بخشی از مقاله
چکیده:
هرسین یکی از شهرستان های استان کرمانشاهان است که در غرب ایران واقع شده است و دارای کوه ها و چشمه های طبیعی است. این شهرستان در میان نهاوند، کرمانشاه و لرستان قرار گرفته و از موقعیت جغرافیایی خاصی برخوردار است. شمال شرقی و جنوب آن را کوه های بلندی فرا گرفته و از روزگاران قدیم مسیر ارتباطی کرمانشاه به لرستان یعنی دو حلقه تمدنی مهم فلات ایران از اینجا می گذشته است. در این مقاله نامجای هرسین از دیدگاه زبانی و بر اساس ریشه یابی زبان های باستانی مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته و به دو واژه "هر" به معنی "کوه" و "سین" به معنی "پرنده شکاری" تجزیه شده و سپس مورد بررسی قرار گرفته است.
-1-1 مقدمه
استان تاریخی کرمانشاه همچون دیگر نقاط کشور کهنسال ما آثاری از روزگار مجد و عظمت ایران را در سینه کوه ها و پهنه دشت های خود محفوظ کرده است. شواهد و مدارک باستان شناسی نشان می دهد این منطقه از اولین زیستگاه های انسان اولیه به شمار می رفته و یکی از پرجمعیت ترین مراکز مهم در زاگرس میانی محسوب می شده است. تمامی مراحل و ادوار زندگی انسان از عهد حجر تا دوره های تمدنی پیشین از تاریخ و سپس تا تشکیل حکومت های بزرگ، سیر تحول خویش را در این محدوده طی کرده است. - مرادی بیستونی، - 3 :1391
شهر هرسین مرکز شهرستان هرسین در 44 کیلومتری شرق کرمانشاه واقع شده است که ارتفاع آن از سطح دریا 1570 متر است. این شهر از شمال به شهرستان صحنه، از جنوب به خرم آباد، از شرق به نهاوند و از غرب به شهرستان کرمانشاه محدود می شود. حمداله مستوفی از جمله مورخینی است که از هرسین دیدن کرده و به توصیف ویژگی های این و قلعه داخل آن پرداخته است. صاحب عالم آرای عباسی از شاه سلطان خدابنده لو حاکم هرسین نام می برد که در زمره جلوداران لشکر ایران در مقابل لشکر عثمانی بوده است.
در دوره قاجار نیابت این محل با امین الرعایا و فرزندان او بوده است. - همان: - 22 با طرح این پرسش اصلی که آیا جاینام هرسین با توجه به موقعیت جغرافیایی و تاریخی به این نام، نامیده شده است؟ و پرسش فرعی که آیا جاینام هرسین از دیدگاه واژه گانی نامی باستانی است؟ فرضیه هایی مطرح می شود: نخست، جاینام هرسین با توجه به موقعیت جغرافیایی و تاریخی به این نام نامیده شده است. دوم، جاینام هرسین از دیدگاه زبان شناختی و بررسی وازه گانی یک واژه کاملا باستانی است.
-1-1-1 اهمیت و ضرورت پژوهش
جاینام ها از لحاظ بررسی سابقه تاریخی انسان ها و مکان ها، اطلاعات تاریخی، تحولات سیاسی، اجتماعی و مهاجرت اقوام، گویش شناسی تاریخی اهمیت زیادی دارد. با بررسی نام های جغرافیایی می توان بسیاری از حقایق تاریخی، اجتماعی و فرهنگی گذشتگان خود دست یافت. ثبت صحیح نام های جغرافیایی در نقشه ها، اطلس ها و مدارک تاریخی و جغرافیایی و ریشه شناسی علمی آن ها و اطلاعاتی که به شیوه های گوناگون، به ویژه در رسانه های پیشرفته کنونی، همه روزه در سطح ملی و بین المللی انعکاس می یابد، امری ضروری، تقویتی و ملی است.
-2-1-1 هدف پژوهش
بررسی جاینام هرسین از دیدگاه ریشه شناختی و پیشینه تاریخی آن با توجه به مدارک دوره باستان و میانه ایرانی است.
