مقاله شبیه سازی کامپیوتری مدیریت زنجیره تأمین توسط سیستمهای چند عاملی

بخشی از مقاله

شبیه سازی کامپیوتری مدیریت زنجیره تأمین توسط سیستمهای چند عاملی
واژگان کلیدی مدیریت زنجیره تامین، سیستمهای چند عاملی، هوش مصنوعی، شبیه سازی، مدل سازی، موجودی
چکیده
مدیریت زنجیره تأمین، یکی از مباحث جدید علمی و کاربردی است که تحولات مدیریت صنعتی، تجاری و تکنولوژیکی اخیر مدیون آن است و به جهت اهمیت فوق العاده آن، توجه بسیاری از صاحب نظران و دانش پژوهان را به خود جلب نموده است. گسترش مدیریت زنجیره تأمین در سطح آکادمیکه و عرصه تحقیقات آنچنان سریع بوده است که در طول چند سال اخیر اکثر دانشگاههایی که رشته مهندسی صنایع یا مدیریت داشته اند، به آموزش و پژوهش در آن اقدام نموده اند. دلیل عمده این موضوع ناشی از پذیرش همگانی مبحث ارزش در زنجیره تولید و تامین است که مزیت رقابتی شرکتها را فراتر از محدوده هر یک از آنها می داند چرا که مزیت رقابتی شرکتها در واقع ناشی از کل زنجیره بالا دستی و پائین دستی آنها است. با عنایت به این موضوع، مدل سازی و شبیه سازی از این مبحث می تواند گامی مهم در شناخت اثرات، جایگاه، رفتار و روابط هر یک از عناصر این زنجیره در پارامترهای مختلف مؤثر در سازمانها بازی نماید. اما اکثر روشهایی که تا بحال برای مدل سازی زنجیره تأمین استفاده شده است روشهای ایستا و مدل های ریاضی بوده است که کارایی آن چندان زیاد نبوده و در آنها تنها بدست آوردن یک مدل برای یک شرایط مشخصی از زنجیره تأمین مد نظر بوده است و نمی تواند برای شرایط مختلف زنجيره تأمین بطور عام تعمیم داده شود
هدف از انجام این تحقیق این است که سعی شود رفتار زنجیره های تأمین با روشی نسبتا جدید مدل شده و پارامترهای اساسی زنجیره خصوصا موجودی کالا در زنجیره به شکل بهینه مدیریت شود. این رفتار اصولا بدلیل ماهیت پیچیده و مستقلی که اجزاء این زنجیره های تأمین دارند بسیار سخت و پیچیده به نظر می رسد. از طرفی پیشرفت فناوری های اطلاعات و سیستمهای پردازشی و کامپیوتری با توانهای پردازشی بالا این امکان را فراهم نموده است که یافتن پاسخ برای این مباحث پیچیده با راه حل های معقول، قابل حصول به نظر رسد. لذا با توجه به این پیشرفت ها در زمینه برنامه نویسی کامپیوتری و ظهور تکنیک های سیستمهای چند عاملی (MAS') و شباهت زنجیره های تأمین با مباحث سیستمهای چند عاملی، به نظر رسید که بتوان این دو شاخه از علم را به هم پیوند زد. خروجی این تحقیق می تواند مقدمه بخشی از یک برنامه MRP / ERP برای کنترل و پیش بینی و مدیریت مؤثر زنجیره تأمین داخلی باشد.

مقدمه
مبحث مدیریت زنجیره تامین مفهوم جدیدی است که در سالهای اخیر در دنیای مدیریت مطرح شده است و این موضوع نوین علمی از جمله مباحثی است که بسیاری از صنایع، خصوصا صنایع بزرگ کشور و جهان را که با تأمین کنندگان زیادی سر و کار دارند، با چالش مواجه کرده است. در واقع زنجیره تأمین شبکه ای از تسهیلات و مراکز توزیع است که وظیفه تهیه و تدارک مواد خام، تبدیل آن به محصولات نهایی و واسطه ای، و توزیع این محصولات نهایی به مشتریان را بر عهده دارد. اداره این شبکه ها و بهینه سازی آنها وظیفه مدیریت زنجیره تامین می باشد .
در ایران مثال های زنجیره تأمین بزرگ، صنایع خودرو سازی و صنایع نفت و پتروشیمی بطور عام می باشند. برای اینکه یک مدیر بتواند به درستی وقایعی که در یک زنجیره تأمین اتفاق می افتد را کنترل و پیش بینی نماید نیازمند اطلاعات و ابزارهای مناسبی است که او را در تصمیم گیری ها و تبدیل اطلاعات به دانش یاری کنند. یکی از این روش ها می تواند مدل سازی بطور عام و شبیه سازی بطور خاص باشد. مدل سازی از این مبحث می تواند گامی مهم در شناخت اثرات، جایگاه، رفتار و روابط هر یکی از عناصر یک زنجیره تأمین در پارامترهای مختلف مؤثر در سازمانها باشد. از جمله این پارامترها می توان به سود هر یک از سازمانهای درگیر در یک زنجیره، کاهش هزینه های هر یک از عناصر زنجيره، کاهش هزینه های کل زنجیره، کاهش موجودی در کل زنجیره اشاره کرد. یکی از مهمترین کاربردها در مدل سازی زنجیره تأمین، پیش بینی اثرات عوامل مختلف در عملکرد زنجیره می باشد.
از طرفی رفتار عناصر موجود در یک زنجیره تأمین اصولا بدلیل ماهیت پیچیده و مستقلی که هر یک از اجزاء این زنجیره های تامین دارند، برای یک مدیر که در سازمان مرکزی یک زنجیره تامین بزرگ نشسته است بسیار سخت و پیچیده به نظر می رسد. از طرفی پیشرفت فناوری های اطلاعات و سیستمهای پردازشی و کامپیوتری با توانهای پردازشی بالا این امکان را فراهم نموده است که یافتن پاسخ برای این مباحث پیچیده با راه حل های معقول، قابل حصول به نظر رسد.
از طرف دیگر بدلیل همین ماهیت پیچیده زنجیره های تامین، اکثر روشهایی که تا بحال برای مدل سازی آنها استفاده شده است روشهای ایستا و مدل های ریاضی بوده است که کارایی آن چندان زیاد نبوده و در آنها تنها بدست آوردن یک مدل برای یک شرایط مشخصی و ساده ای از زنجیره تأمین مد نظر بوده است و نمی تواند برای شرایط مختلف و پیچیده یک زنجیره تأمین بطور عام تعميم داده شود
هدف از انجام این تحقیق این است که سعی شود رفتار زنجیره های تأمین با روشی نسبتا جدید شبیه سازی شود. از جمله روش هایی که در همین دهه ظهور کرده است استفاده از سیستم های چند عاملی می باشد که در این مقاله سعی شده است که کاربرد آن در شبیه سازی های عام زنجیره های تأمین و خصوصا در پیش بینی عملکرد عوامل مختلف زنجیره در یک زنجیره تأمین فرضی بررسی شود.
می توان گفت که تکنیک سیستمهای چند عاملی که خود شاخه ای از علم هوش مصنوعی می باشد جهت سیستمهایی کاربرد دارد که از چندین اجزای خود مختار و شاید نیمه خود مختار متشکل شده باشند. در واقع می توان سیستمهایی با اجزاء خود مختار یا نیمه خود مختار را سیستمهای چند عاملی تلقی نمود. از طرف دیگر زنجیره های تامین نیز خود متشکل از چندین سازمان می باشند که تا حدودی خود مختار عمل می نمایند ولی عملکرد هر یک بر دیگر حلقه های زنجیره مؤثر هستند لذا این دو مفهوم را باید بتوان در بسیاری جهات به یکدیگر پیوند زد.
۱- ادبیات موضوع
۱ - ۱- لجستیک (Logestics)
لجستیک یکی از شعبات علوم نظامی بوده است که بعدها به حوزه فعالیتهای اقتصادی و خصوصی راه پیدا کرده است. پس از ورود مفهوم لجستیک در فعالیتهای اقتصادی و خصوصی تعریف آن تفاوت کرده و شامل هر گونه برنامه ریزی، اجراء و هماهنگی فعالیتهای جزئی یک فعالیت قتصادی شده است.
تعریفی که انجمن مدیریت لجستیک در سال ۱۹۸۶ ارائه می دهد به این ترتیب است: «فرآیند برنامه ریزی، اجراه و کنترل مؤثر با هزینه حداقل جریان انبار مواد اولیه، کالای نیمه تمام و اتمام یافته به همراه اطلاعات مربوطه از مبداء به نقطه مصرف جهت راحتی هرچه بیشتر مشتریان.» [۱]
اما همین انجمن در سال ۱۹۹۳ تعریف خود را به شکل زیر اصلاح می کند: «لجستیک بخشی از فرآیند زنجیره تأمین است که برنامه ریزی، اجراء و كنترل مؤثر ذخیره سازی کالاهاء خدمات و اطلاعات مربوطه از مبداء به محل مصرف برای پاسخگویی به نیازهای مشتریان را انجام می دهد» [۱]
با توجه به تعریف فوق لجستیک شامل فعالیتها متعددی می شود که عبارتند از: ارسال کالا و خدمات مورد نظر، به محل مورد نظر، در زمان مورد نظر، با شرایط مورد نظر، در حالی که بیشترین کارایی و نتیجه را برای شرکت یا سازمان به همراه داشته باشد. بدین ترتیب لجستیک یکی از حلقه های ایجاد ارزش در فرایند تولید ارزش اقتصادی در شرکتها میباشد
۲ - ۱- زنجیره تأمین (Supply Chain)
زنجیره تأمین مفهومی فراتر از لجستیک می باشد که فعالیتهایی دیگری را نیز در کنار آن شامل می شود. این فعالیتها عمدتا فعالیتهای مدیریتی از قبیل برخورد با شرکتهای متعدد سازنده، هدف گذاری و تعیین استراتژی های خرید داخلی و خارجی، ارتقاء کیفیت شرکتهای سازنده بازاریابی و ارائه خدمات بهتر به مشتریان متعدد و نظایر آن می باشد. در واقع می توان گفت که زنجیره تأمین قبل و بعد از لجستیک و در طول آن حضور داشته و کاملا آنرا در بر می گیرد.
از میان تعاریف ارائه شده از زنجیره تأمین می توان به موارد زیر اشاره نمود . یک زنجیره تأمین شامل همه مراحل درگیر، خواه بطور مستقیم و یا بطور غیر مستقیم در امر برآوردن خواسته های مشتری می باشد. زنجیره تأمین نه تنها شامل تولید کننده و عرضه کننده می باشد، بلکه شامل حمل کننده، انبار کننده، خرده فروش و خود مشتریان نیز می شود. [۲] . یک زنجیره تأمین شبکه ای از تسهیلات و گزینه های توزیع است که وظیفه تدارک مواد، انتقال این مواد به محصولات نیمه ساخته و ساخته شده، و توزیع این محصولات ساخته شده را به مشتریان انجام می دهد. [۳] بنابراین می توان گفت که یک زنجیره تأمین شامل همه تسهیلات امکانات، وظایف و کارها و فعالیتهایی می شود که در تولید و تحویل یک کالا یا خدمته از تامین کنندگان تامین کنندگان و تامین کنندگان آنها) تا مشتریان و مشتریان آنها درگیر هستند و شامل برنامه ریزی و مدیریت عرضه و تقاضای تهیه مواد؛ تولید و برنامه زمانبندی محصول یا خدمت؛ انبار کردن کنترل موجودی و توزیع؛ تحویل و خدمت به مشتری می شود.
۳ - ۱- مدیریت زنجیره تأمین (Supply Chain Management)
اکثر مؤسسه های تولیدی به صورت شبکه هایی از مکانهای تولید و توزیع طرح ریزی شده اند. یکی از وظایف آنها تهیه مواد خام و تبدیل آنها به محصولات نهایی و واسطه ای و سپس تحویل آنها به مشتریان استد مدیریت زنجیره تامین این شبکه ها را اداره می کند. هدف کوتاه مدت مدیریت زنجیره تأمین در درجه اول افزایش بهره وری، کاهش موجودی و زمان سيكل كل است. در حالی که هدف بلندمدت آن افزایش رضایت مشتری، سهم بازار و سود برای همه سازمانهای درگیر در زنجیره تأمین است (یعنی تامین کنندگان تولید کنندگان، مراکز توزیع و مشتریان و برای رسیدن به این اهداف، هماهنگی سخت و دقیقی در بین سازمانهای درگیر در زنجیره تأمین مورد نیاز است.
امروزه مدیریت زنجیره تأمین به عنوان یکی از مبانی زیرساختی پیاده سازی کسب و کار الکترونیک در دنیا مطرح است. در رقابتهای جهانی موجود در عصر حاضر باید محصولات متنوع را با توجه به درخواست مشتری در دسترس وی قرار داد. بر این اساس فعالیتهایی نظیر برنامه ریزی عرضه و تقاضای تهیه مواد، تولید و برنامه ریزی محصول، خدمت نگهداری کالا، کنترل موجودی، توزیع، تحویل و خدمت به مشتری که قبلا همگی در سطح شرکت انجام می شده است اینک به سطح زنجیره تأمین انتقال پیدا کرده است. مسئله کلیدی در یک زنجیره تأمین، مدیریت و کنترل هماهنگ تمامی این فعالیتها است.
از میان تعاریف ارائه شده از مدیریت زنجیره تأمین می توان به موارد زیر اشاره نمود . مدیریت زنجیره تأمین عبارت است از هماهنگی تولید، موجودی، محل، حمل و نقل در میان شرکاء یک زنجیره تأمین، جهت نیل به بهترین ترکیب پاسخ دهی و کارایی در بازار مورد نظر. [۴] تعریفی که CSCMP ) Council of Supply Chain Management Professionals در سال ۲۰۰۴ از مدیریت زنجیره تامین ارائه می دهد. به این ترتیب است که: مدیریت زنجیره تأمين شامل برنامه ریزی و مدیریت همه فعالیتهای مرتبط با منابع یابی و تدارکات، تبدیل، و همه فعالیتهای مدیریت لجستیک می باشد. همچنین مدیریت زنجیره تأمین بطور ویژه شامل هماهنگی و همکاری با شرکای کانال می باشد که این شرکاه می توانند تهیه کننده ها، واسطه ها، شرکتهای شخص ثالث ارائه دهنده خدمات"، و مشتریان باشند. در اصل مدیریت زنجیره تأمین، مدیریت عرضه و تقاضا را در درون و در ارتباطات میان شرکتها یکپارچه می نماید. [۱] بنابراین مدیریت زنجیره تأمین بر یکپارچه سازی فعالیتهای زنجیره تامین و نیز جریانهای اطلاعاتی مرتبط با آنها از طریق بهبود در روابط زنجیره در جهت دستیابی به مزیت رقابتی قابل اتکاء و پایدار، مشتمل می شود. بطور خلاصه می توان گفت، مدیریت زنجیره تأمین عبارت است از فرآیند يکپارچه سازی فعالیتهای زنجیره تامین و نیز جریانهای اطلاعاتی مرتبط با آن از طریق بهبود و هماهنگ سازی فعالیتها در زنجیره تأمین تولید و عرضه محصول
۲- معرفی رویکردهای مختلف مدل سازی زنجیره تأمین
۱ - ۲ - انواع روش های مدل سازی
دو دسته کلی برای رویکردهای مختلف مدل سازی زنجیره تأمین وجود دارد .. مدل های تحلیلی" یا به عبارت دیگر مدل های ریاضی ۲. مدل های شبیه سازی هدف مدل های تحلیلی حداکثر کردن منافع قطعی توسط بهینه سازی بعضی از وجوه زنجیره تأمین است. گرچه مدل های تحلیلی می توانند در بسیاری از موارد مفید باشند اما در شرایط عملی وجود زنجیره های تأمین پیچیده، آنها ابزارهای بسیار ساده ای می باشند. از طرف دیگر مدل های شبیه سازی اجازه می دهند که یک تصویر واقعی تری از خصوصیات زنجیره تأمین بدست آید و یک روش برای سنجش اثر تغییر سیاست ها در یک یا چند عضو زنجیره تأمین را بوجود می آورد. بنابراین مدل های شبیه سازی می توانند در بررسی صحت تغییرات در زنجیره تأمین یا سیاست های آنها استفاده شوند و به عنوان اولین قدم مهم به سمت بهینه سازی واقعی پیش روند
۲ - ۲ - انواع شبیه سازی ها برای مدیریت زنجیره تأمین
Smits و همکاران [۵] چهار نوع شبیه سازی را تعریف می کنند
1. شبیه سازی صفحه گسترده
۲. پویایی شناسی سیستم یا سیستم داینامیک
۳ سیستم های پویای رویدادهای گسسته
۴ بازی های تجاری
اینکه کدامیک از این چهار گونه برای مدیریت زنجیره تأمین مناسب هستند بستگی به سؤالی دارد که به دنبال پاسخ آن در شبیه سازی می باشیم به عنوان مثال هدف روش شبیه سازی توسط سیستم دینامیک این نیست که پیش بینی نماید، اما از نظر رویکرد کیفی می تواند اثر شلاقی را بخوبی نشان دهد یا روش شبیه سازی DEDS می تواند نرخ پر شدن که به نوعی یک متغیر تصادفی است را تعیین کند. یا به عنوان مثالی دیگر شبیه سازی توسط بازی ها می تواند به کاربران آموزش دهد تا بتوانند در دنیای واقعی فعالیت کنند. همچنین روش شبیه سازی توسط بازی ها می تواند اثر عوامل کیفی مانند DSS روی سود را نشان دهد.
۳ - ۲- روش های نرم افزاری ارائه شده در شبیه سازی های زنجیره تأمین Slats و همکاران [۶] پیشنهاد ساختن آزمایشگاه های تدارکات یا لجستیک را برای هدایت کردن تجارب مختلف در رابطه با تمرکز و طراحی و طراحی مجدد زنجیره های تامین برای بهبود عملکرد کل زنجیره تأمین می دهد. مدل آنها در گیر ارتباط دادن بلوک ها با یکدیگر است تا ساختار زنجیره تأمین را بدست دهد. به هر حال پیشنهادهای آزمایشگاهی تنها برای شبیه سازی و طراحی شبکه توزیع برای کالاهای مشتریان نهایی هستند و به شبکه زنجیره تأمین به عنوان یک کل توجه نمی کنند. علاوه بر این آزمایشگاه ها به شکل بسته های نرم افزاری ارائه می شوند که برای کاربران شان تغییر و توسعه قابلیت های مدل ها به سادگی امکان پذیر نمی باشد Alferi و همکاران [۷] در یک تحقیق با استفاده از متدلوژی شیء گرا ايده پیشنهادی Slats (آزمایشگاه تدارکات را گسترش دادند آنها ادعا کردند که رویکرد شیء گرا به خوبی برای نیازهای پیمانه ای مورد نیاز در ازمایشگاه تدارکات مناسب است. دلیل این امر هم این است که انتقال از مفهوم مدل سازی به پیاده سازی نرم افزاری بهتر انجام می پذیرد زیرا اشياء یکه تطابق طبیعی با دنیای واقعی دارند. Yu و همکاران [۸] یک مدل بنگاه اقتصادی قابل استفاده مجدد ارائه دادند که بر پایه رویکرد شیء گرا بنا شده است اما سادگی مدل های قبلی را ندارد.
Hung و همکاران [۹] نیز بر همین مبنا یک مدل پویای شیء کرای کامل تری را ارائه دادند. ۳- روش شبیه سازی به کمک سیستم های چند عاملی
تا همین اواخر، دانش کامپیوتر و بالاخص هوش مصنوعی برنامه ها را بصورت واحدهای مجزایی در نظر می گرفتند که تنها قادر به انجام محاسبات در یک زمینه مشخص بودند؛ بطوری که وقتی به یک کامپیوتر از طریق یک واسط"، ارتباطی برقرار می شد، برنامه کامپیوتری به آن ارتباط به شکل مهارت مستقیم نگاه می کرد بدین معنی که یک برنامه کامپیوتری (برای مثال یک پردازش کر کلمه) تنها کاری را انجام می داد که مستقیما از او خواسته می شد که این همان اثرات متقابل یک طرفه است. منطقی تر این بود که برنامه های کامپیوتری وجود داشته باشند که در یک موقعیت مشخص بتوانند پیش دستی کنند، بجای اینکه منتظر بمانند تا کاربر به آنها بگوید که دقیقا چه کاری را انجام دهند. با این تصور، ماشین های محاسباتی ساده (کامپیوترها به سمتی گسترش می یابند که به شکلی گسترده بتوانند وظایف پیچیده، مثل اداره کردن یک شرکت، دیده بانی کردن و کنترل کردن فرآیندهای صنعتی، کمک در تشخیص های پزشکی و با طراحی ماشین های جدید را انجام دهند. در این نگرش به برنامه های کامپیوتری، این برنامه ها برای رسیدن به هدف، به عنوان یک همکار در کنار کاربر عمل می نمایند نه اینکه فقط به عنوان یک خدمتکار رفتار کنند.
نسل ابتدایی برنامه های کامپیوتری ارائه شده غیر ساختاری بودند و مجموعه ای از کدهایی دیده می شدند که به صورت ترتیبی" اجراه می شوند. زبان برنامه نویسی FORTRAN نمونه ای از اینگونه زبان های برنامه نویسی است. نسل دوم برنامه های کامپیوتری که نمونه آن می تواند زبان C باشد به شکل ساختار یافته" معرفی شدند. نسل سوم برنامه های کامپیوتری که به دنیای برنامه نویسی معرفی شدند نسل برنامه های شیء کرا مانند ++C بودند. زبان هایی مانند #C را نیز با کمی اغماض می توان از همین نسل فرض نمود. اما نسل آینده برنامه های کامپیوتری که در حال توسعه و رسیدن به یک بلوغ می باشند؛ زبانهای کامپیوتری هستند که می توانند ارتباط منسجمی را با کاربران برقرار نموده و در کنار کاربر خود به فعالیت بپردازند و نه مانند نسل های گذشته نرم افزارهای کامپیوتری صرفا به عنوان ابزاری در اختیار کاربر قرار داشته باشند. روش سیستمهای چند عاملی که در چند سال اخیر معرفی شده است از جمله این رویکردها به برنامه نویسی می باشد سیستم های چند عاملی را می توان به عنوان یکی از روش هایی سیستم های پویای رویدادهای گسسته (DEDS در دسته بندی انواع شبیه سازی ها قرار داد.
توسعه نمونه های نرم افزاری که قادر به بهره برداری از سیستمهای متصل و در دسترس باشد، شاید بزرگترین رقابت در علم محاسبات در اوایل قرن ۲۱ است که عامل ها قوی ترین کاندید برای چنین نمونه هایی هستند. [۱۰]
۱ - ۳- معرفی عامل
بدون شک مهمترین پیش زمینه در مورد عامل ها، هوش مصنوعی می باشد. علی رغم اینکه عامل ها مرکز توجه مطالعات هوش مصنوعی بودند، بطور مقایسه ای تا دهه ۱۹۸۰ تلاش کمی در جامعه هوش مصنوعی برای مطالعه عامل های هوشمند انجام گرفته بود دلیل این حالت ظاهرأ عجيب، این بود که محققین هوش مصنوعی تمایل داشتند که روی اجزا مختلف رفتارهای هوشمند ايادگیری استدلال، حل مسئله، فهم، تصور و غیره) بطور جداگانه تمرکز کنند. انتظار می رفت پیشرفتها به سمت چنین جنبه هایی از رفتارهای هوشمند حرکت کند، بطوریکه ترکیب این اجزاء برای خلق یک عامل يکپارچه آسان تر شود. در اوایل ۱۹۹۰، این فرضیات در بین اکثریت محققین هوش مصنوعی روشن و آشکار شد. [۱۰]
عامل های نرم افزاری از سیستم های چند عاملی نشات می گیرند که سیستم های چند عاملی هم به نوبه خود از ۳ ناحیه وسیع هوش مصنوعی توزیعی، حل توزیعی مسئله و هوش مصنوعی موازی (Pol") است استخراج شده است. بنابراین مانند سیستم های چند عاملی انگیزه، هدف و فواید بالقوه فراوانی از هوش مصنوعی توزیعی به ارث برده اند که برای مثال می توان از پیمانه ای بودن، سرعت (بخاطر همزمانی و موازی بودن) و اطمينان (بخاطر قابلیت توسعه و گسترش) نام برد قدیمی ترین تعریف از مفهوم عامل ها Kay است که به اصل عاملیت در محاسبات اشاره کرده است:
ایده عامل از طرف John McCarty در اواسط ۱۹۵۰ سرچشمه می گیرد و چند سال بعد لفظ أن با کمک .Oliver G Selfridges زمانی که هر دو در انجمن تکنولوژی ماساچوست حضور داشتند، ابداع شد. آنها در ذهنشان سیستمی را تصور می کردند که وقتی به آن هدفی داده می شد، می توانست جزئیات عملیات کامپیوتری مناسب برای آن را بداند و وقتی با مشکلی برخورد می کرد از کاربران نظرخواهی کند یا از آنها بپرسد. یک عامل یک رباط نرم افزاری است که در دنیای کامپیوتری زندگی و فعالیت می کند.
در واقع یک عامل سیستمی است که فعالیتی را در محیطی انجام می دهد. به علاوه عامل ها می توانند ۳ مشخصه داشته باشند خودمختاری، یادگیری و همکاری خودمختاری یعنی، عامل می تواند بدون نیاز به راهنمایی انسانها فعالیت کند، هر چند در بعضی مواقع نامطلوب باشد. داشتن چندین عامل به نسبت یک عامل، برای انجام کاری مطلوب تر است که برای همکاری، عامل ها نیاز به داشتن توانایی اجتماعی (یعنی توانایی برقرار کردن ارتباط از طریق زبانهای ارتباطی با دیگر عامل ها یا حتی انسانها دارند.
۲ - ۳- معرفی سیستم های چند عاملی
بطور سنتی تحقیقات در مورد سیستمهای چند عاملی تحت دانش هوش مصنوعی توزیعی انجام می شده است و به دو بخش تقسيم می شود. ۱- حل توزیعی مسئله (DPS") و ۲- سیستم های چند عاملی
اخيرا لفظ سیستم های چند عاملی معنی کلی تری را به خود اختصاص داده و اکنون به کلیه سیستم هایی که متشکل از چندین اجزای نیمه خودمختار است، اطلاق می شود. بطوری که امروزه سیستم چند عاملی به سیستمی اطلاق می شود که دربرگیرنده یک محیط (E)، یک سری از اشیاء(O) ، مجموعه ای از عامل ها (A)، یک مجموعه از روابط (R)، و نهایتا مجموعه ای از اعمال می باشد. در واقع سیستم چند عاملی، سیستمی است که شامل تعدادی عامل می باشد که عامل ها با هم از طریق رد و بدل کردن پیام در یک ساختار شبکه ای ارتباط دارند. [۱۱]
بنابراین سیستم چند عاملی، سیستمی است که شامل یک سری از واحدهای مشخص می باشد و از طریق یک تابع کلی با هم ارتباط دارند. واحدها بسته به نوع نقشی که دارند عامل های واکنشی یا پردازش کننده و یا ادراکی، می باشند. [۱۱]
- روش شبیه سازی SCM به کمک سیستم های چند عاملی
مهمترین مورد مشابه انجام شده برای شبیه سازی مدیریت زنجیره تأمین توسط Goel [۱۲] می باشد که استفاده از سیستم های چند عاملی را برای نشان دادن و یکپارچه کردن فرآیند تصمیم گیری بازیگران مختلف زنجیره، در یک زنجیره تامین محصولات غذایی پیشنهاد داده است. در این سیستم پیشنهادی، بین دو بازیگر اصلی، آسیابان و تولید کننده، با استفاده از مکانیسم های مزایده، نوعی بازار الکترونیکی تجاری بر پایه اینترنت بوجود آمده است.
-۱- معرفی محیط اجرایی بکار رفته برای شبیه سازی SCM توسط سیستمهای چند عاملی برای شبیه سازی زنجیره تامین توسط سیستم های چند عاملی در این تحقیق از چارچوب JADE" استفاده شده است. JADE در محیط برنامه نویسی جاوا توابع لازم برای ایجاد یک محیط سیستم های چند عاملی را فراهم می کند. این محیط این امکان را دارد که هر یک از عامل ها بر روی یک ماشین مختلف اجراء شده و عملکرد آنها با یکدیگر هماهنگ می شوند. همچنین در این محیط هر عامل نامگذاری شده و دوره حیات آن و ارتباطاتش با عامل های دیگر مدیریت می شود
در پیاده سازی عامل ها در این محیط، روش ها و زبان هایی برای مذاکره و ارتباطات میان عامل ها تدارک دیده شده است.
در این محیط هر عامل می تواند مجموعه ای از رفتارهای ساده و پیچیده را تعریف نماید که در واقع عملکرد عامل را بوجود آورده و می توانند ماشینهای حالت متناهی را برای عملکرد واکنش، و ایجاد رفتارهای مختلف عامل ها در شرايط گوناگون تعریف نمایند.
برای کسب اطلاعات بیشتر به مرجع [۱۳] مراجعه شود
۲ - 4 - پارامتر انتخابی جهت شبیه سازی مدیریت زنجیره تامین مدیریت زنجیره تامین در واقع با مدیریت پارامترهای موجود در هر یک از عناصر زنجيره عجین می باشد. بازی با این پارامتر ها است که به مدیریت زنجیره تأمین مفهوم می دهد. عملیات مدیریت زنجیره تامین مستلزم این است که در کنار اینکه در طول زنجیره تامین داده های لازم برای تعیین هر پارامتر جمع آوری می گردند؛ همچنین مشخص شود که مقدار هر پارامتر بر چه مبنایی باید تعیین شود بدیهی است که در تعیین این پارامتر ها به نوعی باید از علم پیش بینی نیز بهره برد زیرا در بسیاری از مواقع اثر مقدار تعیین شده برای هر پارامتر، تأثیر خود را در آینده نشان می دهد. مدیریت زنجیره تأمین همیشه در تعیین این پارامتر ها خود را با چالش های زیر رو در رو می یابد .
کاهش هزینه ها: اعم از هزینه های نگهداری موجودی، سفارش دهی، حمل و نقل، کمبود موجودی، و اداری افزایش سود: افزایش بهره وری، کارایی، در دسترس بودن موجودی، و زمان تدارکات . رضایت مشتری اعم از مشتری خارج سازمان و مشتری داخل سازمان مشتری خارج سازمان انتظار زمان ارسال کم، کیفیت بالا و قیمت پایین را دارد. همین انتظارات از مشتری داخل سازمان که مصرف کننده مواد اولیه است نیز از زنجیره پایین دستی خود شامل است. هزینه های مربوط به مدیریت زنجیره تأمین شامل هزینه نگهداری موجودی، هزینه سفارش دهی یا آماده سازی، هزینه های حمل و نقل، هزینه اداری کنترل سیستم، و هزینه های کمبود موجودی می باشد.
منظور از هزینه های کمبود موجودی: هزینه های سفارش معوق و فروش از دست رفته می باشد. [۱۴، ۱۵]
اهمیت مدیریت موجودی و نیاز برای هماهنگی تصمیمات موجودی و سیاستهای حمل و نقل موضوعی است که بر همگان آشکار استه تجربیات علمی در طول سالیان متمادی مشخص کرده است که در ۹۰ درصد موارد، ارتقاء مدیریت تولید و موجودی، منجر به کاهش هزینه ها تا حدود ۲۰ درصد شده، و این در حالی است که به سطح خدمت ارائه شده به مشتری، هیچگونه خدشه ای وارد نشده است. [۱۵]
مدیریت موجودی در یک زنجیره تأمین پیچیده، فوق العاده مشکل است و می تواند تاثیرات شگرفی بر سطح سرویس دهی به مشتری و هزینه های کلی زنجیره تأمین داشته باشد. در اینجا یک سؤال اساسی مطرح است که چرا باید موجودی نگهداری شود؟
- برای محافظت مؤسسه از تغییرات ناگهانی تقاضای مشتریان. تقاضای مشتری همیشه برای پیش بینی مشکل آفرین بوده و عدم قطعیت در تقاضای مشتری در طی چندین سال اخیر به دلایل زیر افزایش یافته است
1. کوتاه بودن چرخه زندگی محصولات جدید . ظاهر رقابتی محصولات در بازارها
۲- حالت عدم قطعیت در مقدار تولید کیفیت تولید، هزینه های تولید و زمان تحویل در اکثر نقاط زنجیره تامین
۳- صرفه جویی نسبت به مقیاس که از طرف شرکت های حمل و نقل پیشنهاد می شود، شرکتها را در ازای گرفتن تخفیف، به