بخشی از مقاله
چکیده
فففظهور فناوري هاي نوین به خصوص فناوري اطلاعات ، جهانی شدن ، جریان سریع اطلاعات و دانش ، رقابت شدید در ابعاد ملی و جهانی را می توان از ویژگی هاي عصر اطلاعات دانستچفامروزه، دانش به عنوان اساسی ترین رکن توسعه شناخته شده است و از آن به عنوان مهمترین منبع قدرت فبراي ترقی روزافزون یاد می شودچدر نتیجه این تغییر و تحولات باعث وابستگی انسان ها به علم و فناوري بیش از گذشته شده است، به طوري که می توان ادعا کرد بسیاري از ابعاد زندگی بشر را تحت تاثیر قرار داده است چفبه کارگیري فناوري در آموزش موجب تحول مفاهیم سواد آموزيف، نقش معلم ، روش هاي ارزشیابی ، روش هاي تدریس ، رویکرد یاددهی –ف یادگیري و تعامل معلم و دانش آموز شده استچفبه گونه اي که فناوري هاي اطلاعات این تواناي را دارند که فرایند آموزش و یادگیري را تسهیل کنند و شیوه هاي اثربخش و انعطاف پذیري را براي توسعه حرفه اي نظام آموزشی فراهم آورندچفدر این مقاله سعی شده با مرور بر مقالات پیشین اشاره اي به فناوري اطلاعات و نظام آموزشی شود و به بررسی رویکرد یادگیري در نظام آموزشی با استفاده از فناوري اطلاعات پرداخته شود
کلید واژه ها :ففناوري هاي نوین ، فناوري اطلاعات ، نظام آموزشی ، یادگیريففف
مقدمه
فناوري به مدیریت روش ها ، سخت افزار و نرم افزار و پردازش ورودي و خروجی هاي سیستم اطلاق می شود چفففناوري اطلاعات عبارت است از به کارگیري مدیریت تولید و توزیع و پردازش براي افزایش سطح کارایی سیستم پاحمدي و پورکریمی ، هشملژفچف فناوري اطلاعات ، اشتراك گذاري و انتقال اطلاعات جهانی را تسهیل و سرعت تعامل بین مردم را افزایش می دهد و استفاده وسیع از تعاملات از راه دور و ارتباط از طریق شبکه جهانی اینترنت را فراهم می سازد و تاثیر به سزایی برپویایی تمام جنبه هاي زندگی از جمله اجتماع ، اقتصاد ، سیاست ، سلامت ، تولید ، حمل و نقل ، فرهنگ و آموزش و پرورش گذاشته است - ٢٠١٥. - Ceyda , اصطلاح فناوري اطلاعات ، فناوري هاي نوین مانند رایانه ، فکس ، میکرو الکترونیک ها ، ارتباط از راه دور و نیز فناوري هاي قدیمی تر نظیر نظام هاي بایگانی اسناد ، ماشینهاي فمحاسباتی مکانیکی ، چاپ و حکاکی را در بر می گیرد چف هرچند این اصطلاح جدید است ، اما از لحاظ مفهومی ، قدمت آن به قدمت اشتیاق انسان به برقراري ارتباط می رسد چفالبته نباید آن را معادل اینترنت یا رایانه دانست ، این دو با هم تفاوت ماهوي دارند چفاینترنت و رایانه فرایندهایی با قابلیت بالا و اصولا یک امکان و ابزار هستند ،در حالی که فناوري اطلاعات یک اندیشه ، یک فرهنگ و یک جریان فکري اثرگذار است چفاگرچه فناوري اطلاعات با گسترش اینترنت به اوج قدرت و قابلیت خود در شرایط فعلی نائل آمده است ، اما نمیتوان در مورد آینده همفاینگونه اظهار نظر نمود چفزیرا با ظهور فناوري هاي نوین اطلاع رسانی همچون نانو فناوري ، تحولات عمیق تر و اساسی تر در پیش است
نظام آموزش و پرورش یکی از بزرگترین ارائه دهندگان اطلاعات و بی شک عمده ترین ذخیره کننده اطلاعات و دانش که مهمترین شاخص و ثروت ملی است به حساب می آید چفمیزان دانایی ، وجود دانشمندان و محققان و در کل شاخص هاي بهره وري از فناوري و تفکر انسانی ، نشان اصلی پیشرفت و یا عقب ماندگی جوامع محسوب می شودپصالحی و همکاران ، حشملژفو یادگیري به عنوان یک ضرورت در آموزش و پرورش و موفقیت تحصیلی دانش آموزان و رفتار آنها است چفروند یادگیري، افراد را در زمینه استعدادهاي فردي تشویق می کند و ارائه ساختاري قابل انعطاف است و نیز راهی در جهت تعیین فرصت هاي موجود براي توسعه حرفه اي و دانستن فعالیت هاي لازم می باشدف - ٢٠١٥ - Fezile, Hasan, .
فففدر دنیاي امروزي سرمایه گذاري در حوزه فناوري اطلاعات در امر آموزش ، در بیشتر کشورهاي توسعه یافته می باشد چون فناوري در تمامی ابعاد زندگی انسان از قبیل کار ، بهداشت و یادگیري و غیره تاثیر به سزایی گذاشته و ابزار مهمی در حوزه پردازش اطلاعات است چف افراد براي اکتساب توانایی هاي مورد نیاز در مدارس باید اطلاعات مهم را کسب کرده و آموزش امکانات فناورانه در آنها تقویت شود و هدف باید آگاه کردن دانش آموزان با خصوصیات فناوري اطلاعات باشد چفزندگی آتی انسان اقتضا می کند که بازیگران نظام آموزشی با فناوري هاي نوین آشنا شوند و فرصت مناسب و کافی فبراي آموختن آن را در اختیار دانش آموزان قرار دهندپصالحی و همکاران ، حشملژفچفدر نظام آموزشی ، آموزش فناوري اطلاعات به دلیل اینکه یکی از توانایی هاي ضروري براي ورود به جامعه اطلاعات و نیازمندي جامعه به متخصصان در همه ي سطوح است ، ضرورت دارد
چفبنابراین باید همه بازیگران نظام آموزشی از جمله معلمان و دانش آموزان با جنبه هاي مختلف و کاربردهاي فناوري اطلاعات آشنایی پیدا کنند و چگونگی کاربرد آنها را در حوزه هاي مختلف دریابند و همچنین معلمان باید بتوانند با بهره گیري از فناوري اطلاعات ، فرایند یادگیري و استفاده از ابزار و فنون را آسان کنند و بهترین شیوه و برنامه درسی را براي دانش آموزان ارائه دهندپاحمدي و پورکریمی ، هشملژفچفامروزه با توجه به گوناگونی جوامع ، انسان ها ، خلاقیت ها و علاقه مندي هاي آنان ، نیاز به توجه تنوع روش هاي یادگیري وجود دارد و این امر نیازمند یکفقالب جدید از آموزش است که انعطاف کافی را در این زمینه داشته باشدچفبهره گیري از فناوري به منظور گسترش و رشد آموزش به هجوم سیل آساي منافع بی شمار براي تمام اقشار جامعه منجر خواهد شدچففناوري محیط یادگیري را کاربردي و جذاب می کند و همچنین موجب ایجاد تغییرات اساسی در فرایند یادگیري خواهد شد
فففامروزه توسعه دانش و دانایی ، با گسترش فناوري اطلاعات درعرصه آموزش عجین شده است به طوري که معلمان و یادگیرندگان در محیط هاي یادگیري با بهره گیري از این کاربست هاي فناوري اطلاعات نقش هاي جدیدي را فراگرفته و تجربه کرده اندفو البته به کمک آنها می توان رویکرد یادگیري را تسهیل و بهبود بخشید و با استفاده از امکانات و شیوه هاي نوین این فناوري نیز می توان شرایط یادگیري را براي مهارت ها و توانایی هاي گوناگون آماده کرد و سرعت را در یادگیري افزایش نمود و منجر به یادگیري بهتر و اثربخش تري شدچففناوري در محیط هاي یادگیري به دانش آموزان یاري می رساند که با شناخت استعدادهاي خود در یادگیري تسلط داشته باشند و رویکرد یادگیري را در جهت دسترسی به دانشی بالاتر مورد ارزیابی قرار دهند و باعث افزایش سطح کیفیت مهارت هاي یادگیري خود شوند و بر خلاف کلاس هاي درس سنتی ، که معلم رویکرد یادگیري را ارزیابی می کرد ،
در یادگیري با بهره گیري از فناوري اطلاعات دانش آموزان خود آن را ارزیابی کرده و بدین صورت دانش آموزان بیشتر با شرایط یادگیري سازگار خواهند شد و باعث شود که آنها در فرایند یادگیري اعتماد به نفس خود را افزایش دهند و در این فرایند و مهارت هاي آموزشی همکاري و مشارکت داشته باشند و به بحث و تبادل نظر و کار گروهی و کشف و جستجو و بیان ایده هاي نو بپردازندپزنگنه و همکاران ، تشملژفچف یکی از مهترین مباحثی که امروزه دست اندرکاران تعلیم وتربیت را به خود مشغول کرده است ، نحوه مواجه شدن نظام آموزشی با فرصت ها و تهدیدهاي حاصل از بسط و گسترش فناوري اطلاعات و چگونگی برنامه ریزي جهت بهره برداري از آن در کلاس است به ویژه ، با توجه به تاثیرات مسلم فناوري هاي نوین در شیوه هاي یاددهینففیادگیري و به تبع آن تغییر نقش معلمان در کلاس ، لازم است
زمینه هاي به کارگیري شیوه هاي نوین از یک سو به معلمان آموزش داده شود و از سوي دیگر ارگان هاي مرتبط سرمایه و امکانات مختلف را جهت دسترسی به این فناوري ها در مناطق و مدارس مختلف مهیا سازندچفبا استفاده از فناوري اطلاعات دانش آموزان می توانند اطلاعات فراوان را در مدت کوتاهی کسب نمایند چفتحقیقات زیادي در این خصوص ،حاکی است که استفاده از رایانه و اینترنت علاوه بر افزایش انگیزه دانش آموزان براي یادگیري سبب تقویت روحیه ،اعتماد به نفس و مقابله با مسائل در آنها می شود چف مزایاي فناوري هاي نوین در آموزش عبارتند ازففنداشتن محدودیت مکانی و زمانی ،ف محدود نبودن ظرفیت پذیرش ، در نظرگرفتن استعدادهاي فردي ، گسترش فرهنگ یادگیري مستقل ، استفاده از مدرسان مجرب در حوزه هاي گسترده تر ، اصلاح و تغییر محتوا ،ف افزایش سرعت آموزش و غیره چچچفو موانع آن نیز شامل ففعدم امکانات کافی در مدارس ، عدم مهارت کافی معلمان در حوزه فناوري اطلاعات ، عدم اعتماد به نفس معلمین و دانش آموزان ، عدم بودجه کافی ، کثرت حجم دروس و غیره می باشند چففف
فناوري اطلاعات
ففففناوري اطلاعات شامل همه ي موضوعات در ارتباط با تحقیق و پیشرفت علم کامپیوتر ، فناوري ، طراحی ، توسعه نصب و اجراي سیستم هاي اطلاعاتی و کاربرد آنهاست چفساختار فناوري اطلاعات چارچوبی یکپارچه و منسجم براي توسعه فناوري اطلاعات در رسیدن به اهداف استراتژیک و راهبردي است و داراي دو جزء منطق و تکنیکی است چفجزء منطقی شامل رسالت ، عملکرد و ترکیب سیستم ها و چچچ فاست و جزء تکنیکی شامل استاندارها و قوانینی که براي تحقق و اجراي ساختار منطقی به کار برده می شود - ٢٠٠٣ - Unesco, چفتوسعه میزان اطلاعات و سرعت انتقال آنها ، به وسیلهففعالیت هاي اطلاعاتی است که باعث نام گذاري دروره جدید به دوره اطلاعات شده است و موجب شده که جوامع مدرن را در راستاي آموزش اطلاعات و دانش که جنبه هاي اصلی موفقیت و پیشرفت جوامع است ، پیش ببرد - ٢٠١٢ . - Masteri , فناوري اطلاعات در فرصت هاي مهم یکپارچه و هم در فعالیت هاي درسی و غیر برنامه درسی در نظام آموزشی ایفاي نقش کرده است که البته باید در مسیري متعادل و متمرکز براي مدارس و دانش آموزان حرکت کند و جوانب امنیتی و اقدامات احتیاطی را هم رعایت کند - ٢٠١٢. - Elisabete, Fernando,
ففففناوري اطلاعات میتواند از طریق ایمیل ، تلفن هاي همراه و شبکه هاي اجتماعی در یک ارتباط سالم و انتقال افکار آزادانه و اطلاعات به یادگیري و آموزش و پرورش یاري رسانند - ٢٠١٥ - Fezile, Hasan, .ففناوري اطلاعات ، عبارت است از فناوریهایی که فرد را درضبط ، ذخیره سازي ، پردازش ، بازیابی ، انتقال و دریافت اطلاعات ، یاري می دهند چ این اصطلاح شامل فناوریهاي نوین مانند رایانه، انتقال ازطریق دورنگار، و دیگر وسائل ارتباطی میشود چففناوري اطلاعات، روش کار ما را دگرگون کرده ، امور اقتصادي و اجتماعی ، و حتی نحوه تفکر ما را تغییر داده است و همچنین درمقایسه با وسائل ارتباط جمعی دامنه اي به مراتب وسیع تر دارد و امکاناتی را براي تغییر و پیش بینی و دورنماي تازه اي را در زمینه توسعه ارائه می کند و موجب پخش سریع نظرات ، بهبود درآموزش، علوم، مراقبتهاي بهداشتی و فرهنگ میشود چفف
نظام آموزشی فف
در دوره مدرن ، نظام آموزشی ملزم به بازبینی برنامه هاي درسی و بی نیازي محیط یادگیري به منظور ارتباط یادگیرنده ها و منابع یادگیري هستند و این امر باعث شده که آنها به بازسازي در روش هاي سنتی تدریس و استفاده از روش هاي مدرن براي مجهز نمودن یادگیرنده ها به توانایی هاي شناختی ، بیشتر اهمیت دهند و به کارگیري فناوري اطلاعات در دسترسی به اهداف یادگیري با کیفیت ، جزء وظایف اصلی آنها به شمار آید پفرج اللهی و همکاران ، هشملژفچفضرورت نظام آموزشی در تمام کشورها زبانزد است و انسان در طول تاریخ به تعلیم و تربیت نسل آتی ، توجه زیادي دارد چفیادگیري محصولی از آموزش است که روش هاي آموزش باید بتواند فراگیران را به بهترین نحو ممکن با مهارت هاي یادگیري مشغول کند چفدر این بین نوع فرایند آموزشی معلمان و میزان برابري کارکرد هاي آموزشی آنها با روش هاي فعال تدریس که خود از عقاید نشات گرفته بسیار ضروري استپسخایی و دهقانی ، تشملژفچفیادگیري ، فرآیند و فرآورده ي تجربی است که افراد را براي مقابله با رویدادهاي محیطی آماده می سازد و تحولی است که در اثر تدریس مفاهیم و توانایی هاي متعدد در رفتار یادگیرنده ها به وجود می آید و امکان دارد در زمان کوتاه قابل مشاهده و یا حتی غیر قابل مشاهده باشد پمهرابی و همکاران ، تشملژفچفکارشناسان تعلیم و تربیت بر این عقیده اند که اصلی ترین مولفه در نظام آموزشی پرویکرد یاددهی –فیادگیري ژفاست و بخش عظیم تاثیرگذاري این نظام را باید آنچه در محیط یاددهی –فیادگیري به عرصه ي ظهور می رسد ، بررسی کرد چفدر این دوره کثرت حجم دانایی و اطلاعات ، قدیمی شدن سریع مطالب درسی ، تحولات سریع جامعه ها و غیر قابل پیش بینی بودن آینده ضرورت آموزش و یادگیري بادوام را به جاي آموزش هاي اولیه می پذیرد چفدر ضمن آموزش مداوم هم ، روش هاي یادگیري نوینی را می طلبد ، روش هایی که به سبب آنها افراد بتوانند به صورت خودگردان و خودکار و براي همه ي عمر به مطالبه دانش و به کارگیري آن بپردازند چفدر این صورت ضرورت برکناري روش ها و شیوه هاي سنتی در نظام آموزشی و تدریس و تاکید بر روشهاي نوین آموزشی هویدا می گردد ، که در این راستا یکی از راهکارهاي به کارگیري از شیوه هاي نوین آموزشی استفاده بنیادین و اساسی دانش فناوري آموزشی و در کل فناوري اطلاعات در نهادهاي آموزشی است که باعث ژرف اندیشی یادگیري و رشد موقعیت آموزشی می شودپسخایی و دهقانی ، تشملژفچ
