بخشی از مقاله
چکیده
خانواده رکن اصلی در مدیریت جامعه در اسلام و ایران است. مدیریت خانواده به شکل های مختلف در جهان صورت می پذیرد. در ایران شوهر رئیس خانواده است و در روابط زوجین زن تابع شوهر است. قواعد و فرمولهای کلی حقوقی هر کشور از مستندات قانونی و شرعی برخوردار است . قاعده فقهی قوامیت رجال بر زنان نیز بر اساس آیه 34 سوره مبارکه نساء می باشد و برای قانونی و مشروعیت حقوقی یک قاعده تصویب فرمول و قاعده در متن حقوق کشور کافی است.
مدیریت و حقوق اسلامی دارای مستندات مصوب در قوانین و مستندات شرعی است، که از سوی شارع برای اداره اجتماع وضع شده اند. این پژوهش سعی در تحلیل محتوا و مضمون آیه "الرجال قوامون علی النساء" دارد. مبانی نظریه اول و دوم مندرج در متون دینی را تحلیل می نماید و به این نتیجه می رسد که هر گاه مناط و علت حکم قوامیت موجود باشد و مرد نسبت به همسر خود دارای فضیلت در علم ، تقوا ، توان و .... باشد و نفقه و سایر وظائف ویژه خود را انجام دهد از حق قوامیت زن بر مرد و ریاست خانواده و ... برخوردار است .
سپس مقاله به بررسی چند ایراد ناشی از پذیرش اصل تساوی زن و مرد ، بر قاعده قوامیت می پردازد و با تحلیل محتوای متون دینی تلاش در اعتبار و تحلیل مضمون و دفاع از قاعده قوامیت رجال بر نساء دارد. نتایج تحقیق نشان می دهد: قاعده قوامیت مردان بر زنان از دو فلسفه حقوقی پیروی می نماید: نخست تفاوت های زن و مرد در خلقت. دوم ، وظائف حقوقی فوق العاده مردان بر زنان در اسلام. تحلیل حقوقی نیز ریاست مرد بر خانواده را تحلیل شرط ضمن عقد ازدواج گرفته است.
پژوهش برای حل تعارض نظریات، از روش تقدم وحی الهی بر تجربیات بشری استفاده نموده و از باب تقدم قطع نقلی بر ظن، تحلیل تقدم ریاست مرد بر زن در سازمان خانواده را تحلیل نموده است. اصل اولیه را بر " اصل عدم ولایت انسان بر انسان "گذاشته است و قاعده قوامیت مرد را تفسیر مضیق نموده و از باب دستور شرع پذیرفته است و مبنای ، ریاست مرد بر زن از باب پرداخت نفقه زوجه و فضائل نوعی تحلیل شده است.
.1 مقدمه
خانواده رکن زندگی اجتماعی در جامعه اسلامی است."از آنجا که خانواده واحد بنیادی جامعه اسلامی است، همه قوانین و مقررات و برنامهریزیهای مربوط باید در جهت آسان کردن تشکیل خانواده، پاسداری از قداست آن و استواری روابط خانوادگی بر پایه حقوق و اخلاق اسلامی باشد." - قانون اساسی جمهوری اسلامی ، اصل - 10 جایگاه خانواده به عنوان یک نهاد اجتماعی در سند تحول بنیادین در نظام تعلیم و تربیت رسمی عمومی لحاظ شده است.
- زهرا حیدری و دیگران، - 1395سبک زندگی در خانواده از جایگاه والائی در نظام اسلام برخوردار است. - حسینعلی تقی پور ، خیرالنسا شیخ، - 1395 حتی شکل و ساخت خانواده بر پیشرفت تحصیلی فرزندان تاثیر دارد. - رحمت اله بابامیر ساطحی، - 1395 سازمان خانواده مثل هر سازمان دیگری دارای رئیس می باشد. اما رئیس خانواده در حقوق جمهوری اسلامی ایران و در فقه اسلام کیست؟ چرا یکی از اعضای خانواده باید رئیس خانواده باشد؟ مستندات ریاست بر خانواده چیست؟
.2 پیشینه تحقیق
- 1 پیشینه روابط زوجین در اسلام به آیه 34 سوره نساء، بر می گردد. برخی از آیه چنین برداشت نموده اند که مردها بر زن حق سرپرستی دارند و دلیل این مسئله به سه امر برمی گردد: .1 مردها اهل اندیشه ، منطق و تفکر می باشند و به همین دلیل تصمیم آنها و عمل و رفتار آنان عاقلانه و منطقی تر از زنان می باشد زیرا زنان برعکس مردان دارای قدرت عاطفه ، احساس ، محبت ، رحم و عطوفت فراوان هستند کسانی می توانند سرپرستی و مدیریت را به عهده داشته باشند که عقل گرا باشند و اهل اندیشه و خرد. .2 مردها دارای توان جسمی و بدنی فراوان بوده و انجام کارهای سخت و دشوار به عهده آنان می باشد و به همین دلیل اینان برای ریاست و سرپرستی مناسب ترند . در حالیکه زنان دارای جسم لطیف بوده و توان انجام کارهای سخت و شاق را ندارند.
.3 مردان در قبال زنان دارای تعهد الزام آور می باشند و آن وظیفه شاق و پرمسئولیت تأمین معاش و مخارج زندگی زن و فرزند می باشد . این مردان هستند که با انجام کارهای مختلف برای تأمین معاش و رفاه و آسایش خانواده تلاش می کنند . در حالی که در این زمینه خانمها مسئولیتی ندارند. - طبرسی، مجمع البیان فی تفسیر القرآن، ج 3، ذیل آیه 34 نساء - - 2 شان نزول قاعده الرجال قوامون علی النساء به نشوز حبیبه زن سعد از اصحاب رسول - ص - و شکایت وی از سعد نزد رسول االله - ص - بر می گردد.