بخشی از مقاله
چکیده
صداقت از کلیديترین ویژگی انسانی-ایمانی یک انسان است و عقل و فطرت آدمیان همگام با آموزههاي الهی نقطه مقابل آن - دروغگوي و ناراستی - را صدرنشین مجموعه گناهان و ریشه همه ناهنجاريها دانسته است. از آنجا که در جامعه اسلامی، افرادي به عنوان مدیر سکاندار هدایت بخشهاي مختلف آن میشوند، بود و نبود این ویژگی و کیفیت آن تأثیر مستقیم و غیر مستقیم بر آن مجموعه مدیریتی و نظام اسلامی خواهد گذاشت.
قرآن کریم بر اهمیت صداقت و راستی تأکید نموده و ساحتهاي مختلف آن را در زندگی فردي و اجتماعی معرفی کرده است. علاوه بر این، آیات قرآن کریم برخی از ضابطههایی کاربردي جهت سنجش مستقیم و غیر مستقیم صداقت افراد و گروهها را به مسلمانان معرفی میکند. این آیات با بیان آثار و نتایج صداقت و - نقطه مقابل آن - دروغ، اهمیت این ویژگی را در زندگی فردي و اجتماعی تبیین نموده است. پس از بیان اهمیت توجه به صداقت در حیطه اعتقادي، اخلاقی و رفتاري مدیران جامعه اسلامی، پژوهش حاضر با رویکردي تحلیلی و شیوه تحقیق کتابخانهاي به معرفی تفصیلی برخی از ساحتهاي قرآنی آن چون صداقت در گفتار، دستورات اجرایی، امور مالی و ... میپردازد.
مقدمه
از دیرباز اهمیت تعیین مدیر شایسته و کاردان براي اداره امور جامعه انسانی مورد توجه متفکرین مختلف بوده است. راز بقاء یک جامعه، نظام، حکومت و سازمان را باید در وجود مدیري متعهد و متخصص جستجو کرد. دانشمندان بسیاري درباره ویژگیهاي یک مدیر و رهبر خوب سخنها گفته و کتابها نگاشتهاند. گفتارهاي حکیمانه سقراط، کتاب سیاست ارسطو و حتی نگاشتههاي ماکیاولی در اثر شهریار بر وجود صفاتی خاص در یک رهبر و مدیر تأکید دارد. محور همه بحث ها حداقل 3 سوال اساسی است: این صفات چه هستند؟ چگونه به دست میآیند؟ و چگونه سنجیده میشوند؟ متفکران جامعه اسلامی در جهت بناي تمدن اسلامی باید این پرسشها را براساس آموزههاي قرآنی و روایی پاسخ دهند.
بسیاري از متون کهن و معاصر اسلامی درباره اهمیت صداقت و آثار آن سخن گفته اند. اما به طور ویژه به بررسی آن در حیطه مدیریت نپرداختهاند و گزارههاي سنجش پذیري براي آن ارائه ندادهاند. پژوهش پیشرو با نگرشی تحلیلی به دنبال آن است که با توجه به منابع مختلف اسلامی به ویژه متون تفسیري پاسخ این پرسشها را بیابد. علاوه بر این با سیري منطقی از دو زاویه اثبات و نفی - صداقت به عنوان وجه اثباتی و دروغگویی وجه منفی - به این مسأله بپردازد و گزاره هاي متعدد متناسبی را تدوین نماید.
