب شفاف است و روشن؛سیال است و روان؛در جایی آرام و ساکن است و در جایی تیزپای و خروشان،دل انگیز و شادی بخش است،و کاهی وهم انگیز،اما در همه جا مایه حیات - علم الهدی، - 1381بنابراین برای یک طراحی مطلوب باید از تمامی این خصایص به نحوه احسن بهره برد.
درک مفهوم آب در معماری ،همان درک معماری آب است: درک قوانین فیزیکی رفتار آب ،احساسات ما در مقابل کنش و واکنش آب،ومهم تر از همه ،نقش و تمثیل و ارتباط آن با زندگی انسان ها.آب به همه ی اشکال خود ،یخ ،مایع و بخار ،می تواند در طراحی مورد استفاده قرار بگیرد.آب در این سه حالت می تواند در خود جریان یابد ،راکد بماند،به آزادی حرکت کند،بخار شود،به شکل یخ درآید،به صورت مه بالا رود،چون آبشار بریزد،مثل فواره بجهد . یا مانند باران ببارد.
ومور، - 2001 آب مظهری از پاکی،زیبایی،نشاط،سلامتی و قداست است البته در صورتی که توجه ها و پیش بینی های لازم در طراحی اعمال شود و تداوم یابد وگرنه ممکن است در وضعیتی قرار بگیرد که مفهومی مقابل همین مضامین پیدا کند. اگر آب و معماری با دقت و به شیوه ای خلاق در هم آمیزند، نیروی نهفته ای که از این آمیزه متولد می شود وصف ناشدنی و نامحدود است - ومور،. - 2001 .2 زیبایی شناسی شهری از عوامل مهم در کیفیت عملکردی و بصری فضاهای شهری،نوع عناصر معماری منظر مورد استفاده در این فضاها است.
از این رو شناخت و درک مبانی نظری و عملی طراحی ،اجرای عناصر منظرسازی شهری و تعمیق این شناخت برای متولیان و مسئولان امر می تواند در ارتقای کیفیت فضاهای شهری از اهمیت و تاثیر گسترده ای برخوردار باشد - ادیبی ،منعام و قاضی زاده،. - 1384 با توجه به تعاریف مختلفی که در طول تاریخ ،توسط حکما و فلاسفه،از زیبایی شده است میتوان گفت که این مفهوم از دو جنبه عینی و ذهنی قابل بررسی است.
