بخشی از مقاله
چکیده
در دنیای امروز با توجه به تنوع نیازهای افراد جامعه شهری و وجود سلیقههای مختلف، معاملات مسکن به یک امر دشوار و زمان بر تبدیل شدهاند . این معاملات در برگیرنده معیارهای بسیاری از سوی متقاضی میباشند. انتخاب و یافتن مسکن موردنظر که در برگیرنده بخشی از این معیارها باشد بوسیله سیستمها و فرآیندهای موجود در آژانسهای مسکن، وقتگیر است. برای رفع این چالش، تحقیق پیش رو سعی بر آن دارد که با بکارگیری سیستمهای اطلاعات جغرافیایی GIS و با در نظرگیری معیارهای تاثیرگذار در انتخاب مسکن، یک سیستم پشتیبانی انتخاب مسکن را ارائه نماید. معیارهای مدنظر بمنظور طراحی این سیستم دو دسته می-باشند:
-1 معیارهای توصیفی - منطقه، وسعت، تعداد اتاقهای خواب وقیمت ملک -
-2 معیارهای مکانی - دوری یا نزدیکی به اماکن خدماتی، تفریحی، فاصله از مدرسه، پارک - . روش بکارگرفته شده برای بررسی تصمیمگیری چندمعیاره، روش AHP میباشد. بدین ترتیب با بهرهگیری از تحلیلهای مکانی و توصیفی GIS و روش AHP، مسکنی که متناسب با نیازهای متقاضی است، انتخاب و به وی پیشنهاد میشود.
-1 مقدمه
با پیشرفت علم و تکنولوژی و ورود فناوری های جدید به دنیای امروزی شاهد بهینه تر شدن زندگی افراد هستیم و همچنین قابل کنترل شدن سارمان ها و ارگان ها از سوی مدیران می باشیم. این روزها با الکترونیک شدن بسیاری از امور اداری و بانکی سرعت بیشتری در انجام کارهای ارباب رجوع و سایر قشرهای مشمول این قضیه وجود دارد و خیلی در زمان صرفه جویی می شود. در این بین تمامی فعالیتهای ما درگیر فرآیند تصمیمگیری میباشد. این تصمیمگیریها اغلب با در نظرگیری چندین معیار بصورت توام صورت میگیرند.
اگرچه افراد با بکارگیری روشهای ذهنی این تصمیمات را اخذ می-نمایند، اما در پارهای از اوقات قضاوت کردن بسیار دشوار میباشد. یک نمونه این تصمیمگیریهای دشوار، انتخاب مسکن بر اساس معیارهای مدنظر میباشد. یکی از راهکارهایی که می تواند به این امر کمک کند توسعه یک سیستم حامی تصمیم گیری بر پایه وب برای بهینه سازی گزینش مسکن می باشد.[4] مبحث "موقعیتهای جغرافیایی" در بسیاری از تجارتها همچون بازاریابی، آزانسهای مسکن و بخشهای سرمایهگذاری بشکل ذاتی دارای اهمیت بالایی میباشد.[7] ترکیب روش AHP و سیستم اطلاعات جغرافیایی - GIS - ، باعث اجتماع قابلیتهای پشتیبانی از تصمیم-گیری با قابلیتهای نمایانسازی و تهیه نقشه میشود.[2] سیستم حاضر بر همین اساس ایجاد و توسعه میگردد.
در توضیح اینکه با گسترش بحث Database در آژانس های مسکن و همه گیر شدن این مطلب می توانیم کمک شایان توجه به خریداران مسکن بنماییم. به این صورت که فردی که برای خرید مسکن وارد سیستم بانک اطلاعات مسکن می شود معیارهای خود در رابطه با خرید مسکن را معین می کند و مسکن مورد نظر خود را می یابد. این سیستم بر پایه اینست که ما با وارد کردن هر مسکن فاصله آنرا از تمام پارامترهایی که در خرید مسکن می تواند موثر باشد تعیین می کنیم.
با مشخص شدن فاصله می توانیم وزن نسبی هر مسکن در رابطه با آن پارامتر را تعیین می کنیم. سپس با معلوم شدن معیارهای مشتری و معلوم بودن وزن نسبی خانه ها یک سری عملیات ریاضی مبتنی بر روش سلسله مراتبی AHP انجام می دهیم و وزن خانه ها را بدست می آوریم و خانه ای که بیشترین وزن را کسب کند به عنوان برگزیده از میان دیگر موارد به کاربر نشان می دهد. هر فرد که قصد فروش یا اجاره مسکن را داشته باشد با مراجعه با آژانس های مسکن اعلام میدارد که قصد فروش یا اجاره منزل خود را دارد. سپس مسئول بنگاه با وارد کردن مشخصات این خانه در بانک اطلاعاتی مسکن آنرا به اطلاعات موجود اضافه می کند. ما می توانیم با راه اندازی یک سایت برای این بانک اطلاعاتی آنرا در شبکه موجود و برای همه افراد در دسترس قرار دهیم.
اولین مرحله از هر فرآیند تصمیم سازی، مرحله شناخت میباشد شناخت دقیق ویژگیهای محدوده تحقیق، شناسایی مشکلات و کمبودهای محدوده پژوهش و در نهایت استخراج اطلاعات و پارامترهای مورد نیاز در حل مساله میتواند تصمیم سازان رادر حل بهتر مساله کمک نماید. پارامترهایی که در این تحقیق بر مبنای آنها اطلاعات جمع آوری شده است، برای هر ملک شامل آدرس ملک، مساحت، تعداد اتاق خواب و قیمت آن میباشد. ازینرو، سیستم مورد نیاز یک سیستم پشتیبانی از تصمیمگیری میباشد.
-1-1 پیشینه تحقیق
عبدالمجیدی و همکارانش - 1389 - تحقیقی را در زمینه بنگاههای املاک الکترونیکی با بکارگیری GIS اجرا نمودند که در این تحقیق تمرکز بر نحوه آدرسیابی به هنگام ورود اطلاعات مسکنهای موجود برای فروش بوده است. باتوجه به تمرکز تحقیق بر نحوه آدرسیابی، تحقیق موردنظر با یک رویکرد چندمعیاره بررسی نشده است.[4] سانتانامٌ - 2010 - یک مطالعه موردی در هندوستان را اجرا نموده است که طی آن به طراحی یک سیستم پشتیبانی از تصمیم گیری برای آژانسهای مسکن دست یافته است.
معیارهای بکارگرفته شده در تحقیق یاد شده، موقعیت ترمینالهای اتوبوس، قطار، خطوط حمل ونقل شهری، پارکها و بیمارستانها بوده است. معیارهای مکانی موردنظر تنها بکمک تحلیل بافر بررسی شدهاند و بر خلاف دنیای حقیقی از تحلیل شبکه بهره گرفته نشده است.[10] ژنگ و ژوٍ - 2001 - ، با بکارگیری GIS، منطق فازی و سیستمهای مبتنی بر قواعد، یک GIS مختص املاک مسکن را طراحی نموده .[11]
-2-1 مفهوم سیستم های حمایت ازتصمیمهای مکانی - : - SDSS
بهعنوان یک تعریف کلی می توان گفت 1SDSS یک 2CBIS متعامل، انعطافپذیر و وفقپذیر است که به طور ویژه برای پشتیبانی از راه حل مشکلات مدیریتی ساختارنیافته جهت تصمیم گیری بهتردر ارتباط با مسائل محیط پیرامون ما، توسعه یافته است. این سیستم از داده ها استفاده می کند، رابط کاربر ساده ای فراهم می کند و میتواند دیدگاه تصمیم گیرندگان را هم در تصمیم گیری شرکت دهد. علاوه براین DSS مدلها را به کار می برد، توسط یک پردازش تعاملی ساخته می شود، از تمام فازهای تصمیم گیری پشتیبانی می کند و می تواند شامل یک مولفه دانش باشد6] و .[8 هنگامی که از DSS صحبت میکنیم بصورت ضمنی وارد مبحث تصمیمگیری چند معیاره میشویم.
-2 روش تحقیق
فرآیند تحلیل سلسله مراتبی - AHP - َ :
AHP یکی ازمعروف ترین فنون تصمیمگیری چند معیاره است که اولین بار توسط توماس.ال.ساتی، در دهه1970ارائه شد. AHP یکی از جامع ترین سیستمهای طراحی شده برای تصمیم گیری با معیارهای چند گانه است، این تکنیک امکان فرموله کردن مسئله را به صورت سلسله مراتبی فراهم می کند و همچنین امکان در نظر گرفتن معیارهای مختلف کمی و کیفی را در مسئله دارد.[9] این فرآیند گزینه های مختلف را در تصمیم گیری دخالت داده و امکان تحلیل حساسیت روی معیارها را دارد، علاوه بر این بر مبنای مقایسه زوجی بنا نهاده شده، که قضاوت و محاسبات را تسهیل می نماید. با بیانی ساده AHP مراحل زیر را دارد:
- 1 تعریف مسئله مورد نظر و معرفی تمام اهداف کلی حل مسئله.
- 2 ایجاد ساختار سلسله مراتبی، به طوریکه در بالا ترین سطح هدف نهایی تصمیم قرار گیرد، در سطوح دوم و سوم به ترتیب معیار ها و زیر معیارهایی که تاثیر بیشتری با هدف نهایی مسئله دارند قرار می گیرند و در پایینی ترین سطح گزینههای تصمیم قرار می گیرند.
- 3 انجام مقایسات زوجی در هر سطح بین دو معیار مختلف.
- 4 تعیین نسبت سازگاری برای تمامی ماتریس های مقایسات زوجی. در صورتیکه این نسبت کمتر از 0/1 باشد، نشان دهنده قابل قبول بودن این مقایسات زوجی است و در غیر این صورت باید در اعداد ماتریس ها تجدید نظر کرد.
- 5 تعیین امتیاز هر گزینه تصمیم گیری و رتبه بندی آنها بر اساس امتیازات به دست آمده.
- 6 براساس روش AHP موضوع تصمیمگیری دارای درختی است که سطح یک آن هدف، سطح آخر آن گزینههای رقیب و سطح یا سطوح میانی نیز شامل عوامل است.
